روزنامه اعتماد
1401/08/03
تظاهرات برلين مهم بود يا نبود؟
1- تجمع برلين و پيش از آن راهپيمايي تورنتو در فضاي رسانه‌اي بازتاب بسيار زيادي داشت. جريان اپوزيسيون از آن نماد پيروزي بزرگ ساخت و تصاوير آن را در سطح گسترده منتشر كرد. بهانه تظاهرات، دفاع از حقوق زنان ايراني، درگذشت مهسا اميني و حمايت از ناآرامي‌هاي اخير در برخي شهرهاي ايران بود. در طرف مقابل، رسانه‌هاي كشورمان و به خصوص حاميان دولت تلاش كردند اين دو تجمع و به خصوص برلين را خفيف جلوه دهند. اين رسانه‌ها اعلام كردند آنها كه در برلين گردهم آمدند تلفيقي از اعضاي سازمان منافقين (مجاهدين خلق)، سلطنت‌طلب‌ها، همجنسگراها و همچنين اتباع آفريقايي و اوكرايني و... بوده‌اند و بخشي از آنها نيز با دريافت دستمزد و امكاناتي از قبيل بليت و غذا و... به برلين سفر كرده‌اند.2- درباره جمعيت حاضر در تظاهرات نيز مانور زيادي داده شد. پليس برلين عدد 37هزار را اعلام كرد و بعضي متوليان تجمع، رقم را تا سه برابر بالا بردند. شعارهايي هم كه مطرح شد عمدتا عليه مسوولان جمهوري اسلامي ايران و برخي سياست‌ها و اقدامات ايران بود. به لحاظ پوشش خبري نيز، بي‌بي‌سي، تلويزيون اينترنشنال، راديو فردا و ساير رسانه‌هاي اپوزيسيون، آن را به مثابه يك جشن نمايش دادند.
3- اين نخستين تجمع در نوع خود در اروپا و كانادا نيست. سابقه چنين اقدامي به ده‌ها سال پيش و حتي قبل از انقلاب برمي‌گردد. گاهي راهپيمايي‌ها آرام بوده و گاهي شاهد رفتارهاي خشن از جمله حمله به سفارت و كنسولگري‌هاي كشورمان بوده‌ايم؛ اما در واقعه اخير آنچه روشن است هماهنگي نسبتا قوي گروه‌هاي سياسي اپوزيسيون خارج از كشور و تلاش براي گردآوري هرچه بيشتر جمعيت است. طبيعتا در چنين شرايطي، رسانه‌هاي ضدايراني نيز با آگرانديسمان كردن شكل و محتواي تجمع، آن را بزرگ‌تر از ميزان واقعي جلوه مي‌دهند. همزباني با اغتشاشات داخلي نيز به گرم‌ترشدن بازار كمك كرد.
تعداد جمعيت حاضر در تظاهرات ـ چه آمار حداقلي، چه آمار حداكثري را مبنا قرار دهيم ـ در مقايسه با انتظاري كه مي‌رفت چندان چشمگير نبود اما به اندازه‌اي هست كه بتوان آن را جدي گرفت.
4. در روزهايي كه ايران تيتر يك دنياست و پوشش خبرهاي مربوط به ناآرامي‌هاي داخلي، در سطح جهان چنان بازتابي دارد كه چهره‌هاي غربي از آن به اهرمي براي حمله و فشار به ايران بهره مي‌گيرند، اصلا غيرقابل انتظار نيست كه عزمي جدي از سوي دولت‌هاي غربي و متحدان‌شان براي ساماندهي و سازماندهي تظاهرات برلين و تورنتو انجام نگرفته باشد. شايد اين برنامه‌ريزي‌ها باز هم ادامه پيدا كند و در نقاط ديگري هم تكرار شود.
5. اگر فرض را بر اين بگذاريم كه تظاهرات برلين و تورنتو غيرمنتظره نبوده و همدستي دولت‌هاي غربي با اپوزيسيون ايراني كاملا متصور است و اين فرآيند براي نظام سياسي ما اهميت دارد، پس بايد متناسب با آن اقدام كرد.
هنوز هم چهره‌هاي سياسي ـ دانشگاهي ـ رسانه‌اي متعددي در غرب و منطقه خاورميانه حضور دارند كه حاميان بالقوه ايران هستند يا دست‌كم نسبت به رفتار سياسي امريكا و غرب در برابر ايران حساسند. متاسفانه در اين زمينه يارگيري مناسبي صورت نگرفته و سازمان فرهنگ و ارتباطات از طريق رايزني‌هاي فرهنگي كار قابل اشاره‌اي انجام نداده است؛ صداوسيما و متوليان تبليغات رسمي هم در اين قضيه كاملا انفعالي عمل كرده‌اند.
يارگيري و تعامل رسانه‌اي كه صورت نگرفت هيچ، پاس گل هم به آنان داده شد و بالاتر، تعطيلي كامل ديپلماسي عمومي را شاهديم كه وزارت امور خارجه در اين زمينه سكوت كرد و عملا مسير براي حملات ديپلمات‌هاي مختلف را باز گذاشت.
6. كوچك‌شماري و مسخره كردن تظاهرات‌كنندگان برلين و تورنتو بيشتر مصرف داخلي ـ آن هم براي بخش‌هاي خاص جامعه ـ دارد. بايد بپذيريم ضربه‌اي كه در يك ماه اخير به‌صورت مشت‌هاي سنگيني به طرف ما حواله شد، در فرآيند سريع جبران نشد. يك بوكسور حرفه‌اي در چنين اوضاع و احوالي كه ضربه‌پذير است بدون فوت وقت به دنبال بازيابي مجدد قوه جسمي و بازسازي توان روحي خود برمي‌آيد. ضمنا نقش جدي و مهم را مربيان كنار رينگ بازي مي‌كنند و با محاسبه دقيق خسارت ضرباتي كه به عضو تيم‌شان وارد شده، با تصميمات سريع و صحيح، براي شكست احتمالي چاره مي‌انديشند. ارزيابي عملكرد مسوولان فرهنگي، سياسي و ديپلماسي كشورمان در روزهاي اخير در برابر ضربات، قابل دفاع نيست.
سایر اخبار این روزنامه
تكيه بر اكثريت به جاي اقليت
هنوز اراده سياسي در هر دو طرف براي احياي برجام وجود دارد
نواهاي در وطنِ خويش غريب
نخستين نخست‌وزير رنگين‌پوست تاريخ بريتانيا
ظهور نوجواني جديد
بازگشت بورس به كف 8 ماهه
ايجاد دفتر نيروهاي مسلح در دانشگاه توجيهي ندارد
مفقود شدن مرموز يك دانش‌آموز 12 ساله
جنگ روايت‌ها جنگ بي‌پايان
تظاهرات برلين مهم بود يا نبود؟
شرايط گرگ و ميش و عبور از بحران
تحولات مخاطره‌آميز در سياست خارجي
پاسخ به سه‌پرسش
