«استکبار» واژه‌ای «قرآنی» و «ضدامیرپالیستی» است

آرمان امروز، گروه ديپلماسي : استکبار از ريشه «ک‌ ـ ‌ب ‌ـ ‌ر» و به معناى برتري خواهي، امتناع از پذيرش حق از روى عناد و تکبّر و خود بزرگ‌بيني دروغين است که بعد از پيروزي انقلاب اسلامي به عنوان يکي از پرکاربردترين کلمات سياسي شناخته مي‌شود. هرچند از ابتداي انقلاب اين واژه براي مستکباران شرق و غرب به کار مي‌رفت ولي بعد از گذشت کمتر از يک دهه و بعد از تسخير سفارت آمريکا که بعدا به لانه جاسوسي تغيير نام پيدا کرد تنها در راه مبارزه با آمريکا از آن استفاده مي‌کنند.
در ادامه با محمدجواد حق‌شناس در خصوص اين واژه گفت‌وگويي انجام داده‌ايم.
«محمدجواد حق‌شناس»، تحليلگر مسايل سياسي-تاريخي در مورد پيدايش واژه استکبار و روندي که در ادبيات سياسي ايران سپري کرده است به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «واژه «استکبار» که از سال‌هاي ابتدايي پس از انقلاب 57 وارده ادبيات سياسي ايران شده است برگرفته از مفاهيم قرآني و البته خوانش‌هاي «امپرياليسمي جريان چپ» است. مارکسيت‌ها به کشورهايي امپرياليست مي‌گفتند که به‌نوعي با قدرت و خل و خوي يکتازي سعي در استفاده از منابع ديگر کشورها داشتند. واژه استکبار را بايد تنها به ادبيات ايران اختصاص دهيم که برگرفته از داستان قرآني «فرعون و موسي» است که با شعارهاي ضد امپرياليستي درهم تنيده شده است. پس از به پيروزي رسيدن انقلاب اسلامي و تصرف سفارت آمريکا توسط دانشجويان خط امامي اين واژه ابعاد گسترده‌تري پيدا کرد و آمريکا به عنوان نقطه هدف اصلي مبارزات ضد استکباري شناخت شد.»
اين تحليلگر در مورد نگاه زمان کنوني به واژه استکبار، ادامه مي‌دهد: «در حال حاضر هم همان نگاه به استکبار در بين مسئولان و مردم جمهوري اسلامي ايران وجود دارد. البته اين نکته را هم بايد اضافه کنيم که در کنار آمريکا کشوري مانند «انگلستان» هم در خوانش جمهوري اسلامي ايران جزو مستکبران محسوب مي‌شود. در ابتداي انقلاب اسلامي، ساير کشورها مانند شوروي هم جزو خوانش استکباري محسوب مي‌شدند. همين موضوع باعث شد تا شعار «نه‌شرقي نه غربي» بر سردر وزارت امور خارجه نقش ببندد. ولي هرچه به جلو آمديم شعار نه شرقي، از خوانش انقلابي کنار رفت و مبارزه با استکبار تنها با نگاه به غرب مخصوصا آمريکا ادامه پيدا کرد.»


حق‌شناس با تاکير بر مردمي بودن مراسم سيزده آبان اضافه مي‌کند: «مراسم بزرگداشت 13 آبان به بهانه اعتراض به سرکوب دانش‌آموزان در مقابل دانشگاه تهران از سوي همه مردم کشور برگزار مي‌شد ولي در سال‌هاي اخير وقتي هماهنگي و برگزاري آن با همکاري نهادهاي رسمي برگزار مي‌شود و آنچنان که بايد و شايد مورد استقبال عموم شهروندان قرار نمي‌گيرد. نگاه مبارزه با استکبار بايد در هر دو سمت شرق و غرب انجام پذيرد و در واقع هنگامي مي‌توانيم به شعار مبارزه با استکبار دست يابيم که دست مستکبران شرق و غرب را در استفاده از منافع ايران کوتاه کنيم.»