زیر پوست بازگشت«بی بی»

کامیار - پنجمین انتخابات پارلمانی اسرائیل در کمتر از چهار سال اخیر روز یکم نوامبر برگزار شد. ویژگی شاخص این انتخابات این بود که بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب لیکود و نخست وزیر سابق که طولانی‌ترین دوران نخست وزیری در اسرائیل را در اختیار داشت، تلاش کرد پس از یک سال و نیم بار دیگر به قدرت باز گردد. نتانیاهو از سال 1996 تا 1999 و سپس از 2009 تا 2021 در مجموع به مدت 15 سال نخست وزیری اسرائیل را بر عهده داشت. در چهار انتخابات گذشته، رقبای نتانیاهو تلاش‌ می‌کردند وی را از رأس قدرت حذف کنند و در این انتخابات نتانیاهو برای بازگشت به قدرت تلاش کرد. نتایج اعلام شده حاکی از این است که نتانیاهو و متحدانش موفق شدند دست کم 65 کرسی پارلمان 120 نفری اسرائیل را در اختیار بگیرند. برای تشکیل کابینه، کسب 61 کرسی پارلمان کافی است و اکنون نتانیاهو این فرصت را دارد که بدون ائتلاف با مخالفان و رقبای سرسخت خود، کابینه جدید را تشکیل دهد. دلایل متعددی درباره چرایی موفقیت نتانیاهو و متحدانش در انتخابات یکم نوامبر 2022 وجود دارد اما به نظر می‌رسد سه دلیل اهمیت بیشتری دارد. نخست این که  رقبای نتانیاهو یعنی نفتالی بنت و یائیر لاپید نشان دادند که حتی برای مدت یک سال هم توان باقی ماندن در رأس قدرت را ندارند و کابینه ائتلافی آن ها که بسیار نامنسجم بود، پس از یک سال فروپاشید. این در حالی است که بنیامین نتانیاهو پیش از آن برای مدت 12 سال متوالی نخست وزیری اسرائیل را بر عهده داشت. دومین دلیل این است که گروه‌های عربی نیز نشان دادند که حضور آن ها در کابینه اسرائیل نه تنها از دید اعراب ساکن اراضی اشغالی پذیرفته نیست بلکه این حضور حتی به امنیت بیشتر فلسطینی‌ها و اعراب اراضی اشغالی منجر نشد چرا که کابینه یائیر لاپید با حضور اعراب علیه باریکه غزه حمله ای سه روزه را انجام داد که حدود 400 شهید و زخمی داشت. بنابراین در میان گروه‌های عربی شکاف به وجود آمده و سه فهرست مجزا در انتخابات شرکت کردند و اعراب ساکن اراضی اشغالی نیز در انتخابات یکم نوامبر مشارکت کمی داشتند، به نحوی که شمار کرسی‌‎های اعراب در پارلمان اسرائیل از 15 به 5 کرسی کاهش پیدا کرد. سومین دلیل شکست رقبای نتانیاهو این است که شخص نتانیاهو سوار بر موج ایجاد شده علیه کابینه ائتلافی بنت و لاپید شد و با توجه به این که طولانی‌ترین دوران نخست وزیری اسرائیل را در اختیار دارد و از آن جا  که برای اولین بار در 13 سال گذشته به عنوان نخست وزیر فعلی نامزد انتخابات نشده بود، فرصت کافی برای بسیج افکار عمومی به نفع خود و متحدانش را در اختیار داشت. نتانیاهو در یک سال و نیم گذشته از همه ابزارها برای ناکارآمد نشان دادن کابینه ائتلافی و فروپاشی آن بهره گرفت و حتی پیشتاز معترضان در تظاهرات علیه کابینه حرکت کرد. چهارمین دلیل نیز مربوط به تقویت جایگاه یهودیان افراطی در ساخت قدرت اسرائیل است، به نحوی که این جریان مطابق آمارها موفق شد 14 تا 16 کرسی پارلمان را کسب کند. ائتلاف راست افراطی موسوم به «صهیونیسم دینی» در زمره متحدان نتانیاهو هستند. با وجود بازگشت نتانیاهو به قدرت، اما هنوز نمی‌توان از پایان بن‌بست سیاسی در اراضی اشغالی و عمر چهار ساله پارلمان سخن گفت زیرا بسیاری در صحنه سیاسی فلسطین اشغالی درباره خطرات ناشی از قدرت گرفتن راست‌گرایان افراطی هشدار می‌دهند، هشداری که می‌تواند زمینه فروپاشی کابینه نتانیاهو را هم فراهم کند.