قبیله گرایی سیاسی ؛ آفت شایسته‌سالاری مدیریت کشور

آرمان‌امروز : وقتي قرار است دولت يا ارگان‌هاي ديگر دوره جديدي را شروع کنند، به محض قرار گرفتن و قدرت به‌طور فله‌اي نيروهاي پيشين را کنار گذاشته و افرادي که به شکلي منتسب به خودشان است را براي تصميم‌گيري در بخش‌هاي مختلف به‌کار مي‌گيرند. آنهم در حاليکه نه در برکناري و نه در واگذاري آنطور که بايد، به تخصص و تجربه افراد توجه نمي‌شود تا با اوج‌گيري  «قبيله‌گرايي» ناکارآمدي را در عرصه مديريت شاهد باشيم.
 مساله نگران‌کننده‌ ديگر هم که  تقريباً از يک دهه گذشته در فضاي سياسي خودنمايي پررنگ‌تر شد، چيزي جز اين نيست که جرياني به‌طور کاملاً ملموسي خود را خودي و رقيب را غير خودي مي‌داند که بايد اذعان داشت اين نگاه بسيار غلط، ريشه در تماميت‌خواهي دارد که پديده خسارت‌بار قبيله‌گرايي را در عرصه سياست به وجود آورده است. اصرار به اين رويکرد اشتباه در حالي است که ايران تحت شديدترين تهديدها و تحديدهاي نظام بين‌الملل است. پس مي‌توان گفت،  بيشتر از هر مقطع ديگري به اتحاد و انسجام در داخل نياز داريم تا بتوانيم از اين دوره مملو از مانع و چالش با کمترين هزينه ممکن عبور کنيم.
«آرمان امروز» براي بررسي علت‌هاي بروز و ظهور «قبيله‌گرايي در عالم سياست» به سراغ احمد خرم‌، فعال سياسي اصلاح‌طلب و همچنين حسين ابراهيمي، عضو جامعه‌روحانيت‌مبارز رفته است تا درباره علت و همچنين تبعات خودي و غير خودي کردن در عرصه سياسي و مديريت به بحث تبادل نظر بپردازد.
گروه مشخصي طوري رفتار ميکند ،  انگار صاحب کشور است


احمد خرم، فعال سياسي اصلاح طلب در گفت‌و‌گو با «آرمان‌امروز» با گفتن اينکه «گروه مشخصي طوري رفتار مي‌کند که انگار صاحب کشور و نظام هستند» ادامه داد: نظام در چهل و چهارمين سال حيات خود است و اگر تا به اينجا رسيده است به واسطه حضور فعال طيف‌هاي مختلف با نگاه و سليقه‌هاي متضاد است. يعني گروه‌هاي سايسي با وجود تفاوت‌عقيده هر کدام قدم‌هاي مثبتي برداشته و برنامه‌هاي  را در راستاي تحقق اهداف ملي اجرايي کرده‌اند. اين نشان مي دهد، ايران براي همه ايراني‌ها است و تفاوت عقيده‌ها در جريان‌هاي سياسي، دليل نمي شود گروهي خود را نسبت به گروه ديگر دلسوزتر و شايسته‌تر بداند.
وزير راه دولت خاتمي در ادامه گفت: رفتار مذمومي که به کشور ضربه‌هاي مهلکي به منافع ملي مي‌زند،‌ اين است که وقتي دولتي روي کار مي‌آيد براي چينش کابينه فقط حلقه‌اي محدود از اطرافيان خود را مي‌بينند و به‌راحتي چشم به‌روي توانمندي نيروها مي‌بندند. به‌عنوان مثال در چند روز گذشته‌ فردي را براي يکي از سمت‌هاي مهم انتخاب کردند که چند ماه‌پيش به‌دليل عدم کارايي لازم از کابينه کنار رفته بود تا اين سئوال در اذهان عمومي مطرح شود که «مگر قحط‌الرجال است» در واقع اين قبيل قبيله‌گرايي‌ها ريشه در اين دارد که براي برخي مهم اين است که اطرفيان‌شان را به رتبه و جايگاه مهمي برسانند و اينکه اين‌نوع تصميم‌گيري چه خسارتي به کشور مي‌زند، ظاهرا براي‌شان مهم نيست!
جاي تاسف و تالم دارد که گروهي از جايگاه‌هاي ممتاز نظام و در تريبون‌هاي مهم طوري اظهارنظر مي‌کند که گويي خود صاحب کشورند و تنها منجي براي رهايي از مشکلات! آنها در قبال رقيب نوعي برخورد مي‌کنند و حرف هايي مي‌زنند که گويا رقيب ماموريت تخريب نظام و ضديت با منافع عمومي را پيگيري مي‌کند!
خرم در پايان گفت: دربازه مذمت قبيله‌گرايي همين بس که در بحث‌هاي هسته‌اي‌، طرفين بارها از اختلافاتي که دولت روحاني با بخشي از نهادهاي حاکميتي داشت، سوءاستفاده کرد.
ضابطه مديران ناکارآمد را تحميل ميکند
حسين‌ابراهيمي، عضو جامعه‌روحانيت‌مبارز در گفت‌و‌گو با «آرمان‌امروز» تاکيد دارد، بايد ساز و کاري انديشيده شود و حتي اگر لازم باشد، در قانون موردي اضافه کنند تا مسئولان وقتي قرار است دوره مسئوليت را شروع کنند، نتوانند مديران قبلي را قلع و قمي کنند و خيل عظيمي از نزديکان و آشنايان خود را در جايگاه‌هاي مهم و حساس‌ به‌کار بگيرند. چرا که اين نوع گزينش باعث مي‌شود، افرادي روي کار بيايند که دانش و تجربه کافي ندارند و نتيجه تصميم‌گيري‌شان مشکلات بيشتري را پيش‌ر روي مردم قرار بدهد. اينکه مثلا در هنگام تغيير دولت، همه مديران قبلي برکنار و عده‌اي بدون پشتوانه کافي در کابينه يا منصب‌هاي مهم ديگر مشغول به‌کار مي‌شوند يکي از اصلي‌ترين دلايل مشکلات عديده اين‌روزها است. در کل بايد گفت،‌ ضابطه مديران ناکارآمد را تحميل مي‌کند.
اين فعال سياسي اصولگرا در ادامه گفت:  نکته ديگر هم خودبزرگ‌بيني و بي‌توجهي به توانايي رقيب بود. اين در حالي است که  تفاوت نگاه در سياست و مديريت طبيعي است و نبايد موجب بروز قبيله‌گرايي در ساختار مديريتي کشور شود. در واقع اصولگرايان و اصلاح‌طلبان و همه آناني که معتدل شناخته مي‌شوند، همگي هدف مهمي چون اعتلاي نظام اسلامي دارند و اينکه هر کدام راه مدنظر خود را را بهتر و عقلاني‌تر مي‌دانند، امري عادي است.
او افزود: اما متاسفانه هر دو طيف مهم سياسي گاهي اظهاراتي را بيان مي‌کنند و کارهايي انجام مي‌دهند که گويي رقيب‌شان دست در دست استکبار گذاشته و براي تخريب نظام کمر همت را بسته است. اين برداشت‌هاي اشتباه از آنجايي بد است که يکدستگي و اتحاد در کشور را به قهقرا مي‌برد. آنهم در حاليکه همه مي‌دانيم، آمريکا و شريکان آمريکا از هيچ کوششي براي زمين‌زدن انقلاب دريغ نمي‌کنند. پس بايد به سياسيون جناح‌هاي مختلف توصيه‌اي با اين مضمون داشت که براي مقابله با دشمنان حتما به «در کنار هم بودن» احتياج داريم تا با اتحاد اين پيام را به دنيا صادر کنيم که ايران شکست‌ناپذير است.
ابراهيمي در پايان گفت: انتظار من از رييش‌سفيدان و عقلاي گروه‌هاي سياسي اين است که همه تلاش‌شان را براي اين به‌کار ببرند تا نيروهاي‌شان از افراط و تفريط پرهيز کنند و همچنين اين را که «همه سوار يک‌کشتي هستيم» را در ذهن همگاني پررنگ کنند. در واقع فقط در اين‌صورت است که مي‌توانيم، خرابکاري‌هاي دشمنان را خنثي کرده و پله‌هاي ترقي را يکي پس از ديگري طي کنيم.