جامعه لحن آرام می‌خواهد نه اظهارات التهاب‌آور

آرمان‌ملي- حميد شجاعي: اعتماد عمومي و سرمايه اجتماعي امري است که يک‌شبه ايجاد نمي‌شود، اما اگر روند امور در جامعه به شکلي نباشد که رضايت مردمي را فراهم کند اين اعتماد و سرمايه از بين مي‌رود. در اين راستا بسياري معتقدند که اتفاقات اخير رخ داده در جامعه ناشي از بروز مطالبات انباشته شده در جامعه است که طي سال‌ها به آن وقعي نهاده نشده است. اين در حالي است که برخي نه تنها اکنون به‌دنبال رفع مطالبات و حل مشکلات در حوزه‌هاي مختلف نيستند؛ بلکه در بيان نيز به نحوي صحبت مي‌کنند که گويي مردم در بيان مطالبات خود اشتباه کردند و آنها هستند که بايد عذرخواهي کنند. به‌نظر مي‌آيد که دولتمردان به‌جاي بيان اظهاراتي که موجبات ناراحتي جامعه را فراهم مي‌کند بايد به‌دنبال عملکردهاي مطلوب در جهت حل مشکلات مردم باشند.
اظهارات اميدساز؛ نه تحريک‌کننده
قريب به دو ماه مي‌شود که فضاي جامعه به جهت اعتراضات موجود ملتهب است و بسياري از شخصيت‌ها، چهره‌هاي سياسي، جامعه‌شناسان و کارشناسان امر به لزوم ايجاد آرامش در جامعه و شنيدن صداي مردم و رفع مطالباتشان تاکيد دارند. اين در حالي است که در اين ميان همزمان با کساني‌که به‌دنبال راهکارها و اقداماتي در جهت ايجاد آرامش و در جامعه هستند؛ عده‌اي نيز از برخي تريبون‌ها و رسانه‌ها به جاي ايجاد آرامش و حرکت به سمت انسجام و وحدت ملي با اظهارات گاه و بيگاه خود بعضا موجبات ايجاد نارضايتي بيشتر جامعه را فراهم مي‌کنند. در اين ميان شايد يکي از مهم‌ترين مسائلي که طي چند روز گذشته مطرح شده است بحث اظهارات سخنگوي دولت در جمع دانشجويان دانشگاه صداوسيما بود که در بخشي از سخنانش به اين نکته اشاره کرد که «براي دولت مثل آب‌خوردن بود که از همان روزهاي اول اجازه دهد تا نيروي انتظامي از گلوله‌هاي جنگي استفاده کند و هر کسي را به خيابان آمد، بزنند و اينطور مردم بترسند و از خانه خارج نشوند» اين صحبت‌هاي بهادري جهرمي با واکنش‌هاي بسياري روبه‌رو شد و اکثر افراد نيز وي را به جهت گفتن اين سخنان به باد انتقاد گرفتند. پرسش اينجاست که مسئولاني که بايد تزريق آرامش و اميد در جامعه را در دستور کار قرار دهند چرا بعضا با اظهاراتي نه چندان قابل توجيه بيش از آنکه جو جامعه را آرام کنند؛ ملتهب مي‌سازند؟ کمتر کسي است که در اين ميان به علل و عوامل بروز اينگونه نارضايتي‌ها و اعتراضات بپردازد. قدر مسلم اگر نبود عملکردهاي نه چندان مطلوب اقتصادي دولت و عدم توجه به مطالبات انباشته شده مردم در حوزه‌هاي مختلف شايد امروز با چنين شرايطي در جامعه مواجه نبوديم. لذا به‌نظر مي‌رسد که مسئولان بايد با زبان و لحني بهتر و سازنده‌تر صحبت‌کنند. چنانکه محمدرضا تاجيک، نظريه‌پرداز اصلاح‌طلب نيز معتقد است: «نطهير زبان سياسي، خودکنشي سياسي، اخلاقي، زيباشناختي است و زبانِ بازي‌پيشگان سياسي امروز، سخت نيازمند شست‌وشو است.» لذا به نظر مي‌رسد که مسئولان و برخي چهره‌ها و رسانه‌ها بايد با عملکردهاي مثبت و موثر درصد رضايتمندي جامعه را بالا ببرند؛ نه اينکه با برخي اظهارات نه چندان درست به ايجاد التهاب در اين شرايط کمک کند.
از اظهارنظرهاي التهاب‌آفرين جلوگيري شود


يک فعال سياسي اصلاح‌طلب در ارتباط با بعضي اظهارنظرها که بيش از ايجاد آرامش ايجاد التهاب مي‌کند، اظهارداشت: بعضي از آقاياني که در دولت حضور دارند، مثل آقاي سخنگو، حرف‌هاي ناصواب مي‌زنند. مرتضي مبلغ گفت: افرادي که بالادست سخنگوي دولت هستند بايد مراقبت کنند چنين افرادي را به محافل اين‌چنيني مثل دانشگاه‌ها نفرستند. وقتي در اين محافل حضور پيدا مي‌کنند، طبيعي است چنين نتيجه‌اي به‌همراه خواهد داشت، بنابراين بايد اجازه طرح چنين سخناني را به‌عنوان نظر دولت نيز از آنها سلب کرد. معاون سياسي امنيتي وزارت کشور در دوران اصلاحات با بيان اينکه اظهارات سخنگوي دولت به لحاظ امنيتي مشکل‌ساز است، در خصوص اجازه دولت به نيروي انتظامي براي استفاده از گلوله جنگي بيان کرد: بنده در پست‌هاي امنيتي حضور داشتم و به شما مي‌گويم که بازتاب اين سخنان بسيار مخاطره‌آميز است، از همين‌رو مي‌گويم نبايد اجازه داده شود اين افراد وارد چنين مقولاتي شوند. کسي‌که کوچک‌ترين اطلاع از مسائل امنيتي داشته باشد، مي‌فهمد اصلا نبايد چنين جملاتي را به زبان بياورد. وي با بيان اينکه اين سخنان در شرايط ملتهب جامعه، به مثابه نمک پاشيدن روي زخم است، تصريح کرد: توصيه‌هاي مختلفي مي‌توان کرد. در مواجهه با مردم هميشه توجه داشته باشند آرامش برقرار شود و تنش ايجاد نشود و از اظهارنظر‌هاي خطرناک و تنش‌زا جلوگيري کنند و مهم‌تر اينکه برخورد‌هاي تبعيض‌آميز انجام نشود. نوع صحبت با مردم بايد همدلانه باشد و بهانه به‌دست دشمنان داده نشود.