روزنامه ایران
1401/08/26
پیامهای پنهانی به تهران
گروه سیاسی/ درحالی که برخی رسانههای یک جریان خاص در ایران تلاش دارند تا برای گذاره «بنبست در مذاکرات رفع تحریم» و «اعلام آن توسط امریکا» خبرسازی کنند شواهد نشان میدهد واقعیت میدان چیز دیگری است.در روزهای اخیر انتشار گزارشی در یک رسانه آلمانی در رسانههای فارسیزبان ترجمه و منتشر شد و«تحلیل» خبرنگار آلمانی به عنوان «خبر» در خروجی رسانههای کشور قرار گرفت. در متن این خبر با کلیدواژه «مرگ برجام» ادعا شد: «امریکا برای همیشه مذاکرات با ایران را ترک کرد. امریکا مرگ برجام را اعلام کرد و مذاکرات به پایان رسید.» فارغ از آنکه این خبر، تحلیلی از زعم رسانه آلمانی نسبت به سخنان اخیر مقامات امریکایی است و هیچ مقام امریکایی تاکنون جرأت ابراز چنین موضعی نداشته است. شواهد گوناگونی نشان از آن دارد که تبادلهای پیام و مذاکرات غیرمستقیم با امریکا همچنان ادامه دارد که در ادامه به آن پرداخته میشود.
موضع صریح وزیر امورخارجه
یکم؛ روز گذشته حسین امیرعبداللهیان در حاشیه جلسه هیأت دولت درباره آخرین اخبار از مذاکرات احیای برجام، اظهار کرد: «به طور مستمر تبادل پیام با طرف امریکایی وجود دارد و آخرین تبادل پیام ما در کمتر از ۷۲ ساعت گذشته بوده است.» وزیر امورخارجه تصریح کرد: «امریکا از طریق برخی وزرای خارجه پیام داده و برای مذاکرات عجله دارند، اما ریاکارانه راب مالی در مصاحبه خود میگوید مذاکرات در اولویت ما نیست و اشاره میکند به تحریکاتی که میخواهند نسبت به کف خیابان و اغتشاش در ایران داشته باشند.» تبادل پیام اخیر و همچنین پیامهای خصوصی نشان میدهد امریکا همچنان از تحرکات دیپلماتیک برای حصول توافق دست نکشیده است.
قبول شکست امریکا در جنگ نفتکشها
دوم؛ روز گذشته وزارت امور خارجه طی بیانیهای از موفقیت کشورمان در کارزار سیاسی- حقوقی و آزادسازی نفتکش حامل پرچم جمهوری اسلامی ایران از چنگال امریکا خبر داد. این ماجرا در حالی پس از شش ماه به نتیجه رسیده که در یک سوی آن ایران و در طرف دیگر امریکا بوده است. شش ماه قبل بود که نفتکش حامل نفت ایران به دلیل مشکلات فنی مجبور به پهلوگیری در یونان شد و ایالات متحده با سوءاستفاده از این مسأله در یک راهزنی دریایی نفت آن را به نفتکش خود انتقال داد. واکنش متقابل ایران در توقیف دو نفتکش یونانی حامل نفت امریکا و تحرکات دیپلماتیک در کنار پیگیریهای حقوقی و قضایی اکنون جواب داده و منجر به بازگشت نفتکش حامل پرچم کشورمان شده است. بدیهی است تحرکات دیپلماتیک بین ایران، یونان و بازیگر اصلی این ماجراجویی یعنی امریکا در این مسأله نقش داشته است.
ادامه روند توافق برای تبادل
سوم؛ مهرماه امسال باقر نمازی فرد دوتابعیتی که به جرم جاسوسی و همکاری با دولت امریکا دستگیر شده بود آزاد شد. او در حالی به دلیل بیماری و کهولت سن آزاد شد که سیامک نمازی همچنان در ایران است. اقدام ایران گرچه از روی حسننیت بوده است اما ماجراهای مشابه نشان میدهد که تبادل پیامها در خصوص تبادل زندانیان و حتی آزادسازی منابع ایران ادامه دارد. همان موقع برخی منابع خبری مانند روزنامه فایننشال تایمز از ارتباط این آزادی و روند توافقات برای آزادسازی منابع ایران در کرهجنوبی خبر دادند. این اتفاق شباهت زیادی با آزادسازی پولهای ایران پس از آزادی جیسون رضائیان دارد که پیش از این در دهه 90 انجام شده بود.
بورل، چشمانتظار توافق
چهارم؛ گرچه مقامات اروپایی با حمایت از اغتشاش و ناامنی و حتی عدم محکوم کردن حادثه تروریستی شاهچراغ کارنامه سیاهی از خود بهجا گذاشتند اما جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز 13آبان در اظهارنظری توافق هستهای را از حوادث اخیر ایران جدا توصیف کرد. موضع بورل به هیچ عنوان قابل قبول نیست چراکه مقامات اروپایی نمیتوانند از یکسو با فشار و تحریم به بهانههای حقوقبشری سیاستهای خصمانه علیه ایران را پیگیری نمایند و از سوی دیگر مدعی حسننیت برای رسیدن به توافقی شوند که قرار است تحریمهای ظالمانه علیه ایران را بردارد. با وجود این جوزپ بورل حاضر نمیشود پنجره دیپلماسی را ببندد و از شکست مذاکرات سخن بگوید، بلکه حتی آن را از مسأله اغتشاشات ایران جدا معرفی میکند و نیمنگاهی به زمستان سرد و وضعیت وخیم اروپا دارد.
توافق ایران و آژانس
پنجم؛ هفته گذشته بود که رسانهها از توافقات جدید ایران و آژانس خبر دادند. توافق ایران و آژانس برای بسته شدن پرونده ادعایی علیه کشورمان از آن جهت که پیششرطی مهم برای حصول توافق است اهمیت دارد. هفته گذشته امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نیویورک خبر داد: «هیچ مسألهای درباره اجرای توافقات پادمانی ایران وجود ندارد و این امر در آخرین گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز تأیید شده است. در همین راستا، هیأت فنی ایران برای پاسخ به سؤالات آژانس به وین سفر کرده است.»
خبرگزاری «رویترز» نیز روز پنجشنبه نوشت، جمهوری اسلامی ایران با سفر بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی موافقت کرده است. این خبرگزاری به نقل از یکی از دو گزارش محرمانه آژانس که در آستانه برگزاری نشست آتی شورای حکام تهیه شده نوشت: «آژانس به ایران تأکید کرد که انتظار دارد در این بازدید، توضیحات فنی معتبری درباره این مسأله دریافت کند، از جمله دسترسی به موقعیتهای مکانی و مواد مورد نظر و همچنین انجام نمونهبرداری در صورت نیاز.»
فرار غرب از تکرار ضربالاجلها
ششم؛ امریکا، اروپا و آژانس به هیچ عنوان تاکنون از شکست مذاکرات سخن نگفتهاند. علیرغم آنکه کشورهای غربی بارها در طول مذاکرات از ضربالاجلهای دوماهه، یکماهه و چند هفتهای تا رسیدن به توافق یا شکست مذاکرات سخن میگفتند هیچگاه حاضر به آن نشدند که پایان مذاکرات را اعلام کنند. مذاکرات و تبادل پیامها اکنون تنها از ایستگاه حضوری وین به تبادلات مستمر پیام از طریق یکی از کشورهای منطقه منتقل شده است. امریکاییها این تبادلات پیام را ادامه میدهند و ریاکارانه آن را مخفی میکنند تا پالس منفی برای معدود اغتشاشگران امیدوار به امریکا ارسال نکرده باشند. آنها درحالی ژست بینیازی به توافق میگیرند که در عمل چیزی خلاف این مسأله را نشان میدهند. ایران اما بارها اعلام کرده است از توافق خوب که رفع مؤثر تحریمها، دریافت تضامین لازم، راستیآزمایی و بسته شدن پرونده ادعایی در آژانس را به همراه داشته باشد استقبال خواهد کرد.