روزنامه آرمان امروز
1401/08/29
خطر باخت صنعت پتروشیمی در بازارهای صادراتی
آرمان امروز- توليدکنندگان محصولات پتروشيمي ايران مسئوليت سنگين ارزآوري در دوران تحريم را به دوش دارند و رقباي خارجي هم براي گرفتن سهم بازار ايران چنگ و دندان تيز کرده اند اما دولت نيز آن طور که بايد و شايد از آنها پشتيباني نمي کند. تعلل در بازنگري در نرخ خوراک و تعيين نرخي منطقي و به صرفه، مزيت رقابتي را از صنعت پتروشيمي در بازارهاي صادراتي گرفته است. دولت با تعلل در بازنگري در نرخ خوراک سعي در جبران کسري بودجه دارد و از اين نکته غفلت مي کند که با اين نرخ، بودجه اي که وارد خزانه مي شود به نوع ديگري از خزانه کم خواهد شد چرا پتروشيمي ها بازار صادراتي خود را به رقبا مي بازند و درآمد ارزي دولت کاهش مي يابد.کامبيزميرکريمي نايب رئيس اتاق بازرگاني مشترک ايران و روسيه و کارشناس ارشد اقتصاد انرژي، ازپيشنهادات شرکت هاي پتروشيمي براي مديريت مصرف گاز در فصول سرد سال در راستاي ممانعت از قطع گاز پتروشيمي‌ها خبر داد و گفت: شرکت هاي مصرف کننده گاز طبيعي به ويژه اوره سازها و متانول سازها در جلسات متعدد با سياستگزاران و دستگاه هاي اجرايي کشور پيشنهادهاي جالب توجهي را براي کاهش مصرف خانگي انرژي به ويژه گاز مصرفي ارائه داده اند.
پتروشيمي ها با فرمول فعلي نرخ خوراک زيان مي دهند
او با اشاره به اين که سال‌هاي زيادي است که موضوع تعديل نرخ خوراک پتروشيمي‌ها مطرح است، گفت: سودآوري صنايعي مانند اوره، آمونياک و متانول شديدا به نرخ گاز طبيعي وابسته است و هر فرمولي براي تعيين قيمت گاز طبيعي روي سود آنها اثرگذار است. دسته ديگر از پتروشيمي‌ها هم که خوراک هاي سنگين تري مانند اتان و پروپان و نفتا دارند فرمول ها و قواعد متفاوتي براي تعيين قيمت خوراک خود دارند.
ميرکريمي اضافه کرد: چالش اصلي در حال حاضر نرخ خوراک است و با توجه به بالا رفتن قيمت‌هاي جهاني، نرخ به سطح بالايي رسيده و بسياري از شرکت بر اين باورند که با اين فرمول زيان مي‌دهند. سال گذشته اين بازخورد باعث شد که دولت سقف 5 هزار تومان را تعيين کند و نرخ سوخت هم 40 درصد از نرخ خوراک باشد و سقف 2 هزار تومان هم براي آن تعيين شد. ميرکريمي با اشاره به اين که اين تصميم در آن مقطع براي کمک به شرکت‌هاي بورسي گرفته شد. چرا که پتروشيمي‌ها به عنوان موتور محرک بورس نقش مهمي در بازار بازي مي کردند، در پاسخ به اين سوال که اين فرمول همچنان پا برجاست گفت: فعلا فرمول همين هست و نرخ خوراک و سوخت بر پايه همان فرمول قديمي و با لحاظ سقف هاي تعيين شده در سال گذشته تعيين مي‌شود. شرکت‌ها با اشاره به قيمت‌هاي رقباي منطقه‌اي اعلام کرده‌اند که دوباره وارد زيان شده‌اند و براي آن ها نرخ خوراک ارزان‌تر تمام مي‌شود. با وزير نفت جلسه‌اي داشتند اما با توجه به کسري بودجه شديد دولت در سال جاري فکر نمي‌کنم که قيمت کاهش يابد. وي تاکيد کرد که کشورهاي روسيه و قزاقستان و تا حدي ترکمنستان در شمال کشور و عربستان و امارات متحده عربي در جنوب عمده ترين رقباي منطقه اي ايران هستند و نرخ گذاري خوراک در بلند مدت بايد به نحوي باشد که در قابليت رقابت پذيري ايران را در جذب سرمايه در اين صنعت از بين نبرد.
پيشنهادات پتروشيمي ها براي صرفه جويي گاز در بخش خانگي
او با اشاره به زيان متانول سازها و عدم مقرون‌به‌صرفه بودن توليد در اين شرايط براي آنها گفت: در اين جلسه نرخ مشخص براي خوراک آن ها اعلام نشد، تنها فعالان و انجمن صنفي از وزارت خانه خواستند که در فرمول قيمت گذاري گاز طبيعي به عنوان خوراک بازنگري شود. توليد متانول سازها امسال به چند دليل از رونق افتاد، اول اين‌که نرخ متانول در بازار جهاني کاهش پيدا کرد و دومين مساله آنها، مشکل حمل با کشتي بود و مهم تر از همه افزايش قابل توجه نرخ گاز طبيعي در اروپا بود که سهم قابل توجهي در فرمول تعيين قيمت گاز متان به عنوان خوراک اصلي متانول سازها در کشور دارد.
ميرکريمي اضافه کرد: درعين‌حال بايد مدنظر داشت که عمده گازي که به‌عنوان خوراک در پتروشيمي‌ها مصرف مي‌شود، به محصول تبديل مي‌شود و علاوه بر ارزآوري باعث گردش چرخ صنايع پايين‌دستي نيز مي‌شود اما عمده گاز توليدي کشور در مصارف خانگي به ميزان قابل توجهي هدر مي رود.
او در مورد راهکارهاي ارائه‌شده در اين جلسه گفت: روزانه 750 ميليون مترمکعب توليد مي‌شود اما باز ناترازي داريم و چاره‌اي جز صرفه‌جويي نداريم. عمده هدر رفت انرژي در بخش خانگي است.
سال گذشته انجمن پتروشيمي با همفکري تعدادي از مجتمع هاي بزرگ پتروشيمي که مصرف بالايي دارند، راهکارهايي را به سياستگذاران اقتصادي کشور پيشنهاد دادند. به عنوان مثال به مشترکاني که مصرفشان از حد نرمال و الگوي مصرف پايين‌تر است، مشوق‌هاي نقدي تعلق بگيرد. اين مشوق‌ها مي‌تواند به‌عنوان پاداش نقدي و يا غير نقدي مستقيما به مشترکين کم مصرف داده شود. اگر مشترکان خانگي مشمول مشوق‌هاي ملموس و نقدي شوند قطعا موثر خواهد بود. اين پيشنهاد از سوي دولتمردان مورد استقبال شد اما متاسفانه اجرايي نشد. پيشنهاد ديگر سرمايه گذاري شرکت هاي پتروشيمي در صنايع بالادستي با هدف افزايش توليد گاز طبيعي بود که امسال مورد توجه قرار گرفته و قدم هايي جهت ايجاد يک کنسرسيوم براي توسعه تعدادي از ميادين گازي کشور برداشته شده است.
او ادامه داد: در مقاطعي قيمت سوخت بالاتر از قيمت خوراک بود که با مذاکراتي که انجمن صنفي پتروشيمي انجام داد، پيشنهاد تغيير پيدا کرد و اين روند معکوس شود؛ اما اگر بخواهيم صرفه‌جويي اتفاق بيافتد بايد قيمت سوخت بالا برود نه قيمت خوراک. مصرف خوراک شرکت هاي پتروشيمي حدود 5 يا 6 درصد از کل مصرف گاز کشور است و اين رقم با هدرروي در بخش خانگي قابل‌مقايسه نيست. ميرکريمي توضيح داد: اگر قيمت خوراک بالاتر رود، مصرف کاهش پيدا نمي‌کند، تنها توليد کاهش پيدا خواهد کرد و از سوي ديگر انگيزه براي سرمايه‌گذاري در صنعت پتروشيمي را نيز از بين خواهد برد. حتي اگر قيمت خوراک به صفر برسد و دولت خوراک را رايگان از در اختيار صنعت پتروشيمي بگذارد، با توجه به جايگاه اين صنعت در اقتصاد کشور، منافع زيادي براي کشور به دنبال خواهد داشت.
عدم متناسب‌سازي لجستيک و تجهيزات بندري براي صادرات پتروشيمي
اوا افزود: اما در بخش خانگي قطعا با بالا رفتن نرخ سوخت، مصرف کاهش پيدا خواهد کرد. در اين ميان ممکن است صنايع ديگري مثل شيشه و سيمان که گاز را به‌عنوان سوخت استفاده مي‌کنند، به دنبال به دست آوردن و اجراي راهکارهاي براي کاهش مصرف و صرفه‌جويي بروند و سعي کنند که هدر رفت گاز را به حداقل ممکن کاهش دهند.
ميرکريمي در مورد هزينه‌هاي سرباري که قطعي گاز بر صنعت پتروشيمي دارد، توضيح داد: صنايع پتروشيمي که 24 ساعت در شبانه‌روز کار مي‌کنند علاوه بر اين‌که از محل تعطيلي، زيان مي‌بيند، هزينه‌هاي تعميراتي که بعد از خاموشي مي‌بينيد نيز به اين صنعت سربار مي‌شود و درصدي زيادي از تراز مالي را تهديد مي‌کند.
او با تاکيد بر اين‌که قيمت سوخت بايد بالاتر شود و راهکارهاي جبراني هم داده شود، گفت: اگر براي مصرف‌کننده خانگي سوبسيد مستقيم ديده شود، يارانه‌هايي که به‌سرعت به‌حساب مشترکان داده شود، قطعا مصرف گاز خانگي و هدر رفت انرژي را کاهش مي دهد و بحران گاز زمستانه صنايع نيز تا حد زيادي رفع مي‌شود.
ميرکريمي با اشاره به موقعيت لجستيک کشور در صادرات و به دست آوردن بازارها، گفت: درحالي‌که از منظر موقعيت جغرافيايي موقعيت بي‌نظيري داريم اما عدم متناسب‌سازي لجستيک، تجهيزات بندري و... باعث شده تا نتوانيم آن‌گونه که بايد از اين ظرفيت استفاده‌کنيم.
دبير سابق کميسيون انرژي اتاق ايران ادامه داد: در صنعت پتروشيمي سرمايه‌گذاري جديد را بايد دريابيم و براي قيمت‌گذاري خوراک به کشورهاي رقيب نگاه بيندازيم و با توجه به تحريم‌هاي بين المللي بايد سوبسيدهاي هدفمندي را براي آن در نظر بگيريم.
سایر اخبار این روزنامه
بساط شرارت بدون شک جمع خواهد شد
هنوز هم دیر نیست
متحدان دیروز، مخالفان امروز
بزرگ ترین سفره صادرات ایران آب رفت
روابط عمومی ها برای نقش آفرینی موثر در جهاد تبیین آماده اند؟
ضرورت ترمیم دولت
توئیت زشت حسن عباسی درباره فوتبالیست‌ها
انتقال خشونت از خانه به خیابان
خطر باخت صنعت پتروشیمی در بازارهای صادراتی
رئیسی: اصلاح عقب‌نشینی نیست
شرط بندی «بن سلمان» روی اسب بازنده
تاکید سران سه‌قوه بر تقویت امید در جامعه
