به گزارش خبرنگار شهروند آنلاین؛ اگرچه افزایش درآمدهای غیرنفتی و جلوگیری از خام‌فروشی نفت از جمله برنامه‌های اصلی توسعه کشور در دولت‌های مختلف به شمار می‌آید، اما این موضوع هم انکارناپذیر است که اقتصاد کشور تا حدود بسیاری وابسته به فروش نفت است و عدم‌برنامه‌ریزی در این عرصه، توسعه کشور را در رقابت با سایر رقبا با چالش روبه‌رو می‌کند. دولت سیزدهم از آغاز کار خود، مسأله انرژی را یکی از اولویت‌های خود در عرصه دیپلماسی قرار داد و در جهت ارتقای آن برنامه‌ریزی و اهتمام ورزید. موضوعی که «محمد خطیبی»، نماینده سابق ایران در اوپک نیز به آن اذعان دارد. او معتقد است که سیاست‌های دولت توانسته تحریم‌ها در این بخش را تا حدودی خنثی کند. اگرچه به اذعان این کارشناس و برخی دیگر با توجه به شرایط تحریمی نمی‌توان جزئیات آماری‌ این افزایش را اعلام کرد.

به اعتقاد این کارشناس افزایش فروش نفت ایران به دلیل افزایش نیاز بازار جهانی به انرژی و توسعه دیپلماسی منطقه‌ای است. آن‌طور که آمارها نشان می‌دهد، دولت سیزدهم در افزایش فروش نفت موفق بوده است. محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت نیز در این باره گفته‌ است که در دولت سیزدهم هم صادرات نفت خام و هم میعانات گازی افزایش خوبی یافته است، هرچند او از ارائه آمار خودداری کرده است. مسئولان‌ اجرایی دیگر نیز در این عرصه به ارائه آمارها و گزارشاتی پرداخته‌اند. بنا به گفته «علیرضا دانشی»، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، از زمان روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی تاکنون، برنامه تولید این شرکت اصلاح شده و تولید نفت در شرکت مناطق نفت‌خیز جنوب ۶۰۰هزار بشکه افزایش یافته است.

در کنار گفته‌های مسئولان و کارشناسان آمارهای موسسات بین‌المللی نیز نشان می‌دهد که فروش نفت ایران در ماه‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته است. در هفته‌های گذشته نیز اداره گمرک چین آمار واردات نفت را منتشر کرد که نشان از این افزایش دارد. به اذعان این گزارشات خرید نفت چین در ماه گذشته میلادی از مالزی که اغلب محل انتقال نفت ایران، ونزوئلا و روسیه است، دو برابر شده و به رکود جدید 4.05میلیون تن رسیده است.

بررسی گزارش‌های ماهانه اوپک از میزان تولید نفت کشورها نیز حاکی از افزایش قابل توجه صادرات نفت کشور است. آمار و ارقام بین‌المللی و صحبت‌های مسئولان اشاره به افزایش فروش نفت ایران دارد، موضوعی که به گفته کارشناسان برآمده از سیاست‌های اتخاذشده دولت سیزدهم است. قاسم ساعدی، عضو کمیسیون انرژی مجلس از این سیاست‌ها با تعبیر خنثی‌سازی تحریم یاد می‌کند و می‌گوید: «دولت سیزدهم با فعال‌سازی دیپلماسی انرژی گام‌های مثبتی در این عرصه برداشته است.» بنا به گفته این عضو کمیسیون انرژی، ایران امروز نفت خود را به اشکال مختلف به کشورهای متعدد صادر می‌کند. ساعدی با اذعان به این موضوع که فروش نفت تاثیر بسزایی در اقتصاد کشور دارد، اضافه کرد: «دنیا به نفت ایران نیاز دارد و حذف آن ممکن نیست.» به اذعان کارشناسان تنوع قراردادهای نفتی و میعانات گازی به اشکال متعدد در دولت سیزدهم دنبال شد. تهاتر نفتی یکی از این سیاست‌ها به شمار می‌آید که در این زمینه تهاتر نفت با کالا انجام شده است.

نگاهی به نشست‌‌های منطقه‌ای یک‌ساله گذشته مسئولان سیاست خارجی کشور نیز نشان می‌دهد که دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم ارتقا یافته است. موضوعی که عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز به آن اشاره دارد. او معتقد است که فعالیت‌های دولت سیزدهم در این زمینه مثبت بوده و زمینه افزایش فروش نفت در کشور را فراهم کرده است.

بنا به گزارشات تفاهم‌نامه نفتی با روسیه، همکاری‌های نفتی با کشورهای حاشیه دریای خزر، رایزنی دیپلماسی در حوزه انرژی با چین و حتی گفت‌وگوهای فرامنطقه‌ای در عرصه انرژی با کشورهایی همچون ونزوئلا زمینه تسهیل فروش نفت را ایران فراهم کرده است. مسأله‌ای که کارشناسان حوزه انرژی نیز به آن اشاره دارند. «حسن مرادی» استاد حقوق اقتصاد و انرژی دانشگاه تهران معتقد است که با انعقاد تفاهم‌نامه و رایزنی‌های دیپلماسی در حوزه انرژی می‌توان گامی جدی در راستای افزایش درآمدهای نفتی برداشت. به نگاه مرادی، تنش‌های بین‌المللی و تورمی نیز می‌تواند بازار برخی از کشورها را به سمت ایران سوق دهد.

به گزارش «شهروند» تحریم‌های آمریکا منجر شد که ایران از آوریل ۲۰۱۸ تا آوریل ۲۰۲۱ از تولید یک‌میلیارد و ۸۰۰میلیون بشکه نفت و بیش از ۱۰۰میلیارد دلار درآمد نفتی محروم شود و این موضوع به اذعان کارشناسان بیش از ۱۰۰میلیارد دلار خسارت به کشور وارد ساخته است. مسأله‌ای که فرزین سوادکوهی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» به آن اشاره دارد. او معتقد است که به آمارهای غیررسمی نمی‌توان اعتماد کرد و باید با حل چالش‌های ریشه‌ای زمینه تجارت نفتی را فراهم ساخت. به اذعان این کارشناسان فرصت صادراتی نفت ایران به کشورهایی همچون هند و چین هم از میزان صادرات فعلی بیشتر است و باید با رفع موانع و پنجره باز دیپلماسی از این فرصت استفاده کرد. او با مقایسه ایران با کشورهای همسایه در حوزه انرژی همچون قطر، عربستان و عراق بر ضرورت تقویت تعاملات بین‌المللی تاکید می‌کند: «پنجره باز و افزایش تعاملات بین‌المللی می‌تواند زمینه رونق تجارت نفتی را فراهم کند. راهکارهایی همچون تهاتر نفت، راهکارهای مناسبی به شمار نمی‌آیند و ایران باید موانع صادراتی خود را برطرف کند.»

نکته حائز اهمیت این است که دولت سیزدهم نیز در راستای افزایش تعاملات بین‌المللی در عصره دیپلماسی گام‌های جدی برداشته است. موضوعی که جواد اوجی، وزیر نفت در گفت‌وگوی یک ماه گذشته خود با روزنامه شهروند نیز به آن اشاره کرد: «یکی از چالش‌های پیش‌روی دولت فروش نفت است. فعلا با بازاریابی و ورود به تمام بازارها در آسیا، آمریکای لاتین، اروپا و آسیای دور بازارهای خوبی پیدا کرده‌ایم و در این میان از متدهای جدید و ابتکاری قراردادی نیز استفاده کردیم تا حجم صادرات را بالا ببریم.» بنا به گزارشات وزارت نفت، درآمد صادرات نفت در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال پیشین به ۱۱ برابر رسید و سال ۱۴۰۱ این عدد به پنج برابر نسبت به سال گذشته رسیده است. این افزایش‌ها در حالی است که شرکت ملی نفت ایران قیمت رسمی فروش انواع نفت خام صادراتی برای عرضه به مشتریان آسیایی را برای فروش در ماه دسامبر (آذرماه – دی‌ماه) افزایش داده است.

//انتهای پیام