جزئیات اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی در هرمزگان

زهره افشار
خبرنگار

طرح توزیع کالابرگ الکترونیکی یارانه نقدی قرار است بزودی در کل کشور اجرا شود. هر چند به گفته سخنگوی اقتصادی دولت این طرح مشکلی از نظر تأمین منابع ندارد و منابع آن قرار است از طریق نظام یارانه که ماهانه 28 هزار میلیارد تومان است، تأمین شود اما چون نظام پرداخت یارانه، جمعیت زیادی از مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد، دولت می‌خواهد درباره آماده بودن زیرساخت فنی آن مطمئن شود و به همین جهت تصمیم گرفته شده طرح کالابرگ الکترونیکی در استان هرمزگان به عنوان نخستین استان به صورت آزمایشی اجرایی شود تا مشکلات احتمالی طرح مشخص و پس از رفع نواقص آن در کل کشور شکل اجرایی به خود بگیرد. در خصوص آمادگی استان هرمزگان برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی و روند تکمیل زیرساخت‌های لازم گفت‌و‌گویی با «مهدی دوستی» استاندار هرمزگان انجام داده‌ایم که از نظرتان می‌گذرد:


استان هرمزگان به عنوان نخستین استان اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی انتخاب شده، چه معیارهایی موجب انتخاب هرمزگان شده و آیا زیرساخت‌های لازم برای اجرای طرح مهیا شده است؟
تنوع جغرافیایی، پهنه و محل مناسب جهت آزمون طرح، جمعیت بالا، نیروهای متخصص جهت اجرا و پیاده‌سازی سامانه‌های ملی دلیل انتخاب هرمزگان بوده که در حال حاضر در آخرین مراحل تکمیل زیرساخت‌ها هستیم که با توجه به روند مناسب کار تا ماه آینده زیرساخت‌ها کامل می‌شود و هرمزگان آماده اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی می‌شود. زیرساخت‌ها شامل به‌روز‌رسانی دستگاه‌های پوز و تجهیز آنها به بارکدخوان است
 این طرح جمعیت زیادی از مردم را در برمی‌گیرد و به همین دلیل مردم پیگیر چگونگی اجرای طرح هستند و سؤالات زیادی در این باره دارند. در خصوص روند اجرای طرح توضیح می‌دهید؟
جای نگرانی برای مردم وجود ندارد و درواقع در این طرح خرید اعتباری به پشتوانه اعتبار یارانه نقدی صورت می‌گیرد و قرارنیست یارانه‌های نقدی حذف شود.
دولت جهت حفظ امنیت غذایی و ارتقای سلامت جامعه این امکان را در بستر «سامانه شما» (شبکه ملی اعتبار) به‌گونه‌ای فراهم کرده که مردم بتوانند از یارانه نقدی جهت خرید کالاهای اساسی که جدول آن اعلام می‌شود، یک ماه زودتر استفاده کنند.
چه تغییری در پرداخت یارانه‌ها صورت می‌گیرد؟ 
هیچ تغییری در مبالغ و زمان واریز نقدی یارانه‌ها صورت نمی‌گیرد. هم استانی‌های عزیز می‌توانند به میزان مبلغ یارانه خود، یک ماه زودتر و با مراجعه به فروشگاه‌های متصل به صورت اعتباری از میان اقلام اساسی خرید کنند. در صورت خرید و استفاده از این اعتبار مبلغ استفاده شده از یارانه آنها کم شده و مانده آن در زمان مقرر واریز نقدی یارانه‌ها به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود. اینکه مردم از طریق کالابرگ الکترونیک اقدام به خرید کالاهای اساسی کنند یا از یارانه نقدی بهره‌مند شوند کاملاً اختیاری است.
 مردم از چه طریق باید اعلام کنند که تمایل دارند یارانه نقدی دریافت کنند یا از کالابرگ الکترونیک بهره‌مند شوند؟
یارانه نقدی به قوت خود باقی است در این طرح امکان هزینه کردن یارانه یکماه زودتر و به صورت اعتباری وجود دارد در صورت استفاده ازاعتبار مبلغ استفاده شده از یارانه کم شده و مانده آن به‌حساب سرپرستان واریز می‌گردد. این طرح کاملاً اختیاری است و مردم می‌توانند از مبلغ یارانه یا به صورت اعتباری یا نقدی وحتی ترکیبی استفاده نمایند.
در واقع احتیاج به اعلام رضایت از بهره‌مندی از یارانه نقدی یا کالابرگ نیست، مکانیزم خرید مردم از فروشگاه‌ها نسبت به قبل اصلاً تغییر نمی‌کند به‌عنوان مثال فردی از یک فروشگاه 20 قلم کالا خرید می‌کند وقتی دستگاه بارکدخوان بارکد کالاها را خواند و این فرد می‌خواهد از طریق کارت بانکی هزینه خرید را پرداخت کند در صفحه مشتری دستگاه پوز نوشته می‌شود از این 20 قلم 5 قلم مشمول یارانه می‌شود می‌خواهید این 5 قلم را به شکل خرید اعتباری از محل یارانه‌ها انجام دهید یا خیر؟ اگر مشتری بله را انتخاب کند، مبلغ این 5 قلم از محل یارانه‌ها پرداخت می‌شود و اگر مشتری خیر را انتخاب کند در پایان ماه مبلغ یارانه همانند آنچه درحال حاضر وجود دارد به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود و بار دیگر می‌خواهم تأکید کنم که طرح کاملاً اختیاری است یعنی به هر خانوار این اختیار داده می‌شود که در صورت تمایل از اعتبار تخصیص داده شده استفاده کند.
در مورد شبکه ملی اعتبار توضیح دهید. مزیت اجرای این طرح چیست؟
شبکه ملی اعتبار که به اختصار «شما» نامیده می‌شود. بستر مدیریت و اختصاص اعتبارهای حمایتی براساس سیاست‌گذاری‌های رفاهی کلان دولت به صورت دقیق براساس هر کدملی است. مزیت اجرای طرح شبکه ملی اعتبار این است که مردم می‌توانند یک ماه زودتر از یارانه خود برای خرید 17 قلم کالای اساسی استفاده کنند و مانده آن را در زمان مقرر واریز نقدی یارانه‌ها به صورت نقدی دریافت نمایند. این امرموجب تحقق امنیت غذایی و ارتقای سلامت خانوار می‌شود.
مزیت دیگر این است که شما (شبکه ملی اعتبار) بستری مناسب جهت مدیریت و اختصاص اعتبارهای حمایتی براساس سیاست‌گذاری‌های رفاهی به صورت دقیق در هر کد ملی است. این بستر امکانات بسیاری از جمله کنترل تورم، جلوگیری از رانت و فساد ناشی از توزیع ارز ترجیحی، جلوگیری از قاچاق کالاهای اساسی و ارتقای توان برنامه‌ریزی و اجرای دقیق سیاست‌های حمایتی را فراهم می‌کند.
مبلغ اعتبار بر روی کارت یارانه تخصیص داده می‌شود یا کارت جدید برای سرپرست خانواده صادر می‌شود؟
نه تنها نیازی به صدور کارت جدید نیست بلکه با استفاده از تمام کارت‌های بانکی که به نام سرپرست خانوار است می‌توان از این اعتبار استفاده کرد. این امکان نیز فراهم است که سرپرستان خانوار با استفاده از برنامه کاربردی «فارا» که متعاقباً اعلام می‌شود، مجوز استفاده از این اعتبار را به هریک از اعضای خانواده خود اعطا کنند.
چه نام‌های تجاری مشمول این طرح می‌شود وازکدام فروشگاه‌ها باید این خرید اعتباری انجام شود؟
 در این طرح هیچ محدودیتی برای خرید از یک نام تجاری خاص وجود ندارد به عنوان مثال اشخاص می‌توانند براساس انتخاب و سلیقه خود از میان تمامی روغن‌های موجود در بازار خرید کنند و انتخاب محدود به برند یا دسته خاصی از روغن‌ها نیست. فروشگاه‌های مجاز در نرم‌افزار کاربردی فارا نمایش داده می‌شوند در ادامه نیز تمامی فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های کوچک و بزرگ به تدریج به این طرح اضافه خواهند شد.
این طرح چه هزینه‌ای برای فروشگاه‌ها دارد؟
طرح شما (شبکه ملی اعتبار) یک طرح فناورانه محور است که براساس زیرساخت‌های موجود کشور طراحی و بر بسترهای موجود اجرا می‌شود. لذا نیاز به خرید دستگاه‌ها و تجهیزات از سوی فروشندگان نبوده و شرکت‌های خدمات پرداخت با مراجعه به دارندگان پوزهای فروشگاهی در سه صنف خواربار، لبنیات و پروتئین، ضمن آموزش و نصب نرم‌افزار «فارا» برای آنها، به صورت رایگان دستگاه‌های موجود را به‌روزرسانی کرده و مجهز به بارکدخوان می‌کنند.
اگر خریداران کالاهای دیگری بجز 17 قلم کالا را انتخاب کنند. هزینه آنها چگونه پرداخت می‌شود؟
کالاهای خارج از این اقلام مشمول دریافت اعتبار نمی‌شوند به عنوان مثلاً اگر شخصی در سبد کالاهای انتخابی خود آب معدنی و دستمال کاغذی را داشته باشد هیچ اعتباری به این کالا تعلق نمی‌گیرد و ایشان باید مبلغ این کالاها را بعلاوه سهم خریدار در کالای اساسی پرداخت کند. 


نیم نگاه
​​​​​​​هیچ تغییری در مبالغ و زمان واریز نقدی یارانه‌ها صورت نمی‌گیرد. هم استانی‌های عزیز در هرمزگان می‌توانند به‌میزان مبلغ یارانه خود، یک ماه زودتر و با مراجعه به فروشگاه‌های متصل به‌صورت اعتباری از میان اقلام اساسی خرید کنند. در صورت خرید و استفاده از این اعتبار مبلغ استفاده شده از یارانه آنها کم شده و مانده آن در زمان مقرر واریز نقدی یارانه‌ها به‌حساب سرپرستان واریز می‌شود