رفع مشکلات ایران توسط ایرانیان

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل  
 
شرایط به گونه‌ای است که دارند برای ما پرونده‌سازی می‌کنند. تجربه گذشته نشان می‌دهد که کشورهای غربی برای مداخله کردن در کشورهای دیگر زمینه‌سازی‌هایی را از نظر تبلیغاتی و رسانه‌ای به‌وجود می‌آورند تا افکار عمومی را با خودشان همراه کنند. از این رو به نظر می‌رسد این نقشه دارد مرحله به مرحله انجام می‌شود؛ چه در موضوع هسته‌ای که کار را به جایی رساندند که می‌خواهند قطعنامه دیگری را در اواخر بهمن یا اوایل اسفند در شورای حکام آژانس صادر کنند. اهمیت این قطعنامه از این نظر است که زمینه‌سازی فراهم می‌کند تا کشورهای اتحادیه اروپا که از برجام خارج نشدند با استناد به این قطعنامه و قطعنامه‌های قبلی، مکانیزم ماشه را فعال کنند و این مکانیزم ماشه به معنای ترتیبات اجرایی شش قطعنامه تحت فصل هفتم است. یعنی آنها را برمی‌گرداند و ایران مجددا با تحریم‌های شش قطعنامه روبه‌روست. هرچند تحریم‌های فعلی خیلی گسترده‌تر از تحریم‌هایی است که در آن شش قطعنامه پیش بینی شده ولی بحث این است که ایران را تهدیدکننده صلح و امنیت دنیا معرفی کنند. متأسفانه وقتی کشوری تحت فصل هفتم قرار می‌گیرد یا تهدیدکننده محسوب می‌شود و یا ناقض صلح و امنیت که مورد ایران خوشبختانه تهدید مطرح شده. درواقع به موازات آن، بحث این قطعنامه حقوق بشری را مطرح کردند که اتفاقا در بحث حقوق بشری، افکار عمومی خیلی حساس‌تر و واکنش‌شان گسترده‌تر از بحث‌های هسته‌ای است. کشورهایی که تاکنون این کمیته شورای حقوق بشر برایشان تصمیم گرفته تا تحقیقات موضوعی در موردشان صورت بگیرد، سرنوشت خوبی نداشتند. درحقیقت این کمیته بیشتر مشروعیت‌ساز برای مداخله خارجی است. البته ایران هم خیلی صریح و روشن موضع گیری کرده که با این کمیته همکاری نخواهد کرد ولی بحث همکاری نکردن ما یک موضوع است که براساس حق حاکمیت ملی و حق مشروع هر کشوری است اما واقعیت این است که این موضوع را منتفی نمی‌کند. یعنی همکاری نکردن ایران، پرونده را نمی‌بندد بلکه موضوع در شکل دیگری پیگیری خواهد شد که آن موقع کار مشکل‌تر است. بنابراین به نظر می‌رسد بهترین کار این است که در موضوع هسته‌ای با خود آژانس به توافق برسیم و سعی کنیم مسائل‌مان را با آژانس در چارچوب همان مذاکرات دوجانبه حل و فصل کنیم همچنان که در سال76 این کار را کردیم و سوالات آژانس را پاسخ دادیم و در موضوع حقوق بشر هم با ایجاد یک همبستگی و وفاق ملی این مساله را در داخل حل و فصل کنیم و اجازه ندهیم قدرت‌های خارجی از شرایط کشور ما سوءاستفاده کنند. این امر شدنی است منتها باید یک مقدار با سعه‌صدر و گذشت بیشتر و مدیریت بحران و همچنین درایت و دلسوزی و درنظر گرفتن موضوعات دیگر مساله را جدی بگیریم. بهترین مقابله با مداخله قدرت‌ها در ایران ایجاد یک همبستگی و وفاق ملی و رفع مشکلات ایران به‌وسیله ایرانیان است. مطمئن هستم اکثر قریب به اتفاق مردم ایران این را قبول دارند که خارجی‌ها دلسوز مردم ایران نیستند و بیشتر منافع خود را دنبال می‌کنند. همان‌طور که در طول تاریخ اینگونه بوده و ما در دوره مشروطیت و بعد از آن شاهد رقابت‌های روسیه و انگلیس در ایران بودیم. بعدها که فرانسوی‌ها آمدند آنها نیز دنبال منافع خودشان بودند و بعد از آن آلمانی‌ها در دوران جنگ جهانی دوم و اواخر دوره حکومت رضاخان منافع خود را دنبال می‌کردند. بعد از 32 که آمریکایی‌ها در این مملکت عملا حاکم شدند، نشان دادند دنبال منافع خودشان بودند. نه تنها در ایران که مطالعه در کشورهای دیگر هم نشان می‌دهد قدرت‌های خارجی هیچوقت دلسوز کشورها نبودند و بیشتر دنبال این بودند که منافع خود را تامین کنند. موضوع مهمی که باید به آن توجه کنیم