روزنامه آرمان امروز
1401/09/13
دود تریاک همسایه در چشم همسایه
بازار تریاک در مرزهای شرقی ایران بیشتر از همیشه داغ شد آرمان امروز- رها معيري: طبق آمار و اطلاعات، افغانستان 90 درصد از ترياك جهان را توليد مي‌کند و با تشكيل دولت برخاسته از گروه طالبان، قاچاق اسلحه و مواد مخدر براي فرار از قحطي و گرسنگي، در حال حاضر تنها گزينه دولت اين کشور براي کسب درآمد و بودجه است. گسترش فقر، ريسک ناامني سياسي و اقتصادي و البته زمين سوخته‌اي که آمريکا و کشورهاي اروپايي در حدود سلطه دو دهه بر اين کشور با خالي‌کردن معادن آن برجاي گذاشتند، حالا تنها راه کسب درآمد اين دولت طالبان، افزايش قاچاق اسلحه و مواد مخدر است و اين موضوع کشورهاي همسايه از جمله ايران را با چالش جدي روبه‌رو خواهد کرد. پيش از سلطه کامل طالبان بر اين کشور، حدود 328 هزار هكتار از كل زمين‌هاي زير كشت اين کشور به خشخاش اختصاص داشت، 9 هزار تن ترياك در سال‌هاي پيش توليد مي‌شد که قابليت توليد 500 تن هرويين از اين مقدار ترياک را داشت. حتي تصور اين موضوع نيز ترسناک است که کشوري که درگير گرسنگي و فقر شديد است، اين مقدار زمين و توليد ترياک و هرويين را بتواند تا 50 برابر افزايش دهد. آماري که در گفته‌هاي سال گذشته پليس ايران نيز گفته شد و جانشين فرمانده نيروي انتظامي از افزايش کشفيات و توليد مواد مخدر در مرزهاي شرقي کشور ابراز نگراني شديد کرد. آن‌طور که سردار قاسم رضايي گفته و از حاکمان اين کشور درخواست کرده: «آنها بايد براساس معاهدات مرزي پاسخگوي ترددهاي غيرمجاز و ترانزيت مواد مخدر باشند.» با اين حال چند روز پيش سازمان ملل متحد در گزارشي و درباره افزايش 32 درصدي توليد کوکنار (خشخاش) ابراز نگراني کرد و در واکنش به اين گزارش وزارت داخله (کشور) طالبان در واکنش به ، مدعي شد که اين آمار «خيالي» و «خودسرانه» است و بدون منبع نشر شده است. اين وزارتخانه گفت: «افزايش در کشت کوکنار يک خبر جديد و حيرت‌آور نيست، زيرا طي ساليان گذشته نيز کشت کوکنار تا سرحد 328 هزار هکتار افزايش يافته است. برعکس آن، در دوره قبلي امارت اسلامي افغانستان (رژيم طالبان در نيمه دوم دهه 90 ميلادي) به کمتر از هشت هزار هکتار کاهش يافته بود.» اين در حالي است که دفتر مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد يک ماه پيش (10 آبان)، در گزارشي نوشت که در سال جاري ميلادي 233 هزار هکتار زمين در افغانستان زير کشت خشخاش رفته است که نشان‌دهنده سه برابر افزايش در قياس با سال گذشته است. بر اساس اين گزارش، به‌دليل خشکسالي، از هر هکتار زمين 26.7 کيلوگرم ترياک به دست آمده است، در حالي که سال گذشته اين مقدار 38.5 کيلوگرم بود.تناقض در حرف تا عمل
در 26 مرداد امسال بود که در يک اظهار نظر ذبيح الله مجاهد، سخنگوي طالبان اعلام کرد که «به جهان اطمينان مي‌دهد که کشت و قاچاق خشخاش در افغانستان متوقف شود.» اين گفته در شرايطي مطرح مي‌شد که رهبران طالبان، نيم نگاهي هم به پاداش و کمک‌هاي مالي غرب داشتند، اما زماني‌که با انزواي جهاني روبه‌رو شدند نتوانستند از درآمد 7 تا 8 ميليارد دلاري ترانزيت مواد مخدر بگذرند و حالا در اقدامي چندين برابر توليد و کشت مواد مخدر را افزايش داده‌اند. در اين ميان افزايش گرسنگي و قحطي در اين کشور با توجه به اينکه کمتر کشوري آنها را به رسميت شناخته و تحريم است راهي به‌جز افزايش کشت خشخاش ندارد. براي کشاورزان و کارگران مزارع در افغانستان کشت خشخاش تنها منبع درآمد قابل توجه است. فقدان زيرساخت‌هاي کشاورزي صنعتي مانند سيستم نظام‌مند توليد و توزيع سموم دفع آفات يا آبرساني، سوددهي از کشت‌ها جايگزين خشخاش را تا حدود زيادي ناممکن کرده چرا که خشخاش علاوه بر نياز بسيار کم به آب، در برابر آفات بسيار مقاوم است. در آن زمان نيز کارشناساني نظير فريد براتي سده، مديرکل درمان اعتياد سازمان بهزيستي گفته بود:«سياست اعلام شده طالبان درباره روند ممنوعيت كشت و قاچاق مواد در افغانستان با تحليل‌هايي همراه بوده از جمله اينكه گفته شده بعيد است طالبان بتواند از سود سرشار حاصل از بازار مواد بگذرد و اين شايد نوعي بلوف سياسي باشد يا اينكه سياست اعلامي براي دپوي مواد جهت گران‌تر كردن قيمت مواد به منظور تامين هزينه‌هاي بيشتري باشد كه كنترل كشور براي آنان خواهد داشت. همچنين اين تحليل‌ها مي‌گويند كه تصور جدايي طالبان از موضوع تجارت و قاچاق مواد مخدر تصوري سخت و عملي ناشدني است.» همين موضوع در ايران نيز تبعاتي به همراه داشت و آن افزايش قيمت ترياک در ايران بود. همچنين سياست‌هاي طالبان در افغانستان در زمينه موادمخدر، پيامدهاي ديگري در کشور ما به خواهد گذاشت و به باور کارشناسان با گران شدن ترياک و افزايش قيمت آن، بسياري از مصرف مواد سنتي، به مواد صنعتي ارزان قيمت تمايل پيدا خواهند کرد که تبعات بسيار وخيمي در کشور دارد.
افزايش 200 درصدي قيمت متادون
بررسي‌ها نيز نشان مي‌دهد بعد از دستور طالبان مبني بر ممنوعيت کشت خشخاش به يک‌باره قيمت ترياک شش برابر شد، موضوعي که پرده از تصميم طالبان برداشت. اين موضوع حتي در ايران تأثير خود را گذاشت و بسياري از بيماراني که براي درمان به اين ماده مخدر نياز دارند با مشکل مواجه شدند؛ اما نه مشکل توليد، بلکه مشکل افزايش قيمت. سعيد صفاتيان، تحليلگر مسائل مربوط به اعتياد، داشت اعلام کرد که افزايش قيمت ترياک منجر به رشد 200 درصدي قيمت دارويي همچون متادون که براي درمان اعتياد از آن استفاده مي‌شود، شد. بنده اين هشدار را به ستاد مبارزه با مواد مخدر دادم که خود را براي افزايش قيمت ترياک آماده کنند. شايد اگر در همان مقطع، مسئولان مبارزه با مواد مخدر هشدارها را جدي مي‌گرفتند اکنون شاهد افزايش قيمت‌ها نبوديم. بر اساس اعلام صفاتيان، حدود سه ميليون مصرف‌کننده مواد مخدر در کشور شناسايي شده‌اند. از اين تعداد، نزديک به يک ميليون نفر از آنها ترياک مصرف مي‌کنند که گراني ترياک باعث شد بسياري به قرص‌هاي روان‌گردان روي بياورند. او دستور طالبان مبني بر ممنوعيت کشت خشخاش را نشدني دانست و گفت: طالبان با اينکه اعلام کرد کشت خشخاش را ممنوع مي‌کند، اما بعيد است آن را در بلندمدت به اجرا بگذارد. وي خاطرنشان کرد: طالبان خود نيز درگير توليد مواد مخدر است و نمي‌تواند از درآمد پنج ميليارد دلاري آن بگذرد. به نظر مي‌رسد طالبان اقدام به دپوي خشخاش براي افزايش قيمت ترياک کرده است.
سایر اخبار این روزنامه
عماد افروغ: مجلس خبرگان باید متحول شود
تهدید از اکثریت انداختن دولت، حرف تا عمل
دزد هویت زهر خود را ریخت
ماجرای سه نامه سیدمحمد خاتمی به رهبری
گفت وگو شرط اصلی کاهش نارضایتی
تماشای ایران در یونسکو
دود تریاک همسایه در چشم همسایه
«ماست» چین ترش نیست!
اتهامات فائزه هاشمی اعلام شد
برگزاری سمپوزیوم بین‌المللی روابط عمومی با سخنرانی استادان برجسته 9 کشور
«بذرپاش» به‌عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی
