روزنامه ایران
1401/09/15
گرد و غبار تالابی در کمین 4 استان
بیتا میرعظیمیخبرنگار
تالاب «الله‌آباد» یکی از تالاب‌های فصلی استان قزوین و محل فرود بسیاری از پرندگان مهاجر به شمار می‌رود؛ تالابی که در ترسالی پرآب و شاداب و در خشکسالی، خشکیده و غمگین میشود. با کاهش رطوبت، تالاب خشک شده و با کمترین وزش باد رسوبات تجمیع شده در کف آن به گردوغبار تبدیل میشود. با بلند شدن ریزدانه‌های خاک در هوا، هوای استان آلوده شده و نفس شهروندان قزوینی هر بار تنگ و تنگ‌تر میشود. با ادامه این وضعیت، الله‌آباد به کانون مهمی از ریزگردها تبدیل شده و دود آن حتی به چشم مردم استان‌های قزوین، قم، البرز و تهران خواهد رفت. اگرچه تغییرات اقلیمی سال‌ها است که متهم شماره یک خشکیدگی تالاب‌های کشور معرفی شده و هر بار انگشت اتهام به سوی عوامل طبیعی نشانه رفته است اما طبق گفته معاون محیط‌زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست قزوین به «ایران»، عوامل انسانی نظیر سدسازی‌ها، زهکشی‌های انجام شده، برداشت‌های بی‌رویه آب توسط کشاورزان و... سال‌ها است که امان این تالاب را بریده است.
گلوی الله‌آباد خشک است
رامین رمضانی، معاون محیط‌زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست قزوین، تالاب الله‌آباد واقع در شهرستان آبیک را تالابی فصلی دانسته و به «ایران» می‌گوید: این تالاب در فصول تابستان و پاییز و تا قبل از شروع فصل بارندگی کاملاً خشک شده و معمولاً در مواقع ترسالی از حالت شوره‌زار درآمده و در فصل بهار نیز آبدار میشود. این تالاب تا پیش از سال ۱۳۹۹ در فصل بهار آب داشت اما طی چند سال اخیر به دلیل تشدید خشکسالی ناشی از تغییرات اقلیمی، در فصل بهار به صورت محدود آبگیری میشود.
او می‌گوید: باید توجه داشت که خشکیدگی در این موقع سال کاملاً طبیعی است. با شروع بارش پاییزی، این تالاب باتلاقی میشود، اما پرآبی و مراجعت دوباره آبزیان و پرندگان دریایی تالاب، نیازمند بارندگی بیشتری است. به گفته رمضانی، تالاب الله‌آباد از زمان‌های قدیم از رودهای خررود، ابهررود و رودخانه شور آبگیری می‌شد، اما طی 15-10 سال اخیر به واسطه احداث سدهای مختلف و استفاده از آب برای کشاورزی، این آبگیری به درستی انجام نشده و در نتیجه آب اندکی وارد تالاب شده است. البته در سال‌های گذشته نیز حجم اندکی از این حقابه به تالاب رسیده و عمده آن از طریق سیلاب‌های فصلی تأمین شده است.
سدسازی‌ها بلای جان تالاب
او تصریح می‌کند: اگرچه تغییرات اقلیمی به صورت طبیعی مهم‌ترین عامل خشک شدن این تالاب است، اما سدسازی‌ها، زهکشی‌های انجام شده، برداشت بی‌رویه آب توسط کشاورزان و... تأثیرات عمده‌ای بر روند خشکیدگی تالاب گذاشته است. سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در دهه 80، زهکشی را برای کاهش شوری خاک در مواقع بارندگی احداث کرد. به‌رغم هدف‌گذاری احداث زهکش در راستای کاهش شوری خاک، این زهکش در فصول پرآبی بخشی از آب تالاب را به سمت خانه‌های پایین دست هدایت می‌کند و از طرفی آب تالاب را بیش از حد معمولی می‌کشد و همزمان از رطوبت خاک می‌کاهد. از طرفی به دلیل نصب دایک در قسمت شمالی این زهکش‌ها، آب بیشتری در این نقطه از زهکش باقی می‌ماند اما آب قسمت‌های جنوبی زهکش کاملاً تخلیه میشود.
کانون ریزگردهای قزوین، تهران، قم، البرز
طبق گفته این مقام مسئول، این تالاب در محدوده دشت نمکی قرار داشته و در صورت مرطوب نبودن، می‌تواند به کانون ریزگردهای تهران، البرز و قزوین تبدیل شود. تاکنون طرح‌های زیادی برای نجات تالاب از خشکیدگی و جلوگیری از تبدیل آن به کانون ریزگردها انجام شده است. طرح‌هایی مانند اجرای طرح‌های بیابان‌زدایی، کاشت نهال توسط محیط‌زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و... از سوی دیگر طرح‌هایی مانند زراعت چوب و دریافت حقابه‌ای از آب تصفیه‌خانه‌های شهری به منظور سیراب کردن بخشی از تالاب و طرح‌های دانش‌بنیان توسط دستگاه‌های اجرایی استان در دست بررسی است. مالچ‌پاشی نیز به‌عنوان طرحی دیگر مطرح شده است. در این میان عده‌ای پیشنهاد ورود پساب‌های شهری و صنعتی برای مرطوب کردن این تالاب ارائه داده‌اند که یکی از این طرح‌ها از سوی محیط‌زیست و جهاد کشاورزی ارائه شده و قرار است از پساب تصفیه‌خانه‌های شهری مانند البرز، قزوین و شرکت‌های صنعتی پس از تصفیه و تبدیل آن به آب سالم، رهاسازی‌هایی به تالاب انجام شود. چنانچه این طرح اجرایی شده و پساب‌ها به صورت خام وارد تالاب نشود، می‌توان به آبگیری دوباره تالاب الله‌آباد و نجات آن از خشکیدگی امید داشت.
سایر اخبار این روزنامه
انقلاب پیوند اعضا در ایران
بازار در تب وتاب شب یلدا
پایان تاریخ امریکایی !
صدای پای نظم جدید جهانی در روابط تهران- بلگراد
بازار آفریقا در تیررس تجار ایرانی
افت 7/24 درصدی تورم پیش‌نگر در یک سال اخیر
کمک 6 میلیارد دلاری دانش‌بنیان‌ها به صنعت برق
سفر ریلی از تهران به نصف جهان در کمتر از دو ساعت
رمزگشایی از یک سکوت
خاموشی اجباری در جنوب امریکا
حیات دوباره آواهای فراموش شده
گوارا مثل دریاچه آزاد
فوبیای ازدواج
گرد و غبار تالابی در کمین 4 استان
شهادت سرباز مدافع امنیت در چابهار
ایران سومین تیم دونده جام 2022
