روزنامه آرمان امروز
1401/09/20
ماهیت سیاست خارجی چین
مهدی تدینیچین در روابط خارجی چند اصل دارد. پول و پول. اصل سومی هم دارد حمایت از نظام‌های ضددموکراتیک. از جزایر سلیمان وسط اقیانوس آرام نه! از فلان جزیرۀ آدمخواران تا آن سر دنیا، هر رژیم اقتدارگرا و ضددموکراتیکی می تواند روی خنده های ماسیدۀ امپراتور شی حساب کند. برای فهم سیاست خارجی چین باید به یک نکتۀ ساده اما مهم دقت کرد. چین در واقع «کشور چین» نیست، بلکه «حزب کمونیست حاکم بر چین» است. برای این حزب دو چیز مهم است. زدن هر تک دلاری روی هوا و تزریق به آن قفس طلایی که برای مردم چین ساخته و دوم زیر سوال بردن «دموکراسی» به عنوان یک الگوی حکمرانی. چین هست تا نشان دهد دموکراسی کار نمی کند بلکه سعادت بشر در هر چیزی هست هم در سکولاریسمِ بشار اسدی و هم در بنیادگرایی طالبانی الا در دموکراسی.
در این میان، دولت چین فقط سبک سنگین می کند کدام اصل اولویت دارد. برای مثال در همان روزهای اول جنگ اکراین که برخی منتظر جنگ جهانی سوم و حمایت تمام‌عیار چین از روسیه بودند، نوشتم: «چین زیرک تر از آن است که رشد اقتصادی‌اش را که منجنیق پرتابش به قلۀ جهان بوده فدای ناتوستیزیِ روسیه کند. به همین دلیل، چین اقتصادپرست جز قدری حمایت زبانی و پشتیبانی ناچیز اقتصادی لطف دیگری به روسیه نخواهد کرد.» چین اتفاقاً کوشید تا از جنگ اکراین ماهی‌های اقتصادی بگیرد، نه اینکه خود را فدای توسعه طلبی نسجیدۀ روسیه کند اما در زمینۀ رابطه با عربستان منافع دوطرفۀ مهمی وجود دارد.
قطعاً یکی از آینده دارترین روابط رابطۀ شاه بن سلمانِ آتی و امپراتور شی است. بن سلمان اصلاحات درخورتوجهی کرده اما همین اصلاحات به زودی دردسرهای بزرگی برایش ایجاد خواهد کرد. رفته رفته عربستان سعودی بزرگ ترین متحد اقتصادی و سیاسی چین در غرب آسیا خواهد شد.
اما بن‌سلمان چه می‌کند؟ بن‌سلمان از سیاست خارجی عربستان «آمریکازدایی» می کند. آمدن بایدن این روند را شتاب بخشید. بایدن با ژست ماتم برای قتل خاشقچی آمد و پس از بحران انرژی در پی جنگ اکراین یاد رفیق قدیمی آمریکا، عربستان سعودی، افتاد که دیگر دیر بود. در این میان، ایرانِ بزرگ‌ترین درس برای عربستان بود. وقتی ایران با این‌همه تحریم، تنگنای اقتصادی و فقط با داشتن دو متحدِ خسیس و نیم بند مثل چین و روسیه می تواند این همه با آمریکا مبارزه کند، چه لزومی دارد یک کشور آن قدر به آمریکا بچسبد و دست رد به سینۀ شرکای دیگر بزند؟ این درسی بود که همۀ دولت های خلیج فارس گرفتند. نتیجه این که امروز همگی با امپراتور شی سر یک میز نشسته بودند.
و البته بزرگ ترین تضمین امنیتی برای عربستان خریدن چین است. عربستان هم بزرگ ترین تأمین‌کنندۀ نفت چین است و هم می خواهد به یک شریک تجاری بزرگ تبدیل شود. شاید آمریکا نتواند پالایشگاه های عربستان را از پهپادها محافظت کند اما امپراتور شی می‌تواند! لحن ضدایرانی بیانیۀ مشترک عربستان و چین چشمۀ اول آن است. امنیت فقط امنیت نظامی نیست و تجارت و شراکت اقتصادی امنیت می آورد. به همین سادگی می تواند هر ضربه ای به عربستان ضربه به چین باشد.
تحلیلگر مسائل بین الملل
سایر اخبار این روزنامه
طرح مجلس برای مجازات ناشران اخبار کذب
رییسی، پاسخ نقض موازنه قدرت را بدهد
بی‌حجابی دلیل بر نداشتن عفاف نیست
قدرت در ایران نباید راه رسیدن به ثروت باشد
استقلال خواهی تایوان یک حق قانونی
نه «شرقی» نه «غربی »
ماهیت سیاست خارجی چین
دولت قانون کالابرگ الکترونیکی را دور می‌زند؟
شفافیت؛ وعده ای که دولت فراموش کرد
آتش‌سوزی در دانشگاه صنعتی اصفهان
صدای «سلین دیون» خاموش میشود
چین هم به دیپلماسی جهانی علیه ایران پیوست
فیلم دوربین های مدار بسته را منتشر کنید
فتح دوباره اندلس توسط مسلمانان مراکشی!
آتش‌سوزی در دانشگاه صنعتی اصفهان
قوانین عفاف و حجاب به‌زودی اجرا خواهد شد
