آجودانی رئیس جمهور جای خطا نیست

   هادی محمدی – در همه تصاویر از سفر روسای جمهور به کشورهای دیگر یا استقبال از رهبران دیگر کشورها در تهران یک فرد نظامی خوش قد و بالا و اتوکشیده پشت سر رئیس جمهور دیده می شود که در ظاهر کار زیادی جز احترام نظامی ندارد، اقدامی در ظاهر تشریفاتی صرف که شاید زاید به نظر برسد، اما وقتی پای صحبت هایش می نشینی نکاتی مهم می شنوی که نه تنها جالب است بلکه آثار مهمی در دیپلماسی دو جانبه کشورها دارد،  این فرد آجودان رئیس جمهور نام دارد که امروز در ایران امیر سرتیپ حسینی عهده دار این مسئولیت است. این امیر خوش قد و بالای ارتش همزمان فرمانده دژبان ارتش نیز هست که همپوشانی هایی هم با مسئولیتش دارد. دژبان را همه پسران سربازی رفته به خوبی می شناسند، پلیس نیروهای مسلح که اگرچه شاید خوشایند خیلی ها نباشد، اما نظم و نظام نیروهای مسلح با این یگان است که در حوزه های مختلف می تواند اقتدار و آراستگی نظامی را نمایش دهد. برای آشنایی بیشتر با وظایف و اقدامات آجودان رئیس جمهور پای صحبت های امیر سرتیپ حسینی نشستیم. او جدای از تشریح کم و کیف ، اهمیت و تاثیرات این سمت  در حوزه روابط دوجانبه با کشورها ،خاطرات شنیدنی و جالبی دارد از ماجرای نفس گیر اجرای برنامه  شمشیر تشریفات جلوی روی اردوغان تا ترس رئیس جمهور سابق کره جنوبی  از اجرای مراسم،اصرار احمدی نژاد به استقبال در پاستور،جمع کردن موکت قرمز از جلوی پای سلطان قابوس در دولت روحانی  که باعث ناراحتی قابوس شد،کم و کیف استقبال روس ها از دکتر رئیسی در فرودگاه مسکو و ...   دژبان در نیروهای مسلح چه وظیفه ای دارد ؟ دژبان تنها یگان منحصر به فرد در سطح کل نیروهای مسلح است که هفت ماموریت کاملا مجزا را همزمان و با هم انجام می دهد. اولین یگان ما یگان تشریفات است که انجام مراسم تشریفات نظامی مقامات کشوری و لشکری همچنین تشییع پیکر مطهر شهدا و مقامات نظام و نثار حلقه گل به مرقد مطهر امام خمینی(ره) را برعهده دارد. دومین یگان، یگان راهنمایی و رانندگی است که مسئول کنترل عبور و مرور خودروهای نظامی در سطح کلان شهر تهران و مبادی ورودی و خروجی شهرهاست و وظایف پلیس راهور درخصوص خودروهای شخصی را در سطح وزارت دفاع، ستاد کل نیروهای مسلح و ارتش بر عهده دارد. یگان سوم، یگان رزم نواز است که می تواند سرود ملی همه کشورها را بنوازد و از این جهت در کشور منحصر به فرد است. یگان انتظامی، دیگر یگان ماست که هم به عنوان ضابط قضایی مامور اجرای احکام سازمان قضایی از جمله جلب و دستگیری کارکنان فراری، تخلیه منازل  سازمانی و ... است و هم کنترل عبور و مرور افراد پیاده نیروهای مسلح را برعهده دارد . پنجمین یگان ما، یگان تامین است که ماموریت حراست از اماکن حساس نظامی و حراست از مقامات و هیئت رئیسه ارتش و اسکورت ستون های نظامی و مقامات عالی رتبه خارجی مهمان در جمهوری اسلامی ایران از جمله وظایف این یگان است، مرکز آموزش شهید اسدی و یگان ندامتگاه نیز دو یگان دیگر زیرمجموعه دژبان کل آجا هستند که یگان ندامتگاه،مسئولیت نگهداری محکومان نیروهای مسلح را بر عهده دارد.   تقریبا بیش از 11 ماه است که آجودان رئیس جمهور آقای ابراهیم رئیسی شدید. وظیفه آجودان رئیس جمهور چیست و چه ضرورتی دارد که حضور داشته باشد؟ - آجودانی یک پروتکل در سراسر دنیاست و بیشتر کشورهای دنیا آجودان دارند. مطابق ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح،« فریار» یا آجودان رئیس جمهور یکی از کارکنان نظامی است که با حفظ سمت به عنوان همراه نظامی مقام ریاست جمهوری، ایشان را همراهی می کند. برگزاری مراسم استقبال و بدرقه رسمی از رئیس جمهور در سفرهای خارجی، برگزاری مراسم بدرقه یا استقبال از رئیس جمهور کشورهای خارجی در ایران، همراهی با رئیس جمهور در مراسم نثار تاج گل و دیگر مراسم رسمی و غیر رسمی داخلی با درخواست نهاد ریاست جمهوری، ارائه مشاوره به رئیس جمهور درخصوص مسائل تشریفات نظامی در کشورهایی که می رویم یا مقامات کشورهایی که مهمان می شوند، کنترل و نظارت فرماندهی مراسم استقبال و بدرقه از مهمانان خارجی و ... . اصولا در هر مراسمی که تشریفات نظامی باشد آجودان هم باید باشد.   این آجودان چطور و توسط چه کسی انتخاب می شود؟ -انتخاب آجودان با فرمانده کل ارتش است. ایشان چند نفر را به نهاد ریاست جمهوری معرفی می کنند و این نهاد یک نفر را برمی گزیند. این فرد باید معمولا شخصی با تجربه باشد و دانش این کار را داشته باشد و نمی توانید فردی را که به تشریفات آشنایی ندارد  برای این کار منصوب کنید، چون آزمون و خطایی در کار آجودان وجود ندارد، برنامه استقبال به صورت زنده پخش می شود و اولین خطا آخرین خطا خواهد بود، برای همین آجودان باید کسی باشد که به تمام جوانب کار آگاه باشد.   زمان آقای احمدی نژاد، امیر افشار زاده آجودان بود که هم قد بودند. این معیارها حتما رعایت می شود؟ -بله یکی از شاخص ها همان تناسب قد و اندام است که نباید اختلاف زیادی داشته باشند.   آیا توجیه آقای رئیس جمهور در مراسم تشریفات نظامی هر کشوری از وظایف آجودان است؟ -بله دقیقا. به هر کشوری که قصد داریم سفر کنیم یا دعوتشان کنیم دستورالعمل تشریفاتشان را هم از منابع خبری و هم از وابسته نظامی که در آن کشور داریم، می گیریم. بارها نگاه می کنیم و فیلم آن را برای رئیس جمهور نمایش می دهیم البته کلیات کار تشریفات در همه کشورها تقریبا یکسان است، ولی برخی امور جزیی در برخی کشورها متفاوت است و آگاهی بخشی در این خصوص به رئیس جمهور از وظایف آجودان است.   فرق مراسم رسمی و نیمه رسمی چیست؟ -هنگامی که رئیس جمهوری به کشور ما وارد می شود یک مراسم نیمه رسمی داریم به نام «کوچه وش» که در فرودگاه اجرا می کنیم و در این مراسم اجرای گزارش، سان و یگان رزم نواز وجود ندارد و فقط ادای احترام با دست انجام می شود،اما مراسمی که در سعدآباد برگزار می شود مراسم رسمی است که در جایگاه و با اجرای گزارش افسر تشریفات، سان و رزم نوازی صورت می گیرد.   آقای رئیسی خودش چقدر مقید به تشریفات است و حرف شما را به عنوان آجودان گوش می دهد؟ ایشان شعارش ساده زیستی و دوری از تشریفات بوده و شاید رفتار متفاوتی در این حوزه ها داشته باشد. تجربه شما در این مدت چیست؟ -تشریفات نظامی با تشریفاتی که در ذهن مردم وجود دارد، متفاوت است. تشریفات نظامی سخت ترین و پرکارترین بخش یک آموزش نظامی است. حجت الاسلام والمسلمین رئیسی اهل کار تشریفاتی پر خرج نیست، ولی تشریفات نظامی به واسطه این که امری رسمی است و در همه دنیا رواج دارد و اگر انجام نشود نوعی بی احترامی به روسای  جمهور دیگر کشورها محسوب می شود و به یقین در روابط دیپلماتیک ما بار منفی خواهد داشت، موجب توجه دقیق رئیس جمهور است.   شما موردی نداشتید که اشکال در کار تشریفات اثری در روابط  دوجانبه داشته باشد؟ -در این مدت نداشتیم، ولی زمان دولت قبل وقتی مرحوم سلطان قابوس پادشاه کشور عمان به ایران آمد، قبل از این که وارد جایگاه شود به ما گفتند موکت قرمز را جمع کنید چون سن پادشاه بالاست و نمی تواند در قسمت سان قرار بگیرد من گفتم این پروتکل است و دست نزنید، اما تشریفات وقت ریاست جمهوری جلوی خبرنگاران و عکاسان موکت را جمع کردند و همان زمان تصاویرش را تصویربرداران گرفتند و در 20:30 هم پخش کردند که باعث ناراحتی عمان از ما شد و ایراد گرفتند که چرا در حالی که پادشاه برای سان آمد موکت را جمع کردید؟ متاسفانه این اقدام جلوه خوبی نداشت.   یادم هست آقای احمدی نژاد اصرار داشت استقبال در پاستور انجام شود با این تحلیل که کاخ سعدآباد برای رژیم پهلوی و خوی اشرافی است  اوایل هم مشکلاتی ایجاد کرد. نظر شما چیست؟ -مجموعه سعدآباد برای همین کار بنا شده، چون امنیت و فضای سبز و محل اجرای مراسم استقبال و ساختمان مذاکرات، همه مناسب این کار است. ما به هر کشوری هم رفتیم محلی برای مراودات دوجانبه ساخته اند. اجرای تشریفات در مجموعه پاستور به دلیل نبود فضا و زیرساخت لازم مقدور نبود و به سختی می شد کار را انجام داد و مشکلاتی ایجاد کرد.   یادم هست مشکلاتی هم در زمان استقبال از آقای بشار اسد اتفاق افتاد _ بله در مجموعه پاستور درختان به هم چسبیده هستند و فضای مناسبی برای اجرای تشریفات فراهم  نبود و از طرفی صدای پرندگان زیادی هم که روی درختان بودند، مشکلاتی را ایجاد کرده بود. (با خنده)   شما زمان آقای روحانی فرمانده یگان تشریفات بودید. آن زمان وضعیت چگونه بود؟ ایشان هم به اجرای مراسم رسمی تشریفات نظامی مقید بودند.یادم هست آن زمان کنار خودروهای شخصیت هایی که به ایران می آمدند چند اسب سوار هم آن ها را همراهی می کرد. چرا الان نیست؟ -بیشتر کشورهای دنیا یگان اسب سوار دارند از جمله قطر و عمان که ما رفتیم و اسب سوار و شترسوار داشتند. این یکی از تشریفات نظامی است که اجرای آن بستگی به نظر تشریفات ریاست جمهوری دارد و فعلا تصمیم بر این بوده که تا این لحظه نیازی به یگان اسب سوار نیست.   شما به روسیه، قطر و عمان با رئیس جمهور سفر کردید. به خصوص در روسیه حواشی زیاد بود. از خاطرات این سفرها بفرمایید. -.با قدرت و صراحت عرض می کنم همان کاری که ما برای همه روسای جمهور پای پرواز انجام می دهیم روس ها هم برای ما انجام دادند، اما شایعه نادرستی در داخل ایجاد شد در حالی که آن چه که مربوط به حوزه تشریفات نظامی بود به بهترین شکل انجام دادند و بالاترین مقامی را که در عرف دیپلماتیک باید پای هواپیما می فرستادند، فرستادند.   ما با آقای پوتین در تهران هم همین رفتار را داشتیم؟ -دقیقا ما هم همین کار را کردیم و استقبال پای پلکان را انجام دادیم.   پس حواستان هست اگر کشوری رفتید در بازدید همان رفتار را به صورت متقابل انجام دهید. -به یقین همین کار را می کنیم البته اگر کشوری بخواهد سستی یا شیطنتی داشته باشد ما هم همان رفتار را به طور مقابل خواهیم داشت.   در عمان و قطر وضعیت چطور بود؟ -اجرای تشریفات در عمان و قطر خیلی عالی بود و در هر دو کشور پادشاه عمان و امیر قطر پای پلکان هواپیما آمدند ،چون مرسوم نیست در ایران رئیس جمهور برای کسی پای پلکان هواپیما برود. علاوه بر این استقبال رسمی هم در کاخ انجام دادند.   در مراسم استقبال خاطرات جالبی هم دارید؟ _بله مثلا اسماعیل هنیه نخست وزیر وقت فلسطین که آمد آن قدر از این مراسم خوشش آمد که من را بغل کرده بود و می گفت  بیا به فلسطین برویم. اردوغان که آمد بنده گزارش دادم و مراسم خوبی اجرا کردیم. آن قدر پای خودم را بالا بردم که صورت اردوغان را نمی دیدم بعد از مراسم که می خواستم پافنگ بدهم معمولا عرف نیست رئیس جمهور مهمان با افسر تشریفات دست بدهد، اما آن قدر تحت تاثیر قرار گرفت به محض این که من پافنگ دادم دست من را گرفت و به فارسی گفت تشکر می کنم. دست که بلند کرد دست بدهد من باید شمشیر را جمع می کردم و دستکش را در می آوردم و دست می دادم. سرعت عمل بالای من در این کار برایش جالب بود. وقتی رفت محافظان رئیس جمهور خودمان و اردوغان به من گفتند قلب ما گرفت تا شما شمشیر را جمع کردید. تیم تشریفات ریاست جمهوری حسن روحانی خیلی از مرتب و منظم بودن تشریفات ریاست جمهوری چین تعریف کردند و زمانی که رئیس جمهور چین قراربود به ایران سفر کند نگران مراسم ما بودند. من گفتم نگران نباشید خودروی رئیس جمهور چین را جایی که می گویم نگه دارید و بقیه اش با من. به همین ترتیب من گزارش خوبی برای رئیس جمهور چین دادم و در صحنه ای که پافنگ دادیم ایشان به روحانی گفت من هیچ جای دنیا تشریفاتی به این شکل قوی ندیدم. این جمله را رئیس جمهور خودمان برای فرمانده وقت ارتش سرلشکر صالحی فرستاد و فرمانده ارتش هم از من تشکر کردند. یکی از مقامات کره شمالی می خواست به ایران بیاید و باید بنده برایش گزارش می دادم و عنوان او را به صورت دقیق می گفتم. عنوانش این بود: «مقام محترم ریاست پرزیدیوم جمهوری دموکراتیک خلق کره شمالی» که عنوان سختی بود که در آن صحنه بگویید و اگر اعتماد به نفس و تسلط نداشتم حتما خراب می شد و جو بدی ایجاد می کرد. من چند روز این گزارش ها را با عنوان شخصیت تکرار می کردم تا دقیقا حفظ شوم  یا زمانی که رئیس جمهور کره جنوبی که {آن زمان}  یک خانم بود به ایران آمد، وقتی که با حرکات محکم گزارش قوی بنده روبه رو شد ترسید و تکان خورد. بعد از مراسم رئیس جمهور  خودمان به شوخی گفت وقتی مهمان این طور از شما می ترسد وای به حال دشمنان که من گفتم ارتش سد پولادینی در برابر دشمنان و برادرانی مهربان برای ملت خودمان است.   این تشریفات چه اهمیتی دارد؟ -اجرای این تشریفات در حضور رئیس جمهور مدعو نشان دهنده نظم و اقتدار نظامی شماست، چون نمی توانید او را به تنگه هرمز ببرید که از واحد نظامی بازدید کند، بهترین حالتی که می تواند از قدرت نظامی یک کشور تا حدودی مطلع شود اجرای باصلابت و دقیق  یگان تشریفات ارتش است. آجودان های مهمانان ما هم از لحظه اول ما را زیر نظر دارند و از بند پوتین تا موی سربازان ما را نگاه می کنند.   تجهیزات یگان تشریفات متفاوت از لباس و تجهیزات دیگر نیروهای مسلح است؟ -در زمان ریاست جمهوری جناب آقای روحانی تشریفات ریاست جمهوری گفتند ما می خواهیم یک دست لباس مخصوص تشریفات ریاست جمهوری داشته باشیم. وقت زیادی صرف کردیم و از تجربیات کشورهای دیگر هم استفاده کردیم تا به یک لباس جدید رسیدیم. الان مشابه چکمه ما را در بیشتر کشورهای دنیا می پوشند.   در رزم نوازی هم گویا اتفاقات جالبی می افتد _.یکی از ارکان کلیدی در تشریفات نظامی یگان رزم نواز است و یگان رزم نواز ارتش تنها یگان رزم نواز در سطح کشور است که می تواند سرود ملی همه کشورهای دنیا را بنوازد. این کار کاملا تخصصی است و کوچک ترین اشتباهی باعث کدورت کشور مقابل می شود. برای همین ما به طور مستمر روی اجرای دقیق این امور در حال تمرین هستیم. به عنوان مثال،  در کشور عربستان که آقای پوتین رفته بود سرود شوروی سابق را نواخته بودند یا در برخی مسابقات ورزشی هم این اشتباهات اتفاق می افتد. ما هم نت سرود ملی همه کشورها را داریم هم از اینترنت استفاده و هم از تشریفات ریاست جمهوری استعلام می کنیم که در سرود کشوری که رئیس جمهور آن تشریف می آورد  تغییری ایجاد نشده باشد، چون اولین خطا آخرین خطاست.   رزم نوازان شما حرفه ای هستند یا سرباز وظیفه؟ -کارکنان پایور حرفه ای هستند و تنها یگان ما که همه اعضایش استخدام رسمی هستند و به جز نواختن ساز مسئولیت دیگری ندارند همین یگان رزم نواز است که توان نواختن همه سازها را دارند. ما در سال های اخیر مارش های مذهبی را نیز به تشریفات نظامی اضافه کرده ایم. حتی  در سفر اردوغان به ایران از ورود تا حضور در جایگاه موسیقی فیلم محمد رسول ا... را نواختیم و آن قدر برای ایشان جالب و جذاب بود که درخواست کرد نت این مارش را به آن ها بدهیم تا به ترکیه ببرند.   تسلیت به خبرنگار محترم خراسان مطلبی که ملاحظه کردید حاصل گفت وگوی آقای هادی محمدی، خبرنگار سیاسی روزنامه خراسان در تحریریه تهران بود که روز گذشته پدر بزرگوارشان به رحمت خدا رفت. به این همکار ارجمند تسلیت می گوییم و برای او و خانواده محترمش آرزوی صبر  می کنیم.