روزنامه ایران
1401/09/21
روایتی از استعمارگران دیروز و مدعیان انسان‌دوستی امروز
«سرگذشت استعمار» مجموعه‌ای خواندنی و مستند برای افرادی است که علاقه‌مند به کسب اطلاعات درباره بخشی از آنچه که بر جهان گذشته هستند؛ مجموعه‌ای 15جلدی پیرامون واقعیت کشورهای قدرتمند غربی و امریکایی که اصرار بر تطهیر ماهیت وجودی امروز و چهره تاریخی دیروزشان دارند.پیش به سوی قاره‌پیمایی
«سرگذشت استعمار»، مجموعه‌ای تاریخــی- سیاســی اســت که به همت انتشارات «سوره مهر» روانه کتابفروشی‌ها شده است. مهدی میرکیایی که تألیف این اثر 15جلدی را به عهده داشته آن را با نگاهی به تاریخ استعمار در جهان و کشورهای دخیل در استثمار ملت‌ها نوشته است.
هر یک از جلدهای این مجموعه با نگاه به یکی از وقایع مهم درباره کشورهای استعمارزده نوشته شده است. جلد نخست «سفر به آن سوی دریاها» نام دارد که مخاطب را به یک سفر قاره‌پیمایی می‌برد؛ به آن روزهایی که اقوام مسلمان ساکنان قاره سبز اروپا و امریکا بودند.
یکی از نکات مشترک درباره هر 15جلد این مجموعه، نوشتار آن است. مهدی میرکیایی موفق به تألیف مجموعه‌ای خواندنی شده است، آنچنان که اگر بدون برخورداری از هیچ اطلاع قبلی دست به تورقش بزنید شاید گمان کنید مجموعه‌ای داستانی پیش روی شما قرار گرفته! هرچند که واقعیت چیز دیگری است و این مجموعه یک اثر جدی تاریخی- سیاسی اما قابل استفاده برای عموم علاقه‌مندان است؛ از نوجوان 12- 13ساله گرفته تا حتی علاقه‌مندان کهنسال، همگی می‌توانند مخاطب «سرگذشت استعمار» باشند.
البته همه‌فهم بودن «سرگذشت استعمار» را نباید دلیلی بر کم‌اهمیت بودن آن دانست، بلکه نویسنده کوشیده دست به خلق مجموعه‌ای بزند که با‌وجود ارائه اطلاعاتی جدی، روایتی خواندنی و شیوا پیش روی طیف گسترده‌ای از مخاطبان قرار گیرد. بازگردیم به ارائه توضیحاتی درباره جلد نخست؛ نویسنده در «سفر به آن سوی دریاها» به شرح حوادثی می‌پردازد که در آنها، کشورهای اروپایی دست به دریانوردی و اکتشاف سرزمین‌های جدید زدند اما پس از یافتن این سرزمین‌ها ساکنان آنها را با فریب یا حتی به زور به اطاعت از خود وا داشتند سپس آن سرزمین‌ها را جزئی از ممالک خود به شمار آورده و تمامی ثروت مردم‌شان را تصاحب کردند.
رقابت برای استعمار بیشتر
عنوان «گرگ‌ها با چشم باز می‌خوابند» دومین کتاب از این مجموعه است که به رقابت کشورهای اروپایی برای دستیابی به ثروت سرزمین‌های جدید کشف شده از سوی آنها می‌پردازد. جلد دوم از رؤیای کشورهای اروپایی با ثروت شگفت‌انگیزی می‌گوید که برای آنها حتی قابل تصور هم نبود، روایتی از ماجرایی که به آغاز حکومت طولانی ملکه الیزابت گره خورده‌است.
مخاطبان در جلد سوم که «شکار انسان» نام دارد با یکی از حقایق تأسف‌برانگیز تاریخ بشریت درباره برده‌داری و تجارت آن روبه‌رو می‌شوند. اتفاقی که بیش از همه در فاصله قرن‌های شانزدهم تا هجدهم و بویژه در آفریقا شاهد وقوع آن هستیم. برده‌داری واقعه جهانی تلخی است که در تاریخ گذشته جهان سابقه‌ای طولانی داشت اما هیچ کدام از کشورها مثل اروپایی‌ها در قرن شانزدهم تا هجدهم میلادی آنقدر گسترده به این کار دست نزده بودند؛ تجارتی که به بزرگ‌ترین کوچ اجباری تاریخ بشر تبدیل شد.
«صلیب خونین» چهارمین جلد از این مجموعه به حضور اروپاییان در سرزمین‌های فتح شده اختصاص دارد و به موضوعات مختلفی می‌پردازد؛ از ممنوعیت اسلام گرفته تا تبلیغ دین‌های جدید و نسخه تحریف شده مسیحیت و همچنین کالاهای اروپایی که بازار مصرف تازه‌ای پیدا کردند. جلد پنجم با عنوان «راهپیمایی اشک‌ها» از آن فصل‌های خواندنی برای عموم است، بویژه که موضوع آن مرتبط با کشف قاره امریکا توسط کریستف کلمب است که اغلب‌مان درباره‌اش کمابیش نکاتی را شنیده‌ایم. هرچند که این بخش هم نظیر سایر کتاب‌های مجموعه «سرگذشت استعمار»، تصویرگر اتفاقات تلخی همچون شکار شدن و زندانی کردن بسیاری از سرخ‌پوستان ساکن امریکا و بهره‌کشی از آنان به‌عنوان برده است. بسیاری از کشورهای اروپایی پس از رسیدن به امریکا، برای دستیابی به منافعی همچون طلا و نقره، سرخ‌پوستان را به اجبار از سرزمین‌هایشان پراکنده کردند. در «فاخته‌ها لانه ندارند» که ششمین جلد این مجموعه محسوب میشود، بحث مراسم اعلام حکومت ابدی حاکمان ایتالیا بر دریاها به میان می‌آید.
انگلستان، سرزمینی با سابقه 200 سال غارتگری
در جلدهای هفتم «سفر الماس» و هشتم «به‌دنبال کادی» صحبت درباره انگلستان، سرزمینی با سابقه 200 سال غارت و سلطه بر هندوستان است و همچنین روایت از خون‌هایی است که برای تسخیر رود بزرگ «سند» ریخته میشود. نویسنده در جلد نهم با عنوان «افطار در کلیسا» به سراغ آخرین پادشاه سلسله «آق‌قویونلوها» می‌رود و سرانجام قدم به ایران می‌گذارد، آن هم در اولین سال‌های حضور رسمی اروپاییان در کشورمان.
جلدهای دهم «گنج‌های کلات» و یازدهم «جوانه‌های آتش» همچنان درباره ایران هستند و در آنها به ایران دوران صفویه و دورانی پرداخته میشود که شروعی تازه برای استعمارگران است. در ادامه همچنان ردپای استعمار در کشورمان دنبال میشود تا ماجرا به شورش آقامحمدخان قاجار می‌رسد. «بازی بزرگ» دوازدهمین جلد این مجموعه و پیرامون توطئه و تفرقه‌‌افکنی‌های انگلیس است. این جلد به نقش پنهان غرب در شکست قاجار از تزار اشاره می‌کند.
جلدهای سیزدهم «ماجرا هنوز تمام نشده» و چهاردهم «فارغ‌التحصیل زندان» به بیان اطلاعاتی خواندنی درباره پادشاهان دست‌نشانده‌ای می‌پردازد که انگلیس حکومت موروثی آنان را در عراق و سوریه تضمین می‌کرد. «ملکه تهیدست» پانزدهمین جلد و آخرین کتاب این مجموعه است که به چین می‌پردازد؛ کشوری که این روزها قدرت اقتصادی قابل توجهی یافته اما در سال‌های 1840 میلادی، اولین نفوذ موفق کشورهای غربی به خاک سرزمین آن بود.
گفتنی است که مهدی میرکیایی، نویسنده مجموعه 15جلدی «سرگذشت استعمار» فارغ‌التحصیل دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی است. از جمله فعالیت‌های وی می‌توان به تألیف44 کتاب در حوزه رمان، داستان کوتاه و تاریخ معاصر و همچنین ترجمه آثاری همچون فرشته گیسوبلند(کره جنوبی) جادو در شهربازی(بوسنی و هرزگوین) اشاره کرد.
پویشی ملی برای تشویق نوجوانان به مطالعه تاریخ استعمار
مهدی شریفی
دبیرعلمی پویش کتابخوانی «هیس‌طوری»
«هیس‌طوری» عنوان یک مسابقه کتابخوانی است، پویشی ملی که جامعه مخاطبان هدفش را دانش‌آموزان 12- 13ساله تا 17ساله تشکیل می‌دهند؛ همان دهه هشتادی‌های معروف! هدف‌مان از راه‌اندازی این پویش، تشویق نوجوانان به مطالعه بخش مهمی از تاریخ جهان در خلال مطالعه مجموعه 15جلدی «سرگذشت استعمار» نوشته مهدی میرکیایی است. یک تلاش فرهنگی برای آنکه به دور از کارهای شعارزده یا مستقیم‌گویی، درباره دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران و از طرفی سوابق جهان غرب و امریکا به نسل امروز بگوییم تا دانش‌آموزان گرفتار دلزدگی نشوند. شاید بپرسید چرا این مجموعه تاریخی- سیاسی برای پویش ملی «هیس‌طوری» انتخاب شده، پاسخ این سؤال در مضمون مجموعه مذکور است؛ اینکه محتوای «سرگذشت استعمار» تنها به ایران محدود نمی‌شود و روایتی کامل و خواندنی درباره تاریخچه استعمار در کل جهان است؛ به اینکه قدرت‌های بزرگ جهان چه پیشینه‌ای دارند و چه بر سر دیگر سرزمین‌ها آورده‌اند. برهه تاریخی مورد نظر در این مجموعه، 400- 500 سال گذشته را شامل میشود. مجموعه «سرگذشت استعمار»با این هدف نگاشته شده که استعمارگران در سراسر جهان چطور به استعمار و غارت دیگر سرزمین‌ها دست زده‌اند. از دیگر نکات قابل توجه این مجموعه می‌توان به حجم کم تعداد صفحات هر جلد اشاره کرد؛ مسأله‌ای که سبب شده دانش‌آموزان برای شرکت در این پویش و مطالعه کتاب‌ها، نیاز به زمان زیادی نداشته باشند. هرچند از آنجا که دی ماه، زمان امتحانات دانش‌آموزان است زمان قابل توجهی برای مطالعه این مجموعه درنظر گرفته‌ایم، اردیبهشت ماه سال آینده فرصت نهایی برای شرکت در این رقابت کتابخوانی عنوان شده است. این مسابقه تنها به سؤال و جواب ختم نمی‌شود، در پایان هر کتاب شرکت‌کننده سؤالات مرتبط را پاسخ می‌دهد و بعد از آن بنا بر انتخاب خود، گزیده هرجلد یا پیام آن را در قالب‌های مختلف از جمله پادکست یا عکس‌نوشت و... درست کرده و بارگذاری می‌کند. در این بین امکانی فراهم شده تا بخشی از داوری به عهده خود دانش‌آموزان باشد، البته یک داوری جدی‌تر هم خودمان داریم که هریک از اینها امتیازدهی خاص خود را دارد. درخصوص برگزاری این پویش ملی موفق به جلب همکاری و بهره‌مندی از یاری سازمان‌ها و ارگان‌های مختلفی شده‌ایم که می‌توان با جست‌وجویی در نشانی الکترونیکی این پویش به آدرس http://Hisstori.ir اطلاعاتی درباره آنها پیدا کرد. بنای ما اهدای جایزه به تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان است؛ جوایزی که از 40 میلیون تومان به نفر نخست شروع میشود و به 5 میلیون تومان بری نفرات یازدهم تا پنجاهم ختم میشود. جوایز دیگری هم درنظر گرفته‌ایم که جزئیات آن در سایت پویش آمده است. در این بین بخش کودک و نوجوان حوزه هنری را می‌توان اصلی‌ترین بازوی اجرایی این پویش کتابخوانی دانست و البته از نقش مهم معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش نیز نمی‌توان در خصوص برگزاری‌اش غفلت کرد؛ همراهی مهمی که پویش «هیس‌طوری» را به گستره مدارس سراسر کشورمان هم رسانده است.
سایر اخبار این روزنامه
تولید قطعی 5/11 میلیون تن گندم در کشور
حریم‌شخصی افراد خط قرمز است
شریک راهبردی
شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینما حقیقت» کلید خورد
پنالتی، باز هم کابوس انگلیس شد
پیکر مرحوم رستم قاسمی تشییع شد
رنج‌های سیمبانان
یک اعتیاد شیک
خشم و شادی در سرزمین‌های اشغالی
عدم قطع یارانه نقدی بابت خرید ارز دولتی
اعدام برای شیطان بزرگراه‌های پایتخت
ایمپلنت‌های ایرانی در مرحله کارآزمایی
روایتی از استعمارگران دیروز و مدعیان انسان‌دوستی امروز
چتر وارونه تهران
جایگاه نگاه به شرق در سیاست خارجی دولت مردمی
