خلیج فارس حیات خلوت روسیه می شود

آرمان امروز|پورحسين: کشورهاي حوزه خليج فارس در ادامه سياست ايجاد موازنه بين شرق و غرب در عرصه روابط بين الملل تلاش مي کنند تا پيوند عميق تري با روسيه برقرار کنند. بر همين اساس فيصل بن فرحان، وزير امور خارجه عربستان گفته است روابط بين عربستان و روسيه پيشرفت مي ‌کند و براي گسترش اين روابط بايد به گفت ‌و گو تکيه کرد.
در اين ميان معاون وزير امور خارجه فدراسيون روسيه گفت که کشورش براي لغو رواديد با اکثر کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس در تلاش است.
ميخائيل بوگدانوف گفت که کشورش براي لغو رواديد با اکثر کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس از جمله عربستان و بحرين در تلاش است و تلاش مي‌ کنيم سيستم لغو رواديد را تقريبا با همه کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس اجرا کنيم. بوگدانوف افزود: روابط ما با کشورهاي عربي بسيار خوب گسترش مي‌ يابد و تاجران به آنجا سفر مي ‌کنند، معتقدم مي‌ توانيم با يکديگر همکاري کنيم.
اين فضاسازي بري همکاري ميان روسيه و کشورهاي عربي پس از آن رخ مي دهد که رئيس جمهوري چين نيز با سفر به خاورميانه سند راهبردي همکاري با کشورهاي عربي به امضا رساند و سرمايه گذاري قابل توجهي در عربستان را کليد زد.


محسن جليلوند، استاد روابط بين الملل در گفت و گو با «آرمان امروز» در اين رابطه مي گويد: اصل اساسي در روابط خارجي ميزان منافع مشترک کشورهاست و کشورهاي عربي نيز در چند وقت اخير به اين نتيجه رسيده اند که مي توان در همکاري مشترک با کشورهاي نظير روسيه و چين به منافع مشترک قابل توجهي رسيد و بر همين اساس علاوه بر همکاري با کشورهاي غربي با روسيه و چين نيز زمينه هاي همکاري متعددي ايجاد کرده اند.
وي افزود: لغو رواديد گام کوچکي براي توسعه همکاري ميان روسيه و کشورهاي عربي است اما سبب مي شود تا توسعه همکاري في مابين شکل و شمايل بهتري به خود گيرد. بايد توجه داشت که روسيه از زمان حمله به اوکراين با مشکل مواجه شده و به همين علت علاقه دارد تا با کشورهاي عربي بيشتر همکاري داشته باشد زيرا اساسا اروپا را از دست داده و ثروتمندان و گردشگران اين کشور ديگر نمي توانند عازم اروپا شوند. به نظر مي رسد که آن ها حوزه خليج فارس را مقصد مناسبي براي جايگزيني اروپا مي دانند و تلاش مي کنند لغو رواديد با کشورهاي عربي را کليد بزنند.
اين استاد روابط بين الملل ادامه داد: بايد توجه داشت که مساله صرفا گردشگري نيست زيرا گردشگري ابزاري است که مي تواند موجب توسعه ساير عرصه ها شود و همکاري ها را در ساير عرصه ها گسترش دهد. گردشگري صنعتي خاص و پرسود است و روسيه و کشورهاي عربي براي توسعه همکاري ها از اين باب وارد شده اند.
جليلوند خاطرنشان کرد: مشخصا مقدمه همکاري فرهنگي و اقتصادي، توسعه روابط سياسي است و کشورهاي عربي و روسيه به اين اصل توجه ويژه دارند.
در اين ميان بسياري بر اين باور هستند که روسيه در کنار مقاصد اقتصادي اهداف ژئوپولتيکي نيز دنبال مي کند که شايد حضور پر رنگ تر در خليج فارس يکي از اين موارد باشد.
همواره زمامداران روسيه بر اساس وصيتنامه پطرکبير يکي از راه هاي تبديل شدن به قدرت جهاني و امکان مقابله با رقباي ديگر را دست يافتن به آبهاي گرم جنوب يعني خليج فارس و درياي عمان مي دانستند.
در اين دوران اساس سياست خارجي زمامداران روسيه در آسيا به ويژه خليج فارس نشات گرفته از همين وصيتنامه بود. شايان ذکر است که اگر چه برخي از مورخان وصيتنامه پطر کبير را ساختگي دانستند اما با نگاهي به سياست استعماري زمامدارن روسيه ترديدي نيست که آنان همين وصيتنامه را اساس سياست خارجي خود قرار داده اند.
بر همين اساس در سالهاي آخر سده نوزدهم ميلادي روس ها در سياست خود تغييراتي اساسي داده و به فعاليت و تحرکات بيشتري در منطقه خليج فارس دست زدند. در اين دوره هدف عمده روس ها اين بود که بتوانند در خليج فارس پايگاه هاي دريايي و نيروي کافي مستقر سازند و با تاسيس يک خط آهن سرتاسري ترتيبي دهند که بتوانند در مواقع لزوم قواي جنگي لازم را از روسيه تزاري به اين منطقه منتقل کرده و پايگاه هاي خود را تقويت کنند.
سياستي که به گفته برخي صاحب نظران در اين برهه زماني نيز دنبال مي شود و روسيه در نزديک شدن به کشورهاي عربي، نيم نگاهي نيز به خليج فارس دارد. خليج فارسي که مي تواند تبديل به حيات خلوت روسيه شود و هاب انرژي جهان به دستان اين قدرت بيفتد.