همراهی پنهانی لوازم خانگی ها با گرانی دلار

آرمان امروز: مجتبي کاوه – فروشندگان لوازم خانگي با گراني دلار روزهاي سختي را سپري مي‌کنند. اين روزهاي سخت که بي‌مشتري ماندن کالاها وجه بارز آن است با هر موج گراني دلار تکرار شده و اکنون وضعيت رکود به جايي رسيده که فروشندگان لوازم خانگي ديگر خريدهاي چکي معدود مشترياني که قدرت خريد اقساطي را داشتند هم اميدي ندارند. تا 5 سال قبل که دلار در کانال 3 تا 4 هزار توماني قرار داشت فاصله قيمت بين لوازم خانگي داخلي و خارجي اندک بود و برندهاي مشهور لوازم خانگي کره‌اي، خطوط توليد خود را به داخل کشور آورده بودند اما با تحريم‌هايي که در اين سال‌ها به ايران تحميل شد دلار جز در برخي مقاطع کوتاه يکسره ميل به صعود داشت و قيمت لوازم خانگي هم گران و گران‎تر شد. برندهاي کره‌اي با تحريم‌ها از بازار لوازم خانگي ايران رفتند و خطوط توليد آنها هم در کشور تعطيل شد و قيمت کالاهاي خانگي برندهاي شاخصي مثل سامسونگ و ال جي سر به فلک کشيد.
سوء استفاده از ممنوعيت واردات
تحريم فرصت بي نظيري براي توسعه لوازم خانگي داخلي ايجاد کرد و صنايع کشور تلاش کردند جاي خالي رقباي خارجي را پر کنند و سرمايه‌گذاري‌هاي سنگيني هم در اين زمينه انجام دادند. مسير براي شکوفايي صنعت لوازم خانگي داخلي زماني هموارتر شد که توليدکنندگان با ارسال نامه اي به مقام معظم رهبري ضمن اظهار توانمندي براي تامين نيازهاي بازار داخل، خواستار ممنوعيت کامل ورود لوازم خانگي خارجي به کشور شده و با دستور معظم له به هدف خود يعني ممنوعيت واردات لوازم خانگي دست پيدا کردند. چالشي که در اين ميان شاهد آن بوديم اين بود که برخي توليدکنندگان داخلي - که اتفاقا از شرکت‌هاي بزرگ و صاحبنام کشور بودند - به جاي طي کردن مسير توليد و رقابت، با دور زدن قوانين زمينه ورود محصولات خارجي که مشمول ممنوعيت واردات مي شدند را به کشور ايجاد کردند و اين لوازم خانگي را با برند خود به بازار عرضه کرده يا با دستاويزهاي گوناگون برند خارجي را به عنوان محصول داخلي در بازار تبليغ کردند. اين قبيل اقدامات سودجويانه که در سايه قوانين حمايت از صنايع داخلي انجام مي شود مدتي با شفاف سازي رسانه ها کاهش يافته بود اما اخير باز هم شاهد تبليغ برندهاي خارجي و علي الخصوص يک برند کره اي مشهور در بيلبوردهاي خياباني هستيم تا احتمالا به زودي دور تازه اي از تخلف و سودجويي به بهانه داخلي بودن توليدات اين برند ، و عرضه آن به بازار، آغاز شود.
مهندسي قيمت توسط توليدکنندگان


چالش ديگري که اکنون در بازار لوازم خانگي به چشم مي خورد افزايش قيمت ارز و اثر آن بر قيمت ها در اين بازار است. واقعيت مسلم اين است که با نوسان قيمت ارز نمي توان انتظار ثبات قيمت لوازم خانگي را داشت اما توليدکنندگان که با مانعي تحت عنوان قيمت گذاري دولتي و مراجعي همچون سازمان حمايت از مصرف کنندگان و توليدکنندگان مواجه اند که دست بالا را در قيمت گذاري دارند. به اين ترتيب وقتي در مقاطع زماني مثل حال حاضر که قيمت ارز طي دو ماه با افزايش 30 درصدي مواجه مي‌شود توليدکنندگان راهي براي افزايش قيمت متناسب با نرخ ارز به شکل قانوني ندارند. در چنين مواقعي توليدکنندگان با کاهش عرضه به نوعي مهندسي قيمت در بازار را انجام مي دهند و مدعي مي شوند آنها قيمت را افزايش نداده اند و اين فروشندگان لوازم خانگي هستند که گران فروشي مي کنند. وقتي قيمت ها در بازار افزايش پيدا کرد با فشار به ارگان هايي مثل سازمان حمايت خواستار قانوني شدن افزايش قيمت ها مي شوند و البته هدف آنها هم محقق مي شود و بعد از مدتي گراني صورت قانوني پيدا مي کند.
افزايش قيمت لوازم خانگي براي فروشندگان امکان پذير نيست
در حال حاضر تيغ گراني دلار در گلوي فروشندگان لوازم خانگي فرو رفته و آنها نه قادر به هضم گراني ارز و افزايش قيمت کالاهاي خود هستند و نه نمي توانند نسبت به اين افزايش بي تفاوت بمانند. آنها با معضل رکود سنگين و نبود مشتري دست و پنجه نرم مي کنند و علاوه بر گراني ناگزيري که نرخ دلار به کالاها وارد مي کند متهم به گران فروشي هم هستند اما واقعيت اين است که در بازار لوازم خانگي ديگر امکان گران فروشي وجود ندارد چون مشتريان در پايين ترين سطح قدرت خريد قرار دارند و توان پرداخت قيمت هاي فعلي را هم ندارند.
اکبر پازوکي رئيس اتحاديه فروشندگان لوازم خانگي درباره تاثير افزايش نرخ ارز بر بازار لوازم خانگي گفته است: افزايش نرخ ارز تاثيري بر قيمت لوازم خانگي و تقاضا در اين بازار نداشته
است.
به گفته وي قيمت‌ها تغيير نکرده، چرا که اگر شرکت‌ها قيمت محصولات خود را افزايش دهند، کسي کالا نمي‌خرد. البته زمزمه‌هايي براي افزايش قيمت شنيده مي‌شود، اما تاکنون شرکتي قيمت‌ها را افزايش نداده است.
رئيس اتحاديه فروشندگان لوازم خانگي با بيان اينکه قدرت خريد هم افزايش نداشته که انتظار افزايش تقاضا يا کاهش رکود داشته باشيم، تصريح کرد: اينکه مردم نگران افزايش بيشتر قيمت‌ها باشند و خريد کنند هم درست نيست، چون مردم در حال حاضر هم پول ندارند و مي‌دانند گران‌تر هم شود اتفاقي نمي‌افتد.
پازوکي در پاسخ به اينکه آيا مغازه‌داران، با افزايش نرخ ارز قيمت کالاهاي خود را افزايش نداده‌اند، گفت: مغازه‌داران هم نمي‌توانند قيمت‌ها را بالا ببرند، چرا که دنبال مشتري هستند. رکودي که براي کارخانه‌دار هست، براي آن‌ها هم وجود دارد و افزايش قيمت در اين وضعيت خودزني است.