روزنامه آرمان امروز
1401/09/28
راز دخالت چینی ها در آبگیری چم شیر
محمد درویش: چینیها میخواهند وام 230 میلیون یورویی و با سود 18 درصد به ایران برای ساخت سد چمشیر بپردازند آرمان امروز- حميد رضا خالدي :سالهاست که موضوع ساخت سد چمشير در شهرستان گچساران مطرح است و با وجود تمام انتقادهاي مطرح شده در مورد ساخت و به خصوص بهره برداري از اين سد، به نظر ميرسد وزارت نيرو عزم خود را براي آبگيري اين سد در ديماه امسال و طي سفر ر ئيس جمهور به استان كهگيلويهوبويراحمد جزم کرده است. اما چرا با وجود تمام مخالفتها و نقدهاي مطرح شده، اين وزارتخانه اصرار بر افتتاح زودهنگام اين پروژه ملي را دارد؟ سوالي که طي چند روز گذشته پاي دولتمردان چيني را به اين موضوع باز کرده و براساس اخبار تاييد نشده به نظر ميرسد اصرار دولت براي آبگيري پنجمين سد کشور به دليل فشارهاي چينيها به عنوان سرمايه گذار اصلي اين طرح است. ادعايي که مدير امور مطالعات سد چمشير نيز تلويحا آن را تاييد مي کند. ميثم فاضلي، مدير امور مطالعات سد چمشير و کارشناس فني شرکت توسعه منابع آب و نيروي وزارت نيرو در اين خصوص و طي مصاحبهاي با روزنامه اينترنتي فراز گفته است: «در پروژه چمشير، حدود 30 ميليارد دلار پول بلوکه شده ايران در چين وجود داشت که دولت چين به ايران باز نميگرداند. در نهايت براي زنده شدن اين پول توافق شد که چين از اين پول به ايران وام دهد. يعني از پول خودمان به خودمان! پولي که از بخشي از آن در چمشير استفاده شد. البته به شرط آنکه در اين زمينه چين نيز يک طرف از پروژه باشد» وي در ادامه گفتههايش به نکات قبل توجهي اشاره دارد و ميافزايد: «قيمت اين پروژه حدود 230 ميليون يورو است. نکته اينجاست که معمولا قراردادهاي فاينانس با کشورهاي ثالث يک بندي دارد که 85 درصد پول فاينانس را کشور فاينانسور تامين ميکند و 15 درصد را دولت کشور ميزبان. اساسا يکي از دلايلي که ساخت اين سد به تعويق افتاد اين است که اين 230 ميليون يورو توسط چين فراهم شد اما 15 درصد سهم ايران که حدودا 30 ميليون يورو است در تامين به مشکل خورده است. مشکلي که البته در حال رفع است و آبگيري چمشير احتمالا تا ماه بعد آغاز خواهد شد.»
پشت پردههاي يک سد
طرح سد چمشير، يکي از طرحهاي شرکت توسعه منابع آب و نيروي ايران است که با هدف تعديل کيفيت رودخانه شور زهره در 25 کيلومتري جنوب شرقي شهر دوگنبدان (گچساران) مرکز شهرستان گچساران در استان کهگيلويه و بوير احمد قبل از پيوستن رودخانه خيرآباد به رودخانه زهره در مجاورت محلي به نام تنگه چمشير نزديک به مرز استان بوشهر احداث شده است. اما به نظر ميرسد پشت پردههاي بسياري دارد که شايد يکي از اصلي ترين آنها؛ همين موضوع حضور اسرار آميز چينيها در اين پروژه باشد. در حقيقت شواهد و طبق گفته مسوولان حکايت از آن دارد که در شرايطي که افکار عمومي سرگرم دلايل آسيب هاي زيست محيطي ساخت اين سد است، دولت ايران به شدت به فکر بهره برداري از اين طرح براي انجام تعهداتش به چين است. تامين مالي اين سد توسط کنسرسيوم ايران و چين به مبلغ 203 ميليون يورو در دستور کار قرار گرفته و عمليات ساخت از سال 1393 آغاز شده، توجه به روند تامين مالي پروژه بيانگر آن است که طرح ساخت سد چمشير از پروژههاي موفق ذيل تامين مالي کشور چين به حساب ميآيد و در مهلت مقرر به نتيجه رسيده است.
تاييد يک حضور پررنگ
محمد درويش، فعال زيست محيطي اما از منظر ديگري به ماجراي حضور چيني ها نگاه مي کند. وي در گفت و گو با «آرمان امروز» مي گويد: همانطور که ميدانيد منابع مالي اين طرح از طريق 30 ميليارد دلار پول بلوکه شده ايران در چين تامين شده است. در واقع چيني ها طبق يک قرارداد فايناس قبول کردهاند تا وامي 230 ميليون يورويي را با سود 18 درصد به ايران براي ساخت سد چم شير بپردازند. حالا هم کاري ندارند که اين سد کي به بهره برداري مي رسد، اما موضوع مهم اين است که گويا سررسيد اقساط اين وام از ديماه امسال است. يعني ايران بايد از ديماه امسال اولين قسط وامي که گرفته را پرداخت کند! براي همين هم هست که اصرار دارد اين سد از ديماه به بهره برداري برسد! وي با ذکر اينکه به نظر مي رسد در ساخت اين سد سازمان محيط زيست به وظايف قانوني خودش عمل نکرده است ادامه مي دهد: از سويي قرار داد بين ايران و چين در مورد اين سد به گونه اي است که چين فقط متعهد است که نکات فني و ايمني را در مورد آن رعايت کند. مثلا اين سد بايد تا زلزله 8 ريشتري مقاومت داشته باشد يا يک برگشت مالي 10 ساله داشته باشد. ولي اينکه سد چم شير چقدر مي تواند تاب آوري کشور را بالا ببرد يا به بهبود آب شرب و کشاورزي کشور کند، موضوعاتي است که چيني ها در مورد آنها مي گويند ما هيج تعهدي در اين زمينه نداشته ايم! وي تصريح مي کند: در واقع قرار داد اين سد مانند قرارداد مربيان فوتبال خارجي است که بعد از مدتي از ما شکايت مي کنند و تازه پول هاي هنگفتي هم از ما مي گيرند! در اين پروژه نيز به نظر مي رسد اگر حتي ايران از چين شکايت کند راه به جايي نخواهد برد و حتي خودش محکوم خواهد شد! در حقيقت اين قرار داد، يک قرار داد يک طرفه است که اگر به قيمت دلار امروز بخواهيم حساب کنيم شايد براي کشور بيش از 2 ميليارد دلار آب خورده باشد! براي همين مسئولان تمام تلاش خود را به کار مي برند تا قبل از اينکه فعالان محيط زيستي جلوي آنها را بگيرند و پرونده سد بالا بگيرد آن را آبگيري کنند. بدين ترتيب و برخلاف انتقادهاي مطرح شده، به نظر نمي رسد روند آبگيري سد چم شير متوقف شود، چرا که براساس يک اصل تاريخي، با توجه به مشکلات اقتصادي عديده کشور بعيد است که دولت، محيط زيست را بر حجم بالاي تعهدات پرداختي ارجحيتدهد!
هنوز به رد چينيها نرسيدهايم
اما فشارهاي چين براي بهره برداري از اين سد تا چه حد به واقعيت نزديک است. رئيس فراکسيون محيط زيست مجلس شوراي اسلامي اما در گفت و گو با «آرمان امروز» با رد فشارهاي وارده از سوي چين براي بهره برداري هر چه سريعتر از اين طرح مي گويد: «ما هنوز در بررسي هايي که انجام دادهايم به هيچ ردپايي از فشارهاي طرف چيني اين قرارداد نرسيدهايم. بنابراين اين اخبار منتشر شده نمي تواند درست باشد.»
آنطور که گزارش مرکز پژوهشهاي مجلس شوراي اسلامي مطرح ميکند، در حوضه آبريز رودخانه زهره شش چشمه آب شور قرار گرفتهاند که سالانه بيش از 2.5 ميليون تن نمک را با خود به پايين دست سد انتقال داده و در بازههاي زماني از سال شاخص شوري 7 برابر حد مجاز را تجربه ميکند. رفيعي با استناد به همين گزارش ميگويد: «تنها مشکل ما ابهامات زيست محيطي از جمله موضوع سازنده هاي نمکي است که منتظر پاسخ سازمان محيط زيست در اين موارد هستيم که اگر اين سازمان پاسخ دهد که آبگيري سد چم شير نقشي در شورزار شدن محوطه و دشت هاي پيرامون آن ندارد، آبگيري آن بلامانع خواهد بود.»
سایر اخبار این روزنامه
امروز تاوان کم کاریها و کج اندیشیها را می دهیم
سونامی افزایش نقدینگی در راه است
نشنیدن صدای مردم جامعه را خشن تر می کند
راز دخالت چینی ها در آبگیری چم شیر
تاجگذاری رسمی پادشاه فوتبال
«دیپلماسی خنثی » منافع ملی را تامین نمیکند
کودتای نرم علیه پوتین
تکذیب خبر بازداشت خواننده «ماکانبند»
«انحصارطلبی» روانشناسان را هم مهاجر کرد
فرزندانشان آمریکا و اروپا درس میخوانند بچههای مردم بروند کره شمالی؟
واکنش ایران به ادعای رئیس سیا
امروز تاوان کم کاریها و کج اندیشیها را می دهیم
تاجگذاری رسمی پادشاه فوتبال
چالش های برجامی
دامن زدن برخي کارشناسان به آتش انتظارات تورمي