نگرانی مسکو از شکست مذاکرات برجامی
گروه سیاسی:نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی، تصمیم آمریکا برای توقف مذاکرات رفع تحریمها با ایران را غیرمسئولانه خواند.
به گزارش تجارت،«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، گفت مذاکرات بر سر توافق هستهای با ایران میتواند در یک یا دو روز تکمیل شود، اما ایالات متحده آماده ازسرگیری آن نیست. به گزارش خبرگزاری روسی تاس، این دیپلمات روس در ادامه سخنانش، تصمیم آمریکا برای توقف مذاکرات رفع تحریمها با ایران را غیرمسئولانه خواند. طبق این گزارش، نماینده روسیه در مذاکرات رفع تحریمها چهارشنبه (۲۱ دسامبر) در کنفرانسی مطبوعاتی همچنین گفت خطرات تشدید کنترل نشده در نبود نتیجه مثبت مذاکرات وین بر سر احیای برجام به شکلی قابل توجه افزایش خواهد یافت.
اولیانوف توضیح داد: اگر مذاکرات وین به شکل مثبت تکمیل نشود، آنگاه خطر تشدید به شکلی قابل توجه افزایش خواهد یافت که میتواند تا اسفناکترین سناریوها غیر قابل کنترل شود.پیشتر و پس از انتشار ویدئویی از جو بایدن رئیسجمهور آمریکا که حدود یک ماه پیش برجام را مرده میخواند، کاخ سفید اعلام کرد که احیای توافق هستهای با ایران «در حال حاضر تمرکز ما نیست».
به گزارش شبکه روسی راشاتودی، جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در پاسخ به سوالی درباره ویدئوی مذکور به خبرنگاران گفت: در حال حاضر هیچ پیشرفتی در رابطه با توافق ایران در حال وقوع نیست. پیشرفتی در آینده نزدیک را پیشبینی نمیکنیم.
این تمرکز ما نیست. این اولین بار نیست که کاخ سفید میگوید برجام اولویت واشنگتن نیست و در هفتههای اخیر، مقامهای مختلف آمریکایی بارها اذعان کردهاند که اولویت واشنگتن بجای برجام، حمایت از اغتشاشات در
ایران است.
اخیراً «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده با حمایت از اغتشاشات در ایران و متهم کردن مقامهای جمهوری اسلامی به نقض حقوق بشر، تأکید کرد که برجام در حال حاضر برای واشنگتن اولویت نیست.
در همین خصوص،نصرتالله تاجیک دیپلمات پیشین در گفتوگو با ایلنا، در تحلیل چشم انداز روند احیای برجام در پاسخ به این سوال که روز دوشنبه و در جریان مراسم افتتاحیه مجمع گفتوگوی تهران، آقای کمال خرازی ضمن مطرح کردن مجدد آمادگی ایران برای بازگشت به تعهدات برجامی اعلام کرد که تنها یک مانع در مسیر احیای برجام وجود دارد و آن موضوع پرونده پادمانی ایران است.
همزمان با این سخنان رییس شورای راهبردی روابط خارجی، ماسیمو آپارو، معاون پادمانی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز با توجه به تفاهمات قبلی برای فراهم شدن و برنامه ریزی پاسخ به سئوالات آژانس، در ایران حضور داشت، با توجه به اینکه آقای امیرعبداللهیان در آخرین اظهارات موانع احیای برجام را ٣ مورد عنوان کرده بودند، سخنان مشاور رهبری چه پیامی را به طرفین برجام و آژانس ارسال کرده است، گفت: تلقی من این است که این موضوع خیلی جدید و نو نیست و اگر چه سخنان ایشان محورهای دیگر هم دارد بیشتر مورد توجه رسانههای داخلی واقع شد اما تحرک رسانهای و یا دیپلماتیک در خارج ایران ایجاد نکرد زیرا از زمانی که مذاکرات برجام متوقف شد و آخرین توافقات که در سپتامیر صورت گرفته بود تقریبا مشخص بود، ایران از دو خواسته قبلی از میان سه خواسته عبور کرده بود و عمده موضوعی که منجر شد این مذاکرات از منظر خود میز مذاکره و نه از منظر تلقی دو طرف از چالشها و مشکلات یکدیگر به بنبست برسد، همین موضوع پادمانی بود که ما معتقد بودیم و تیم مذاکره کننده ایران پیشنهاد داده بود که مسائل پادمانی و سوالات آژانس در همین میز مذاکره بسته شود اما غرب و مشخصا آمریکا و اروپا قائل به این بودند که آن موضوع فنی است و باید در چارچوب مراودات ایران و آژانس حل شود. که البته اقدامی زمانبر است و نیاز به بررسی اسناد و آزمایشات متعدد دارد.
وی ادامه داد: مذاکره حاصل ۱- آنچه که در مذاکرات پشت میز مطرح میشود و ۲- درک دو طرف از موقعیت طرف مقابل و استفاده از آنها برای امتیاز گیری، است. اما پشت قضیه و آنجایی که دو طرف بر مواضعشان اصرار داشتند و حاضر نشدند کوتاه بیایند که احیای برجام به سرانجام برسد، از طرف ایران یک اشتباه محاسباتی مبنی بر تئوری طرفداران
و نظریه پردازان دولت سیزدهم برای زمستان سرد اروپا و بحث انرژی و بحران بین روسیه و اوکراین بود که طرف ایرانی اضافه برآورد داشت و فکر میکرد این وضعیت خروج روسیه از بازار انرژی باعث ایجاد فشار بر اروپا شود تا به ایران امتیاز بدهند و
خواست ایران برای بسته شدن پرونده پادمانی عملی میشود که این موضوع محقق نشد و اروپا خود سختی را پذیرفت و به سراغ صادرکنندگان جایگزین و از جمله ورود نفت ونزوئلا و سایر روشهای جایگزین رفت. از سمت آمریکا نیز اشتباه محاسبه عمده این است که با توجه به التهاب اجتماعی داخلی ایران و تبعات فروش پهپادهای ایرانی به روسیه و از جمله دور شدن اروپا از ایران و نزدیک شدن به آمریکا و ایجاد اجماع جهانی علیه ایران بتواند امتیاز بیشتری بگیرد.
این دیپلمات بازنشسته گفت: به عقیده من برجام تنها راه است و ما هیچ جایگزینی نداریم؛ برجام چرتکه دادهها و ستاندههای ما با غرب و آژانس نیست بلکه رویکرد بینالمللیگرایی ما بود و به دنیا اطمینان دادیم که میخواهیم با جهان با توجه به هنجارهایش کار کنیم و منافع و اهدافمان در سیاست خارجی را اینگونه تامین کنیم و جامعه جهانی هم اعتماد کرد. برجام یک سند دارد و یک روح کلی تعامل با جامعه جهانی و آنچه که امروز به عنوان سند میبینیم در حقیقت حاصل کار و ظرفیت دیپلماتیک ایران و جهان است؛ به این معنا که به قول فردوسی ما هر آنچه را از مردی و زور داشتیم آوردیم و روی میز گذاشتیم و حاصلش برجام شد. بنابراین اگر میخواهیم گره را با انگشت تدبیر باز کنیم و نه با دندان، راهی جز برجام نداریم.
تاجیک گفت: به نظر من با توجه به فعالیتهای نئومحافظه کاران علیه ایران و ارتباط آنان با ائتلاف عبری-عربی و فشارهایی که روی تیم سیاست خارجی بایدن وارد میآورند که میخواستند این تیم از ابتدا بر خلاف ترامپ حرکت کنند و حتی افراد ضد ایران همچون ریچارد نفیو را از تیم خود بیرون کردند، ما نباید میگذاشتیم آمریکا به این نقطه برسد.
واقعیت امر این است که ما تحلیلگران که مسائل را دنبال میکنیم گیج شدهایم و این حرفهای متناقضی که از سوی مقامات داخلی مطرح میشود، فضای تحلیل را دچار مشکل کرده است؛ برای مثال آقای خرازی میگوید یک مورد باقی مانده و آقای امیرعبداللهیان گفته بود سه مورد؛ آقای امیرعبداللهیان
میگفتند ما در حال ارسال و دریافت پیام هستیم اما آمریکا تکذیب میکرد. الان ادبیات بینالمللی حول برجام یک ادبیات منفی است؛ برای مثال مجله اکونومیست یک گزارش منتشر کرده و معتقد است برجام تا سال ۲۰۲۷ امکان
احیا ندارد.
وی ادامه داد: من علیرغم اینکه برجام را تنها راه حل میدانم اما همزمان دلایلی مخصوصا از منظر انتقاد به روشهای خودمان دارم و اینکه انسجام در سیاست خارجی کم است و صداهای مختلفی از ایران بیرون میرود و به نوعی جامعه جهانی را در سردرگم میکنیم.
یک زمان است که ما با مطرح کردن مطالبی تلاش داریم
جامعه جهانی را سرگرم کنیم و از وقت استفاده کنیم برای اجرای طرحهایی که ممکن است توجیه داشته باشد اما گاهی این بی برنامگی ما موجب تعدد صدا میشود و از آن منظر ما زمان را از دست میدهیم و متضرر میشویم و این حالت دومی است که من فکر میکنم ما در حقیقت به آن مبتلا شدهایم.