کاهش سرعت اینترنت؛ رونق فروش فیلترشکن

آرمان ملي- حميد شجاعي: شبکه‏‌هاي اجتماعي امروز بخش جدايي‏‌ناپذير زندگي مردم هستند و اين امر را مي‏‌توان از نوع مواجهه و برخورد آنها با فضاي مجازي متوجه شد. زماني‌که در ارديبهشت 98 تلگرام با دستور قضائي فيلتر شد، بسيار تلاش شد تا جامعه به سمت‌وسوي پلتفرم‏‌هاي داخلي بروند و تبليغات گسترده‏‌اي هم روي برخي پلتفرم‏‌ها مانند: سروش، ايتا، ‏‌آي‌گپ و... شد؛ اما طولي نکشيد که مردم با استفاده از فيلترشکن‏‌ها و فيلترشکن‏‌هاي مختلف به تلگرام بازگشتند. زمان گذشت و پس از اظهارنظرهاي بسيار در خصوص طرح صيانت از فضاي مجازي از سوي مجلس بالاخره پس از تحولات حدفاصل روزهاي پاياني شهريور تا آبان سالجاري واتساپ و اينستاگرام نيز به صف برنامه‏‌هاي فيلتر شده اضافه شدند. با اين حال به‌نظر مي‏‌رسد که مسئولان امر هنوز اين سوال را از خود نپرسيده‏‌اند که فيلترينگ فيسبوک، توئيتر و تلگرام چه نتيجه مفيد و موثري در برداشت که همين رويه در مورد ساير برنامه‏‌ها نيز پياده شود. آنچه مسلم است بايد اين مساله را پذيرفت که پيام‏‌رسان‏‌هاي داخلي قابليت و ظرفيت رقابت با پلتفرم‏‌هاي خارجي را ندارند و همين استقبال مردم کشورمان از اپليکيشن‏‌هاي خارجي مويد اين نکته است که هر اندازه هم از پيام‏‌رسان‏‌هاي داخلي حمايت شود بسياري تمايل و اشتياقي به حضور در برنامه‏‌هاي داخلي ندارند و با فيلترينگ شبکه‏‌هاي اجتماعي خارجي صرفا به کسب‌وکار مردم ضربه وارد مي‏‌شود. امري که رئيس‏‌جمهور در زمان انتخابات آن را محل درآمد مردم دانسته بود. از طرفي کاهش سرعت اينترنت ثابت و همراه را نيز مي‏‌توان يکي از دستاوردهاي وزير ارتباطات دولت سيزدهم بدانيم. چيزي که بسياري آن را به جهت کاهش محسوس پهناي باند مي‏‌دانند اما برخي دولتي‏‌ها با بهانه‏‌هاي آن را به اموري که چندان تاثيري ندارد مربوط مي‏‌کنند. جالب اينکه خود دولت گفته بود پس از آرام شدن وضع جامعه شرايط به قبل بازمي‏‌گردد اما هنوز شاهد ادامه فيلترينگ شبکه‏‌هاي اجتماعي پرطرفدار هستيم. هر چند که وزير نيز اخيرا گفت: «دخل و تصرفي در بازگشت اينستاگرام ندارم.» نکته‏‌اي که رحيمي جهان‏‌آبادي، عضو کميسيون امنيت ملي مجلس در توئيتي بدان پرداخته و گفته بود «وقتي سرعت اينترنت پايين و اکثر شبکه‏‌هاي اجتماعي فيلتر است عيسي زارع‏‌پور، وزير چيست؟ فيلترنت و قطع ارتباطات؟» حال مشخص نيست يک بام و دوهواي دولت در خصوص شبکه‏‌هاي اجتماعي به کجا خواهد رسيد و تکليف شبکه‏‌هاي فيلتر شده چه خواهد شد؟
شبکه ملي اطلاعات مترادف قطع اينترنت نيست
وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات اظهارداشت: ما در وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، از ابتداي دولت سيزدهم به‌دنبال اين بوديم که دو کار بزرگ براي پلتفرم‏‌ها و سکو‏‌هاي داخلي مخصوصا حوزه پيام‏‌رسان شبکه اجتماعي انجام دهيم تا بتوانند با نسخه‏‌هاي خارجي رقابت کنند. عيسي زارع‏‌پور گفت: اولين اقدام اين بود که پلتفرم‏‌هاي داخلي بتوانند قابليت‏‌هاي خود را ارتقا دهند، سرعت و کيفيت داشته باشند و مزيت‏‌هاي جديدي براي آن‏‌ها ايجاد کنيم که در پلتفرم‏‌هاي خارجي وجود ندارد. زارع‏‌پور درباره آخرين وضعيت شبکه ملي اطلاعات نيز بيان داشت: عده‏‌اي شبکه ملي اطلاعات را مترادف با قطع اينترنت مي‏‌دانند که به هيچ وجه چنين چيزي نيست، بلکه شبکه ملي اطلاعات يک شبکه پرسرعت و باکيفيت در گستره جغرافيايي جمهوري اسلامي ايران است.
تاثير فيلترينگ بر اپراتورها


تاثير فيلترينگ چندان بوده که شرکت‏‌هاي شاتل، ايرانسل و مبين‏‌نت در نامه‏‌هايي جداگانه به وزارت ارتباطات، از کاهش درآمد خود به‏‌دليل افزايش فيلترينگ گفته‏‌اند. اين نامه‏‌ها به‏‌تازگي از سوي يک گروه هکري موسوم به «ZZA» منتشر شده‏‌ و تاکنون مديرعامل شرکت شاتل در گفت‏‌وگو با سايت «ديجياتو» اصالت نامه مربوط به شرکت خود را تأييد کرده است. در نامه احمدرضا نخجواني؛ مديرعامل شاتل خطاب به معاون وزير و رئيس سازمان تنظيم مقررات آمده است: محدوديت‏‌ها در دسترسي کاربران، تأثيري بسيار جدي بر مصرف پهناي باند و درآمد اين شرکت داشته است. پهناي باند اين شرکت بيش از 60 درصد و درآمد نيز بيش از 40 درصد کاهش يافته و اين در‏‌حاليست که 80 درصد هزينه‏‌هاي شاتل يا ثابت مانده‏‌اند يا با تورم افزايش يافته‏‌اند. نکته بسيار مهم در نامه مديرعامل شاتل به معاون وزير ارتباطات، شرايط بحراني است که به گفته او قابل‏‌تحمل نيست و مي‏‌تواند باعث توقف سرويس‏‌دهي به مشتريان در سراسر کشور شود. از طرف ديگر نامه‏‌اي هم از شرکت ايرانسل خطاب به رئيس سازمان تنظيم مقررات منتشر شده که هنوز اصالت آن تاييد يا تکذيب نشده و در آن از خسارت 8000 ميليارد ريالي فيلترينگ بر اين شرکت صحبت شده و گفته شده که در‏‌نتيجه اعمال محدوديت‏‌ها، عملاً نيمي از ظرفيت شبکه کاهش يافته و استمرار محدوديت‏‌هاي اعمال‏‌شده در پهناي باند بين‏‌الملل مانعي جدي در ادامه فعاليت اين شرکت خواهد شد. همچنين در کنار شرکت‏‌هاي شاتل و ايرانسل اواسط آذر‏‌ماه نامه شرکت رايتل نيز به شخص وزير ارتباطات منتشر شده بود؛ نامه‏‌اي که در آن «ياسر رضاخواه» مديرعامل رايتل به‌طور رسمي از احتمال خروج رايتل از بازار به‏‌دليل محدوديت‏‌هاي اينترنتي و کاهش درآمد صحبت مي‏‌کند.