روزنامه وطن امروز
1401/10/17
سقوط دوم کاپیتول!
گروه بین‌الملل: ۲ سال پس از سقوط امنیتی «کاپیتول» در آمریکا، یک بار دیگر کنگره این کشور سقوط کرد اما این بار سقوط سیاسی بود. طرفداران ترامپ بار دیگر به اصل دموکراسی آمریکایی حمله کردند و این بار باعث شدند کنگره این کشور بعد از 164 سال تعطیل شود. انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا چند ماه قبل به پایان رسید و جمهوری‌خواهان توانستند در مجلس نمایندگان این کشور دست برتر را پیدا کنند. فیل‌های آمریکا با کسب 221 کرسی در مقابل حزب الاغ‌های این کشور با 212 صندلی پیروز مجلس نمایندگان شدند. به همین علت این جمهوری‌خواهان هستند که باید رئیس آینده مجلس نمایندگان را انتخاب کنند؛ رئیسی که باید 218 رای برای کرسی ریاستش کسب کند. جمهوری‌خواهان سراغ «کوین مک‌کارتی»، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان فعلی رفتند تا او را رئیس کاپیتول کنند اما یک موضوع مانع اصلی ریاست مک‌کارتی شد و آن «طرفداران ترامپ» بودند؛ 20 نفری که اکنون به عنوان شورشی در بین جمهوری‌خواهان شناخته می‌شوند. حتی برخی طرفداران ترامپ که در ماجرای ششم ژانویه ۲ سال قبل حضور داشتند یا از طریق فضای مجازی مردم را تحریک به قیام علیه دموکرات‌ها و انتخابات این کشور می‌کردند، وارد مجلس شدند. در 11 دور رای‌گیری که انجام شد، مک‌کارتی نتوانست 218 رای کسب کند و هر بار رای او هم کمتر شد. این 20 نفر هر بار به مک‌کارتی رای ندادند. آش سیاسی جمهوری‌خواهان به حدی شور شد که حتی ترامپ برای حل اختلاف‌ها پادرمیانی کرد. او توئیت زد و اعلام کرد بازی تمام است و از طرفداران خود خواست به مک‌کارتی رای دهند اما حتی حرف‌های دونالد هم طرفدارانش را برای رای به کارتی متقاعد نکرد و در دور یازدهم رای‌گیری باز نامزد اصلی جمهوری‌خواهان برای ریاست مجلس رای نیاورد. در مقابل اما دموکرات‌ها یکدست هستند و همگی به «حکیم جفریز» نامزد خود رای دادند و او در هر بار رای‌گیری 212 رای آورد. این اختلاف بزرگ باعث شد مجلس نمایندگان آمریکا بعد از 164 سال تعطیل شود. این نخستین‌بار از سال 1860 است که مجلس برای تعیین رئیس جدید به بیش از 11 بار رای‌گیری نیاز دارد که عمق فاجعه سیاسی در این کشور را نشان می‌دهد. شبکه خبری «سی‌ان‌ان» در گزارشی نوشت این موضوع نشان داد طرفداران ترامپ بار دیگر باعث شورش در آمریکا شدند و این شورش اکنون سیاسی است. از طرف دیگر آمریکا ۲ سال بعد از سقوط کنگره که به ماجرای ششم ژانویه مشهور شد، با مسائل مختلفی دست و پنجه نرم می‌کند. خروج فاجعه‌بار از افغانستان، شکست در سوریه، عراق و یمن، سردرگمی در جنگ اوکراین و روسیه و از همه مهم‌تر نداشتن استراتژی مناسب برای مقابله با چین، واشنگتن را با چالش‌های بزرگ روبه‌رو کرده است. به همین دلیل بود که «فرانسیس فوکویاما»، استاد برجسته علوم سیاسی و نظریه‌پرداز معروف «پایان تاریخ» سال گذشته در مصاحبه با نشریه اکونومیست گفته بود هژمونی آمریکا رو به پایان است. در حال حاضر مهم‌ترین عامل افول آمریکا در عرصه جهانی، مسائل داخلی و شکاف عجیب و غریب در درون ایالات متحده است. انتخابات تعیین ریاست مجلس نمایندگان این موضوع را آشکارا نمایان کرد. روزنامه واشنگتن‌پست درباره وضعیت حزب جمهوری‌خواه مطلبی را منتشر کرده که خیلی معنا‌دار است. این روزنامه می‌نویسد: «حزب جمهوری‌خواه امروز اساساً یک دسته از گرگ‌ها هستند. نسبت به هر کدام از ارکان دموکراسی (مثل قانون و انتخابات) که می‌بینند، با عصبانیت تشر می‌زنند. حالا مشخص میشود وقتی شروع به تخریب خانه‌ها کردی (ارکان دموکراسی را زیر سوال بردی)، ویرانی تنها دلیل وجودت میشود. کوین مک‌کارتی اکنون باید این مساله را بفهمد». شدت حضور ترامپیست‌ها در آمریکا به حدی است که به شوخی کاربران فضای مجازی هم تبدیل شده است. در تصویری منتشر شده، طرفداران ترامپ به این موضوع اشاره کردند که ترامپ به همراهی نمایندگان جمهوری‌خواهی مثل «مت گیتس»، نفوذ افراد مهمی مثل میچ مک‌کانل (سیاستمدار کهنه‌کار جمهوری‌خواه و رهبر اقلیت جمهوری‌خواهان در سنا)، کوین مک‌کارتی (رهبر سابق اقلیت جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان و گزینه اصلی ریاست مجلس فعلی) و رانا مک‌دانیل (رئیس کمیته ملی جمهوری‌خواهان) را در میان محافظه‌کاران از بین برده است. «مت گیتس» عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت فلوریدا بامداد روز گذشته ضمن اشاره به رای دادنش به ترامپ، پیشنهاد کرد او به عنوان رئیس این نهاد انتخاب شود. این پیشنهاد مضحک در حالی است که ترامپ عضو مجلس نمایندگان آمریکا نیست و به همین دلیل امکان قرار گرفتن نام او به عنوان نامزد ریاست بر این نهاد قانون‌گذار وجود ندارد. با این حال ترامپ پیش از این پیشنهاد، تصویری را در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «تروث‌سوشال» منتشر کرده بود که او را در جایگاه ریاست مجلس نمایندگان آمریکا نشان می‌داد. مک‌کارتی با یک گروه مخالف در حزب جمهوری‌خواه روبه‌رو است که خواستار تغییرات در نحوه عملکرد مجلس نمایندگان هستند. اگرچه او در برابر بسیاری از خواسته‌های آنها تسلیم شده اما همچنان از رای لازم برخوردار نیست. مک‌کارتی اصرار دارد کناره‌گیری نمی‌کند و تا زمانی که بتواند حمایت لازم را به دست آورد، تلاش خواهد کرد. در این میان جو بایدن بامداد پنجشنبه ضمن درخواست از اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان برای پایان دادن به تفرقه خود، گفت این درگیری آشفته بر سر ریاست فقط چهره آمریکا را مخدوش می‌کند. به نوشته خبرگزاری رویترز، رئیس‌جمهور آمریکا در این‌باره توضیح داد که تأخیر در انتخاب رئیس مجلس نمایندگان، باعث میشود متحدان و دشمنان آمریکا اینگونه فکر کنند که واشنگتن هنوز از آشوب حمله هواداران ترامپ به ساختمان کنگره رها نشده است. وی در ادامه گفت اگر جنگ داخلی بین جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان ادامه یابد، ممکن است غیرمنتظره‌ترین نامزد و حتی یک تازه‌کار به ریاست این نهاد انتخاب شود. برگزاری این تعداد رای‌گیری برای انتخاب رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از سال ۱۸۶۰ که در آمریکا بر سر مساله برده‌داری تنش وجود داشت بی‌سابقه است. سال ۱۸۶۰ رئیس مجلس نمایندگان آمریکا بعد از ۴۴ دور رای‌گیری برگزیده شد. همان‌طور که اشاره شد گروهی متشکل از ۲۰ نماینده تندروی جمهوری‌خواه با خودداری از رای دادن به مک‌کارتی جلوی انتصاب او به ریاست مجلس نمایندگان آمریکا را گرفته‌اند. وی برای رسیدن به این سمت به ۲۱۸ رای نیاز دارد.این اعضای حزب جمهوری‌خواه، این نماینده اهل کالیفرنیا را با وجود آنکه مورد حمایت دونالد ترامپ قرار گرفته، به اندازه کافی محافظه‌کار نمی‌دانند. «رالف نورمن»، نماینده جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی که یکی از این شورشیان است به «بی‌بی‌سی» گفت به مک‌کارتی اعتماد ندارد. این نماینده کنگره اظهار کرد تیم حامیان مک‌کارتی در هفته‌های منتهی به این بن‌بست، آنها را تهدید کرده بودند در صورت عدم همراهی با دستور کار سیاسی، علیه آنها اقدام تلافی‌جویانه انجام دهند. نورمن گفت: «قرار شد ما از کمیته‌ها اخراج شویم. ما قرار است هر امتیازی را که داشتیم از دست بدهیم و اساساً به آنها گفتیم اگر قرار است نتوانیم سوال بپرسیم، اگر قرار است نتوانیم قدرتمندترین فردی را که در تدارک برای منصوب کردنش هستیم بسنجیم، پس همان بهتر که خارج شویم». به نظر می‌رسد طرفداران ترامپ در حال انتقام از جمهوری‌خواهان سنتی هستند. آنها می‌دانند این طیف تمایلی ندارد ترامپ در انتخابات سال 2024 شرکت کند و روی گزینه‌های سنتی مانند دنتیس و پنس سرمایه‌گذاری کرده‌اند. به همین علت بود که ترامپ در سخنانی گفته بود شاید از حزب جمهوری‌خواه برود و حزبی سوم تشکیل دهد. اصلی‌ترین عامل این بحران در کنگره در واقع تشدید شکاف‌ها و دوقطبی‌هایی موجود در جامعه است. شکاف‌ها و دوقطبی‌ها اول در بین احزاب رقیب در جامعه آغاز میشود و در مرحله بعد، این شکاف‌ها به نهادها و سازمان‌ها تسری پیدا می‌کند، بویژه اگر این نهادها و سازمان‌ها با سلایق حزبی خاصی اداره شوند. در مرحله بعدی، وقتی این شکاف‌ها شدیدتر شد، به لایه‌های پایین‌تر رسوخ می‌کند و سلایق مختلف داخل یک حزب با هم درگیر می‌شوند. این اتفاقی است که امروز در حزب جمهوری‌خواه آمریکا شاهد هستیم. امروز، فضای دوقطبی در سپهر سیاسی آمریکا به درون حزب جمهوری‌خواه رسوخ کرده است و شاهد دعوای ۲ دسته از جمهوری‌خواهان در کنگره هستیم. یک دسته که طرفداران ترامپ هستند، معتقدند در انتخابات 2020 تقلب رخ داده است و دعاوی مطرح شده در این باره را علی‌الدوام تکرار می‌کنند و مشروعیت ساختار سیاسی کنونی حاکم بر ایالات متحده به رهبری جو بایدن را زیر سوال می‌برند که رهبری این دسته از سناتورها را سناتور کوین مک‌کارتی بر عهده دارد که از حامیان اصلی ترامپ محسوب میشود. دسته مقابل ترامپیست‌ها، آن دسته از جمهوری‌خواهان هستند که بر این باورند به رغم نقدهای موجود نباید بحث را ادامه داد و به جای ماندن در تاریخ و گذشته، باید به آینده نگریست. این دسته، مصالحه‌جویی را بر ساختارشکنی و براندازی ترجیح می‌دهند و اولویت خود را حفظ نظام حاکم بر ایالات متحده آمریکا می‌دانند. فارن‌افریز در گزارشی تفصیلی به این موضوع پرداخته است. این مجله می‌نویسد: «ترامپ ۲ سال است سیستم انتخاباتی آمریکا را زیر سوال می‌برد، همین موضوع سبب شد سطح سیاسی آمریکا نزد جهانیان کاهش یابد و کشورهای مثل چین و روسیه از این مورد سوءاستفاده کنند». سایت پولیتیکو هم نوشت: «افرادی که مستقیم یا غیرمستقیم در ماجرای ششم ژانویه دست داشتند، امروز دوباره یک آشوب سیاسی در آمریکا و کنگره راه انداخته‌اند. یکی از اعضای منتخب مجلس به نام «پیت آگیلار» (از کالیفرنیا) در پاسخ به سوالی درباره رابطه مخالفان مک‌کارتی و 6 ژانویه گفت: «بعضی اعضا به وضوح سابقه مخالفت با هنجارهای دموکراتیک دارند. اگر پیام‌های متنی مارک مدوز و گزارش 6 ژانویه [رئیس سابق کارکنان کاخ سفید] را بخوانید، واضح است دقیقاً درباره چه کسی صحبت می‌کنیم». روزنامه اینترنتی رای‌الیوم هم در گزارشی نوشت: «بسیاری از افراد در آمریکا و اروپا درباره پیشگویی‌های دهگانه دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت ملی روسیه درباره حوادث سال جدید که مهم‌ترین آنها تجزیه آمریکا، تشدید بحران داخلی در این کشور، استقلال ایالت‌های کالیفرنیا و تگزاس و الحاق آنها به مکزیک بود، ابراز تردید کردند اما ناکامی مجلس نمایندگان آمریکا برای انتخاب رئیس جدید، بعضی بخش‌های این پیشگویی‌ها بویژه درباره دودستگی و تجزیه آمریکا و شاید جنگ داخلی در این کشور را تایید می‌کند. موضوع فقط مربوط به موفقیت یا ناکامی مجلس نمایندگان آمریکا در انتخاب کوین مک‌کارتی به عنوان رئیس این مجلس نیست، بویژه که احتمال انتخاب شدن او در رای‌گیری‌های بعدی وجود دارد و دونالد ترامپ از طرفداران افراطی‌اش خواست به او رای بدهند. دودستگی بزرگی که این رای‌گیری نشان داد، بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها، بین شمال و جنوب و مناطق مرکزی آمریکا یا شرق و غرب آن نبود، بلکه بین نمایندگان خود حزب جمهوری‌خواه بود و فاجعه بزرگ همین است. مجلس نمایندگان بالاترین نهاد قانونگذاری در آمریکاست و رئیس آن، سومین شخصیت در صحنه سیاسی این کشور محسوب میشود و هرج و مرج ۳ روز گذشته در آن، بیانگر میزان شکاف در نهادهای سیاسی و قانونگذاری آمریکا در شرایط دشواری است که در آن، شاهد کشمکش بین قدرت‌های بزرگی هستیم که می‌خواهند آمریکا را از کرسی سلطه بر جهان پایین بکشند. بیشتر راست‌گرایان افراطی در حزب جمهوری‌خواه که متهم به رویکردهای نژادپرستانه هستند، حاضر نشدند به مک‌کارتی، مهم‌ترین و قوی‌ترین نامزد ریاست مجلس نمایندگان رای بدهند، زیرا می‌گویند او به دونالد ترامپ که ممکن است در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری نامزد شود، وفاداری کافی ندارد. شاید ترامپ برای حفظ انسجام و وحدت حزب جمهوری‌خواه، از طرفدارانش خواست به مک‌کارتی رای بدهند. شاهد جنگ نامحدود بین نمایندگان حزب جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان آمریکا هستیم و اگر هم برای آتش‌بس توافق شود، ممکن است موقت باشد و شاید مقدمات جنگ خطرناک‌تر بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها را در ماه‌های آینده فراهم کند. احتمال تجزیه آمریکا و غرق شدن آن در جنگ داخلی وجود دارد و معاون رئیس شورای امنیت ملی روسیه برای فهمیدن آن، نیازی به سحر و جادو نداشته است، بلکه واقعیت‌های میدانی و تحلیل‌های بسیاری از کارشناسان سیاسی در آمریکا، بیانگر آن است و این موضوع را تایید می‌کند». از سوی دیگر در حالی که آمریکا با تمام این معضلات و مشکلات روبه‌رو است ولی رئیس‌جمهور این کشور در حال توهین به کشورهای جهان است و لاف‌های توخالی می‌زند. جو بایدن که به گاف‌های کلامی‌اش معروف است، در سخنرانی چهارم ژانویه خود در کنتاکی «سالادی از کلمات» را به خورد مخاطبان داد. به گزارش فاکس‌نیوز، بایدن ۸۰ ساله در صحبت‌های خود نزدیک پل «برنت اسپنس» برای تعریف کردن از موفقیتش در تصویب بودجه زیرساختی و اهمیت همکاری دوحزبی با «میچ مک‌کانل» رهبر اقلیت جمهوری‌خواهان در سنا گفت: بهترین روزهای ما پیش‌رو قرار دارد نه پشت سر ما. مدت‌هاست که گفته‌ام. به آن باور دارم. هرگز، هرگز و هرگز تا این اندازه درباره چشم‌انداز آمریکا خوشبین نبوده‌ام. و امروز (هم) هستم. هرگز، هرگز! وی در ادامه با بیان اینکه «به بیش از ۱۴۰ کشور در سراسر جهان سفر کرده‌ام»، به شکلی نامفهوم به نظر می‌رسد گفت: «عبارتی از محله قدیمی را به شکلی متفاوت بازگو می‌کنم: بقیه کشورهای جهان وصله روی شلوار جین ما نیستند، اگر ما کاری که می‌خواهیم و باید را بخواهیم انجام دهیم». این اظهارات وی واکنش‌های زیادی را برانگیخت و اغلب این سوال مطرح شد که او اصلا چه گفت. «باز پترسون» ستون‌نویس وبلاگ سیاسی محافظه‌کار آمریکایی RedState در توئیتی با انتشار این بخش از ویدئوی اظهارات بایدن نوشت: «در اپیزود امروزِ جو بایدن چه کوفتی گفت؟» کلود تامپسون، خبرنگار نشریه آمریکایی نشنال‌ریویو پرسید: «چی؟» کوین مک‌ماهون توییت کرد: «محله قدیمی او واقعاً این را می‌گفت؟» ابیگل مارون دبیر مطبوعاتی سناتور جاش هاولی نوشت: «کاملا منطقی است اگر مغزت خمیر نرم شده باشد». رئیس‌جمهور آمریکا که بارها در جلسات مختلف دچار آلزایمر لحظه‌ای یا چرت زدن شده است، این بار مردم جهان را خطاب قرار داده و می‌گوید آمریکا هر کاری در جهان خواهد کرد! به نظر می‌رسد آمریکا وارد ۲ سال خطرناک شده است. از سویی بایدن قادر به حل مشکلات این کشور نیست و از طرفی هم ترامپ قصد ندارد اسیر صحنه‌آرایی دموکرات‌ها شود. پرونده ترامپ از سوی کمیته بررسی شورش ششم ژانویه تکمیل و منتشر شده است؛ کمیته‌ای که در مجلس نمایندگان آمریکا درباره شورش سال ۲۰۲۱ حامیان دونالد ترامپ و حمله به کنگره این کشور تحقیق می‌کند. این کمیته یک احضاریه قانونی برای این رئیس‌جمهور سابق آمریکا صادر کرده است. با این حال ترامپ یک روز بعد از آنکه این کمیته متفق‌القول به ملزم کردن رئیس‌جمهوری سابق آمریکا به ایراد شهادت و ارائه اسناد درخواستی به موجب این احضاریه رای داد، نامه تندی را در پاسخ به این اتفاق منتشر و در آن بدون توجیه ادعا کرد انتخابات سال ۲۰۲۰ از او دزدیده شده است. ترامپ در این نامه ۴ صفحه‌ای که به سبک ادبیاتش در پست‌های شبکه‌های اجتماعی نوشته شده است، بیان کرد: این یادداشت را نوشتم تا خشم و ناخرسندی و شکایت‌مان را از این ابراز کنم که به رغم صدها میلیون دلار پول صرف‌شده روی تحقیقاتی که از نظر بسیاری یک حقه‌بازی و عملیات تعقیب موهومات بود و به رغم درخواست‌های قدرتمند و شدیدی که از شما شد، حتی یک لحظه کوتاه را صرف بررسی تقلب انتخاباتی وسیعی که در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ به وقوع پیوست، نکردید. او در ادامه نامه‌اش ادعا کرد حامیانش که حدود ۲ سال قبل به ساختمان کنگره آمریکا حمله کردند، میهن‌پرستان بزرگ آمریکایی هستند. وی نوشت: روز انتخابات در حال نزدیک شدن است. ما خواستار کسب پاسخ درباره «جنایت قرن» هستیم. روز پنجشنبه کمیته مسؤول تحقیقات درباره حوادث ششم ژانویه ۲۰۲۱ در مجلس نمایندگان آمریکا متفق‌القول با ۹ رای مثبت بدون رای منفی ترامپ را برای ایراد شهادت در کنگره و ارائه اسناد درخواست شده احضار کرد. ترامپ در صورتی که نخواهد از این احضاریه کنگره تبعیت کند، سرنوشتی مشابه سرنوشت «استیون بنن»، استراتژیست ارشد سابق و متحد سیاسی دیرینه خود پیدا خواهد کرد. بنن ماه ژوئیه در ارتباط با ۲ مورد اتهام اخلال در فعالیت کنگره به خاطر عدم تبعیت از احضاریه این کمیته و تحویل اسناد درخواستی آن محکوم شناخته شد. انتظار می‌رود حکم مجازات او در ارتباط با این پرونده ۲۱ اکتبر صادر شود و احتمالا با یک سال حبس به ازای هر فقره جرمش و جریمه بین ۱۰۰ تا ۱۰۰ هزار دلار مواجه شود. اگر ترامپ هم با درخواست این احضاریه برای ارائه شهادت موافقت نکند، ممکن است با اتهامات مجرمانه و زندان روبه‌رو شود. *** تضعیف دموکراسی آمریکایی فارن افریز نوشت: فرسایش دموکراسی در آمریکا به پکن و مسکو کمک می‌کند ایده دموکراسی آمریکایی را بی‌اعتبار کنند. اگر قرار است دموکراسی آمریکایی یک بار دیگر به عنوان نمونه‌ای برای الهام بخشیدن به دیگران خدمت کند، باید در داخل کشور تقویت شود. تنها در این صورت است که واشنگتن می‌تواند در نبرد برای قدرت نرم جهانی پیروز شود.