ایران در مسیر انجام واردات بنزین
گروه نفت و انرژی: «اگر با این روند مصرف بنزین را ادامه بدهیم، نیمه دوم سال آینده به یک وارد کننده بنزین تبدیل میشویم.» این آخرین اظهار نظر و البته هشدار سعید مداح مروج، مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی پالایش است که درباره ناترازی میان تولید و مصرف بنزین در کشور مطرح شده است. ناترازی در حوزه بنزین موضوع تازه ای برای صنعت نفت ایران نیست. ناترازی های این حوزه قبل از برنامه اول توسعه اقتصادی وجود داشت و تا پایان برنامه پنجم نیز شاهد ناترازی بودیم، اما در سال ۹۷ با راه اندازی فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس که بزرگترین تولیدکننده بنزین در کشور است، ایران تا اندازه ای به سمت تراز مثبت بین تولید و مصرف بنزین در کشور حرکت کرد. وضعیت تولید بنزین در کشور به یک عدد قابل قبولی رسید و در سال ۹۸ تراز مثبت را تجربه کردیم یعنی اولین باری بود که ما در چندین سال گذشته به سمتی رفتیم که تراز بین تولید و مصرف عدد مثبتی را نشان میداد. اواخر سال ۹۸ - ۹۹ و ۱۴۰۰ بحث کرونا را داشتیم و با شروع ویروس کرونا در کشور شاهد کاهش سفرها و کاهش مصارف بنزین در کشور را بودیم و این ناترازی که در تولید و مصرف داشتیم عددش را بزرگ جلوه میداد. اواخر برنامه سوم بخش ایجاد سامانه هوشمند سوخت و استفاده از کارت هوشمند سوخت در مجلس طرح موضوع دادن که مصوب شد و اجرای این کار در سال ۸۶ یعنی دومین سال برنامه چهارم توسعه اتفاق افتاد و در سال ۸۵ بیشترین واردات بنزین را به عدد ۲۹ میلیون لیتر در روز داشتیم. با راه اندازی سامانه هوشمند سوخت به یکباره مصرف بنزین به منفی ۱۲.۵ درصد نسبت به سال قبلش کاهش پیدا کرد و ۱۰.۲ درصد رشد مصرف در سال ۸۵ نسبت به سال ۸۴ بود و این منفی ۱۲.۵ درصد یعنی تقریباً ۲۲.۵ درصد کاهش مصرف داشتیم. با ابزار غیر قیمتی رفته رفته قیمت بنزین افزایش پیدا کرد و توانستیم مصرف بنزین را با توجه به تعداد خودروهایی که هر ساله به تعداد خودورهای کشور اضافه میشدند ادامه بدهیم و در سال ۹۸ مصرف بنزین به ۱۰۰ میلیون لیتر در روز رسیده بود و با به کارگیری از سامانه هوشمند سوخت و سهمیه بندی مجدد باعث شد که مصرف به ۷۲ میلیون کاهش پیدا کند و با دو تجربهای که در ارتباط سهمیه بندی سوخت انجام دادیم شاهد بودیم که ابزارهای غیرقیمتی میتواند به میزان مصرف و مدیریت در مصرف کمک بکند. سامانه هوشمند سوخت با جدیت فرآیند خود را ادامه میدهد و بحث اعتبار سهمیهای را که در نرخ دوم کارتهای هوشمند سوخت با عنوان تعدیلی که از ۲۵۰ به ۱۵۰ لیتر رسید آن هم یکی از اعمال سیاستها است و باز سیاستهای مختلفی را که دولت تبیین خواهد کرد و به فاز اجرای بیافتد تا بتوانیم از سامانه هوشمند سوخت در راستای مدیریت مصرف سوخت نهایت بهره برداری را ببریم. در همین حال سعید مداح مروج، مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی می گوید: با توجه به میزان مصرف مجبور شدیم که از همه پتانسیلهای موجود در کشور استفاده کنیم و در سال گذشته متناسب با میزان مصرف، تولید به طور متوسط روزانه ۹۷ میلیون لیتر در روز بود و امسال میزان تولید از ابتدای سال تا به امروز ۱۰۳.۵ میلیون لیتر در روز است. این مقام مسئول در وزارت نفت همچنین افزود: ما عملاً به کمک پالایشگاهی که نفت خام را پروسس و پالایشگاه ستاره خلیج فارس که میعانات را باز پالایش میکنند ما قادر هستیم با الگوهای فرآیند خاصی که در تک تک این واحدها متوسط با شرایط خودشان اجرا شده و به بهره برداری رسیده میتوانیم ۱۰۳ تا ۱۰۵ میلیون لیتر بنزین تولیدی را به ۱۱۲ میلیون لیتر در روز افزایش دهیم.