خسارت 10 میلیارد دلاری ارز 2نرخی

خراسان- گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس از برآورد خروج ۱۰میلیارد دلار ارز به‌صورت اسکناس و حواله با اتکا به فرایندهای رسمی و پرداخت ۳میلیارد دلار در قالب سهمیه ۲۰۰۰دلاری در ۹ماه امسال خبر می دهد. موضوعی که به نظر می رسد در پی کنار گذاشتن برخی تجربیات موفق بانک مرکزی در سال های گذشته برای مهار بازار رخ داده است.   به گزارش خراسان، یکی از انتقادات کارشناسان به عملکرد بانک مرکزی در ماه های گذشته، کنار گذاشتن برخی  تجربیات موفق کنترل نرخ بازار در سال های قبل بر می گردد. زمانی که در اواخر سال 97 و سال 98 با پذیرش واقعیات بازار ارز در بخش نرخ های ارز مسافرتی و دیگر خدمات، نرخ های عرضه ارز نزدیک  یا گاهی حتی بالاتر از نرخ های کف بازار تعیین شد. به این ترتیب روند صعودی نرخ ها کنترل شد و نرخ از حدود 19 هزار تومان تا حدود 13 هزار تومان هم کاهش یافت. با این حال، استدلال سیاست گذاران ارزی کشور، بر دو نرخی کردن بازار برای حمایت از تولید و مقابله با تورم هزینه ای آن، موجب شده تا مفاسد گسترده ای در بازار شکل بگیرد و بدتر از آن این که مجدد نرخ های بازار، نرخ های حواله ای را به دنبال خود کشانده است. گزارش کمیسیون اقتصادی مجلس ضمن اشاره به دلایلی نظیر موارد فوق برای جهش های ارزی اخیر، ارقام قابل تاملی را نیز در حوزه خروج ارز از کشور و به انحراف رفتن منابع یارانه ای کشور در این زمینه بیان می کند. شدت گرفتن واگرایی نرخ ارز غیر رسمی و نیما از ابتدای 1400 به گزارش تسنیم، این گزارش حاکی از آن است که از اوایل سال 1400 واگرایی بین ارز غیررسمی و نیمایی آغاز شد که تا آذرماه 1401 ادامه داشته است، این واگرایی به‌دلیل افزایش عرضه ارزهای نفتی رخ داده است چرا که صادرات نفتی با حدود 50 درصد افزایش از 21 میلیارد دلار در سال 1399 به 39 میلیارد در سال 1400 رسید. پاییز داغ 1401 برای تقاضای ارز این گزارش با اشاره به ایجاد جذابیت در اختلاف نرخ اسکناس ارز در دو بازار متشکل و غیر رسمی به دنبال سیاست منفعلانه بانک مرکزی می افزاید: بررسی روند روزانه نرخ ارز در بازار غیررسمی تهران و بازار متشکل (توافقی) نشان می‌دهد که در پاییز 1401، نرخ توافقی به‌صورت کاملاً منفعلانه در حاشیه متوسط 2 هزار تومان پایین‌تر از نرخ غیررسمی به فروش رسیده است. در این زمینه به‌دلیل جذابیت در اختلاف قیمت اسکناس در دو بازار متشکل و غیررسمی تقاضای اسکناس از بازار متشکل افزایش داشته است به‌طوری که میزان فروش روزانه در این بازار از حدود 12 میلیون دلار در شهریور به 25 میلیون دلار در اواخر آذر رسیده است. در مجموع نیز با توجه به میزان فروش روزانه بازار متشکل پیش‌بینی می‌شود که مجموع فروش اسکناس در صرافی‌ها در 9‌ماه امسال به  3.5 تا 4.5 میلیارد دلار رسیده باشد. خروج 10میلیارد دلار به‌صورت اسکناس و حواله با اتکا به فرایندهای رسمی! در ماه ها  یا شاید سال های اخیر، گزارش ها و گمانه زنی های پراکنده ای درباره میزان خروج ارز از کشور بیان شده است. به طور مشخص رسانه ها با استناد غیر علمی به وضعیت خالص حساب سرمایه، اعداد و ارقامی را برای خروج ارز از کشور بیان کرده اند که هر مرتبه با واکنش و توضیحات بانک مرکزی در رد این ارقام روبه رو شده است. با این حال، بررسی ها نشان می دهد تاکنون آمار دقیق و قابل اعتمادی از سوی نهادهای مرتبط از جمله بانک مرکزی برای تخمین میزان ارز خارج شده از کشور اعلام نشده است. با این اوصاف، گزارش اخیر کمیسیون اقتصادی مجلس به این رقم اشاره کرده که می توان آن را از معدود برآوردهای قابل اعتنا درباره خروج ارز از کشور دانست. در گزارش ارزی این کمیسیون آمده است: تعدد نرخ های رسمی و فاصله معنادار با بازار غیررسمی، اتکای خطرناک سیاست‌گذار به آمار گمراه‌کننده مازاد عرضه در سامانه نیما، نپذیرفتن واقعیت افزایش نرخ ارز متناسب با واقعیت های اقتصادی، خروج 10 میلیارد دلار ارز به‌صورت اسکناس و حواله از فرایندهای رسمی با ادامه رویه فعلی اهم مسائلی است که تحت‌الشعاع نگاه کوتاه‌مدت تصمیم‌گیران در حوزه ارزی قرار گرفته است. این گزارش با اشاره به میزان فروش روزانه اسکناس آورده است: شایان ذکر است که (در ابتدای دی ماه) میزان فروش روزانه اسکناس به بیش از 20 میلیون دلار رسیده است که با در نظر گرفتن مداخلات احتمالی در بازار غیررسمی به‌معنی فروش بیش از 7 میلیارد دلار اسکناس طی امسال خواهد بود. 3 میلیارد دلار ارز برای 150 هزار «سایر» گزارش مذکور میزان ارز رانت خیز سرفصل «سایر» را به این صورت بیان کرده است: با توجه به حجم معاملات بازار متشکل به‌طور تقریبی می‌توان گفت که در 9ماه امسال قریب به 3 میلیارد دلار (مشخصاً) صرف ارز سایر (سهمیه 2000دلاری به‌ازای کارت ملی) شده است. از سوی دیگر ارز مسافری قابل‌توجهی در سه ماه اول سال که ارز سایر وجود نداشت، تخصیص داده شده است، با فرض فروش ارز سایر به‌میزان 3 میلیارد دلار از ابتدای سال تا آذرماه، حدود بیش از 150 هزار نفر با ارائه کارت ملی اقدام به خرید ارز تحت سرفصل سایر کرده‌اند، در این بین مشاهدات میدانی تأیید می‌کرد که نقش اجاره کارت ملی و سوءاستفاده از کد ملی افراد در ایجاد تقاضای کاذب با هدف سفته‌بازی نقش جدی داشته است. یارانه 180 میلیاردی به مسافرت های خارجی! از طرفی تا اوایل آذرماه امسال ، روزانه 100 هزار دلار اسکناس به متقاضیان سفر به خارج از کشور با نرخ 29.100 تومان ارائه می‌شد که مصداق دادن 180 میلیارد تومان یارانه به مسافرت های خارجی صدک های بالای درآمدی جامعه و بی‌عدالتی بود که پس از طرح آن در جلسه کمیسیون اقتصادی مجلس با رئیس‌کل سابق بانک مرکزی این نرخ ترجیحی مسافری در دستور حذف قرار گرفته است.