روزنامه خراسان

پلیس تخصصی؛ از کمبودها تا هوشمندسازی

مجید حسین‌زاده - انتصاب سردار سرتیپ «رادان» به فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران روز گذشته توسط مقام معظم رهبری اتفاق افتاد. به گزارش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت ا.... خامنه‌ای متن حکم ایشان به این شرح است: «بسم ا... الرحمن الرحیم. سردار سرتیپ احمدرضا رادان. با پایان یافتن دوران مأموریت سردار اشتری و با ابراز قدردانی و رضایتمندی از خدمات ایشان، شما را به فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کنم. توصیه اکید این‌جانب، جلب رضایت خداوند متعال و در امتداد آن، جلب رضایت مردم عزیز در حراست از امنیت و تأمین آسایش عمومی است. ارتقای توانایی‌های سازمان و صیانت از شأن کارکنان و پرورش پلیس تخصصی برای بخش‌های گوناگون امنیت توصیه مهم دیگر است. از دستگاه‌های گوناگون کشوری انتظار می‌رود با سازمان انتظامی کشور، همکاری لازم را مبذول دارند. توفیق همگان را از خداوند متعال مسئلت می‌کنم. سیدعلی خامنه‌ای. ۱۷ دی ۱۴۰۱». به همین بهانه، از پلیس تخصصی، وضعیت آن در ایران و تجربه دیگر کشورهای جهان در این باره خواهیم گفت.
 
پلیس‌های تخصصی فراجا چه می‌کنند؟ فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) در سال 1370 از ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی به وجود آمد و هم‌اکنون نیروی اصلی مسئول حفظ امنیت داخلی ایران است. هرچند در کنار این نیرو، نهادهای دیگری همچون بسیج و سپاه پاسداران هم عملا در کار امنیت اجتماعی دخیل هستند. تا چند سال پیش نیروی انتظامی معاونت‌های مختلفی همچون معاونت مبارزه با موادمخدر و... داشت که هم اکنون همه معاونت‌ها، به پلیس‌های تخصصی تغییر نام داده‌اند. در این بین پلیس‌های تخصصی عبارتند از: پلیس پیشگیری (شامل پلیس راه‌آهن کشور، پلیس فرودگاه‌های کشور، یگان حفاظت منابع طبیعی، یگان حفاظت محیط‌زیست و یگان حفاظت منابع آبزی)، پلیس امنیت عمومی (شامل پلیس مهاجرت و گذرنامه، پلیس دیپلماتیک و پلیس نظارت بر اماکن عمومی)، پلیس راهنمایی و رانندگی (شامل پلیس‌راه، پلیس ترافیک شهری و پلیس بزرگراه‌ها)، پلیس آگاهی که وظیفه‌اش مبارزه با جرایم مختلف تعریف شده است، پلیس مبارزه با موادمخدر (شامل مرکز تربیت و عملیات سپکا) که وظیفه آن مبارزه با موادمخدر در کشور است، پلیس اطلاعات و امنیت که وظیفه کنترل ناامنی‌ها و برخورد با افراد شرور و اخلالگر نظم و امنیت را برعهده دارد، پلیس فتا یا همان فضای تولید و تبادل اطلاعات، پلیس بین‌الملل (اینترپل)، پلیس مرزبانی و پلیس امنیت اقتصادی. مقایسه سرانه پلیس در ایران و جهان چند سالی است که بحث کمبود نیروی پلیس از زبان فرماندهان پلیس شنیده می‌شود. فرماندهان فراجا می‌گویند درست است که کمبود نیرو داریم اما مجموعه پلیس تمام تلاشش را برای جبران کردن این مهم به میدان آورده است. سردار «معصوم بیگی» رئیس پلیس پیشگیری انتظامی کل کشور، خرداد امسال به «مهر» گفته: «در جهان استانداردی است که مصوبه برنامه ششم توسعه در ایران هم هست. بر اساس این استاندارد به ازای هر هزار نفر باید ۵ مأمور پلیس داشته باشیم که این عدد در ایران 2.7 است، یعنی زیر ۳ نفر مأمور به ازای هر هزار نفر. همچنین یک استاندارد جهانی وجود دارد که به ازای هر شهر و در هر دهستان باید یک کلانتری و یک پاسگاه داشته باشیم، اگر بخواهیم وضعیت کلانتری‌های کشور را طبق این استاندارد تعیین کنیم، ما باید به ازای ۵ هزار شهر و دهستان در کشور بیش از ۵ هزار کلانتری و پاسگاه داشته باشیم که این عدد هم اکنون ۳ هزار کلانتری و پاسگاه است، یعنی نسبت به این استاندارد ۲ هزار پاسگاه و کلانتری کم داریم.» بر اساس این آمار، به نظر می‌رسد که جذب پلیس و سپس پرورش پلیس تخصصی باید هرچه زودتر در دستور کار جدی این سازمان قرار بگیرد. پلیس تخصصی در کشورهای دیگر ساختار پلیس در کشورهای مختلف جهان با یکدیگر متفاوت است. پلیس در آمریکا به معنی رایجش در واقع زیر نظر شهردار یا فرماندار است که هر دو با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند و تحت فرمان دولت مرکزی نیستند. آمریکا یک سری پلیس‌های تخصصی مثل پلیس موادمخدر، پلیس گمرک، پلیس اداره مالیات، پلیس اداره مهاجرت، پلیس قضایی، پلیس پارک‌های ملی و... دارد که هر کدام یک نیروی جداگانه است و فرمانده خودش را دارد. در استرلیا هم دو شاخه اصلی پلیس ایالت (قلمرو) و پلیس فدرال استرالیا وجود دارد. پلیس ایالتی مسئول حفاظت و ایمنی جامعه است و شامل چندین پلیس تخصصی مانند پلیس ترافیک، پلیس جاده‌ها، پلیس جنایی، پلیس مبارزه با قاچاق موادمخدر، قاچاق انسان و... است. نیاز ضروری به هوشمندسازی پلیس‌های تخصصی یکی از مهم‌ترین و محوری‌ترین وظایف پلیس، تامین نظم و امنیت است و قرار است این پلیس در دنیای پیشرفته و پیچیده امروزی با مجرمانی سر و کار داشته باشد که شیوه‌های خود را به روز کرده اند، بنابراین نیاز است تا خود نیز به روز شود و با ابزار و امکانات امروزی به میدان مبارزه با مجرمان بیاید. یکی از راه‌های به روزرسانی پلیس، همان هوشمندسازی است که همه کشورها به دنبال آن هستند زیرا اشراف اطلاعاتی، هوشمندسازی تجهیزات، تربیت نیروهای متعهد و متخصص به موفقیت پلیس منتج می‌شود. سردار اشتری، سال گذشته در همین باره گفته بود: «از آن جایی که گفتمان‌سازی پلیس هوشمند از سال ۹۸ آغاز شده برخی از پلیس‌های تخصصی توانسته‌اند تجهیزات خود را به روز کنند و به نوعی هوشمند شوند که البته هوشمندسازی کامل پلیس به اتمام نرسیده و باید دیگر پلیس‌ها نیز خود را به هوشمندسازی نزدیک کنند». به نظر می‌رسد در فصل جدید نیروی انتظامی کشور با فرماندهی سردار رادان، علاوه بر رفع مشکل کمبود نیروی پلیس تخصصی، هوشمندسازی هم باید در دستور کار قرار بگیرد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اقلیتی اکثریت‌نما داریم (اعتماد) تروریست‌ها در سوریه از راه نرسیده به جان هم افتادند (کيهان) در «عسر»‌ها منتظر «یسر»‌ها باشید (جوان)پزشکیان: باید مردم را مطمئن کنیم که از نظر معیشتی مشکل پیدا نمی کنند (شهروند)
سایر اخبار این روزنامه
اخطار قانونی درباره تثبیت ارزی فرمان فراجا در دست رادان برف و یخبندان در راه مشهد و استان این خلیج، همیشه فارس است سوالات‌ممنوع از طلاق‌گرفته‌ها جلوی تکرار فاجعه را بگیرید! «چم شیر» پشت سد ابهامات احتمال جدایی ساپینتو، گُل کردن در سریال های ایرانی و دغدغه استاد در ۱۰۲ سالگی جوابیه شرکت گاز درباره سهمیه فولادی ها و پاسخ خراسان پلیس تخصصی؛ از کمبودها تا هوشمندسازی فاجعه ای به رنگ خون! آن روی سکه بهره هوشی!