روزنامه وطن امروز
1401/10/20
خانهسازی با حفظ هویت
گروه اقتصادی: بر اساس طرح جامع مسکن، باید سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور احداث شود. دولت سیزدهم نیز از ابتدای فعالیت خود با تأکید بر نیاز سالانه کشور به یک میلیون واحد مسکونی، طرح نهضت ملی مسکن را برای تحقق این امر ارائه کرد. دولت اعلام کرد بر اساس این طرح در ۴ سال ریاستجمهوری سید ابراهیم رئیسی قرار است ۴ میلیون مسکن در کشور ساخته شود. هر چند که کارشناسان معتقد بودند با توجه به کسری منابع و چالشهایی که دولت با آن دست به گریبان است، وعده ساخت سالی یک میلیون واحد در عمل امکانپذیر نیست. شواهد نیز نشان میدهد در طول یک سال گذشته، این وعده محقق نشده است، لذا کشور همچنان با کمبود مسکن روبهرو است. در این میان عدم همکاری بانکها برای پرداخت تسهیلات مسکن مشکل را دوچندان کرده است. این عدم همکاری از سوی وزیر پیشین راه و شهرسازی بارها اعلام و گفته شد صفوف ۲۰۰ هزار نفری متقاضیان تسهیلات مسکن در پشت درهای بانک به انتظار نشستهاند اما خبری از وام نیست. رستم قاسمی، وزیر سابق راه و شهرسازی بارها به صراحت اعلام کرد از عملکرد بانکها جز بانک مسکن در راستای اجرای طرح نهضت ملی مسکن راضی نیست. این موضوع در شرایطی اعلام شد که تمام بانکها موظف بودند حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی خود را به بخش مسکن اختصاص دهند؛ در حالی که این سهم فقط ۶ درصد برآورد شده است. * ساخت مسکن با الگوی ایرانی- اسلامی پس از آنکه سکان وزارت راه و شهرسازی به مهرداد بذرپاش سپرده شد، وی در نخستین سفر استانی خود به طبس در جمع خبرنگاران از مدل جدیدی در حوزه طرح نهضت ملی مسکن سخن گفت. بر اساس طرح جدید، واگذاری زمین و احداث واحدهای یکطبقه که به الگوی ایرانی- اسلامی نزدیکتر است، هدفگذاری شده است. وی با بیان اینکه واگذاری زمین و احداث واحدهای یک طبقه در دستور کار قرار دارد و در همه شهرها آغاز شده، افزود: فاز اول اجرای این طرح در شهرهای زیر ۵۰ هزار نفر اجرا و بر این اساس واگذاری زمین آغاز میشود. وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در برخی شهرها همچنان درصدد تأمین زمین هستیم و طبق ماده ۱۰ قانون جهش تولید، همه دستگاهها موظفند زمین مورد نیاز را برای ساخت مسکن در اختیار بگذارند. به این ترتیب هر جا که راه و شهرسازی مناسب دانست، اجرای طرح با سرعت انجام میشود. به گفته بذرپاش، در این روش با واگذاری زمین رایگان و تسهیلات بانکی و آورده متقاضی خانه ساخته میشود. * تأمین اعتبار مسکن مهر بذرپاش درباره مسکن مهر نیز اعلام کرد: تعداد قابل توجهی از تعهدات مسکن مهر باقی مانده که در تلاشیم از صندوق ملی مسکن تامین اعتبار شود. در این راستا واحدهایی که بیش از ۶۰ درصد پیشرفت داشتند در اولویت هستند و امید است تا پایان سال بخش عمدهای از واحدها تکمیل شده و به صاحبان آن تحویل شود. وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه به تمام بانکهای کشور فراخوانی برای ارائه تسهیلات داده شده، گفت: هر کدام از بانکهای کشور موظف هستند تعداد قابل توجهی از تعهدات را برعهده بگیرند و آوردهای را که برعهده بانکها بوده، سریعتر تامین کنند. همچنین برای خودمالکی در شهرداریها، در شهرها و محدودههای شهرها، مکانیزمهای تشویقی در نظر گرفته شده که بزودی اعلام میشود تا به رونق ساختوساز در بافت فرسوده و سایر بخشها و شهرها کمک شود. وی افزود: روش جدید تحویل زمین به مردم، یکی از مدلهای مطلوب است تا مردم با آورده خود و تسهیلات بانکی و سایر خدمات با سلیقه خود یک واحد مسکونی یک طبقه حیاطدار در اختیار داشته باشند. این مدل بهترین روش مطابق با سبک الگوی ایرانی- اسلامی خواهد بود و در هر نقطه از کشور که زمین کافی وجود داشته باشد، اجرا خواهد شد. روش دیگر، نوسازی بافتهای روستایی و شهری است که در شهرهای بزرگ شهرداریها مجوز لازم برای ساخت مسکن را میدهند. بذرپاش در ارزیابی برای میزان بودجه لازم برای ساخت ۴ میلیون مسکن با متراژ ۱۰۰ متر گفت: نزدیک به ۲ برابر بودجه عمرانی کشور را یعنی ۲۸۰۰ هزار میلیارد تومان برای ساخت ۴ میلیون مسکن نیاز داریم. * شاخصههای معماری ایرانی- اسلامی معماری مسکن یکی از مهمترین مؤلفههایی است که با فراهم کردن محیط و فضای مناسب برای زندگی ارتباط مستقیم دارد. در دین اسلام اهمیت مسکن و نوع معماری آن مورد تأکید قرار گرفته است. معماری سنتی ایران نیز با ارزشهای الهی و دینی همسو است. برای مثال در معماری گذشته ایران، توجه به درون (باطن) بیش از بیرون (ظاهر) و ارزشهایی چون حیا، عدم تفاخر، ریا و خودنمایی، پرهیز از برهنگی و خودآرایی، از بین بردن زمینه رشد خودپسندی و وحدت جامعه در ساختمانهای درونگرا بخوبی قابل مشاهده است. آنچه به عنوان شاخصههای مهم معماری ایرانی - اسلامی شناخته میشود عبارتند از حفظ ارزش محرمیت، ارتباط با طبیعت، حفظ ارزش تواضع با تمرکز بر معماری درون خانه و توجه به توسعه خانه. حفظ محرمیت خانواده یکی از مهمترین عناصر معماری در ایران بوده که مورد تأکید اسلام نیز قرار داشته است. در معماری سنتی ایرانی، ارتباط با عناصر طبیعت به وضوح دیده میشود. در حقیقت حیاط در شکلدهی خانههای درونگرا نقش مهمی داشته است. از دیگر خصوصیات مهم معماری سنتی، بیتوجهی به نماهای خارجی بوده است. این امر برخاسته از فرهنگ تواضع و عدم تـفاخر و مبتنی بر آموزههای اسلامی است. خانه بزرگ نیز از دیگر مواردی است که در معماری ایرانی- اسلامی مورد توجه خاص قرار گرفته است. ****** عرضه خودرو در بورس کالا باعث آرامش مقطعی بازار شد اما هنوز راه اصلی، افزایش تولید است بورس، مُسکن بازار خودرو گروه اقتصادی: در شرایطی که فاصله بین قیمت کارخانه و بازار آزاد خودرو بسیار بالا رفته است و از سوی دیگر خودروسازان ناتوان در پوشش دادن به تقاضای بازار هستند، برای اولین بار در دنیا راهکار عرضه خودرو در بورس در کشورمان اجرایی شد؛ این راهکار تاکنون توانسته است تا حدودی قیمتهای بازار را کاهشی کند اما باز هم مشتریان خودرو را با قیمت بالاتری از نرخ مصوب کارخانه میخرند. به گزارش«وطن امروز»، یکشنبه ۱۰ هزار دستگاه خودرو در بورس کالا عرضه شد که در این معاملات شاهد افت شدید قیمتها نسبت به عرضههای قبلی و نیز بازار آزاد بودیم به طوری که تارا دستی ۲۰۰ میلیون تومان زیر قیمت بازار به دست مصرفکننده رسید. آمارها حاکی است در همین مدت کوتاه که تیراژ پایینی از محصولات خودروسازها به رینگ بورس کالا ورود کرده، معادل ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان منافع بین مشتریان، سهامداران و دولت توزیع شده است. * جزئیات معامله پژو ۲۰۷ دستی و شاهین میانگین قیمت فروش هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی سفید که روز یکشنبه روی تابلوی معاملات بورس کالا رفت، 375.7 میلیون تومان بود. در حالی که پژو ۲۰۷ دستی سفید در عرضه یازدهم دی با میانگین قیمت ۴۰۰ میلیون تومان و در عرضه چهارم دی با میانگین قیمت ۴۱۰ میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ دستی، ۶۶۸۳ دستگاه تقاضا شکل گرفت. کمترین قیمت مچ شده نیز هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی ۳۷۵.۷ میلیون تومان بود. یکشنبه هفته جاری ۴۰۰۰ دستگاه شاهین در بورس کالا مورد معامله قرار گرفت. با تداوم و افزایش عرضه خودرو در بورس کالا، شاهین در معاملات روز یکشنبه با همان قیمت پایه (قیمت کارخانه) ۳۰۴ میلیون تومان به فروش رسید. شاهین در عرضه قبلی (۳۰ آذر) با قیمت میانگین ۳۴۶.۸۹۷ میلیون تومان فروخته شده بود. طبق آمار، در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه شاهین، ۱۵۴۲ تقاضا شکل گرفت که این موضوع باعث شد شاهین با قیمت پایه به فروش رود. کمترین قیمت مچ شده هم همان قیمت پایه بود. البته قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است. قیمت تمام شده شاهین در بورس کالا نیز به علاوه ۱۲ درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است. * جزئیات معامله تارا دستی و پژو ۲۰۷ اتوماتیک قیمت تارا دستی سفید در بورس کالا با کاهش قابل توجهی روبهرو شد. روز یکشنبه ۲۰۰۰ دستگاه تارا دستی سفید با قیمت میانگین هر دستگاه 351.2 میلیون تومان فروخته شد. این در حالی است که تارا دستی در عرضه ۲۳ آذر با قیمت میانگین 405.39 میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۲۰۰۰ تارا دستی، تقاضای ۲۵۲۲ دستگاه شکل گرفت که در نهایت با تنها 36.95 درصد رقابت فروخته شد. کمترین قیمت مچ شده برای تارا دستی نیز 350.5 میلیون تومان ثبت شد. البته قیمت تمام شده تارا دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است. در نوبت پایانی عرضه روز یکشنبه بورس کالا، قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید هم با کاهش قابل توجهی روبهرو شد. هر دستگاه پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید با میانگین قیمت 433.5 میلیون تومان در معاملات تالار خودرو فروخته شد. این خودرو ۲۶ آذر امسال با میانگین 480.51 میلیون تومان فروخته شد. در برابر عرضه ۲۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ اتوماتیک، تقاضای۲۵۴۱ دستگاه شکل گرفت که همان میزان عرضه فروخته شد. کمترین قیمت مچ شده برای هر دستگاه 433.5 میلیون تومان بود. قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید در بورس کالا به علاوه 13 درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است. * قیمتگذاری دستوری موجب کنترل قیمتها نمیشود عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت ایران گفت: عرضه خودرو در بورس کالا مانع رانتخواری میشود اما حال که فضا برای افزایش تولید فراهم است باید به رفع مشکلات موجود پرداخت. امیرحسن کاکایی در تحلیل خود از عرضه خودروها در بورس کالا، افزود: در شرایط فعلی و با وجود فضای ابهام و همچنین برخی تنشها در اقتصاد، باید این شیوه فروش خودرو را با سایر روشهای موجود یعنی قیمتگذاری دستوری (شیوه قرعهکشی) و فروش در بازار آزاد تحلیل کرد. وی بیان کرد: امروز به این اطمینان رسیدهایم که قیمتگذاری دستوری موجب کنترل قیمتها در بازار نمیشود و افرادی که میگویند باید به این شیوه بازگردیم، سخت در اشتباهند. کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: درباره عرضه با قیمتهای نزدیک به حاشیه بازار که در دهه ۷۰ نیز تجربه شد، امروز قاطبه افراد و حتی سیاسیون با آن مخالفند، زیرا آن را شیوهای شفاف نمیدانند. وی به شیوه عرضه در بورس اشاره کرد که در حقیقت اختراع ایرانیهاست و گفت: قیمت خودرو در بورس کالا در مکانیسمی کاملاً شفاف کشف میشود و حتی میتوان مشخص کرد چه کسانی در طرحهای فروش شرکت کنند. * خریداران واقعی در بورس خرید میکنند کاکایی یادآور شد: در شیوه قرعهکشی، برخی افراد فقط به نوشتن نام خود بسنده میکردند و اگر قرعه به نامشان میافتاد به دنبال فراهم کردن پول لازم میرفتند اما برای خریداری خودرو از بورس افراد باید پول داشته باشند و بر این اساس خریداران واقعی ورود میکنند. وی اضافه کرد: همچنین در مقایسه با شیوه قیمتگذاری دستوری، رانت توزیع نمیشود که مردم برای آن صف بکشند؛ بنابراین بازار به تعادل نزدیک خواهد شد و مابهالتفاوت قیمتی با بازار نیز میتواند از سوی خودروساز در تولید بیشتر بهکار گرفته شود. عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت ایران اظهار داشت: حدود ۵ ماه گذشته که عرضه خودرو در بورس آغاز شده، شاهد کاهش قیمت خودروها نسبت به نرخهای بازاری بودیم بهطوری که هایما اس۷ ایرانخودرو با قیمت پایه خریداری شد. وی گفت: در خودروهای نسبتاً ارزانتری که وارد بورس شد نیز شاهد بودیم بورس کالا موجب افزایش قیمت نشد، هرچند در همین هفتههای گذشته شاهد التهابات ارزی و افزایش نگرانیهای اقتصادی نسبت به آینده و در نتیجه افزایش تقاضا برای خرید خودرو بودیم. کاکایی با تاکید بر اینکه بورس کالا قرار نیست همه مشکلات قیمتی و بازار خودرو را حل کند، خاطرنشان کرد: امروز بهطور قطع میتوان گفت عرضه خودرو در بورس کالا جلوی رانتخواری را خواهد گرفت اما این لزوماً به معنای حذف کامل دلالان یا کاهش قیمتها نیست. وی تاکید کرد: حال که با این شیوه فروش پول بیشتری به دست خودروسازان میرسد، باید موانع تولید آنها برطرف شود تا شاهد افزایش تولید خودرو و در نتیجه کاهش قیمت تمام شده باشیم. * آینده تداوم عرضه خودرو در بورس چه خواهد بود؟ در این راستا، همایون دارابی،کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه عرضه خودرو در بستر بورس کالا اقدام مثبتی محسوب میشود، عنوان کرد شاهد تاثیر مثبت اقدام مذکور هم برای تولیدکننده و هم برای مصرفکننده هستیم. از طرف دیگر سود دلالان و رانتی که توزیع میشد قطع میشود و میتواند به صنعت خودرو و مردم کمک کند. نباید فراموش کنیم که چند سال قبل، زمانی که فولاد در بورس کالا عرضه شد، ایران یک واردکننده فولاد بود اما اکنون با وجود تحریمها و مشکلات به مدد بورس کالا و عرضه محصولات فولادی در بستر این بورس به یک صادرکننده قوی فولاد در آسیا تبدیل شدهایم. وی ادامه داد: درباره خودرو هم این اتفاق خواهد افتاد. اگر خودروساز بتواند دست دلال و رانتجویان را از فروش خود قطع کند، میتواند بدهی بانکی خود را پرداخت کند، زیان ۱۱۰ هزار میلیاردی خود را پوشش دهد، صنعت قطعهسازی را با سفارش قطعات بیشتر راه بیندازد، میتواند کارگران و سهامداران را راضی نگه دارد، با تولید بیشتر و ارزانتر قیمت واقعی خودرو را در بازار کاهش دهد و در نهایت میتواند حتی در بازار منطقه اقدام به صادرات قطعه و خودرو کند. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اگر کل محصولات شرکتهای خودروسازی در بورس کالا عرضه شود، تا چند سال آینده شاهد اتفاقی خواهیم بود که در صنعت فولاد رخ داد. *** ۲۱ هزار خودروی وارداتی در بورس کالا پذیرش شد بورس کالای ایران از پذیرش ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودروی وارداتی از سوی شرکتهای چانگان و کیا خبر داد. مدیریت پذیرش بورس کالای ایران اعلام کرد پذیرش ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودروی وارداتی از سوی شرکتهای چانگان و کیا پس از بررسی مدارک و مستندات در یکصد و چهل و هشتمین جلسه هیات پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در تاریخ ۱۱ آذر تصویب شد، به این ترتیب ۱۹ هزار خودروی سواری چانگان متعلق به چانگان چین که عرضهکننده آن سایپا است، راهی بورس کالا میشود. همچنین شرکت بازرگانی کوشا خودرو نگین ۵۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA CERATO، ۵۰۰ دستگاه خودروی سواریKIA SPORTAGE ، ۵۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA K5، ۲۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA CEED، ۱۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA PICANTO، ۱۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA PEGAS، ۱۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA RIO، ۷۰ دستگاه خودروی سواری KIA SONET و ۷۰ دستگاه خودروی سواری KIA SELTOS متعلق به شرکت KIA کرهجنوبی را در بورس کالا پذیرش کرده است.