عقب نشینی بازار غیررسمی از ترس بورس کالا

سعید رشیدی نوبندگانی خبرنگار

بر اساس آنچه که در ابتدای انتقال معاملات خودرو به بورس کالا مشخص شده بود، متولیان امر، اهدافی چون افزایش شفافیت در فروش خودرو، حذف رانت، نظم‌بخشی به بازار، افزایش رقابت و در نهایت افزایش رفاه مصرف‌کنندگان را دنبال می‌‌کردند که در این راستا، مقرر شد با انتقال خودرو به بورس کالا در قدم اول و همچنین آزادسازی واردات خودرو‌های خارجی در قدم بعدی، گام‌های ابتدایی برای اصلاح کلی بازار خودرو و خروج صنعت از بحران برداشته شود.
در کنار این موارد، دولت اقداماتی را برای سامان بخشیدن به صورت‌های مالی شرکت‌ها، جداسازی شرکت‌های زیان‌ده و اصلاح ساختار مدیریتی شرکت‌ها برای کاهش هزینه‌های سربار تولید و انواع هزینه‌های غیرعملیاتی کلید زد و اقداماتی را برای تحقق خصوصی‌سازی واقعی خودروسازان و واگذاری نهایی سهام باقی مانده دولتی به بخش خصوصی انجام داد. این اقدامات در ادامه توانست ضمن افزایش درآمدهای عملیاتی خودروسازان، تاب‌آوری این صنعت را بالا ببرد تا صنعت خودروی ایران بتواند برای حضور در یک بازار رقابتی و قرار گرفتن در کنار سایر برندهای مطرح جهان آماده شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود تداوم عرضه خودرو در بورس کالا، بازار ایران را به حد اشباع برساند که در این شرایط خودروسازان برای فروش بیشتر کالاهای خود نیازمند ارائه خدمات بیشتر و باکیفیت‌تر به مشتریان خواهند شد و قیمت خودرو نیز روند کاهشی خود را آغاز خواهد کرد. موضوعی که در معاملات اخیر خودرو در بورس کالا نیز قابل مشاهده بود و تداوم عرضه‌ها نه تنها قیمت خودرو در بورس کالا بلکه قیمت این کالا در بازارهای غیررسمی را نیز کاهش داد. بر این اساس، عرضه خودرو در بورس کالا دیروز هم ادامه داشت و بنا به اعلام قبلی بورس کالای ایران، روز سه‌شنبه، تعداد 500 دستگاه کارا دوکابین از طرف شرکت بهمن‌موتور در تالار خودروی بازارفیزیکی عرضه شد و یک هزار و 438 تقاضا برای آن به ثبت رسید. طبق اطلاعیه منتشر شده از طرف سازمان بورس، مشارکت در این حراج برای افراد حقوقی و نیز افرادی که قبلاً موفق به خرید خودرو از شرکت‌های خودرویی بودند بدون مانع بود و افرادی که قصد شرکت در این مزایده را داشتند تنها 10 درصد از قیمت پایه را باید به عنوان پیش دریافت، در حساب بانک گارگزار خود مسکوک می‌کردند. زمان تحویل این خودرو نیز 14 اسفندماه سال‌جاری تعیین شده است و پس از پایان فرایند عرضه، نحوه تکمیل خرید از طریق پیامک به اطلاع مشتریان می‌رسد. 


اتمام عرضه و کشف قیمت 333 میلیون تومانی
در پایان معاملات خودروی کارا دوکابین در بورس کالا، این خودرو تنها با اختلاف 10,4 درصدی نسبت به قیمت پایه و در عدد 333 میلیون تومان کشف قیمت شد که این مبلغ در مقایسه با قیمت کشف شده در عرضه قبلی که در تاریخ 27 آذرماه به انجام رسیده بود تغییر قابل‌توجهی را به ثبت نرساند و قیمت کارا در یک محدوده نسبتاً ثابت باقی ماند. همچنین قیمت این خودرو در بازارهای غیررسمی حدود 450 میلیون تومان برآورد می‌شد که پس از کشف قیمت انجام شده در بورس کالا، شاهد کاهش قیمت بیش از 20 میلیون تومانی این خودرو در بازار غیررسمی بودیم. کاهش پیاپی قیمت خودرو در بازارهای غیررسمی، درپی افزایش عرضه خودرو در بورس کالا اتفاق افتاده است و به نظر می‌رسد تداوم عرضه‌ها در بورس و همچنین تسهیل در دسترسی متقاضیان به این بازار می‌تواند طی ماه‌های آینده نظم‌بخشی و حذف رانت از بازار خودرو را که در دولت قبل به عنوان یک رؤیا شناخته می‌شد، در پی داشته باشد. نگاهی به معاملات 207 در بازارهای غیررسمی هم نشان می‌دهد، قیمت این خودرو نیز پس از عرضه موفق ایران خودرو در بورس کالا، روند نزولی را آغاز کرده است و قیمتش حدود 50 میلیون تومان در بازار غیررسمی پایین کشید. 
خودروشاهین نیز پس از آنکه در عرضه‌های بورس کالا به قیمت پایه مورد معامله قرار گرفت، در بازار غیررسمی تا 10 میلیون تومان کاهش قیمت داشت و عرضه این خودرو در بازار غیررسمی شدت گرفت.
 معاملات فیدلیتی امروز انجام می‌شود
امروز، چهارشنبه، 21 دی 1401، نیز قرار است 750 دستگاه فیدلیتی 7 نفره در بورس کالا عرضه شود. بر اساس اعلام بورس کالای ایران، مبلغ پیش‌دریافت خرید به میزان ۵۰ درصد قیمت پایه است و اشخاصی که در عرضه‌های قبلی بورس کالا خودرو سواری خریداری کرده‌اند و همچنین از ابتدای سال ۱۳۹۸ از شرکت‌های خودروسازی موفق به خرید خودرو شده‌اند امکان قبت سفارش نخواهند داشت. هر کد بورسی صرفاً امکان یک ثبت سفارش را دارد و ثبت سفارش برای اشخاص حقوقی مجاز نیست.
این خودرو در قیمت پایه 772 میلیون تومان روی تابلو بازار فیزیکی بورس کالای ایران خواهد رفت.
بورس کالا در نامه‌ای شرایط خرید خودرو دنا پلاس دستی را که قرار است ۲۵ دی عرضه شود ابلاغ کرد
در جدیدترین نامه مدیر بازرسی و امور اعضای بورس کالای ایران آمده است مهلت ثبت سفارش دناپلاس ساعت ۱۷ روز شنبه ۲۴ دی بوده و میزان پیش دریافت خرید ۱۰۰ درصد است. اشخاصی که در عرضه‌های قبلی در بورس کالا خودرو سواری خریداری کرده‌اند و همچنین از ابتدای سال ۱۳۹۸ از شرکت‌های خودروسازی موفق به خرید خودرو شده‌اند امکان ثبت سفارش نخواهند داشت.  هر کد بورسی صرفاً امکان یک ثبت سفارش را دارد و ثبت سفارش برای اشخاص حقوقی مجاز نیست. ایران خودرو قرار است دنا پلاس دستی را ۱۸۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بورس عرضه کند و آن را ۲۷ اسفند ۱۴۰۱ به مشتریان تحویل دهد.