روزنامه وطن امروز
1401/10/28
واکنش متناقض غرب به اعدام‌ها در سعودی و ایران
زینب درخشان: محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی و پادشاه دوفاکتوی این کشور از زمان تصدی این پست، موجی از بازداشت‌ها و سرکوب مخالفان، مبلغان و فعالان سیاسی را در چارچوب یک عملیات سازماندهی‌شده آغاز کرده است که همچنان ادامه دارد. به نظر می‌رسد بن‌سلمان در حال هموار کردن مسیر پادشاهی خود بعد از مرگ ملک سلمان است تا به محض نشستن بر تخت، هیچ مزاحم و رقیبی نداشته باشد و طرح‌ها و برنامه‌های خود را بدون دردسر پیش ببرد. یکی از ابزارهای اصلی حکومت سعودی طی سال‌های گذشته اعدام و حذف مخالفان و معارضان بوده است؛ افرادی که در چنگال سعودی هستند، از طریق اعدام و معارضانی که در خارج از کشور مستقر هستند، از طریق ترور و ربایش. بعد از قتل فجیع جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی در کنسولگری ریاض در استانبول، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت: یک سال قبل از کشته شدن خاشقجی، محمد بن‌سلمان دستور تشکیل یک تیم جوخه ترور برای حذف مخالفانش را در خارج از کشور صادر کرده بود. خاشقجی یکی از طعمه‌های این جوخه ترور بود. «احمد المغسل» یکی دیگر از مخالفان عربستان بود که از فرودگاه بیروت ربوده و به ریاض بازگردانده شد و سال‌هاست هیچ‌کس از سرنوشت وی اطلاعی ندارد. طی همین چند ماه اخیر مقامات سعودی موجی از اعدام‌ها را در داخل به راه انداخته‌اند. روزنامه تلگراف انگلیس درست در اوج مسابقات جام‌جهانی قطر گزارش داد ریاض 20 نفر را که 12 نفر از آنها خارجی بودند، زمانی که توجه جهان به مسابقات جام‌جهانی فوتبال معطوف بود، اعدام کرده است و علاوه بر آن هر سال در روزهای کریسمس و تعطیلات سال نو میلادی ده‌ها نفر را اعدام می‌کند. اعدامی‌ها در برخی موارد به صورت ۵۰ - ۴۰ نفره گردن زده می‌شوند. این در حالی است که به گفته فعالان حقوق بشری عربستان، احکام آنان به صورت خودسرانه، بدون هیچ تفهیم اتهامی و در دادگاه‌های فرمایشی و سفارشی صادر میشود و جرم بعضی از آنها بسیار مضحک است. آبان امسال دادگاه سعودی برای یک نوجوان 15 ساله به جرم تهیه یک وعده افطار برای یک فرد تحت تعقیب حکم اعدام صادر کرد! اما واکنش کشورهای مدعی حقوق بشر و سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی حقوق بشری در قبال اعدام‌های فله‌ای و دیگر جنایات آل‌سعود چه بوده است؟ آیا اصلا واکنشی نشان می‌دهند؟ تنها واکنش کشورهای غرب و رسانه‌های جریان اصلی غرب در برابر اعدام‌های فله‌ای در عربستان سعودی سکوت بوده است. مقامات غرب نه‌تنها اعدام‌ها در عربستان را محکوم نمی‌کنند، بلکه رسانه‌های غرب نیز خبرهای آن را سانسور کرده و به آن نمی‌پردازند. گروه موسوم به «معارضان شبه‌جزیره عرب» اخیرا در بیانیه‌ای از سکوت غربی‌ها و همپیمانان سعودی در قبال جنایات ضدبشری ریاض انتقاد کرد و آن را چراغ سبز به آل‌سعود برای ادامه قتل‌های خودسرانه خواند. آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها حتی در مساله ترور جمال خاشقجی که همه جهان اخبار آن را لحظه به لحظه دنبال می‌کردند، حاضر نشدند سعودی را تنبیه و مجازات کنند. با وجود اینکه سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا با اطمینان بالا محمد بن‌سلمان را آمر اصلی قتل خاشقجی اعلام کردند اما واشنگتن به خاطر دلارهای نفتی سعودی نه‌تنها آن را محکوم نکرد، بلکه به محمد بن‌سلمان مصونیت دیپلماتیک داد و در ازای آن چندین قرارداد تسلیحاتی با وی امضا کرد. مقایسه واکنش غربی‌ها در قبال جنایات فله‌ای عربستان سعودی و صدور حکم اعدام علیه تروریست‌ها، قاتلان، محاربان، آشوبگران، اغتشاشگران و جاسوسان در دادگاه‌های قانونی ایران بسیار عجیب و مضحک به نظر می‌رسد. کشورهای غرب طی چند هفته گذشته در واکنش به اعدام چند تروریست و یک جاسوس در ایران از هیچ کوششی برای فشار علیه تهران فروگذار نکردند. اعمال تحریم‌های گسترده علیه مقامات پلیس و دستگاه قضا، فشارهای سیاسی و دیپلماتیک از طریق بازوهای وابسته به غرب در نهادها و سازمان‌های بین‌المللی و فضاسازی رسانه‌ای سنگین، تنها بخش کوچکی از واکنش غرب در پاسخ به تحولات داخلی ایران بوده است. این تفاوت‌ها آنقدر تابلو است که صدای ناظران سیاسی خارجی را هم درآورده است و برخی فعالان رسانه‌ای آن را به سخره گرفته‌اند. «فیصل الاشمر» فعال رسانه‌ای لبنانی با اشاره به تصمیم عربستان سعودی برای اعدام یک نفر به جرم توئیت زدن و اعدام «علیرضا اکبری» جاسوس انگلیس در ایران نوشت: در ایران برای فردی به علت تعامل با دشمن خارجی و نقش در کشته شدن تعدادی از ایرانیان حکم اعدام صادر میشود و جهان این حکم را محکوم می‌کند. در سعودی برای فردی به علت توئیت در فضای مجازی حکم اعدام صادر میشود و جهان خفقان می‌گیرد. نقطه اوج تعجیل مقامات غرب برای محکوم کردن اعدام‌ها در ایران واکنش «جاستین ترودو» نخست‌وزیر خام کانادا بود. در حالی که هنوز مجازات افرادی که در جریان اغتشاشات اخیر در ایران دستگیر شده بودند تعیین نشده بود، ترودو در توئیتی عجیب که در واکنش به یک خبر دروغ بود، نوشت: «کانادا تصمیم رژیم ایران برای اعمال مجازات اعدام برای ۱۵ هزار معترض را محکوم می‌کند!» امروز دیگر بر کسی پوشیده نیست غرب تنها و تنها به فکر منافع خود است و دموکراسی و حقوق بشر تنها ابزاری در راستای تامین این منافع است؛ جایی که به سودشان باشد چشمان‌شان تیزبین میشود و جایی که به ضررشان باشد کور مادرزاد هستند. «سیدحمزه شاخوری» از رهبران جنبش معارضان عربستان درباره واکنش منفعلانه جامعه جهانی در قبال جنایات آل‌سعود می‌گوید: «نمی‌توان برای دفاع از حقوق ملت‌های مظلوم و مستضعف روی جامعه جهانی حساب کرد، زیرا قدرت‌های بین‌المللی و کشورهای استکباری، اروپا و آمریکا فقط منافع خود را می‌بینند و به خاطر مشتی دلار چشمان خود را به روی جنایات بن‌سلمان می‌بندند».