روزنامه آرمان امروز
1401/11/03
شاه کلیدی که همچنان راهگشاست
آرمان امروز- سرويس ديپلماسي: پس از فراز و نشيب هاي فراوان در روابط ايران و اروپا، اين روابط وارد فاز جديدي شده است. موضوعات مورد اختلاف ايران و اروپا به مسائلي گره خورده اند که شايد نرمش در خصوص آن‌ها کمي سخت باشد.اين فرضيه که در آينده نزديک مذاکراتي جدي ميان سران دو طرف صورت بگيرد قابل تصور است.
نخستين و خوش بينانه ترين سناريو اين است که سران کشور‌هاي اروپايي و ايران از طريق گفتگو‌هاي مستقيم و برخي کانال هاي ميانجي، در مسير مديريت تنش ها گام بردارند. در چنين حالتي حداکثري ترين اقدام مي تواند حل تنش‌ها باشد و حداقلي‌ترين گام، مهار تنش‌افزايي. تحقق اين سناريو نيازمند اراده سياسي طرفين و برداشتن گام‌هايي عيني از هر دو طرف است. در راستاي نشان دادن حسن نيت، ايران مي تواند اطمينان دهد موشک هاي بالستيک يا پهپاد‌هاي جديدي به روسيه ارسال نخواهد داد. در سوي مقابل، اروپايي‌ها نيز عدم اعمال تحريم‌ها جديد و کاهش تحريم‌ها را به صورت عيني اجرايي کنند.
از سوي ديگر برآيند حتمي تداوم وضع فعلي مي تواند افزايش تنش هاي سياسي ميان طرفين خواهد بود اما به صورت کنترل شده. بدين معنا که تهران و بروکسل همواره خارج نشدن اختلافات از مدار کنترل را مدنظر دارند. اين سناريو را در نهايت امر مي توان به عنوان بدترين سناريو ميان ايران و اروپا دانست.
در اين ميدان مشخصا غرب بخاطر گرفتاري هايي که دارد وارد درگيري سخت با ايران نخواهد شد زيرا اين رويارويي براي آن ها بسيار پرهزينه است و آن ها را از اهدافي که دارند دور خواهد کرد. اين وضعيت مي تواند تبعات بسيار گسترده اي را نه تنها براي امنيت منطقه خاورميانه، بلکه براي کل نظام بين الملل به همراه داشته باشد. البته بايد توجه داشت که چنين سناريويي در مناسبات اروپا و ايران در 2023، بيشتر به عنوان يک احتمال روي کاغذ مطرح است؛ چرا که هم اروپايي ها و هم ايران نسبت به تبعات وقوع جنگ آگاه هستند. سناريوي فوق را مي توان سناريوي غيرمحتمل در عرصه روابط ايران و اروپا در 2023 معرفي کرد. مشخصا مناسبات ايران و اروپا در دو وجهي صلح و تنش قابل مفصل بندي است. قراين نيز از احتمال کم تر شدن تنش ها حکايت دارد اما نکته حتمي اين است که 2023 آغاز عصر جديد در مناسبات تهران و اتحاديه اروپا خواهد بود.
در چنين شرايطي مي توان مجددا به جايگاه و نقش ويژه توافق هسته اي 2015 رجوع کرد. با وجود تمامي تبليغات منفي و استدلال هاي مخالفان داخل ايران، احياي برجام يگانه مسير سومي است که مي تواند صلح و تنش را همزمان با يکديگر حفظ کند.
بدين معنا که در عصر جديدِ روابط ايران و اروپا که احتمال تنش زدايي در آن سخت شده است، برجام مي تواند به مانعي بزرگ براي وقوع سناريو‌هاي بد تبديل شود.
برجام کليدي ترين و شايد با اندکي تسامح، يگانه ابزار بزرگ باقيمانده در عرصه سياست خارجي براي ايران است. به نظر مي رسد، اروپاي 2023 از پتانسيل کامل براي به حاشيه راندن و انزواي ايران برخوردار است. آن ها بر افزايش فشار و مهار ايران در موضوعات برنامه هسته اي و مسائل حقوق بشري اصرار دارند.
از سوي ديگر اروپا حداقل تا دو سال ديگر با آن سوي آتلانتيک نيز روابط تنگاتنگي دارد و بايدن به خوبي در کنار آن ها قرار گرفته است تا سياست هاي خود را در عرصه هاي مختلف پيش ببرند.
حتي شايد در آينده ديگر قطعنامه هاي پارلمان اروپا، به صورت غيرالزام آور تنظيم نشود. تجربيات تاريخي نيز نشان داده که کاغذ پاره انگاشتن تحريم ها و قطعنامه هاي بين المللي، اعتباري ندارد. در چنين بستري است که مي توان همچنان برجام را شاه کليد مناسبات ايران و اروپا در 2023 در نظر گرفت.
سایر اخبار این روزنامه
ایران از NPT خارج میشود؟
نخبه دزدی رسمی!
چوب حراج نفت در بودجه
مسافران کلافه از خجالت شهردار درآمدند!
شاه کلیدی که همچنان راهگشاست
هادی ضیاالدینی: در خلوتم به سنندج خدمت می‌کنم
تماس‌های پیاپی تهران - مسکو، پیام تازه به غرب
اوکراین عامل اتحاد دموکرات ها و جمهوری خواهان
بودجه میراث فرهنگی در تعليق
بخشنامه طالبان: شاعران از این شعرها نگویند
زائران نیایند؛ هتل‌ها وسیله گرمایشی ندارند
کاهش پنج درجه‌ای دما تا پایان هفته
گمرک افشا کرد: خروج محصولات با ارزش به اسم ضایعات
بایدن در مسیر موفقیت
گاز با دولت چه کرد
جزئیات شنود «تلفن» خانواده مهسا امینی
جنجالی که میهمان همسر رئیس جمهور به پا کرد
