گاز با دولت چه کرد

شیدا آریایی پور
زمستان 1401 نمايي تمام رخ از بي کفايتي در اداره وزارت نفت است که اينبار با افزايش برودت هوا و به عنوان دومين دارنده منابع گازي جهان، از تأمين گاز مردم خود عاجز شده و آن ها را به خاموشي بخاري و پوشيدن جوراب و لباس گرم و انواع و اقسام دستورالعمل هاي بدوي سفارش‌مي‌کند.
اين روسياهي در کنار سياه روزي هاي سه ماه گذشته در حوزه مديريت انرژي، نشان مي دهد که ساختار وزارت نفت در بخش هاي مختلف آن از چنان ناتواني و پريشاني برخوردار است که حتي توان مديريت انرژي براي تأمين گرماي مردم زجر کشيده خود را در اين زمستان سرد ندارد.
با افزايش برودت هوا و در سايه بي تدبيري و بي کفايتي مسئولان وزارت نفت دولت سيزدهم، متوليان اين وزارتخانه همچنان مشغول گفتار درماني هستند و با تقدير از اقدامات نداشته خود، مردم را در اين روزهاي سخت و سرما تنها گذارده اند.


درحالي که مجموع گاز توليد شده در کشور، نزديک به 850 ميليون مترمکعب برآورد مي شود، اما مصرف گاز طي روزهاي اخير به بيش از 700 ميليون مترمکعب در بخش خانگي رسيده و اين نشان مي دهد ساير صنايع و نيروگاه ها تنها از 17 درصد باقي مانده استفاده مي کنند و همين مسئله مي تواند ساير صنايع نظير نيروگاه هاي برق و پتروشيمي ها را با چالش جدي مواجه سازد.
در اين خصوص جولائي مدير ديسپچينگ شرکت ملي گاز از بحراني شدن مصرف گاز در کشور خبر مي دهد و اعلام کرده اگر اين روند ادامه پيدا کند با بحراني روبه رو خواهند شد که تا کنون بي سابقه بوده است.
اما راهکار دولتي ها در زمان بحران فعلي، تعطيلي شهرهاي مختلف است تا به زعم خود از مصرف گاز کاسته شود. خاموش کردن بخاري ها و پوشيدن لباس هاي گرم و سوزاندن هيزم هم از ديگر راهکارهاي وزارت نفت فعلي براي گذر از اين شرايط بحراني است.
در کنار تمام اين اتفاقات بايد درنظر داشت که در رأس مديريت شرکت ملي گاز ايران، فردي قرار گرفته که سابقه يک روز مديريت بر اين حوزه تخصصي را هم نداشته و تنها به دليل سبقه رياست بسيج وزارت نفت، بر اين مسند مهم و مرتبط با جان مردم قرار گرفته است.
موضوعي که باعث شده تا جواد اوجي، وزير نفت خود عنان کار مديريت گاز کشور را در دست گرفته و در جايگاه سخنگو و مدير شرکت ملي گاز، مردم را از دسته گل هاي چگني و دارودسته پايداري چي هاي حاضر در وزارت نفت آگاه کند.
بگذريم که پيش از اين هم دولت از عقد قراردادگازي با ترکمنستان به عنوان يکي از دستاوردهاي حوزه انرژي  ياد کرده بود ،غافل از اينکه طرف ترکمنستاني بر خلاف همتاي خود در اين طرف مرز، منافع ملي را بر هر چيزي ترجيح داده و حاضر نيست انرژي گران قيمت خود را با بذل و بخشش راهي ايران کند.
اين روزها با قطع گاز جايگاه هاي CNG ، شاهد افزايش مصرف بنزين در جايگاه هاي سوخت هم هستيم و افزايش بيش از 15 درصدي مصرف بنزين در جايگاه هاي سوخت سبب شده تا کمبود بنزين هم به کمبود گاز اضافه شود و حالا وزارت نفت  مانده تا اگر سرما در کشور تداوم داشته باشد بايد با چه عذر و بهانه اي پاسخگوي مردم باشد.
براساس گزارش هاي موجود در پانزده سال گذشته بيش از 20 ميليارد دلار  از سرمايه ملي تنها براي افزايش پايداري شبکه انتقال، تأمين و توزيع گاز ايران سرمايه‌گذاري شده است، اما مشخص نيست اين سرمايه گذاري در کجا و چگونه صورت گرفته که امروز با حداقل توليد و عرضه گاز در کشور مواجه هستيم.
در اين خصوص صحبت هاي مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه گاز قابل تأمل است. رضا نوشادي با متهم کردن دولت روحاني مبني بر عدم توجه به طرح هاي ذخيره سازي گاز مي گويد: «متاسفانه در دولت تدبير و اميد، اجراي طرح‌هاي ذخيره‌سازي گاز مشروط به جذب سرمايه‌گذاري خارجي شد. معلوم نيست دليل اين کار چه بود. بعد هم شرکت ذخيره‌ سازي را در سال 96 منحل کردند.»
موضوعي که روزنامه دولت هم به آن اشاره کرده و مي گويد: «اگر طرح‌هاي ذخيره‌سازي گاز در دوران بيژن زنگنه با انحلال شرکت ذخيره‌سازي به حاشيه نمي‌رفت الان روزانه 100 ميليون متر مکعب به عرضه گاز اضافه مي‌شد و کشور دچار کسري گاز در پيک سرما نبود.» حال مشخص نيست اگر دولت قبل نبود که در اوج تحريم ها و کاهش درآمد ارزي به کمتر از 10 ميليارد دلار بازهم چالش گازي بر کشور حاکم نبود آقايان دولت گناه خود بر گردن کي مي انداختند.
پژوهشگر