روزنامه جوان
1401/11/03
وقوع فاجعه تحصیلی را جدی بگیرید!
تحصیل و درس خواندن در این روز‌ها تبدیل به یک غول چند سر شده‌است. از مسیر دشوار پیدا کردن مدرسه مورد نظر و چالش‌های ثبت‌نام و پرداخت شهریه گرفته تا تأمین هزینه سرویس مدرسه، لباس فرم و تأمین لوازم تحریر و ابزار‌های هوشمند تماماً مواردی است که باید یکی پس از دیگری پشت سر گذاشته شوند تا دانش‌آموز پایش به مدرسه برسد، اما اگر کرونا، سرما و آلودگی هوا اجازه دهند! در دو سال و نیم اخیر که کرونا مانع حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس بود یکی از دشوارترین ادوار تحصیلی نظام تعلیم و تربیت رقم خورد. جایی که آموزش مجازی باید به سرعت جایگزین آموزش حضوری می‌شد. به هر ترتیب این مهم اتفاق افتاد، اما نتایج آنطور که انتظار می‌رفت نشد.به گفته رضوان حکیم‌زاده، معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش میزان یادگیری دانش‌آموزان در تمامی دروس ناشی از تعطیلات آموزش حضوری در دوران کرونا، افت ۵۰ تا۷۰ درصدی داشته و نتایج مطالعات نشان می‌دهد که این افت تحصیلی در دروس علوم و ریاضی محسوس‌تر است. این افت تحصیلی در حالی است که پیش‌تر ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق آموزش متوسطه آموزش و پرورش گفته بود: پیش از کرونا ۳۵ درصد دانش‌آموزان ابتدایی به دلیل تراکم بالای کلاسی و نبود معلم متخصص، سواد خواندن و نوشتن را فرا نمی‌گرفتند، اما پس از شیوع این ویروس، افت تحصیلی تشدید شده، به ویژه برای دانش‌آموزان ابتدایی، چراکه هیچ راهی به جز آموزش حضوری وجود ندارد.
نتیجه این افت تحصیلی را می‌توان در اظهارات رئیس مطالعات تیمز و پرلز در ایران دید. براساس اظهارات مسعود کبیری نتایج حاصل‌شده از مطالعات تیمز سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد، ۶۸ درصد دانش‌آموزان مقطع چهارم و هشتم در دروس ریاضی، علوم و خواندن در نقطه معیار پایین قرار دارند. ۳۹ درصد در نقطه معیار متوسط، ۱۳ درصد در نقطه معیار بالا و ۲ درصد در نقطه معیار پیشرفته قرار دارند. نقطه معیار پایین توانایی دانش‌آموز در خواندن و پاسخ دادن به جملات و سؤالات ساده را بررسی می‌کند که یک‌سوم دانش‌آموزان ایرانی یعنی از هر سه نفر یک نفر به حداقل انتظارات یادگیری نمی‌رسند.
به این آمار‌ها می‌توان چندین مورد دیگر را هم اضافه کرد، اما برای درک شرایط تحصیلی و کیفیت آموزشی به نظر کافی است. آنچه مشخص است، کرونا و مجازی شدن آموزش سطح یادگیری دانش‌آموزان را به شدت تحت‌تأثیر قرار داده و افت تحصیلی دانش‌آموزان به ویژه در مقطع ابتدایی را بیشتر کرده‌است. در چنین شرایطی، اکنون که شیوع کرونا کاهش پیدا کرده‌است، اما معضلی به نام آلودگی هوا مانع آموزش حضوری دانش‌آموزان شده‌است. بررسی آمار‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال تحصیلی جاری تا دیروز، دانش‌آموزان باید ۹۲ روز را در کلاس‌های درس حاضر می‌شدند، اما تنها ۳۶ روز موفق به حضور در کلاس‌های درس شده‌اند.
آنچه مورد تأکید کارشناسان و مدیران نظام تعلیم و تربیت است، آموزش مجازی در حد یک مکمل آموزشی است و به تنهایی نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری شود. از سوی دیگر بسیاری از والدین دانش‌آموزان به دلیل تأثیرات منفی دوران کرونا و شاغل بودن، مخالف تعطیلی مدارس هستند. والدین دانش‌آموزان مقطع ابتدایی معتقدند آموزش مجازی راهکار مناسبی برای انتقال مفاهیم و دروس نیست و نمی‌تواند خلأ معلم و فضای کلاس را پر کند.
با این اوصاف، بررسی تصمیم‌های اتخاذ شده در دوران کرونا حاکی از این است که اگر مسئولان بخواهند می‌توانند حتی در روز‌هایی که شاخص کیفیت هوا مطلوب نیست، تنور آموزش حضوری را گرم نگه دارند. مطمئناً پیشنهاد‌های بسیاری در این روز‌ها مطرح است، اما باید مقطع ابتدایی یا همان پایه دانش‌آموزان را ویژه‌تر دید. درست است که اولویت با حفظ سلامت دانش‌آموزان است، اما شرایط کنونی خطرناک‌تر از دوران کرونا که نیست! در مقطعی از دوران شیوع کرونا با تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا، با تدوین دستورالعمل‌هایی امکان حضور دانش‌آموزان مهیا شد. اکنون نیز می‌توان برای جلوگیری از وقوع یک فاجعه تحصیلی با تدوین دستورالعمل‌هایی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی را به کلاس‌های حضوری بازگرداند. کوتاه کردن زمان حضور در مدرسه، استفاده از ماسک و توزیع شیر و میوه از جمله راهکار‌هایی است که با استفاده از آن‌ها می‌توان آموزش حضوری را برای دانش‌آموزان ممکن کرد.
البته که نقش وزارت آموزش و پرورش و پیگیری و پافشاری مسئولان برای تعطیل‌نشدن آموزش حضوری هم مهم است. مرور تقویم سال تحصیلی نشان می‌دهد به عنوان نمونه دو هفته پایانی آذرماه کلاس‌های درس مدارس پایتخت به دلیل آلودگی هوا تعطیل بودند. سؤال این است که آیا در تمام این ایام، دانش‌آموزان ۲۴ ساعت شبانه‌روز را در خانه سپری کردند؟ آیا نمی‌شد در این دو هفته دو تا سه روز را با برگزاری ساعات محدود تدریس شرایط را برای حضور دانش‌آموزان مهیا کرد؟ بیراه نیست اگر بگوییم که سیستم تعلیم و تربیت کشور هم مخالفتی جدی با این تعطیلی‌ها ندارد و صرفاً به بیان اظهارنظر و اطلاعیه در نقد و مخالفت با این تعطیلی‌ها بسنده کرده‌است. به هر حال لازم است مدیران آموزش و پرورش با پیگیری مداوم و اقناع‌سازی مسئولان، شرایط را هر چه سریع‌تر برای ادامه آموزش حضوری فراهم کنند. همچنین ضروری است تا دولت سیزدهم نگاه ویژه‌تری به نظام تعلیم و تربیت کشور داشته باشد و یک تفاوت اساسی در مدیریت این حوزه با سایر دولت‌ها ایجاد کند. به قول سیدمحمد بطحایی، وزیر اسبق آموزش و پرورش، حال نظام تعلیم و تربیت کشور زمانی خوب میشود که مسئولان به اندازه برجام نگرانش باشند!
سایر اخبار این روزنامه
هر احتمالی مقابل اروپا ممکن است
توطئه مذبوحانه اروپا علیه سپاه
از آن حقارت تا این جسارت!
یوزیابی و درناپروری ایرانی
وقوع فاجعه تحصیلی را جدی بگیرید!
طغیان ۱۵۰ هزار صهیونیست علیه نتانیاهو
خروج از اتکای خارجی راه‌حل بن‌بست لبنان
منافع ملی فدای منافع شخصی نشود
بزرگ‌ترین رزم رسانه‌ای تاریخ علیه ایران راه افتاده است
گفتمان جدی «سینمای ملی» در فیلم فجر چهل و یکم
