روزنامه آرمان ملی
1401/11/04
مذاکرات برجام متوقف نخواهد شد
آرمان ملی- احسان انصاری: با توجه به اظهارات امیرعبداللهیان احتمال خروج ایران از ان پی تی به چه میزان است؟ آیا شرایط داخلی ایران اجازه می‌دهد ایران چنین اقدامی را انجام بدهد و این اتفاق چه پیامدهایی خواهد داشت؟ چرا تعلیق برجام در دستور کار پارلمان اروپا قرار گرفته و این موضوع چه پیامدهایی برای طرفین خواهد داشت؟ «آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با دکتر علی بیگدلی، تحلیلگر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده است. بیگدلی معتقد است: «در شرایط کنونی ما سه مشکل با اروپا داریم. نخست موضوع اتهام کمک‌های تسلیحاتی ایران به روسیه در جنگ اوکراین است؛ موضوع دوم شرایط برجام است و سوم موضوع رابطه ایران و آژانس است. این احتمال وجود دارد که آقای گروسی در روزهای آینده به ایران سفر کند. این در حالی است که در سفر قبلی ایشان در ایران با برخورد سردی از سوی مقامات ایرانی مواجه شد. من فکر می‌کنم موضوع حقوق بشر به نوعی بهانه است که کشورهای غربی بتوانند از ایران در این سه موضوع امتیازهای بیشتری به دست بیاورند. این سه موضوع باید حل شود. حل شدن این سه موضوع در سیاست خارجی باعث خواهد شد مشکلات اقتصادی تا حدودی التیام پیدا کند.» در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید. وزير امور خارجه در واکنش به قرار گرفتن سپاه در ليست گروه‌هاي تروريستي توسط اتحاديه اروپا عنوان کرده که اين احتمال وجود دارد که ايران از ان‌پي‌تي خارج شود. اين گفته به چه ميزان قابليت تحقق دارد و چه پيامدهايي خواهد داشت؟سخنان وزير امور خارجه درباره احتمال خروج ايران از ان پي تي واکنشي است که اگر اتحاديه اروپا سپاه را در ليست گروه‌هاي تروريستي قرار بدهد ايران نيز از ان پي تي خارج خواهد شد. ما بايد به سمت راه حل ديپلماتيک حرکت کنيم. اين موضوع در هفته‌هاي اخير مطرح شده بود و اگر وزارت امور خارجه با چند هيات ديپلماتيک کارکشته با کشورهاي اروپايي وارد مذاکره مي‌شد شايد اين اتفاق رخ نمي‌داد و سپاه در ليست گروه‌هاي تروريستي قرار نمي‌گرفت. ايران بايد با کشورهاي مهم اروپا مانند فرانسه، آلمان و ايتاليا وارد گفت‌وگو مي‌شد تا تصميماتي که قرار بود در اتحاديه اروپا گرفته شود کمتر به ضرر ايران تمام شود. از سوي ديگر موضوع حمايت ايران از روسيه در جنگ اوکراين و فروش پهپاد به اين کشور وجود داشته که کشورهاي اروپايي نسبت به آن حساسيت‌هاي زيادي دارند و شايد مهم‌ترين دليل اين اتفاق بوده است.
چرا کشورهاي اروپايي نسبت به ادعاي کمک نظامي ايران به روسيه در جنگ اوکراين حساسيت بيشتري دارند؟
در حالي که کشورهاي اروپايي به اوکراين در مقابل روسيه کمک مي‌کنند اتهام همکاري ايران با روسيه را به يک چالش بين‌المللي تبديل مي‌کنند. راه حل اين مسأله نيز ديپلماتيک است. با اين وجود امير عبداللهيان عنوان کرده که ايران تمايل به مذاکره دارد. اين در حالي است که آقاي کوثري، نماينده مجلس نيز عنوان کرده ما به برجام اعتقاد داريم. در شرايط کنوني به دليل مشکلات اقتصادي که در کشور وجود دارد تنها مي‌توان با مذاکرات برجامي و به نتيجه رسيدن برجام به اين مشکلات پايان داد. به همين دليل رسيدن به توافق برجام در شرايط کنوني براي ايران حائز اهميت است. آمريکا نيز تمايل به توافق برجام دارد. هر چند مقامات آمريکايي به صراحت درباره تمايل براي ادامه مذاکرات سخن نمي‌گويند و در برخي مواقع نيز عنوان مي‌کنند برجام از دستور کار آمريکا خارج شده اما در عمل چنين نيست و آمريکا تمايل دارد مذاکرات به نتيجه برسد و برجام احيا شود. اينکه عنوان مي‌شود بايدن برجام را مرده خوانده صحيح نيست و بلکه بايدن به خوبي به اين نکته آگاهي دارد که اگر برجام احيا شود اين موضوع مي‌تواند براي وي در انتخابات2024 به عنوان يک موفقيت به شمار برود. در چنين شرايطي اگر ايران از ان پي تي خارج شود پرونده ايران را به شورا امنيت سازمان ملل خواهد برد. اگر اين اتفاق رخ بدهد هم مکانيسم ماشه فعال خواهد شد و هم اينکه پرونده ايران در ذيل فصل هفتم منشور سازمان ملل قرار بگيرد که در چنين شرايطي همه تحريم‌هاي گذشته عليه ايران برمي‌گردد و ايران در شرايطي قرار مي‌گيرد که نمي‌تواند با هيچ کشوري رابطه اقتصادي، تجاري و حتي سياسي داشته باشد. به همين دليل سياست‌هاي واکنشي بايد به رويکردهاي ديپلماتيک تبديل شود تا چالش‌هاي موجود پيرامون ايران در عرصه بين‌المللي کاهش پيدا کند.
موضوع تعليق برجام نيز در دستور کار پارلمان اروپا قرار داشت که رأي نياورد. چرا کشورهاي اروپايي اين موضوع را در دستور کار قرار داده و اگر در آينده به سمت تعليق برجام حرکت کنند چه پيامدهايي خواهد داشت؟
اين اتفاق به معناي قطع ارتباط ايران با اتحاديه اروپا نخواهد بود و هر کشور اروپايي به تنهايي مي‌تواند روابط اقتصادي و سياسي با ايران داشته باشد. اگر اين موضوع در شوراي روابط خارجي اتحاديه اروپا هم تصويب شود که بعيد به نظر مي‌رسد اين امکان وجود دارد که دولت‌هاي اروپايي بتوانند به صورت مستقل با ايران وارد ارتباط شوند. مسأله برجام موضوع جداگانه‌اي است که کشورهاي اروپايي نمي‌خواهند به راحتي همه کانال‌هاي مرتبط با ايران را ببندند. آقاي بورل نيز عنوان کرد که اتحاديه اروپا قصد ندارد همه کانال‌هاي خود را با ايران ببندد. اين رويکرد صحيحي است و برخي از کشورهاي اروپايي با ديدگاه آقاي بورل موافق هستند. در شرايط کنوني در اتحاديه اروپا اختلافاتي به وجود آمده به شکلي درباره موضوع اوکراين نيز به وجود آمده بود. نشست ناتو در روزهاي اخير نتوانست آلمان را راضي به کمک‌هاي نقدي و تسليحاتي به اوکراين کند. از سوي ديگر فرانسه نيز در اين زمينه صحبتي نکرد. در نتيجه بين آمريکا و اتحاديه اروپا از يک طرف و اتحاديه اروپا و ايران از سوي ديگر اختلاف به وجود آمده است. آن چيزي که قطعي است مذاکرات برجامي است. به‌رغم همه اقداماتي که اتحاديه اروپا انجام داده و اظهاراتي که مقامات آمريکايي عنوان کرده‌اند من معتقدم مذاکرات برجامي متوقف نخواهد شد و راهي جز مذاکرات برجام براي مذاکره ايران و غرب وجود ندارد.
با توجه به چالش‌هاي موجود آيا رسيدن به توافق براي طرفين سخت‌تر از گذشته نشده است؟
بله؛ رسيدن به توافق نسبت به گذشته سخت‌تر شده است. اظهارات آقاي امير عبداللهيان و کوثري نماينده مجلس به خوبي نشان مي‌دهد که مواضع ايران نسبت به گذشته همراه با نوعي همراهي بوده است. در شرايط کنوني ايران، اتحاديه اروپا و آمريکا نيازمند مذاکره براي احياي برجام هستند. اين در حالي است که احياي برجام با موضوع آژانس نيز ارتباط پيدا مي‌کند. در شرايط کنوني ما سه مشکل با اروپا داريم. نخست موضوع ادعايي کمک‌هاي تسليحاتي ايران به روسيه در جنگ اوکراين است؛ موضوع دوم شرايط برجام است و سوم موضوع رابطه ايران و آژانس است. اين احتمال وجود دارد که آقاي گروسي در روزهاي آينده به ايران سفر کند. اين در حالي است که در سفر قبلي ايشان در ايران با برخورد سردي از سوي مقامات ايراني مواجه شد. من فکر مي‌کنم موضوع حقوق بشر به نوعي بهانه است که کشورهاي غربي بتوانند از ايران در اين سه موضوع امتيازهاي بيشتري به دست بياورند. اين سه موضوع بايد حل شود. حل شدن اين سه موضوع در سياست خارجي باعث خواهد شد تا مشکلات اقتصادي تا حدود زيادي التيام پيدا کند.
چرا کشورهاي اروپايي در شرايط کنوني تصميم گرفتند فشارها را عليه ايران بيشتر کنند؟
واقعيت اين است اين کشورها با وقوع اعتراضات در ايران موضوع حقوق بشري را عليه ايران مطرح کردند. کشورهاي غربي مي‌توانستند در گذشته نيز اين رويکرد را در پيش بگيرند و اتفاق جديدي نبود که به تازگي رخ داد. در شرايط کنوني نيز به دليل اعتراضاتي که در داخل ايران رخ داد اين رويکرد را در پيش گرفتند تا فشارهاي بيشتري به ايران وارد کنند. اگر حقوق بشر را به عنوان يک ابزار عليه ايران قلمداد کنيم کشورهاي غربي هنوز به ديپلماسي و مذاکره باور دارند. در غير اين صورت سفارتخانه‌ها را در ايران مي‌بستند و سفراي خود را فرامي‌خواندند که تاکنون چنين اتفاقي رخ نداده است. در شرايط کنوني ايران با دو رويکرد به ادامه مذاکرات نگاه مي‌کند. رويکرد نخست خوشبيني و اميدواري براي ادامه مذاکرات است و رويکرد دوم نيازي است که طرفين به احياي برجام و لغو تحريم‌ها دارند. در شرايط کنوني نرخ دلار و ارز در کشور روند صعودي به خود گرفته است و به همين دليل ايران به دنبال اين است که با احياي برجام و لغو تحريم‌ها از اين روند جلوگيري کند. مسئولان جمهوري اسلامي به خوبي به اين نکته آگاهي دارند که آزاد شدن پول‌هاي بلوکه شده ايران مي‌تواند تا حدود زيادي در آرام کردن فضاي اقتصادي کشور و نرخ دلار و ارز تأثيرگذار باشد.
سایر اخبار این روزنامه
دو گام به پس، یک گام به پیش
بازگشت علی، حواشی جواد، حضور صادق
در گذشت ابوالحسن مختاباد روزنامه‌نگار و پژوهشگر موسیقی
مذاکرات برجام متوقف نخواهد شد
نتیجه تعطیلی؛ افت یادگیری، چاقی دانش‌آموزان
رئیس قوه قضائیه: تلاش داریم نادمان اتفاقات اخیر به آغوش خانواده بازگردند
آمار ارائه شده کدام بازه زمانی را شامل میشود؟
گذار از گفت‌و‌گوی انتقادی
یک خبر خوب
رئیس قوه قضائیه: تلاش داریم نادمان اتفاقات اخیر به آغوش خانواده بازگردند
محمدباقر قالیباف : مهم‌ترین فشار امروز تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه است
تغییر مدار اروپا
روزجهانی وکلای در معرض خطر
