روزنامه خراسان
1401/11/04
امواتی که نفس می‌کشند
عمر تاج‌های گل که در مراسم ختم امروزی بیشتر از گذشته طرفدار پیدا کردند، 2 تا 3 روز است. بماند که در همان روزهای سخت که خانواده‌ای عزیزی را از دست داده؛ امکان و حس و حال لذت بردن از گل‌ها را ندارد. بعد از آن هم، راهی سطل زباله می شود و هیچ اثری از آن‌ها باقی نخواهد ماند. این اتفاق در حالی می‌افتد که قیمت این تاج گل‌ها، میلیونی است. حال محیط‌زیست و طبیعت کشورمان هم که اصلا خوب نیست و هر روز خبرهای ناراحت‌کننده‌ای درباره جنگل‌خواری، قاچاق چوب فلان خطه سرسبز، آلودگی هوا و ... می‌شنویم. همه این‌ها باعث شده تا ایده «کاشت نهال به جای تاج گل ختم» که تصاویرش در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، با تحسین کاربران مواجه شود. مثلا کاربری نوشت: «چند روز پیش با دوستم رفته بودیم مجلس ختم پدربزرگ یکی از دوستامون، خیلی جالب بود دیدیم مسجدی که مراسم گرفته بودن یه امکانی داره که به جای تاج گل می شه یه نهال میوه اهدا کرد و بعد از این‌که افراد نهال سفارش می دن، یه نهال به اسم خودشون می ذارن کنار تاج گل‌ها». شعاری هم که روی این نهال‌ها نوشته شده، قابل توجه است: «به جای تاج گل به زمین نفسی تازه هدیه کنیم گویی که او هنوز نفس می‌کشد». در پرونده امروز زندگی‌سلام با مسئول برگزاری مراسم ختم در این مسجد و همچنین جوانی که به همراه دوستانش این ایده در ذهن‌شان جرقه زده شده و آن را پیگیری کردند، تماس گرفتیم تا بیشتر در جریان این کار قرار بگیریم.هم باقیات‌الصالحات و هم کمک به محیط‌زیست
گفت‌و‌گو با مسئول برگزاری مراسم ختم در یکی از مساجد تهران که از مزایای این طرح
و تفاوت قیمت تاج گل و نهال‌ها می‌گوید
«میلاد شمس»، مسئول برگزاری مراسم ختم در یکی از مساجد بزرگ تهران است. او درباره این ایده و جرقه شکل‌گیری آن می‌گوید: «چند جوان تحصیل‌کرده هستند که یک شرکت دانش بنیان تاسیس کردند. جوان‌های خوش فکری هستند. چند وقت پیش به مسجد ما مراجعه کردند و گفتند که طرحی داریم برای کاشت نهال به جای تاج‌های گل که در مراسم ختم استفاده می شود. ما هم بررسی کردیم و دیدیم که یک پیشنهاد عالی است بنابراین پذیرفتیم و تقریبا 2 ماهی است که این کار در مسجد ما انجام میشود».
هر تاج گل 6 میلیون، هر نهال 750 هزار تومان
از او درباره استقبال مردم از این طرح می‌پرسم که امید زیادی به آینده این طرح دارد و می‌گوید: «بعد از این‌که چندتا نهال برای کاشت به مسجد ما آوردند، ما هم در قسمت ورودی مسجد قرار دادیم تا تبلیغ این اتفاق خداپسندانه شود. هرچند به نسبت از این طرح استقبال شده اما هنوز هم تاج گل برای مراسم ختم، طرفداران بسیار بیشتری دارد. اگر این طرح در بین مردم پذیرفته شود، خیلی خوب است. الان یک تاج گل طبیعی تقریبا 6 یا 7 میلیون تومان قیمت دارد اما عمر این تاج گل در مراسم ختم چقدر است؟ برای 2 یا 3 ساعت استفاده میشود و بعدش هیچ کاربردی ندارد و باید دورانداخته شود چون پلاسیده میشود اما نهال با هزینه تقریبا 750 هزار تومان به یاد مرحوم کاشته میشود و این بچه‌ها، وظیفه نگهداری از آن را هم بر عهده می‌گیرند. همان‌طور که می‌دانید، کاشت درخت طبق روایت‌های متعدد هم باقیات‌الصالحات برای فرد فوت شده به حساب می‌آید و هم به محیط زیست کشور، کمک زیادی می‌کند. وضعیت طبیعت کشور ما در شرایط مناسبی نیست و تقریبا همه در جریان آن هستند. بنابراین چنین اقداماتی شاید به ظاهر کوچک باشد اما می‌تواند تاثیرات بزرگی داشته باشد».
نیاز ضروری به فرهنگ‌سازی داریم
او درباره انتشار تصاویر «کاشت نهال به جای تاج گل ختم» در شبکه‌های اجتماعی هم می‌گوید: «انتشار عکس‌هایی از این ماجرا در شبکه‌های‌اجتماعی واکنش‌های مثبت زیادی داشت. من و بقیه بچه‌ها، واکنش‌ها را هم دیدیم و ترغیب شدیم که با توان بیشتری به این مسیر ادامه دهیم. همان‌طور که گفتم دو ماهی است که مسجد ما برای انجام این کار، پیش قدم و فعال شده است. هرچند تعدادی مراسم بوده که استقبال خوبی از کاشت نهال شده اما باز هم باید اشاره کنم به نسبت طرفداران تاج گل، هنوز فاصله زیادی داریم که خیلی امیدواریم بتوانیم شرایط را اصلاح کنیم و این مسئله محقق نمی‌شود مگر با فرهنگ‌سازی اصولی. در مراسم ختم هم اعلام می‌کنیم که به جای تاج گل، نهال کاشته شده توسط آقای فلانی تا هم بقیه بدانند و هم فرهنگ‌سازی شود. البته الان ما گل مصنوعی هم داریم. آن‌ها را به مدت یک ساعت یا یک ساعت و نیم در اختیار افراد به صورت کرایه قرار می‌دهیم که هزینه اش کمتر است و درآمد آن هم برای کار خیر صرف میشود».
مسجد ما به مسئله محیط‌زیست حساس است
«تا حالا 3 تا از نهال‌های اهدا شده را در خود مسجد کاشتیم». این مسئول برگزاری مراسم ختم در یکی از مساجد تهران با این مقدمه به نکته جالب دیگری هم درباره سیاست‌گذاری مسجدشان اشاره می‌کند و می‌گوید: «به‌طور کلی، مسجد ما به مسئله محیط‌زیست حساسیت ویژه‌ای دارد. مثلا همین چند روز پیش که برف سنگینی آمد و رفت‌و‌آمد مردم را با مشکلاتی مواجه کرد، خیلی‌ها از ما می‌خواستند که روی برف‌ها و یخ‌ها نمک بریزیم تا زودتر آب شوند اما ما گفتیم که این کار به محیط‌زیست آسیب می‌رساند. یک سری فرش مستعمل داشتیم، آن‌ها را در صحن مسجد پهن کردیم تا هم مردم لیز نخورند و هم توجه مردم را به اهمیت حفظ محیط‌زیست و طبیعت جلب کنیم و حداقل ما، خسارتی به طبیعت نزنیم و قدمی در این مسیر برداشته باشیم.»
تا امروز بیش از 300 نهال کاشتیم
یکی از دانشجوهایی که این ایده را مطرح و پیگیری کرده، از استقبال مردم و تلاش‌هایشان برای نگهداری از این درخت‌ها می‌گوید
«انصاری»، خیلی تمایلی به معرفی خودش ندارد و حتی راضی نمی‌شود که عکسش را هم برای ما بفرستد تا در کنار صحبت‌هایش چاپ کنیم اما دغدغه‌اش برای حفظ محیط‌زیست باعث شده تا با انگیزه در این مسیر گام بردارد. او که به همراه 4 نفر از دوستانش از چندین دانشگاه تهران این ایده را علمی کرده، در ادامه از مسیری خواهد گفت که این طرح تا امروز پیموده است.
کاشت نهال در ختم‌های مجازی بعد از شیوع کرونا
از او می‌پرسم که چرا به فکر کاشت نهال در مراسم ختم به جای تاج‌های گل افتاده‌اند که می‌گوید: «با شیوع کرونا، مراسم ختم به علت رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار نمی‌شد یا به صورت بسیار محدود بود و افراد بسیار کمی در آن شرکت می‌کردند. من با 5 نفر از دانشجویان دیگر که از دانشگاه‌های تهران، خواجه‌نصیر و تربیت مدرس بودند، ایده برگزاری و پخش آنلاین مراسم ختم را مطرح کردیم. بسیاری از افراد هم در ختم های مجازی شرکت می کردند و بعد از قرآن و ... یکی دیگر از پیشنهادهای ما به آن ها کاشت نهال بود. تصاویر این نهال‌ها را در سایت و اپلیکیشن‌مان می‌گذاشتیم و افراد از هزار تومان تا همه مبلغ نهال را می‌توانستند واریز کنند و در این کار خیرخواهانه شرکت کنند و در ثواب کاشت آن سهیم شوند. روال ما هم این است که به محض کاشته‌شدن نهال، سند درخت را در سایت قرار می دهیم و افراد می‌توانند ببینند که نهال مد نظرشان کجا کاشته شده، پلاک دارد و ... ».
وقتی در فضای‌مجازی نتیجه گرفتیم...
او درباره تصمیم‌شان برای اجرایی کردن این ایده در مساجد هم می‌گوید: «کرونا که کمتر شد، به سراغ مساجد و حسینیه‌های معروف‌تر رفتیم تا سیستم پخش‌زنده مراسم ختم را برای آن‌ها راه‌اندازی کنیم و مراسمی را که داخل مسجد برگزار میشود به صورت آنلاین در فضای‌مجازی هم داشته باشیم. یکی از بچه‌ها پیشنهاد داد که ایده کاشت نهال به جای تاج گل‌ها را هم در همین مساجد پیگیری کنیم، به خصوص که در مساجد از تاج گل هم زیاد استفاده میشود، شاید بعضی افراد به این ماجرا علاقه‌مند شوند. بنابراین آن رفتاری را که در فضای مجازی طرفدار پیدا کرده بود و نتیجه رضایت‌بخشی داشت به بستر مسجد و فضای حقیقی آوردیم تا یک بار دیگر، تلاش‌مان را برای احیای محیط‌زیست به کار بگیریم».
نوع نهال‌ها، کارشناسی شده است
از او درباره این‌که چه نهال‌هایی به یاد درگذشتگان می‌کارید، می‌پرسم که می‌گوید: «ما از سال 99 این طرح یعنی مشارکت در کاشت نهال برای شادی روح افراد فوت شده را شروع کردیم. تا امروز بیشتر از 300 نهال به یاد افراد مختلف کاشتیم. درباره نوع نهال‌ها، بسته به فصل و سفارشی که افراد می‌دهند، رویشگاه‌های مختلفی برای کاشت درخت وجود دارد و تصمیم ما، کارشناسی شده است. ما درخت‌هایی می‌کاریم که رویشگاه‌ها به آن نیاز دارند. مثلا یک‌جا تعدادی بلوط کاشتیم تا یک جنگل بلوط تا حدودی احیا شود. درخت‌های میوه هم که از میوه‌هایش استفاده میشود و مردم هم بیشتر از این نوع نهال، استقبال کردند».
این نهال‌ها تا سال‌ها تحت پشتیبانی ماست
از او درباره این‌که آیا نظارتی بر این نهال‌ها بعد از کاشت هم وجود دارد یا نه، می‌پرسم. مثلا اگر خشک شوند، چه اتفاقی می‌افتد که می‌گوید: «چیزی که رسم شده این است که افراد و آشنایان داغ‌دیده‌ها می‌آیند یک یا چند تاج گل برای ابراز تسلیت به خانواده عزادار جلوی در مسجد می‌گذارند، رقم بالایی هم بابت این کار پرداخت می‌کنند اما بعد از یک روز، این تاج گل خشک می شود و دیگر هیچ جایی وجود خارجی ندارد و هیچ اثری نخواهد داشت، اما افراد با یک هزینه 600 یا 700 هزار تومانی یک نهال را می‌کارند و ما به آن‌ها تعهد می‌دهیم تا چندین سال این درخت پشتیبانی و آبیاری میشود و ... . حتی تا 2 سال اگر درخت خشک شود، تعهد داریم که درخت دوباره کاشته شود. بنابراین کاشت نهال، خیراتی میشود که سال های سال برای روح مرحوم ثواب خواهد داشت و ما خود را متعهد به این مراقبت می دانیم.
ماجرای شعارمان برگرفته از یک شوهر داغ‌دیده بود
«خانمی بود که سال 1400 فوت کرد و 2 تا بچه داشت. شوهرش واقعا عاشقانه او را دوست داشت. یکی از افرادی که برای کاشت نهال اقدام کرد، شوهر همین خانم بود». او با این مقدمه می‌افزاید: «تا یک سال بعد از فوت همسرش، واقعا داغدار بود و گاهی با من هم تماس می‌گرفت و درد دل می‌کرد یعنی از لحاظ روانی خیلی آسیب دیده بود. یک روز با من آمد تا درختی را که به یاد همسرش کاشته شده بود، ببیند. وقتی با هم رسیدیم جای آن درخت، یک جمله‌ای گفت که به شعار گروه ما هم تبدیل شد. وقتی رسیدیم پای درختی که جان گرفته بود و روی پلاکش، اسم همسر او بود، توقع داشتم که بزند زیر گریه و خیلی ناراحت بشود اما لبخندی زد و گفت: «عزیزم، ما به زمین درختی هدیه دادیم تا نفسی تازه کند، گویی که تو خودت هنوز بین ما نفس می‌کشی». این جمله را «گویی که او هنوز نفس می‌کشد» او به ما گفت. این شوهر دل‌نوشته‌های زیادی برای همسرش نوشته که بعضی‌هایش را من دیده‌ام. بار از من تشکر کرده که من چون این درخت را به یاد خانمم کاشتم، حالم خیلی بهتر شده است».
وقتی یک درخت به چندین درخت تبدیل میشود
او در پایان صحبت‌هایش می‌گوید: «یک اتفاق هم در ماجرای کاشت نهال می‌افتد که برای خود ما خیلی جالب است. معمولا وقتی یک درخت به یاد یک مرحوم کاشته میشود، دیگر اعضای خانواده و فامیل مرحوم هم ترغیب می‌شوند و می‌آیند چندین درخت دیگر می‌کارند. بنابراین یا به یاد یک مرحوم درختی کاشته نمی‌شود یا تعداد درخت‌هایی که کاشته میشود بیشتر از 2 یا 3 مورد است. الان آمار دقیقی ندارم اما بیشترین درختی که برای یک مرحوم کاشته شد، 7 یا 8 نهال بود. این اواخر به بهانه‌های مختلفی مانند تولد، صدقه و ... هم گاهی به ما پیشنهاد می‌دهند که می‌خواهیم درخت بکاریم ما از این‌ها هم استقبال می‌کنیم و امیدواریم که این فرهنگ بیشتر از گذشته، مورد استقبال مردم قرار بگیرد چون سرسبزی طبیعت و حال خوب محیط‌زیست، به نفع همه ماست.»
سایر اخبار این روزنامه
جولان 60 درصدی بنزین غیراستاندارد!
نگارگر ستایش جهانی از هنر ایرانی
طرح شکایت بیش از ۳۰نفر از اولیای دم حادثه مسجد مکی زاهدان
زنگ هشدار پشه آئدس
غرامت برای یک قرن جنایت
نظام ارزی کشور در انتظار نسخه های جدید
️عقب‌نشینی اروپا درباره سپاه
توافق تهران - مسکو برای دور تند «اجرای قرارداد ۲۵ ساله»
ترک نقادی در صداوسیما؛ بستر مرجعیت رسانه‌های خارجی
تغییر رویکرد بانک مرکزی در قبال بازار آزاد ارز
اعتبارات عمرانی خراسان رضوی قفل شد!
مارگیری دخترانه و 57 کارگاه جعل اسکناس!
امواتی که نفس می‌کشند
