روزنامه جوان
1401/11/06
دانش بنیان‌ها را از ساخت نمونه اولیه تا واگذاری زمین و صادرات حمایت می‌کنیم
در شرایط فعلی اگر یک عده فارغ التحصیل دانشگاه بخواهند یک شرکت دانش‌بنیان داشته باشند چه مراحلی را باید طی کنند؟ مرکز دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارزیابی بعد از شرکت‌شدن را انجام می‌دهد. یعنی باید یک شرکت و در آن یک محصول ایجاد شود و آن محصول از نظر سطح فناوری در حوزه فعالیت یا صنعتی خود از یک سطح متوسط به بالایی از نظر فناوری برخوردار باشد و بعد درخواست دانش بنیان شدن بدهد. بنابراین قبل از اینکه یک مجموعه‌ای از فارغ التحصیلان بخواهند درخواست دانش بنیانی شدن بدهند در ابتدا باید مشخص باشد که می‌خواهند در حوزه چه کسب و کاری کار کنند، می‌خواهند روی چه محصولی کار انجام دهند و اگر تولید انبوه آن محصول را هم ندارند حداقل در سطح نمونه اولیه تولید کرده باشند، بعد آن را بیاورند تا ما در مرکز دانش بنیان ارزیابی کنیم که دانش بنیان هست یا نه. حال ممکن است این سؤال ایجاد شود که محققان برای تولید نمونه اولیه و تحقیق و توسعه نیاز به منابع مالی دارند. در خصوص تأمین این منابع معمولاً فارغ التحصیلان طی پروژه پژوهشی ارشد و دکتری خودشان به یک نمونه اولیه محصول رسیده‌اند. حالا می‌خواهند تجاری‌سازی کنند و دنبال شرکتی برای پژوهشی که قبلاً انجام شده هستند. البته ممکن است ایده‌ای هم داشته باشند که می‌خواهند این ایده را تبدیل به محصول کنند که در این خصوص در معاونت علمی غیر از مرکز دانش بنیان یکسری مجموعه‌های دیگر هم هست که غالباً قبل از ما قرار می‌گیرند و آن‌ها نقش حمایتی به ویژه در تبدیل کردن ایده به محصولات و توسعه محصولات جدید دارند. ستاد‌های فناوری‌های راهبردی که حدود ۱۰ تا ستاد است، مرکز طرح‌های کلان، مرکز فناوری‌های راهبردی و مرکز فناوری‌های همگرا، مراکز و ستاد‌هایی هستند که کار مهم آن‌ها این است که کمک کنند، تیم‌هایی که یک ایده یا محصول اولیه دارند، آن ایده یا محصول اولیه را توسعه دهند و به یک محصول قابل تجارت تبدیل کنند. این‌ها قبل از مرحله دانش بنیان شدن قرار می‌گیرند و آنجا شرط حمایت دانش بنیان شدن نیست، بعد که آن محصول در سطح یک نمونه اولیه و ترجیحاً به تولید انبوه در حوزه خودش دست پیدا کرد، درخواست بررسی دانش‌بنیان داده میشود و ما بررسی می‌کنیم. اگر تأیید شد که این‌ها شرکت‌های دانش‌بنیان هستند، می‌توانند از یکسری حمایت‌های قانونی که قبلاً در قانونی حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان آمده‌بود و یکسری حمایت‌های جدیدی که امسال در قانون جهش تولید دانش‌بنیان آمده، استفاده کنند و همچنین از حمایت‌های مالی صندوق نوآوری و شکوفایی هم استفاده کنند که مختص شرکت‌های دانش بنیان است. بعد از دانش بنیان شدن شرکت چه تسهیلاتی به آن‌ها داده میشود و چه حمایت‌های از آن‌ها میشود؟ حمایت‌هایی را که از شرکت‌های دانش بنیان میشود، می‌توان حداقل در سه دسته ذکر کنم. یکسری حمایت‌ها مبتنی بر قانون است که در قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان آمده و برای اینکه شرکت‌ها بتوانند از این حمایت‌ها استفاده کنند باید در ابتدا تأییدیه دانش بنیان بودن خود را از ما بگیرند و بقیه راه این است که به سازمان‌هایی که این حمایت را می‌دهند، مراجعه می‌کنند و آن سازمان‌ها یا به شکل مکتوب از ما استعلام می‌کنند یا به سازمان‌هایی متصل هستند و از روی سامانه‌های ما می‌بینند که شرکت دانش‌بنیان است یا نه. به عنوان مثال یکی از این حمایت‌ها معافیت بیمه قراردادهاست. این معافیت برای پروژه‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در خصوص فعالیت‌های دانش بنیان آنهاست و بعد از اینکه شرکت‌ها دانش بنیان شدند به ما درخواست می‌دهند، بررسی می‌کنیم و به سازمان تأمین اجتماعی اعلام می‌کنیم که این قرارداد‌ها از آن ۶۷/۱۶ درصد معاف هستند یا در مورد حمایت‌های مالیاتی باز به همین شکل معافیت‌ها را باید به سازمان‌های مربوط اعلام کنیم. در مورد استقرار در شهرک‌های صنعتی هم باز مزایای خوبی این شهرک‌ها برای شرکت‌ها دانش بنیان دارند که براساس نامه ما این مزایا را می‌توانند به شرکت‌های دانش‌بنیان بدهند. شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با قیمت پایه‌ای که در مزایده‌ها است، بدون شرکت در مزایده، زمین را از شرکت شهرک‌های صنعتی با مزایای خیلی خوب خرید کنند. فکر می‌کنم ۱۰ درصد را نقد می‌گیرند و بقیه را در طول ۴۰ تا ۶۰ ماه از شرکت دریافت میشود. یکسری حمایت‌ها هم داریم که به شکل تفاهمنامه بین سازمانی، بین معاونت علمی و یکسری سازمان‌های دیگر انجام میشود. از آن جمله امریه سربازی در شرکت‌های دانش بنیان است که این حمایت براساس تفاهمی است که بین معاونت علمی و ستاد کل نیرو‌های مسلح با دستور رهبر معظم انقلاب انجام شده و افراد کلیدی این شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند سربازی خود را در همان شرکت‌ها بگذرانند. همچنین نخبگان هم می‌توانند سربازی خود را در شرکت‌های دانش بنیان انجام دهند. یک دسته از حمایت‌ها را هم صندوق نوآوری و شکوفایی ارائه می‌کند که حمایت‌های مالی و تسهیلاتی است و برای این‌ها هم شرکت اول باید دانش بنیان شود. بعد از اینکه دانش بنیان شد، صندوق نوآوری براساس تأییدیه ما می‌آید در چندین سرفصل تسهیلات را برای نمونه سازی، سرمایه در گردش، لیزینگ ماشین آلات و تجهیزات، توسعه کارخانه و فضای ساخت حمایت انجام می‌دهد. با توجه به اینکه امسال از طرف رهبر معظم انقلاب به عنوان سال تولید، دانش بنیان، اشتغال‌آفرین نامگذاری شده به شکل خلاصه چه پیشرفت‌هایی در خصوص شعار امسال انجام شده‌است؟ در مورد شعار امسال چندتا اتفاق افتاده‌است. یکی اینکه ورودی درخواست ارزیابی ما زیاد شده و با اینکه ورودی ما بیش از دو برابر شده‌است، ولی توانسته ایم زمان ارزیابی را با برنامه‌ریزی که در طول یکسال اخیر کردیم، خیلی کوتاه‌تر کنیم و متوسط ارزیابی را از بالای ۱۰۰ روز به حدود کمتر از ۵۰ روز برسانیم. برنامه ما این است که آرام‌آرام دوباره این را اصلاح کنیم که ان شاءالله به متوسط یک ماه برسانیم. البته هنوز فاصله داریم و پرونده‌هایی هم از سال گذشته داشتیم که حداکثر زمانی که در فرآیند ارزیابی بودند، شاید بالغ بر ۲۰۰ روز و گاهی در مواردی استثنایی تا ۳۰۰ روز هم بود ولی امسال ما پرونده‌های بالای ۷۰ روز را رصد می‌کنیم و هر پرونده‌ای که زمانش بیشتر از ۷۰ روز شود به شکل ویژه پیگیری میشود. هر چند به ندرت پرونده بالای ۷۰ روز داریم و شاید مجموع اعداد آن بین ۱۰ تا ۲۰ پرونده باشد، در حالی که ما ماهانه چیزی بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ ارزیابی بار اول یا ارزیابی تمدیدی داریم. خوشبختانه یکسری دسترسی‌ها هم در سازمان‌های مختلف با توجه به شعار سال ایجاد شده و داریم فضا را برای استفاده شرکت‌های دانش بنیان از حمایت‌هایی که سازمان‌های دیگر دارند، فراهم می‌کنیم تا ان شاءالله از تسهیلگری‌هایی که این نهاد‌ها هم دارند، استفاده کنند. در راستای ارتباط بین شرکت‌های دانش بنیان و صنعت چه اقداماتی انجام شده‌است؟ در خصوص ارتباط بین شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌های صنعتی یک سری نهاد‌های کارگزاری وجود دارد که کار آن‌ها وصل کردن توانمندی‌های دانش بنیان‌ها به شرکت‌های صنعتی و سرمایه گذاران بزرگ است. در این موارد کار ما این است که سعی کنیم آن کارگزاران را توانمندسازی کنیم و حمایت‌هایی از آن‌ها کنیم تا بتوانند کار‌های خود را انجام دهند. همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان برای اینکه بتوانند یک راه حل فناورانه برای یک شرکت صنعتی معرفی کنند، معمولاً آن شرکت‌ها از ما اطلاعات می‌گیرند. ما مرتباً با شرکت‌های صنعتی و سازمان‌های بزرگ برای پروژه ها، قرارداد‌ها و همچنین نیاز‌های فناورانه آن‌ها مکاتبه داریم و این استعلام‌ها را مرتباً پاسخ می‌دهیم و آن‌ها از توانمندی‌های این شرکت‌ها مطلع می‌شوند. گاهی هم خود شرکت‌ها یک بازار، شرکت بزرگ یا سازمانی را شناسایی کرده‌اند و از ما درخواست می‌کنند ما آن‌ها را معرفی کنیم تا آن سازمان یا شرکت به آن‌ها اعتماد کند که ما توانمندی شرکت در آن حوزه نیاز را بررسی می‌کنیم و اگر مورد تأیید بود نامه تأییدیه به شرکت‌ها می‌دهیم. واقعاً فعالیت‌های زیادی در این راستا توسط بخش‌های دیگر معاونت مانند ستاد‌های فناوری و جا‌های دیگر درحال انجام است که مجموع آن کمک می‌کند تا شرکت‌ها بتوانند بازار‌های بزرگ‌تری را کسب کنند. حضور شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در کشور‌های دیگر چه مقدار تغییر کرده و برای صادرات خدمات فنی و مهندسی و دانش‌بنیان چه اقداماتی در حال انجام است؟ در خصوص بحث‌های صادرات معاونت علمی یک مرکز مستقل به نام مرکز تعاملات و همکاری‌های بین‌المللی دارد که کار اصلی آن تسهیل همین فعالیت‌های صادراتی شرکت هاست که به شکل‌های مختلف در قالب حمایت از حضور در رویداد‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی، اعزام و در کنار پذیرش هیئت‌های تجاری و وصل‌شدن به بازار‌ها از طریق خانه‌های نوآوری ایران در کشور‌های دیگر کار انجام می‌دهد. حدود ۱۰ خانه نوآوری در کشور‌های مختلف از جمله چین، هند، روسیه، کنیا، عراق، ترکیه، سوریه و چند کشور دیگر ایجاد شده که کار آن‌ها این است که نیاز‌ها را از آن طرف شناسایی کرده و به ما اعلام کنند و ما شرکت‌های مناسب را معرفی کنیم و از این طرف هم اگر شرکتی خواست فعالیت در کشوری دیگر انجام دهد و اطلاعاتی نیاز داشت، از آن طرف اطلاعات به این شرکت بدهد و اگر قرار شد همکاری انجام شود، تسهیلگری‌ها را برای همکارهای‌ها فراهم کند. نحوه انتخاب و به کارگیری همکاران شما در بخش شرکت‌های دانش بنیان به چه نحو است؟ و اینکه شایعاتی را در خصوص اینکه در گذشته شرکت ها‌ی دانش بنیان حیاط‌خلوت فرزندان برخی از مسئولان بوده‌اند، چه مقدار قبول دارید؟ کلاً سیستم ما براساس یکسری کارگزارانی است که در بیرون از سازمان کار می‌کنند و ما بر آن‌ها نظارت می‌کنیم. ما یک تیم محدود حدود ۱۵ نفر در خود معاونت برای کار ارزیابی داریم و یک شبکه بزرگی حدود ۵۰ شرکت کارگزاری بالغ بر ۲۰۰ نفر این ارزیابی را در طول سال انجام می‌دهند. همانطور که گفتم ورودی ما در طول سال خیلی زیاد است و ماهی بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ ورودی جدید داریم، همچنین ارزیابی‌های تمدیدی هم داریم؛ یعنی یک شرکت که یک‌بار تأیید شد، اینگونه نیست که تا ابد دانش بنیان باشد، بلکه در بازه‌های دو تا سه ساله ارزیابی مجدد می‌شوند و به همین خاطر نیاز به حجم انبوهی از بازدید‌ها و بررسی‌ها دارد که شبکه کارگزاری این کار را انجام می‌دهد و برای اینکه تعارض منافعی هم پیش نیاید، خود این شرکت‌های کارگزار هم ارزیابی می‌شوند و البته آن‌ها شرکت‌های کارگزار شرکت تولیدی که در آن حوزه‌های فعالیت کنند هم نیستند. همچنین هزینه ارزیابی را هم خود ما می‌دهیم و رابطه مالی بین شرکت‌های کارگزار ارزیابی و شرکت‌های ارزیابی شونده وجود ندارد. در خصوص مواردی هم که گفتید واقعاً نه، چنین چیزی واقعیت دارد. هر شرکتی از هر جای ایران باشد با یک استاندارد ارزیابی میشود و خروجی شرکت‌های تأیید شده هم این مسئله را تأیید می‌کند که از همه جا هستند؛ پس داده‌ای مبنی بر این چیزی که شما گفتید حداقل ما نداریم. براساس اطلاعاتی که ما در سامانه خود داریم چنین چیزی صحت ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
دانش بنیان‌ها را از ساخت نمونه اولیه تا واگذاری زمین و صادرات حمایت می‌کنیم
انگلیس ۲۰۰ کودک پناهجو را به آدم‌ربایان سپرد!
مدارس پول مردم را پس بدهند
جدال ویلاسازی در زمین کشاورزی با امنیت غذایی
۲۴ فیلم در تنور جشنواره فجر
خط و نشان مسکو برای تانک‌های امریکایی و آلمانی
فهرست بلند ایران از تحریم حامیان اغتشاشات
پیام السودانی به واشنگتن از قلب پاریس
دیپلماسی ناتوان ورزشی در دفاع از «خلیج فارس»
مورد عجیب عادی فیروزی!
مورد عجیب عادی فیروزی!
کسی برای دنی آلوز اشک نریخت!
