روزنامه وطن امروز
1401/11/20
عشق علیه نفاق
سجاد رضایی‌مقدم: اتاقک گلی یکی از مهم‌ترین آثاری است که در جشنواره چهل‌ویکم حضور دارد؛ فیلمی با مضمون جنایات منافقین با روایتی عاشقانه در دل این خباثت‌ها. بی شک سینما یکی از بهترین ابزارها برای تبیین و روشنگری پیرامون جنایت‌های انجام شده توسط گروهک تروریستی منافقین است؛ گروهکی که طی ۴ دهه عمر سیاه خود با انجام بیش از 17 هزار ترور، یکی از خبیث‌ترین گروه‌های تروریستی جهان به شمار می‌رود و این در حالی است که تنها ۱۵ فیلم از بیش از ۷ هزار فیلم اکران شده سینمای ایران درباره این گروهک بوده که خود گواهی است مبنی بر دست خالی سینمای کشور پیرامون تبیین و روشنگری درباره این گروهک تروریستی. از همین رو است که بنیاد فرهنگی روایت فتح با تولید فیلم «اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری در چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر تلاش کرده با ارائه یک اثر هنری، بخش کوچکی از خباثت‌های گروهک نفاق علیه مردم و کشور را بر پرده نقره‌ای بنشاند. میزان رضایت منتقدان و اصحاب رسانه نشان می‌دهد «اتاقک گلی» یکی از مهم‌ترین آثار این دوره از جشنواره به شمار می‌رود. میکائیل دیانی، فعال رسانه و کارشناس حوزه سینما طی یادداشتی با اشاره به منحصر به فرد بودن این اثر سینمایی گفت: فیلمی که قصه دارد؛ قصه‌اش چفت و بست روایی دارد و کارگردان توانسته فیلمنامه را در اجرا به ثمر برساند. بر خلاف برخی فیلم‌های این جشنواره، فیلم لنگ روایت نیست؛ کند نیست و ریتم و تمپوی فیلم کامل حفظ شده است. قهرمان دارد و ما با او همراه می‌شویم. به لحاظ کارگردانی، فیلم قابل قبولی است و محمد عسگری انگار همه تجربه‌های دستیار کارگردانی‌اش را به کار گرفته تا فیلمی خوش‌سر و شکل ارائه کند؛ اگرچه می‌توان بخشی از دکوپاژها و حرکات دوربین را در فیلم‌هایی که او دستیاری کرده نیز پیدا کرد. نقطه تفاوت دیگر «اتاقک گلی» و تفاوتش با عموم فیلم‌های جشنواره فیلم فجر هم نبود سوپراستار است. غیر از آناهیتا افشار و تورج الوند که سال گذشته در جشنواره خوب دیده شدند؛ باقی بازیگران در فضای سینمایی گمنامند اما توانسته‌اند در کنار هم فیلم سر و شکل‌داری به وجود آورند. داوود صبوری به عنوان تهیه‌کننده این اثر سینمایی درباره تولید این فیلم گفته است: این فیلم درباره مقاومت گروهی از مردم یک روستا در کنار رزمندگان، در برابر یک دشمن واحد به نام منافقین است. برشی از عملیات مرصاد هم در این فیلم روایت میشود و مربوط به اتفاقی است که منجر میشود گروهی از رزمندگان وارد یک روستا شوند و اتفاقاتی در آنجا رقم می‌خورد. همین حوادث را در قالب درام روایت کرده‌ایم. وی افزود: داستان این فیلم بر اساس یک اتفاق واقعی روایت شده است که با تحقیقات آن را کامل‌تر هم کرده‌ایم تا بتوانیم در قالب یک فیلم آن را روایت کنیم. داستان فیلم ما در منطقه‌ای از کرمانشاه روایت میشود اما هم ماجرای انتخاب سوژه و هم لوکیشنی که داستان در آن روایت میشود، هیچ ارتباطی با حوادث اخیر ندارد. شما هر وقت درباره تاریخ، فیلم بسازید، روایت شما کهنه نخواهد بود، چرا که تاریخ همواره تکرار میشود. وی ادامه داد: در سال‌های دفاع مقدس، مردم مرزنشین ما سختی‌های بسیاری را تحمل کردند. هر کسی با اسلحه وارد خاک هر کشوری شود، دشمن به حساب می‌آید و باید در برابرش مقاومت کرد. فیلم ما روایتی از ماندن و شهید شدن در برابر یک دشمن واحد است. تا سال‌ها اگر همچنان درباره منافقین در سینمای ایران فیلم ساخته شود، باز هم این ظرفیت وجود دارد. شخصاً معتقدم بسیاری از اتفاقات و التهابات اخیری که در کشور شاهد بوده‌ایم، زیر سر عوامل همین گروهک بوده است و ما باید با ماهیت این افراد آشنا شویم. وی درباره بازنمایی عملیات مرصاد در سینمای ایران نیز گفت: تجهیزاتی که منافقین در این عملیات داشتند، تجهیزاتی بسیار خاص بود که امروز پیدا کردن نمونه آنها بسیار سخت است. بخش عمده‌ای از این تجهیزات همان زمان منهدم شد. تنها حالت بازنمایی این تجهیزات در یک فیلم سینمایی این است که بودجه بسیاری در اختیار داشته باشید و آنها را در قالب ویژوال و جلوه‌های ویژه به تصویر درآورید. اطلاعات مربوط به این عملیات امروز در فضای مجازی وجود دارد و مردم می‌توانند به مستندات آن مراجعه کنند. یک مسیر ۱۰۵ کیلومتری را مملو از ادوات نظامی کرده بودند. ما هر چقدر هم تجهیزات در فیلم جمع کنیم، بازهم نمی‌توان این حجم از ادوات را نمایش داد. صبوری به دشواری تأمین تجهیزات نظامی برای ساخت فیلم سینمایی در ماه‌های اخیر هم اشاره کرد و گفت: ما فیلم را در شرایط بسیار سختی در جوانرود فیلمبرداری کردیم و امیدوارم خدا تجربه این شرایط را قسمت هیچ‌کس نکند! ساختن فیلم دفاع مقدس در این شرایط بسیار سخت است. ما از هراس شرایطی که وجود داشت، حتی می‌ترسیدیم از آرپی‌جی استفاده کنیم. به همین دلیل معتقدم سخت‌ترین فیلم دفاع مقدس را در شرایط ملتهب جوانرود ساخته‌ام. تهیه‌کننده «اتاقک گلی» ادامه داد: در اوج التهابات فیلمبرداری پروژه ما به مدت ۴۲ روز متوقف شد و بهترین زمان فیلمبرداری در تابستان را به دلیل همین شرایط از دست دادیم. بابت همین مسائل است که این تجربه را سخت‌ترین فیلم دفاع مقدسی می‌دانم. وی درباره ترکیب بازیگران گفت: در این فیلم از حضور بازیگران بومی کرمانشاه هم استفاده کردیم، چرا که زبان کرمانشاهی بسیار سخت است. حتی یک منطقه نسبت به منطقه دیگر زبان متفاوتی دارند و تلاش کردیم در ترکیب بازیگران این نکته را با بهره‌گیری از بازیگران بومی در کنار بازیگران اصلی لحاظ کنیم. به هر شکل آنچه مشخص است اینکه «اتاقک گلی» اثری سینمایی است که ماموریت و رسالت خود را بدرستی ایفا کرده است از این رو باید به بنیاد فرهنگی روایت فتح که در کنار اعتماد به یک تیم و گروه جوان چنین موضوع مهم و حساسی را تولید و آن را به سبد سینمای ایران ارائه کرده است خدا قوت گفت. *** از حاشیه‌های یک اظهار نظر تا حضور کارکنان وزارت نفت در جشنواره فجر گروه فرهنگ و هنر: افتتاح رسمی بخش بازار جشنواره فیلم فجر، بازدید وزرای ارشاد و نفت از سینمای رسانه، ادامه واکنش‌ها به حاشیه‌های برنامه هفت، مشخص نشدن نام داوران و مهمانان خارجی و پخش نشدن یک فیلم، به همراه چند اتفاق دیگر، روزی پرحاشیه را در فاصله ۳ روز مانده تا اختتامیه جشنواره فیلم فجر رقم زد. سه‌شنبه ۱۸ بهمن‌ماه همانند روزهای دیگر جشنواره، ۲ فیلم برای نمایش در پردیس سینمایی ملت در نظر گرفته شده بود که از بین آنها فقط از یک فیلم رونمایی شد. در این روز خبرنگاران و عکاسان حاضر در سینمای رسانه روز شلوغی را پشت سر گذاشتند که برخی حواشی آن در این گزارش مرور میشود. * یکی از مهم‌ترین حاشیه‌های روز سه‌شنبه جشنواره فجر ادامه واکنش‌ها به اظهارات مطرح‌شده توسط یک فیلمساز در برنامه سینمایی هفت بود که کانون کارگردانان در بیانیه‌ای با محکوم کردن «جملاتی به دور از ادب و اخلاق» خواستار عذرخواهی صداوسیما شد. از حاشیه‌های برنامه هفت که بگذریم، به وضعیت مبهم بخش بین‌الملل و بازار فیلم جشنواره می‌رسیم که بعدازظهر ۱۸ بهمن به شکل رسمی با حضور رئیس سازمان سینمایی در برج میلاد افتتاح شد. غرفه‌های این دوره از بازار جشنواره به جز انجمن‌ها و موسسات ایرانی مثل بنیاد فارابی، هنر و تجربه، انجمن سینمای جوانان و مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و انیمیشن، شامل نمایندگانی از کشورهای روسیه، سوریه، عمان، ترکیه و... میشود. نکته قابل تامل در این بخش تاکید مدیران بر باشکوه بودن آن و حاصل شدن تمام برنامه‌ریزی‌هاست ولی خلوت بودن فضا از حضور فعالان تخصصی بازار فیلم و خالی بودن بعضی غرفه‌ها از پوستر و اقلام تبلیغاتی مرسوم در چنین مکانی که نتیجه مشاهدات عینی و پیگیری‌های خبرنگار ایسنا بوده است شرایط دیگری را نشان می‌دهد. البته به قول رئیس سازمان سینمایی، شاید در پایان کار قضاوت و ارزیابی درست‌تری را بتوان از این بخش انجام داد. آخرین فیلم این روز (سه‌شنبه) جشنواره یکی از تولیدات بنیاد سینمایی فارابی به نام «گل‌های باوارده» به کارگردانی مهرداد خوشبخت بود که هنوز خیلی‌ها آن را با نام قدیمی‌اش یعنی «پالایشگاه» می‌شناسند. * با توجه به اینکه این فیلم به مهندسی جنگ و فعالیت پالایشگاه نفت در زمان جنگ اشاره دارد، جواد اوجی، وزیر نفت و جمعی از کارکنان وزارتخانه نفت با لباس فرم به پردیس ملت رفتند تا در کنار اهالی رسانه این فیلم را تماشا کنند اما با آنکه پخش فیلم به جای ساعت ۱۹ به ساعت ۲۰ موکول شد تا هم وزیر نفت برسد و هم نسخه نهایی فیلم آماده شود ولی خبری از نمایش این فیلم نشد و دقایقی از ساعت ۲۱ گذشته بود که دبیرخانه جشنواره اعلام کرد به دلیل نقص فنی در نسخه kdm فیلم امکان پخش آن وجود ندارد. روابط عمومی فیلم هم با عذرخواهی بابت این اتفاق، از تلاش برای برنامه‌ریزی و تعیین وقتی دیگر برای نمایش فیلم در جشنواره خبر داد.