به‌سوی منافع ایران در چین

هرجا منافع ملی ایران باشد، ما همانجا هستیم، چه شرق و چه غرب. اکنون ما را در چین بیابید، زیرا در آنجا منافع خود را یافته‌ایم. غرب اگر می‌خواهد رقیب شرق در همکاری تجاری با ایران باشد، باید به ایران نشان دهد که منافعی در آنجا دارد. غرب تاکنون نسبت به ایران و در حق ایران، منافع‌خواری کرده است. سال‌ها غارت و دشمنی غرب با ایران و دشمنی پاییزانه امسال با نقشه‌کشی همه‌جانبه و واردکردن همه قوا و اندیشه‌ها و برنامه‌ها برای براندازی در ایران، راه دیگری پیش پای ایران نگذاشت که بتواند امیدی به جست‌و‌جوی منافع خود در غرب داشته باشد. حالا رئیس‌جمهور در پرشمارگان‌ترین روزنامه چین-مردم- از عقب‌افتادگی در روابط «دوستان قدیمی و شرکای جدید» می‌نویسد و در فرودگاه به گاه پرواز به سوی چین، وعده جبران این عقب‌ماندگی و اجرایی‌کردن سند راهبردی ۲۵ ساله را می‌دهد. امیرعبداللهیان، وزیر خارجه، اما در آستانه سفر به شرق نکته دیپلماتیکی را به گوش غرب می‌رساند: «هرجا منافع ملت ایران باشد، ما همانجا هستیم.»
سید ابراهیم رئیسی دو‌شنبه شب پیش از عزیمت به چین در فرودگاه مهرآباد تهران یادآور شد که این سفر چه تفاوتی با گذشته و با سفر‌های معمول دارد: «این سفر به دعوت رئیس‌جمهور کشور دوست چین انجام می‌شود. در این سفر ابتدا اجرایی‌شدن سند راهبردی ۲۵ساله بین ایران و چین دنبال خواهد شد. با چین ارتباطات زیادی داریم، اما از ظرفیت‌های دو کشور برای ارتقای سطح روابط، به ویژه در زمینه اقتصادی و تجاری غفلت شد و متأسفانه در این راستا یک عقب‌ماندگی جدی داریم. کشور‌هایی، چون چین و ایران هر کدام ظرفیت‌های بسیاری و به عنوان دوکشور مستقل، منافع مشترکی در منطقه و جهان دارند و می‌توانند ارتباطات بیشتری داشته باشند. بر این اساس ما باید عقب‌ماندگی در روابط با چین را جبران کنیم. برای جبران این عقب‌ماندگی باید ظرفیت‌های دو کشور، به ویژه در موضوع تبادل تجاری و اقتصادی به شکل دقیق شناخته شود.»
در ماه‌های گذشته گزارش‌هایی درباره رفتار نامناسب دولت قبل با چین و منافع استراتژیک ایران در این کشور منتشر شد، شاید رئیسی سعی کرد به این نکته نیز پاسخ دهد: «در اراده دو کشور توسعه و ارتقای سطح روابط دیده می‌شود. در حوزه‌های مختلف اقتصادی، انرژی و مالی پولی با چین ارتباط داریم. این روابط باید دنبال شود. وزیران ما هم در این سفر تفاهمنامه‌هایی را به امضا خواهند رساند که بر این اساس ٢٠تفاهمنامه به امضای مسئولان و مقامات عالی دو کشور می‌رسد.»
ما اکنون در چین هستیم.


اما وزیرخارجه ایران که به همراه چند وزیر دیگر در این سفر که نخستین «سفر دولتی» به چین در ۲۰ سال گذشته است، در پیامی نشان داد که دوست دارد غربی‌ها و یکجانبه‌گرایان جهان بهتر از دیگران پیام سفر ایران به چین را بفهمند: «همراه رئیس‌جمهور برای انجام سفر دولتی عازم چین هستم. مناسبات متنوع دوجانبه، چندجانبه‌گرایی و پیگیری سیاست خارجی متوازن در دستور کار است. ایران و چین مصمم به اجرای کامل برنامه مشارکت جامع راهبردی هستند. هرجا که منافعی برای ملت است، ما آنجا هستیم.»
سیاست خارجی ایران متوازن است. این یعنی سفر به چین به‌معنای خلاصه‌شدن سیاست‌خارجی ایران در شرق نیست. چین از بسیاری جهات مدیون و وامدار ایران است. اولین و مهم‌ترینش.
شکست هژمونی امریکا در جهان به دست ایران و جبهه مقاومت است. این برای چین که به‌سرعت در اقتصاد جایگزین امریکا می‌شود و در ابعاد نظامی با تهدید‌های امریکا در قضیه تایوان روبه‌روست، باید مهم تلقی شود. معرفی جهانی که یکجانبه‌گرایی امریکا را به چالش کشیده نیز با اقتدار منطقه‌ای ایران شکل گرفته و تمدید می‌شود. چین می‌تواند منافع دوجانبه با ایران را به سطحی برساند که به بسیاری از چالش‌هایی که با امریکا دارد، از این‌طریق پاسخ داده شود. ایران نیز آینده جهان را در آسیا و شرق و کشور‌های درحال توسعه می‌بیند. آینده، را نباید در حال فروخت. باید آن را خرید و ما برای همین است که به چین می‌رویم.