روزنامه جوان
1401/12/07
سایه نوسان نرخ ارز بر بازار کالا‌های سرمایه‌ای
یکی از تبعات اغتشاشات پاییز این بود که بازار ارز از حالت ثبات به سمت التهاب رفت و با ادامه‌دار شدن این التهاب، تقاضای سوداگری و تقاضای ناشی از حفظ ارزش دارایی ورود وسیع‌تری به بازار ارز پیدا کرد، نتیجه تشدید ورود به بازار ارز، رشد بیشتر نرخ و تشدید انتظارات تورمی بود.در این میان تحلیل‌هایی از سوی برخی افراد در رسانه‌ها عنوان میشود که محتوای آن ارتباط دادن رشد بهای ارز به مسائلی مانند کسری بودجه و رشد نقدینگی است، اما بررسی تحولات چهار سال اخیر اقتصاد ایران نشان می‌دهد، در این دوره آنچه موجب تورم در اقتصاد ایران شده و اتفاقاً عاملی برای رشد تقاضای پول در اقتصاد ایران بوده است، رشد بهای ارز است. در واقع بهای ارز پیشران و لکوموتیو ایجاد تورم در اقتصاد کشورمان بوده است.
مرکز مبادله ارز و طلا همانند مرکز مبادلات ارزی سال‌های ۹۱ و ۹۲ طراحی شده است، به طوری که همه دستگاه‌های تأییدکننده ارز مورد نیاز مانند وزارت بهداشت، وزارت علوم، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ورزش و جوانان، آموزش‌وپرورش، صداوسیما، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت راه و شهرسازی، صندوق ضمانت صادرات، سازمان حج و زیارت، وزارت امور خارجه و دیگر دستگاه‌ها نماینده در این مرکز دارند و درخواست‌ها که به هر یک از این دستگاه‌ها مربوط میشود، بررسی و در صورت تکمیل بودن و مطابقت مدارک، مورد تأیید قرار گرفته و به بانک مرکزی برای تخصیص ارز ارجاع داده میشود. در این ساختار، ارز مورد نیاز متقاضی برای مصارف مشخص‌شده پرداخت میشود و دیگر ارزی برای سوداگری و سفته‌بازی داده نمی‌شود.
همزمان با راه‌اندازی این مرکز، سوداگران در بازار غیررسمی فعال‌تر شدند و با تعیین قیمت ارز در فضای مجازی با کاهش قیمت ارز مقابله می‌کنند. همین اتفاق در روز‌های اخیر بر بازار مسکن، خودرو، لوازم خانگی و حتی مواد غذایی تأثیرگذار بوده است. گزارش میدانی «جوان» از افزایش قیمت لوازم خانگی بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان از روز چهارشنبه در بازار تهران و برخی مراکز استان‌ها حکایت دارد. رشد قیمت خودرو و موادغذایی نیز از دو هفته گذشته کلید خورده و به رغم واردات و افزایش عرضه قیمت‌ها هنوز کاهش نیافته است. آنچه این روز‌ها موجب نگرانی مردم شده، فعال شدن دلالان و سودجویان در بازار‌هایی است که با معیشت خانوار گره خورده است. برخلاف عموم مردم، کارشناسان اقتصادی به آینده کنترل قیمت‌ها و ثبات بازار ارز امید دارند و معتقدند دولت و بانک مرکزی عزم خود را جزم کرده‌اند با شفاف شدن معاملات ارز و طلا بازار را به دست بگیرند.
اتاق فکر مافیا، سفره مردم را نشانه رفته است
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفتگو با «جوان» راه‌اندازی بازار مبادله ارز و طلا را در کنترل قیمت بازار و مقابله با دلالان و سودجویان مفید می‌داند و می‌گوید: در گذشته در بازار متشکل ارزی برخی دور هم جمع می‌شدند و نرخ ارز و طلا را اعلام می‌کردند، در حالی که تقاضای دیگری در میدان فردوسی و صرافی‌های تهران وجود داشت و برخی معامله‌گران نمی‌خواستند معامله‌شان علنی و شفاف شود، اما با ورود بانک مرکزی و راه‌اندازی این بازار، میزان تقاضای بازار برای ارز و طلا شفاف میشود، هر چند در روز‌های آغازین این مرکز برخی که منافع‌شان به خطر افتاده بود، با بالا بردن نرخ در فضای مجازی تلاش کردند اقدامات دولت و رئیس کل بانک مرکزی را بی‌اهمیت جلوه دهند.
وی می‌افزاید: در گذشته به دلیل سیاست‌های غلط تصمیم‌گیران، ممنوع شدن واردات خودرو و لوازم خانگی نقش دلار بر بازار‌های سرمایه‌ای و حتی سفره مردم بسیار پررنگ شد، از این رو هر اقدامی در این بازار‌ها تورم انتظاری ایجاد می‌کرد، به طوری که در برخی مقاطع قیمت ارز و طلا ثابت ماند، اما برنج، گوشت و مواد غذایی گران شد. در حال حاضر مافیای این کالا‌ها سفره‌های مردم را نشانه گرفته‌اند و برای کسب سود بیشتر حاضرند سفره هموطنان‌شان کوچک و کوچک‌تر شود.
وی به تفاوت قیمت نرخ دلار در بازار معاملات ارز و سکه و بازار آزاد اشاره کرد و گفت: متأسفانه در این روز‌ها هم اجاره کارت ملی ادامه دارد و هم اینکه مردم در بازار آزاد مشغول خرید و فروش ارز هستند، به همین دلیل تفاوت نرخ از ۴۲ هزار تومان به ۵۶ هزار تومان رسیده است. باید بانک مرکزی با قاطعیت با حمایت ابزار‌های نظارتی با متخلفان مقابله کند چراکه این کارشکنی‌ها از روزی کلید خورد که بازار مبادلات ارز و سکه رسماً کار خود را آغاز کرد، زیرا برخی فعالان بازار از شفافیت هراس دارند و آن را مخل سود‌های نجومی خود می‌دانند.
بساط دلار هرات و فردایی باید جمع شود
بغزیان از روش قیمت‌گذاری خودرو‌های وارداتی انتقاد کرد و گفت: زمانی که پیش‌پرداخت ثبت‌نام خودرو نیم‌میلیارد تومان تعیین میشود، طبیعی است که بازار خودرو به تبع آن با افزایش قیمت مواجه میشود. با اینکه بانک مرکزی اعلام کرده است مواد اولیه و کالا‌های واسطه‌ای ارز ارزان می‌گیرند، اما تولیدکنندگان لوازم خانگی که از آینده بازار و تأمین مواد اولیه هراس دارند، قیمت کالایی که با ارز ۳۰ هزار تومانی تولید شده به یک باره ۵ تا ۱۰ میلیون تومان گران و با نرخ ارز آزاد قیمت‌گذاری می‌کنند. همین اتفاقات موجب میشود، دارنده مسکن قیمت را به دلار تعیین کند و بازار سوداگری در تمامی بازار‌ها شکل بگیرد، از این رو باید دولت با تشریح جزئیات اقدامات خود خیال تولیدکنندگان را راحت کند تا بازار به تعادل نسبی برسد.
این استاد دانشگاه تأکید می‌کند: متأسفانه اتاق فکر مافیا شبانه‌روز در حال فعالیت است. باید بساط تعیین نرخ دلار در هرات و اربیل جمع شود. چرا قیمت دلار شب گذشته تعیین و فردای آن روز نرخ دلار در تهران ۳ تا ۴ هزار تومان بالاتر قیمت‌گذاری میشود. باید نهاد‌های نظارتی با این سودجویان مقابله کنند تا در کوتاه‌مدت اقدامات درست دولت و بانک مرکزی بر معیشت و سفره‌های مردم تأثیرگذار باشد.
سایر اخبار این روزنامه
توان تهاجمی ما را روز حادثه خواهید دید
بنیه بی‌نظیر ثروت اجتماعی نظام
بازی با مرگ شهرام عبدلی از خط قرمز تا آسوده باش
سایه نوسان نرخ ارز بر بازار کالا‌های سرمایه‌ای
جان «پیروز» در خطر شکست‌های مکرر محیط‌زیست!
حمله سلبریتی‌ها به اتاق تهران!
برخورد یک‌جانبه با معتادان و سارقان راه به جایی نمی‌برد
والدین به جای مچ‌گیری دنبال رفاقت با فرزندان معتاد خود باشند
