سریال‌های بین‌المللی نمایش خانگی و وداع با شهرام عبدلی


 
 
 


 
  خیز نمایش خانگی برای سهم‌گیری  از تجارت بین‌المللی سریال
نمایش مجموعه‌های «جیران» در 15 کشور آسیایی و آفریقایی و «زخم کاری» در یک شبکه بزرگ آمریکایی و پذیرش «آکتور» در جشنواره سریز مانیا، نشان از ظرفیت بالای صنعت سریال‌سازی در ایران دارد
 
کریم بابایی - صبح دیروز گزارشی در ایرنا منتشر شد که از نمایش چند سریال خانگی در کشورهای خارجی خبر می‌داد. بر اساس این گزارش آثار شاخصی مانند «جیران» و «یاغی» که طی امسال در پلتفرم‌ها نمایش داده شدند، این روزها در برخی شبکه‌های تلویزیونی و پلتفرم‌های خارجی منتشر می‌شود و قرار است در آینده نیز پخش شود. اتفاقی که با توجه به زبان فارسی این محصولات و ساخته شدن آن‌ها با فرهنگ مخاطب فارسی‌زبان، تماشای آن از سوی مخاطب خارجی جالب توجه است؛ خواه این بیننده در غرب آسیا با فرهنگی نزدیک به ایران زندگی کند یا در شرق آسیا یا حتی اروپا و آمریکا ساکن باشد. از «جیران» تا «جزیره» در صدر فهرست سریال‌های صادرشده پلتفرم‌های داخلی، «جیران» قرار دارد. سریال تاریخی و کمابیش بیگ‌پروداکشن حسن فتحی که در کشورهای بنگلادش، قزاقستان، عراق و پاکستان در حال پخش است و همچنین قرار است در شبکه‌های تلویزیونی ژاپن، روسیه، عراق، بوسنی و کشورهای حوزه خلیج فارس و شمال آفریقا شامل قطر، عمان، امارات، تونس، مراکش، الجزیره و لیبی منتشر شود. «هم‌گناه» ساخته مصطفی کیایی در کشورهایی چون بنگلادش و عراق، «یاغی» اثر محمد کارت در ژاپن و مالزی و آثار دیگری چون «ملکه گدایان» به کارگردانی حسین سهیلی‌زاده، «می‌خواهم زنده بمانم» ساخته شهرام شاه‌حسینی، «نهنگ آبی» اثر فریدون جیرانی و «جزیره» به کارگردانی سیروس مقدم نیز در کشور عراق به نمایش درآمده‌اند. چندی پیش نیز خبری از حضور سریال «آکتور» در بخش رقابت بین الملل جشنواره سریز مانیای فرانسه، معتبرترین جشنواره سریال در اروپا منتشر شد. این سریال محصول مشترک فیلیمو و نماوا، در میان 8 سریال این بخش قرار دارد که بعضی محصول پلتفرم‌های بزرگی چون اپل تی‌وی پلاس، هولو، آمازون پرایم ویدئو و... هستند. «زخم کاری» در پی‌بی‌اس نکته جالب درباره «زخم کاری» ساخته محمدحسین مهدویان است. مجموعه رسانه‌ای پی‌بی‌اس (PBS) که تشکیل‌شده از صدها ایستگاه پخش تلویزیونی در ایالات متحده آمریکاست و یکی از بزرگ ترین شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی این کشور به شمار می‌آید، در لااقل یکی از شبکه‌های فرعی خود با عنوان KCTS-9 در شهر سیاتل، سریال مهدویان را پخش می‌کند. این سریال 15 قسمتی در پلتفرم آنلاین این شبکه با زبان فارسی و انگلیسی موجود است و در دسترس کاربران قرار دارد. این که یک مجموعه ایرانی در آمریکا به نمایش درآمده، از اتفاقات جالب توجه در صنعت سریال‌سازی پلتفرم‌هاست. مورد جذاب تلویکا با توجه به نرخ دلار، تجارت محتوا آن‌قدر برای پلتفرم‌های نمایش خانگی، دارای منطق اقتصادی است که بعضی حتی پلتفرمی با نام تجاری مخصوص برای ایرانیان خارج از کشور و احتمالاً تماشاگران خارجی ثبت کرده‌اند. مثلا برند «تلویکا» که از نظر ظاهری نیز محیط کاربری شبیه به فیلیمو دارد، برند خارج از کشور این پلتفرم به شمار می‌آید. نماوا البته ظاهرا در همان آدرس اصلی میزبان کاربران خارج از کشور است. نکته مهم این جاست که به علت قوانین کپی‌رایت، از آن جا که این پلتفرم‌ها امکان ارائه محتوای خارجی خود را به کاربران خارج از کشور ندارند، تنها محتوای متعلق به ایران را در دسترس کاربران خارج از ایران می‌گذارند و این محتوا، از نظر کاربر آن‌قدر جذابیت دارد که با وجود دسترسی بی‌انتها به امثال نتفلیکس، دیزنی پلاس، هولو و... عده‌ای اشتراک این پلتفرم‌ها را خریده و محتوای متعلق به آن‌ها را تماشا کنند. اگرچه سخن گفتن درباره شمار کاربران و درآمد تلویکا، به اطلاعات تکمیلی‌تری نیاز دارد، اما از تبلیغات آن در سایت‌ها و شبکه‌های خارجی می‌توان به رونق حداقلی آن نیز پی برد. صنعت پرسود تجارت سریال آن چه گفته شد، در حالی است که سریال‌های ایرانی بر خلاف همسایه شمال غربی ما، جای زیادی در تجارت جهانی سریال ندارند. ترکیه طی یک دهه اخیر سریال‌های بی‌شماری به کشورهای مختلف از جمله ایران خودمان صادر کرده و گفته می‌شود سریال‌های این کشور سالانه توسط 700 میلیون نفر از مردم جهان تماشا می‌شود. به عنوان مثال خوب است توجه کنیم که قسمت آخر یک سریال عاشقانه ترکی 85 میلیون نفر بیننده در کشورهای عرب‌زبان داشته و ستاره مرد این سریال نیز در میان مردم کشورهای مسلمان بسیار محبوب است. در موردی دیگر نیز سریال «قیام ارطغرل» که به عنوان «بازی تاج‌وتخت ترکی» شناخته می‌شود، تنها در پاکستان 130 میلیون نفر بیننده داشته است. دولت ترکیه امیدوار است این صادرات در سال 2023، به مرز یک میلیارد دلار برسد!           شهرام عبدلی در آرزوی ستارخان ماند! نگاهی به کارنامه هنری و آخرین آثار زنده‌یاد شهرام عبدلی به بهانه درگذشت این بازیگر در 46 سالگی   الهام سعیدی - شهرام عبدلی که بر اثر خون ریزی مغزی در بیمارستان به سر می‌برد، دیروز صبح در 46 سالگی دار فانی را وداع گفت و فرصت نکرد برای بازی در آخرین اثر کارنامه خود به نام «آسوده باش» جلوی دوربین برود. زنده‌یاد عبدلی برای بازی در این مجموعه به مشهد سفر کرده بود که هنگام استراحت در هتل دچار عارضه مغزی شد و به بیمارستان رفت. مرحوم شهرام عبدلی از دهه 80 تا امسال حضور پررنگی در تلویزیون داشت و بیشتر با نقش کاراکترهای منفی در یاد مخاطبان ماندگار شده است. پیکر این بازیگر دیروز ظهر در حرم مطهر امام رضا(ع) تشییع شد. شهرت با «خط قرمز» زنده‌یاد شهرام عبدلی اولین‌بار با سریال خاطره‌انگیز «خط قرمز» به شهرت رسید و در این مجموعه نقشی منفی برعهده داشت. مرحوم عبدلی پس از «خط قرمز» به یکی از بازیگران پرکار تلویزیون تبدیل شد و در سریال‌های مختلفی ایفای نقش کرد، اما مجموعه‌هایی مانند‌ «مختارنامه»، «آدمخوار»، «رستگاران» و «فاصله‌ها» با استقبال مخاطبان مواجه شدند و حضور زنده‌یاد شهرام عبدلی در این آثار بیشتر مورد توجه قرار گرفت. این بازیگر در آخرین سریال‌های خود مانند «صبح آخرین روز» و «راز ناتمام» نقش شخصیت‌های واقعی را نیز تجربه کرد. مرحوم عبدلی در «صبح آخرین روز» با نقش دایی شهید مجید شهریاری و در «راز ناتمام» با نقش مسعود کشمیری نفوذی منافقین و عامل بمب‌گذاری در دفتر نخست وزیری دیده شد. این هنرمند در گفت‌وگویی که به بهانه پخش «راز ناتمام» با خراسان داشت، از نقش شخصیت‌های تاریخی مانند ستارخان، جهان پهلوان تختی و شهید بهشتی به عنوان نقش‌هایی که علاقه مند به ایفای آن‌هاست، یاد کرد. آخرین فعالیت در عرصه بازیگری مرحوم شهرام عبدلی تابستان امسال وارد عرصه کارگردانی شد و اولین فیلم خود به نام «زنگ آخر» را با بازی نیلوفر شهیدی، مینا جعفرزاده و سامان گوران تولید کرد. او این فیلم را ویژه مخاطب کودک و نوجوان ساخته است. سریال «آسوده باش» ساخته حسن حج‌گذار جدیدترین اثری بود که مرحوم عبدلی قرار بود جلوی دوربین آن برود، اما با توجه به درگذشت این بازیگر پیش از آغاز بازی‌اش در سریال، مجموعه «راز ناتمام» که مرداد امسال روی آنتن رفت آخرین اثری است که شهرام عبدلی به واسطه آن دیده شد.