حفظ برجام در فهرست دغدغههای مورا
به گزارش شهروند آنلاین، مورا، هماهنگکننده مذاکرات رفع تحریمها در این گفتوگو که دیروز (۹ اسفند) در تارنمای فصلنامه مذکور منتشر شد، هنگام پاسخ به سوالی در مورد آثار حمله روسیه به اوکراین بر سیاست خاورمیانهای اتحادیه اروپا، به “مساله ایران” اشاره کرد و گفت: در چند سال گذشته ایران روابط نظامی بسیار قوی با روسیه برقرار کرده که پس از آغاز تجاوز علیه اوکراین تشدید شده است. حلوفصل مناقشه در سوریه نیز متاسفانه بسیار دشوار است و به دلیل حضور و دخالت گسترده روسیه در این کشور گزینهها بسیار محدود شدهاند.
هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام در پاسخ به سوالی در مورد مناسبات کنونی ایران و اتحادیه اروپا پس از اغتششات اخیر و با توجه به تلاشها برای احیای برجام مدعی شد: ایران خود را در مرکز یک توفان کامل که تهران به وجود آورده قرار داده است. سه مساله (این توفان) را پدید آورده است. نخست اوضاع داخلی ایران. مرگ مهسا امینی اعتراضات قدرتمندی را کلید زد که زنان در صدر آن قرار داشتند و طولانیتر از انتظارات ادامه داشته است. نحوه واکنش زنان و دختران تماشایی بوده است. ایران با سرکوب پاسخ داده و نه با گفتوگو. البته پیامدهای آن به خصوص در جهان غرب گسترده بوده و به وجهه دولت ایران آسیب وارد شده است.
مورا افزود: عامل دوم که بینهایت برای ما اهمیت دارد روابط نظامی ایران و روسیه و این واقعیت است که آنها پهپاد در اختیار روسیه قرار میدهند. تاکنون تنها نوک کوه یخ را میدیدیم. این یک موضوع بینهایت جدی و جدیترین مساله ما با ایران به خصوص توقف این نقل و انتقالات است.
او ادامه داد: عامل سوم برجام است. از پائیز گذشته متنی آماده است تا (اجرای برجام) از سرگرفته شود. اما ایرانیان میگویند که نخست میخواهند مسائل پادمانی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بسته شود. با این حال هیچ کاری برای رسیدگی به این مسائل انجام نداده و هیچ پاسخی در اختیار آژانس قرار ندادهاند. مختصر آنکه رفتارشان نشان نمیداد که به دنبال برجام باشند. اکنون، شاید تمایل بیشتری برای ازسرگیری برجام دارند چرا که در این توفان کامل قرار داشته و فکر میکنند که راحتترین راه خروج از آن برجام است. با این حال به صراحت بگویم که چارچوب لازم برای این کار وجود ندارد. هنوز فکر میکنیم که برجام تنها راه رسیدگی به مشکل هستهای ایران و تنها راه موجود برای ماست. ما میخواهیم تا برجام را روی میز نگه داریم و در همان حال با ایرانیان گفتوگو میکنیم و به اوکراینیها کمک میکنیم تا با ایرانیان و دیگران گفتوگو کنند و ارسال پهپادها پایان یابد. اما این کار دشوار است چرا که در ایران مراکز قدرت متعددی وجود دارد و یکی از آنها به شدت به روابط نظامی با روسیه علاقمند است. اوضاع واقعاً بد است. تمامی کانالها را باز نگه داشتهایم ولی دشوار است.
او در پاسخ به سوالی با تایید تغییر توجه اتحادیه اروپا به سوی ایران و منطقه خلیج فارس گفت: اگر به غرب این منطقه نگاه کنید، وضعیت فعلی سوریه مشاهده میشود که راه حل سیاسی را در دسترس نمیبینیم و اوضاع انسانی وخیمتر میشود. همزمان تحولات دو سوی خلیج (فارس) را مد نظر قرار میدهیم. به دلیل خصومت ایران و عربستان سعودی، تحولات نگرانکنندهای وجود دارد. از اتحادیه اروپا انتقاد میشد که چرا با ایرانیان گفتوگو میکند، اما به تازگی متهم میشویم که به اندازه کافی با آنها گفتوگو نمیکنیم. تمرکز ما دیگر مسالهای راهبردی که مه ۲۰۲۲ در “همکاری راهبردی با کشورهای خلیج (فارس) ” بیان شده نیست. اگر درگیری در آن بخش خاورمیانه رخ دهد، اوضاع ممکن است به شدت برای اتحادیه اروپا زیانبار شود. ترجیح میدهیم بر این منطقه تمرکز کنیم و با تمامی کشورها تعامل داشته باشیم.
مورا در مورد تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر سیاست خاورمیانهای اتحادیه اروپا گفت: تأثیر جنگ در برخی مناطق، به ویژه در خاورمیانه، این بوده که تعامل خود را در آنجا تقویت کنیم. بنابراین، تجاوز روسیه سیاستهای ما را در مسیری کاملاً متفاوت قرار داده است. قبلاً برای تامین گاز و نفت کاملاً به روسیه وابسته بودیم. علاقه ما به تامین انرژی از خاورمیانه، به ویژه خلیج (فارس)، در جهت تامین انرژی سبز – یعنی هیدروژن سبز – در آینده بوده که با تهاجم روسیه، مجبور شدیم کل رویکرد خود را تغییر دهیم.
با این حال مورا با انتقاد تلویحی از سیاست کشورهای حاشیه خلیج فارس گفت: این کشورها نمیخواهند با تحریمهای ما یا رویارویی نظامی با روسیه همراهی کنند. به نظر میرسد آنها فکر میکنند که دنیای چندقطبی فرصتهای بیشتر و استقلال بیشتری را برای آنها فراهم میکند. بنابراین، ما مجبور به اقدام و مضاعف کردن تلاشهای خود شدیم تا آنها را متقاعد کنیم که اقدامهای روسیه در واقع آنها را نیز تهدید کرده و ماهیت نظام چندقطبی را تضعیف میکند.
این دیپلمات اسپانیایی در عین حال مدعی شد که روسیه از لحاظ اقتصادی چیزی برای عرضه به خاورمیانه نداشته و تنها تامینکننده اقلام نظامی است. او افزود: مصر هنوز یکی از بزرگترین خریداران تجهیزات نظامی روسیه است. البته پس از مشاهده ناکارآمدی تجهیزات نظامی روسیه ممکن است تجدید نظر کنند.
مورا در ادامه این مصاحبه هشدار داد که “درگیری اسرائیل و فلسطین” بهبود نیافته و دیگر نمیتوان تحولات این منطقه را نادیده گرفت. او با اشاره به پایبندی اتحادیه اروپا به “راهحل دو دولتی” گفت: صادقانه بگویم، با توجه به تحولات میدانی، باید ببینیم که در نهایت چقدر (این راه حل) امکانپذیر است و نگرانی ما از همین موضوع است.
این مقام اتحادیه اروپا در ادامه مصاحبه به رقابت پکن و بروکسل در خاورمیانه پرداخت و گفت: چین از نظر اقتصادی برای کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای عربی در مقایسه با روسیه جذابتر است. چین به انرژی و این منطقه نیاز دارد و علاوه بر فناوری، تامین کننده منابع مالی است. ما این رابطه را به دقت زیر نظر داریم. ما در خاورمیانه از نظر اقتصادی و انرژی رقیب هستیم هر چند که تصور نمیکنیم که چین از خاورمیانه برای قدرتنمایی جهانی استفاده کند.
او با این حال هشدار داد که ممکن است ماهیت روابط چین و اتحادیه اروپا در خاورمیانه در آینده تغییر کند.
مورا در خاتمه این مصاحبه بار دیگر به جنگ روسیه و اوکراین پرداخت و گفت: به نظر میرسد روسیه مصمم به ادامه جنگ علیه اوکراین است، پوتین تندروتر و اوضاع وخیمتر خواهد شد. ما وارد دوره جدیدی از روابط بینالملل میشویم./ایرنا
انتهای پیام