روزنامه وطن امروز
1401/12/11
سفارشی نویس
گروه سیاست خارجی: آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشجدیدی که به نظر میرسد فضاسازی این آژانس علیه تهران است، اعلام کرد ایران به برخی تعهدات خود در توافق هستهای سال 2015 عمل نکرده و در حوزه غنیسازی پیشرفت زیادی داشته است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرد میزان ذخایر اورانیوم غنیشده ایران ۱۸ برابر سقف مشخصشده در توافق هستهای برجام است. آژانس اتمی در گزارش جدید خود برآورد کرده میزان ذخایر اورانیوم غنیشده تا ۲۰ درصد ایران 434.7 کیلوگرم در قالب هگزافلوراید اورانیوم و 37.7 کیلوگرم در قالب اشکال دیگر است. این گزارش همچنین ادعا میکند میزان ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران به 87.5 کیلوگرم رسیده که 25.2 کیلوگرم بیشتر از زمان صدور گزارش قبلی در ۳ ماه پیش است. آژانس همچنین گفته در حال انجام رایزنیهایی با ایران درباره منشأ ذرات اورانیوم ۸۴ درصدی کشفشده در تاسیسات هستهای فردو است. در گزارش آژانس اتمی تصریح شده ایران طی نامهای در ۲۰ فوریه درباره وجود ذرات اورانیوم 83.7 درصدی در فردو گفته ممکن است «نوساناتی ناخواسته در سطح غنیسازی» اتفاق افتاده باشد. اشاره آژانس اتمی به گزارشی از وبگاه شبکه خبری بلومبرگ است که چند روز پیش مدعی شده بود بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی ذرات اورانیوم ۸۴ درصد در ایران پیدا کردهاند. مقامهای جمهوری اسلامی ایران ادعاهای بلومبرگ علیه ایران را بخشی از استفادههای سیاسی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اعمال فشار بر تهران ارزیابی کردهاند. بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ساعاتی بعد از ادعای بلومبرگ در پاسخ به سوالی درباره این ادعای بلومبرگ اعلام کرد: «مایه تاسف است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان به عنوان ابزار سیاسی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار میگیرد». در گزارش جدید همچنین ادعا شده آژانس در تاسیسات فناوری اورانیوم اصفهان که از اواخر سال ۲۰۲۱ آماده استفاده بوده اما مورد استفاده قرار نگرفته، بین میزان مواد هستهای دریافت و حلشده و میزان اعلامشده از سوی ایران، تناقض پیدا کرده است. گزارش تصریح میکند در جلسه فنی میان مقامهای ارشد آژانس و مقامهای ارشد ایران در تهران در روز ۲۳ فوریه، تهران این موارد اختلاف را پذیرفته و ضمن همکاری با آژانس برای رفع آن موافقت کرده است. کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سالهای گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هستهای متهم کردهاند اما ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است. ایران تاکید میکند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی (انپیتی) و عضوی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلحآمیز دارد. علاوه بر این، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کردهاند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلحآمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند. در همین رابطه رئیس سازمان انرژی اتمی در جمع خبرنگاران در حاشیه نشست هیات دولت گفت: در تعاملات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی طبق روال همیشه و به طور ویژه در این شرایط که امپریالیسم رسانهای با عملیات روانی و تهاجمیاش برای تخریب کشور سعی کرد روابط با آژانس را تیره و تار نشان دهد، به لطف الهی در ۲ ماه گذشته رفت و آمدها با آژانس در سطح کارشناسی و معاونان انجام شد و در 2 هفته گذشته هیاتهایی از آژانس در تهران حضور یافتند و تبادل نظر شد. وی ادامه داد: در این تبادل نظرها و رایزنیها مواردی از جمله «عدم انطباق بیانیه طراحی چیدمان سانتریفیوژها» مرور و بحث کارشناسی شد و مشخص شد انحراف خاصی وجود ندارد و این موضوعات با توجه به بحثهای کارشناسی واجد اهمیت نبوده که به عنوان یک موضوع مورد پیگیری قرار گیرد. محمد اسلامی گفت: همچنین درباره موارد پادمانی باید برای روشنگری پاسخهایی که دادیم، مذاکره میشد. برخی القا میکنند پاسخ داده نشده که این درست نیست. پاسخها در چندصد صفحه ارسال شده بود و باید با حوصله با آنها مرور میکردیم و این امر هم تداوم دارد و گفتوگو شده است و در همین راستا در سفر آقای آپارو، معاون پادمانی مدیرکل آژانس و مذاکراتی که انجام شد دعوت رسمی از آقای گروسی کردیم و انشاءالله در یکی دو روز آینده به تهران میآیند. رئیس سازمان انرژی اتمی درباره بخشی از گزارش برجامی آژانس که در آن به موضوع غنیسازی بالای ۸۳ درصدی در ایران اشاره کرده است، گفت: در نمونهبرداری از یک شیر در روند غنیسازی یک ذرهای (particle) که با میکروسکوپ هم دیده نمیشود، مشاهده شد اما مهم حجم و سطح غنای موادی است که در پایان روند غنیسازی به دست میآید که بازرسان مشاهده کردند از ۶۰ درصد این مواد تجاوز نکرده است و خط تولید ما همان تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصدی است و همان هدف را هم دنبال میکنیم، بنابراین آن موضوع با همین تعریف کنار گذاشته میشود. البته انریکه مورا، معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در گفتوگویی با تاکید بر اینکه احیای برجام تنها راه اتحادیه اروپایی برای رسیدگی به مساله برنامه هستهای ایران است، در عین حال گفت فعلا چارچوبی برای این کار وجود ندارد. به نظر میرسد گزارش جدید آژانس در چارچوب فشار حداکثری در حوزه سیاسی و فنی علیه ایران باشد. دوره ریاست گروسی بر آژانس بینالمللی انرژی اتمی که قصد دارد همین روزها به تهران سفر کند، اسفند پایان مییابد. به همین دلیل به نظر میرسد گروسی قصد دارد به کشورهای غربی پالس مثبت برای ادامه کارش بفرستد. از زاویه دیگر اقدام آژانس را میتوان به نزدیکی جلسه شورای حکام تحلیل ربط داد. اگر سفر گروسی به تهران موفقیتآمیز نباشد، شاید طرفهای غربی دوباره علیه تهران قطعنامه صادر کنند اما در مجموع باید گروسی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به روند بیطرفی و فنی خود بازگردند.