نوتاکسی سازی  قطره چکانی!

  آنقدر تعداد تاکسی‌های فرسوده زیاد است که در بسیاری از ایستگاه‌ها و همچنین سطح شهر‌ها دیده می‌شوند. برخی از آن‌ها به قدری فرسوده‌اند که از اگزوزشان دود سیاه رنگی بیرون می‌آید و هوای آلوده شهر را آلوده‌تر می‌کنند.  نوسازی تاکسی‌های فرسوده از آن دست موضوعاتی است که هم برای تاکسی‌داران و هم برای مردم اهمیت زیادی دارد. برای تاکسی‌داران مهم است، چون وسیله کارشان است و با آن در شهر می‌چرخند تا درآمد کسب کنند و اگر این تاکسی، فرسوده و معیوب باشد، خرج زیادی بابت تعمیر روی دست‌شان می‌گذارد، برای مردم نیز مهم است چراکه کیفیت ارائه خدمات به شهروندان، با کیفیت و فرسودگی تاکسی در ارتباط است و همچنین دود ناشی از تاکسی‌های فرسوده هوای شهر را آلوده می‌کند و به محیط زیست آسیب می‌زند.     نوسازی با «سورن» طرح نوسازی ناوگان تاکسیرانی که بعد از چند سال توقف از سال۱۳۹۴ آغاز به کار کرده بود، با فراز و نشیب‌هایی به دلایلی مانند افزایش قیمت خودرو، بدعهدی خودروسازها، مسئله تحریم‌ها و کمبود قطعات مواجه بود. در طول این چند سال نیز توقف‌های موقتی داشت تا اینکه به دنبال توقف تولید دو خودروی «سمند و پژو۴۰۵»، نوسازی ناوگان فرسوده تاکسیرانی عملاً متوقف و به فراموشی سپرده شد. سرانجام از سوی شرکت خودروساز، خودروی «سمند سورن» برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی پیشنهاد و قرار شده تا پایان خرداد سال جاری، مجوز‌های لازم برای جایگزینی این خودرو در نوسازی ناوگان تاکسیرانی دریافت شود. همچنین قرار بود این خودرو از مرداد سال جاری وارد فرایند نوسازی تاکسی‌ها شود که در عمل چنین نشد و نوسازی ناوگان تاکسیرانی با وقفه روبه‌رو شد. در نهایت طرح نوسازی ناوگان تاکسیرانی از ۲۶آذر امسال با «سمند سورن» آغاز شد، البته بهمن ماه بود که جلال بهرامی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران ضمن اشاره به لغو شدن پروژه ساینا تاکسی گفت: بر اساس هماهنگی‌های صورت‌گرفته علاوه بر خودروی سورن پلاس دوگانه‌سوز به زودی «تارا» نیز با تیراژ هزار دستگاه، وارد ناوگان تاکسیرانی خواهد شد. او همچنین درباره تاکسی‌شدن خودرو‌های شاهین نیز گفت که با هماهنگی شرکت تولیدکننده این خودرو، ابتدا قرار است پروژه‌های اتوماتیک‌سازی و دوگانه‌سوز شدن «شاهین» به مرحله اجرایی برسد و سپس تصمیم‌گیری نهایی درباره تاکسی‌شدن آن انجام خواهد شد.     گلایه‌های تاکسی‌داران بسیاری از رانندگان که از تعمیر هر روز تاکسی فرسوده‌شان خسته شده‌اند، در طرح نوسازی تاکسی ثبت‌نام کرده‌اند، اما هنوز نتوانسته‌اند تاکسی نو را تحویل بگیرند. در این رابطه یکی از این رانندگان به «جوان» می‌گوید: «بیش از یک ماه است برای نوسازی تاکسی ثبت‌نام کرده‌ام، اما هنوز نوبتم نشده است. هر وقت به سازمان می‌روم تا علت این تأخیر را بفهمم، پرسنل با من خیلی بد برخورد می‌کنند و جواب درستی نمی‌دهند.» او ادامه می‌دهد: «باید همه پول تاکسی نو را نقدی بدهیم و هیچ وامی برای آن نمی‌دهند، البته گفته‌اند شاید سال جدید وام داده شود، اما قیمت تاکسی هم گران‌تر می‌شود!». برخی دیگر از رانندگان تاکسی نسبت به انتخاب خودروی سمند سورن برای نوسازی تاکسی‌ها گلایه می‌کنند. در این رابطه یکی دیگر از رانندگان می‌گوید: «مسئولان حمل و نقل عمومی باید به این سؤال پاسخ دهند که با چه استدلالی سمند سورن را برای تاکسی تهران انتخاب کرده‌اند؟ این خودرو از روی پلت‌فرم پژو۴۰۵ ساخته شده و یک فیس لیفت از سمند عادی به حساب می‌آید. شاید سمند سورن مناسب مصرف شخصی باشد، اما مناسب تاکسی که باید هر روز در ترافیک شهر رفت و آمد کند، نیست.» همچنین یکی دیگر از رانندگان تاکسی به قیمت تعیین‌شده برای تاکسی سمند سورن اشاره می‌کند و می‌گوید: «می‌گویند قیمت این خودرو‌ها ۲۷۴ میلیون تومان تعیین شده است. اغلب رانندگان که عمده درآمدشان را خرج تاکسی معیوب‌شان کرده‌اند و پس‌اندازی ندارند و از عهده خرید تاکسی نو بر‌نمی‌آیند.» او ادامه می‌دهد: «آنطور که سازمان تاکسیرانی گفته است بابت تاکسی فرسوده فقط ۷۰ میلیون تومان پول می‌دهند و این اصلاً منصفانه نیست. باید مشوق‌های کافی برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده در نظر گرفته شود.»    تعمیر ون تاکسی‌های اسقاطی با قطعات اسقاطی! قرار بود در کنار نوسازی تاکسی‌های فرسوده، ون‌های تاکسی هم نو شوند. یکی از رانندگان ون تاکسی در پایتخت با گلایه از نامشخص بودن زمان تحویل ون‌تاکسی‌ها به «جوان» می‌گوید: «آذرماه امسال بود که شهرداری تهران ون‌های تاکسی را با هدف نوسازی ناوگان فرسوده رونمایی کرد. از همان موقع تا به امروز، پیگیر ثبت‌نام برای این ون‌تاکسی‌ها بودم، اما مسئولان سازمان تاکسیرانی گفتند فعلاً خبری از اجرایی شدن این طرح نیست و هر وقت قرار باشد ون‌تاکسی بدهند، خودشان خبرمان می‌کنند!». او ادامه می‌دهد: «آذرماه یک نفر از همکارانم برای اطلاع از شرایط تحویل ون تاکسی نو پیگیری کرده بود که یکی از پرسنل سازمان تاکسیرانی به او گفت، قیمت ون تاکسی‌های جدید یک‌میلیارد‌و‌۲۰۰‌هزار تومان است؛ رقمی که اگر واقعیت داشته باشد، بعید است کسی از عهده پرداخت آن بربیاید!». این راننده ون تاکسی به هزینه‌های سرسام‌آور تعمیر ون تاکسی‌های فرسوده اشاره می‌کند و می‌گوید: «هر چند وقت یک بار باید برای تعمیر ون‌های‌مان به تعمیرگاه برویم و بخش زیادی از درآمدمان را خرج آن کنیم. بدتر اینکه قطعات یدکی به شدت گران است و ناچاریم از قطعات ون‌های دست‌دومی که اسقاط شده است، استفاده کنیم. وقتی هم به سازمان تاکسیرانی گلایه می‌کنیم که چرا نوسازی ون‌ها سریع‌تر انجام نمی‌شود، می‌گویند ون‌های‌تان را اسقاط کنید و به جایش سمند سورن بگیرید!». او با ناراحتی می‌گوید: «در ون تاکسی ۱۱ مسافر را سوار می‌کنم، اگر بخواهم به حرف تاکسیرانی گوش بدهم و سورن بگیرم، برایم صرفه اقتصادی ندارد.»    شهرداری‌ها از منابع مالی گسترده‌شان استفاده کنند منابع مالی گسترده‌ای در شهرداری‌ها وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌توان تسهیلات مناسبی را در اختیار رانندگان قرار داد تا از عهده نوسازی تاکسی‌های شخصی و ون برآیند. در این رابطه مهرداد تقی‌زاده، کارشناس حمل و نقل و ترافیک به خبرنگار «جوان» می‌گوید: «عمدتاً وقتی به مسئولان شهرداری گفته می‌شود که چرا کار‌ها به خوبی انجام نمی‌شود، یک جواب روتین می‌دهند و می‌گویند بودجه کافی وجود ندارد، این در حالی است که منابع مالی گسترده‌ای در شهرداری‌ها وجود دارد که به خوبی از آن‌ها استفاده نمی‌شود.» او ادامه می‌دهد: «شهرداری‌ها می‌توانند از سطح شهر پول دربیاورند، بدون اینکه از مردم عوارض بیشتری دریافت کنند. آن‌ها با جذب سرمایه‌گذار می‌توانند درآمد خوبی کسب کنند و همان درآمد را صرف کارهایی، چون نوسازی حمل و نقل عمومی به خصوص نوسازی تاکسی‌های ون و سواری کنند.» تقی‌زاده ادامه می‌دهد: «طی تحقیقی که انجام داده بودیم، ۶۰ منبع مالی برای شهرداری مشخص کردیم که متأسفانه از بسیاری از آن‌ها استفاده نمی‌شود، در صورتی که اگر شهرداری از این ظرفیت‌ها به خوبی استفاده کند، نیازی نیست برای تسهیلات نوسازی تاکسی‌ها چشمی به بانک و ... داشته باشد.»    لزوم تسریع در نوسازی تاکسی‌ها بیش از ۱۷۸‌هزار دستگاه تاکسی فرسوده در کشورمان وجود دارد، از این تعداد ۴۸‌هزار تاکسی فرسوده مربوط به تهران است، اما فقط ۸‌هزارتای آن‌ها نوسازی شده است! مرتضی ضامنی، مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری در پاسخ به این سؤال که برای امسال مقرر شده بود ۱۰هزار دستگاه تاکسی نوسازی شود، اما محقق نشد، گفت: «تا پایان سال ۸‌هزار خودرو نوسازی می‌شود و ۲هزار دستگاه باقی‌مانده هدف‌گذاری‌شده برای امسال جزو تعهدات سال آینده خواهد بود و قرارداد سال۱۴۰۱ تا پایان مرداد سال۱۴۰۲ ادامه خواهد داشت.» از آنجا که نوسازی تاکسی‌های فرسوده کمک شایانی به رفاه تاکسی‌داران و مردم خواهد کرد و بخشی از آلودگی هوا را کاهش می‌دهد، نیاز است شهرداری‌ها و پس از آن سازمان‌های تاکسیرانی، نوسازی تاکسی‌های سواری و ون‌ها را سرعت ببخشند تا در آینده‌ای نزدیک تمام تاکسی‌های فرسوده به فاز اسقاط برسد.»