روزنامه خراسان
1401/12/14
حذف جنگل برای کاشت سیر و پیاز!
صادق غفوریان- آتش‌سوزی جنگل‌ها کم بود که حالا عده‌ای جنگل‌ها را نابود می‌کنند تا در آن سیر و پیاز بکارند. این اتفاقات و از بین بردن سرمایه‌های غیرقابل بازگشت زیست محیطی قطعا در سایه رهاشدگی جنگل‌ها و نبود نظارت، کاملا طبیعی به نظر می‌رسد. چگونه ممکن است، یک نفر آن‌قدر فرصت و امکان و فضا داشته باشد که 3300 متر مربع از پوشش جنگلی و درختان ممنوع‌القطع را حذف کند و در آن «سیر» بکارد؟ به طور قطع مرور چنین خبری آن هم در آستانه روز درختکاری نمی‌تواند چندان خوشایند باشد؛ اما امروز رسانه‌ها شاید از معدود ابزار و یار و یاور طبیعت و محیط زیست هستند. چراکه اگر رسانه‌ها در این باره به جنگ مخربان محیط زیست نروند، چه بسا فریادهای فعالان محیط زیست هم به جایی نخواهد رسید. آری؛ خبر را روز گذشته خبرنگار تسنیم از محل وقوع «جرم» و بی‌رحمی به طبیعت تهیه کرده بود و نوشت: «قیمت زمین در روستاهای مازندران روز به روز درحال افزایش است، به همین دلیل سودجویان و متصرفان به جنگل‌خواری و تصرف عرصه جنگلی روی آورده‌اند که روز به روز شاهد افزایش تجاوز به عرصه جنگل‌های شمال هستیم و هر روز در قسمتی از جنگل‌های مازندران در شهرهای مختلف، این تصرفات مشخص میشود. اخیراً یکی از اهالی روستای دروپی از توابع بخش کلیجانرستاق شهر ساری در حرکتی خودسرانه و عجیب، اقدام به احداث جاده با نیت تصرف اراضی ملی و منابع طبیعی و قطع درختان از گونه‌های ممنوع‌القطع انجیلی، ممرز، بلوط و توسکا و... کرده و در مساحتی حدود 3300 مترمربع مبادرت به کاشت نهال مرکبات و سبزیجاتی همچون سیر و پیاز کرده است. این فرد متصرف تلاش داشته است با سوزاندن تنه درختان، اثری از درخت به‌جای نگذارد.» از 18 میلیون به 12 میلیون هکتار رسیدیم 18 میلیون هکتار اراضی جنگلی کشور اکنون به حدود ۱۴ میلیون هکتار رسیده است، البته برخی آمارها نیز مساحت کنونی جنگل‌های کشور را کمتر از12 میلیون هکتار می‌دانند. طبق اعلام پیشین مسئولان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری سالانه حدود ۱۲ هزار هکتار جنگل در ایران تخریب میشود که عوامل آن بیشتر حریق در جنگل‌ها، آفات و بیماری و تبعات تغییر اقلیم است. این وضعیت تخریب جنگل‌ها آن‌قدر نگران‌کننده است که چندی قبل یکی از فعالان حوزه محیط زیست پیش‌بینی کرد، روزی هم فراخواهد رسید که ما در ایران هیچ جنگلی نخواهیم داشت. فرزاد علیزاده این‌طور گفته بود: «در ۷۰ سال گذشته هفت میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس از بین رفته است و هم‌اکنون تنها پنج میلیون هکتار جنگل در زاگرس باقی مانده است، این‌چنین که به نابودی جنگل‌ها و مراتع کشور کمر همت بسته‌ایم متاسفانه تا ۵۰ سال آینده تمامی جنگل‌ها و در ۸۰ سال آینده تمامی مراتع را از دست می‌دهیم.» عربستان به دنبال تغییر اقلیم خود است اما در این میان و در شرایطی که ما آن‌طور که باید قدر داشته‌های طبیعی خودمان را نمی‌دانیم، کشور کویری عربستان با توسعه جنگل‌زایی به دنبال تغییر اقلیم خود است. شعبانیان، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی کشور، روزهای قبل در این باره این‌طور گفته: «عربستان کاشت ۵۰ میلیارد درخت را هدف‌گذاری کرده است که ۱۰ میلیارد در درون سرزمین خود و ۴۰ میلیارد خارج از سرزمین است و ادعا می‌کند با این کار می‌خواهد اقلیم عربستان را تغییر دهد. ترکیه کاشت۵/۴میلیارد درخت را تمام کرده و برای کاشت۵/۶میلیارد درخت دیگر برنامه‌ریزی کرده است. به طور کل کشورها در حال رقابت با یکدیگر در این زمینه هستند.» البته ما هم در زمینه کاشت درخت برنامه‌هایی داریم اما به نظر می‌رسد، شرایط کم‌بارشی کشور یکی از موانع گسترش جنگل‌هاست. شعبانیان می‌گوید: طرح کاشت یک میلیارد درخت، چهارساله بوده و تا ۱۴۰۶ ادامه خواهد داشت و قرار است سالی حداقل ۲۵۰ میلیون درخت کاشته شود. همچنین تمام جوانب طرح بررسی شده است؛ مثلا این‌که در کجا بکاریم، چه گونه‌هایی کاشته شود، سالانه چقدر کاشته شود و چه زمانی باشد. از طرفی برای این‌که خطای کار کمتر باشد، یک کمیته علمی هم تشکیل شد. به جای حفاظت از جنگل های طبیعی، به دنبال پروژه های دهان پرکن هستند دکتر حسین آخانی، متخصص در حوزه محیط زیست و عضو هیئت علمی دانشکده زیست‌شناسی دانشگاه تهران، به خراسان می‌گوید: قانون، حفاظت از جنگل‌ها را برعهده سازمان جنگل‌ها نهاده است؛ اما این سازمان، متاسفانه به وظایف خود آن‌طور که باید عمل نمی‌کند و به جای این که از جنگل‌های طبیعی حفاظت کند، به دنبال اجرای پروژه‌های دهان‌پرکن مثل طرح کاشت یک میلیارد درخت است. متاسفانه نمونه دیگری که باعث تخریب چندصد هزار درخت شد، احداث همین سد چم‌شیر است که ساخت آن ضرورتی نداشت و باعث تخریب طبیعت خواهد شد. یا این که میلیاردها هزینه صرف مالچ‌پاشی در بیابان‌ها می‌کند، در صورتی که می‌توان با برنامه‌ریزی درست، بیابان‌ها را با گیاهان طبیعی پوشش داد؛ حال ما چه می‌توانیم انجام دهیم؟ معتقدم سازمان جنگل‌ها نتوانسته است ازحقوق منابع طبیعی و انفال دفاع کند. از دکتر آخانی درباره قوانین برخورد با مخربان محیط زیست به ویژه جنگل‌ها می‌پرسم که می‌گوید: ما در کشور، قانون به قدر کافی و لازم داریم و در قوانین ما، تجاوز به انفال، جرم نسبتا سنگینی دارد؛ اما این سازمان در آن بخشی که باید از نظر حقوقی فعال باشد، فعال و پویا نیست. متاسفانه بودجه‌های مهم این سازمان به پروژه‌هایی همچون جنگل‌کاری اختصاص یافته که بخشی از آن‌ها بی‌فایده است. تصور می‌کنم، باید در ساختار این سازمان تحولی صورت گیرد که بخش‌های حفاظت از انفال و بخش حقوقی تقویت شود چراکه میزان تخلفات در کشور بسیار زیاد است و این دو بخش نمی‌تواند کارآمد باشد.
سایر اخبار این روزنامه
پایان کابوس فاضلاب صنعتی کشف رود، لَنگ 2 قطعه!
برانکو و تیم ملی ایران؟! خیلی دور، خیلی نزدیک!
فاصله تا 3 برابری قیمت میوه و سبزیجات از تولید تا مصرف
8 گزینه نهایی شهرداری مشهد اعلام شد
یورش مرگبار خنجر به دستان نقابدار به یک آشپزخانه!
معضل نگران کننده قوانین اجرا نشده!
حذف جنگل برای کاشت سیر و پیاز!
ایران-آژانس در مسیر جدید تعامل
ناگفته های جهانگیری و صدسالگی زرین روزگاران
مسمومیت دانش آموزان در چند شهر دیگر؛ افکار عمومی منتظر برخورد سریع و قاطع
تکرار مصوبه واگذاری سهام عدالت در بودجه و موانعی که پابرجاست!
بایدن پنجه در پنجه سرطان!
چراغ خواب باشکوهِ آسمان
