روزنامه خراسان
1401/12/14
ایران-آژانس در مسیر جدید تعامل
هادی محمدی –پس از دو دور گفت وگوهای فشرده میان محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران ، دو طرف به بیانیه مشترکی دست یافتند که ضمن یافتن راه هایی برای عبور از اختلافات پادمانی میان تهران و وین ، می تواند در صورت داشتن اراده سیاسی از سوی طرف غربی ، مذاکرات احیای برجام هم تحرک جدیدی به خود ببیند . گروسی که پس از یک سال به تهران سفر کرده بود روز گذشته علاوه بر همتای ایرانی خود با رئیس جمهور و وزیرخارجه کشورمان نیز دیدار و گفت وگو کرد. دیدارهایی که خودش معتقد بود در فضایی کاری و صادقانه برگزار شد و این امیدواری را ایجاد کرد که به تعامل بیشتر میان ایران و آژانس منتج شود و حتی دو طرف به توافقی برسند که به احیای برجام کمک کند. سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز دربیانیه ای مشترک در باره موارد زیر به توافق رسیدند:۱- تعاملات بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیت‌های آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس موافقت‌نامه‌های جامع پادمانی انجام خواهد شد.۲- در باره مسائل پادمانی باقی‌مانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقی‌مانده اعلام کرد.۳- ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنان‌چه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که به زودی در تهران برگزار میشود، میان دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت. رئیسی:انتظار داریم نگاه آژانس کاملا حرفه‌ای باشد همچنین سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر دیروز در دیدار «رافائل گروسی» با اشاره به سوابق همکاری گسترده ایران با آژانس، رفت و آمد مقامات این سازمان به کشورمان را حکایت از اراده قوی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری سازنده با آژانس دانست و افزود: انتظار داریم نگاه آژانس انرژی اتمی هم کاملاً حرفه‌ای باشد و قدرت‌های سیاسی که به دنبال اهداف خاص خودشان هستند، فعالیت‌های آژانس را تحت‌الشعاع قرار ندهند. رئیس جمهور با تاکید بر این که آمریکا اولین نقض کننده توافق هسته‌ای بود که از برجام خارج شد، ابراز امیدواری کرد که آژانس براساس رفتار حرفه‌ای و منصفانه و رعایت اصل بی طرفی نسبت به بیان واقعیت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و شفاف‌سازی پایبندی کشورمان به قوانین آژانس انرژی اتمی اقدام کند. رافائل گروسی نیز در این دیدار به گفت وگوهای اخیر خود با مقامات ایرانی اشاره و اظهار کرد: بنده و همکاران ملاقات‌های بسیار سازنده و مثبتی با مقامات ایرانی داشتیم و مطمئن هستم که زمینه‌ساز خوبی برای تعاملات آینده است و در نتیجه این سفر همکاری‌ها تقویت خواهد شد. مدیرکل آژانس انرژی اتمی با بیان این که به خوبی مشخص است که چه کسی در وضعیت کنونی برجام مقصر بوده است، اظهار کرد: بدخواهان نمی‌خواهند همکاری‌های دوجانبه ایران و آژانس موفقیت آمیز باشد و بهترین پاسخ به آن ها توسعه همکاری‌های دوجانبه است. مطمئنم اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد، بازگشت به برجام امکان‌پذیر است. فرا خبر آمد و شد گروسی به چه معناست؟! صابر گل عنبری-سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران به پایان رسید؛ با وجود ادبیات نسبتا خوش بینانه ایشان در کنفرانس خبری با رئیس سازمان انرژی هسته‌ای ایران درباره فضای حاکم بر گفت وگوها اما فعلا نتایج سفر روشن نیست . این سفر گروسی به ایران از لحاظ شکلی متفاوت بود؛ به این معنا که بر خلاف سفرهای قبلی، دیدارهایی در سطوح عالی انجام داد و با رئیس جمهور و وزیر خارجه نیز دیدار کرد؛ اما این که این تغییر شکلی منعکس کننده تغییری محتوایی در سفرهای گروسی است، باید منتظر ماند. اما عجالتا نگارنده معتقد است که فعلا چنین تغییری دور از انتظار است و حل اختلافات با آژانس زمان‌بر خواهد بود. با این حال ممکن است دو طرف در این سفر به تفاهماتی درباره چارچوب حل اختلافات رسیده باشند.آن چه در سفرهای گروسی به ایران قابل تامل است، انجام آن دو، سه روز قبل از نشست‌های دوره‌ای سه ماهه شورای حکام است و همین خود این گمانه را در خارج از ایران برانگیخته است که تهران با انتخاب این بازه زمانی درصدد تاثیرگذاری بر گزارش مدیر کل آژانس و گفت وگوها و نتایج نشست شورای حکام درباره ایران است. به نظر می‌رسد این شیوه تاکنون تا حدودی موثر بوده است و توافقاتی که قبل از نشست‌های شورا میان تهران و مدیر کل آژانس انجام شده است از یک طرف آژانس را به یافتن راه حلی برای مسائل فیمابین امیدوار کرده و به تبع آن نسبتا بر تصمیمات شورا اثر گذار بوده است؛ هر چند قطعنامه‌هایی نیز صادر شده؛ اما از انتقادهای تند فراتر نرفته است اما این بدان معنا نیست که این تاکتیک همیشه کارامد خواهد بود و جواب خواهد داد.این بار هم در سایه بالا گرفتن تنش ایران با آمریکا و اروپا بر سر مسائل متعددی از تحولات برجامی گرفته تا مسائل حقوق بشری و جنگ اوکراین، تهران به این جمع‌بندی رسید که غرب بیش از قبل در حال تشدید فشار است و در این میان نیز گمانه‌زنی‌ها درباره صدور قطعنامه جدید در نشست این هفته شورای حکام بالا گرفت؛ از این رو با توجه به تداوم بن بست مذاکرات برجام به نظر می‌رسد تهران تصمیم گرفت تا با دعوتی دیگر از گروسی و «استقبال ویژه» از او و ترتیب دیدارهایی در سطوح عالی پس از مخالفت با درخواست‌های قبلی مدیر کل آژانس در این باره، به نوعی او را در «رودربایستی» و «معذوریت» قرار دهد و در کنار آن با تفاهماتی کلی و احتمالا توافق بر نقشه راهی بر گزارش او به شورای حکام و تصمیمات شورا اثر بگذارد. گویا تهران از این طریق به دنبال مدیریت و خرید زمان و جلوگیری از بازگرداندن پرونده هسته‌ای به شورای امنیت یا به تعویق انداختن آن است؛ به امید این که شرایط بین‌المللی دیگری رقم بخورد و غرب کوتاه بیاید.در آن سو نیز، غرب درگیر جنگ اوکراین فعلا زمان کافی برای تمرکز بر برنامه هسته‌ای ایران و درگیر شدن با تهران را ندارد؛ با این حال، تدریجی و کنترل شده بر این مبنا حرکت می‌کند که برجام دیگر قابلیت احیا ندارد و حتی آمریکا اعلام نشده پلن بی خود را کلید زده است. در این میان، نتانیاهو در سایه بحران داخلی برای تشدید تنش با ایران عجله دارد و می‌خواهد غرب را برای حمله «زودهنگام» به تاسیسات هسته‌ای ایران مجاب کند. به هر حال، به نظر می‌رسد که طرف‌های برجام به ویژه آمریکا و اروپا به این جمع‌بندی رسیدند که این توافق دیگر جوابگو نیست و از این رو، دیر یا زود در سال ۲۰۲۳ باید تکلیف مذاکرات برجام روشن شود و دیگر امکان تداوم این ابهام وجود ندارد و احتمالا غرب به نقطه‌ای خواهد رسید که شکست مذاکرات را اعلام کند. گفته میشود که خروجی مثبت سفر گروسی به احیای برجام کمک می‌کند، درباره این نگاه می‌توان گفت که احیای برجام امروز دیگر به مسائل فنی پادمانی میان ایران و آژانس بستگی ندارد و حتی اگر این مسائل حل و فصل شود لزوما به معنای هموار شدن کامل راه احیای برجام نیست و این راه امروز بیشتر از مسائل محتوایی و مذاکراتی به جنگ اوکراین گره خورده است.
سایر اخبار این روزنامه
پایان کابوس فاضلاب صنعتی کشف رود، لَنگ 2 قطعه!
برانکو و تیم ملی ایران؟! خیلی دور، خیلی نزدیک!
فاصله تا 3 برابری قیمت میوه و سبزیجات از تولید تا مصرف
8 گزینه نهایی شهرداری مشهد اعلام شد
یورش مرگبار خنجر به دستان نقابدار به یک آشپزخانه!
معضل نگران کننده قوانین اجرا نشده!
حذف جنگل برای کاشت سیر و پیاز!
ایران-آژانس در مسیر جدید تعامل
ناگفته های جهانگیری و صدسالگی زرین روزگاران
مسمومیت دانش آموزان در چند شهر دیگر؛ افکار عمومی منتظر برخورد سریع و قاطع
تکرار مصوبه واگذاری سهام عدالت در بودجه و موانعی که پابرجاست!
بایدن پنجه در پنجه سرطان!
چراغ خواب باشکوهِ آسمان
