آلبرت بغزیان
اقتصاد د ان

بانک مرکزی متولی مد یریت بازار ارز است، بنابراین بیشترین اطلاعات، قد رت، اختیار و منابع ارزی را د ارد  و می‌د اند  که با چه میزان تزریق و استمرار، ارز می‌تواند  د ر چه محد ود ه‌ای بازی کند . با مسائل سیاسی و بحث‌های خارجی مانند  برجام، توافقات و مذاکرات کاری ند ارم، اما این موارد  روی جریان انتقال ارز و پیش بینی ثبات اقتصاد ی د ر آیند ه اثر می‌گذارد . موضوعی که عوض شد ه گرفتن اختیارات از د ولت توسط ریاست کل بانک مرکزی است. به عنوان مثال اگر من قصد  د ارم، فرد ی را هد ایت کنم آن فرد ِ آزاد  باید  با من کنار بیاید ، بنابراین نرخ ارز هرات، اربیل و سلیمانیه که د ر کانال تلگرامی آن را مشاهد ه می‌کنیم، د ارای منشا خارجی است و بعضی مواقع نیز به نفوذی‌ها و کاسب‌های این بازار بر می‌گرد د  و اگر قرار باشد  به این نرخ‌ها نگاه کنیم نمی‌شود  آن را هد ایت کرد ، بلکه باید  برعکس باشد  و آن‌ها به تابلوی بانک مرکزی و مرکز مباد له ارز ایران د قت کنند  و با یک اختلافی نرخی را د ر بازار آزاد  بیان کنند ، تا امکان تهیه اسکناس باشد ، که این اتفاق افتاد ه است یعنی با گرفتن اختیارات قضیه د ر حال شکل‌گیری است. بانک مرکزی باید  اقتد ار د اشته باشد  و رود ربایستی با مقامات را کنار بگذارد ، خوشبختانه یک هفته است که پتروشیمی‌ها موظف و مکلفند  عرضه ارز خود  را از طریق مرکز مباد له انجام د هند ، همچنین از نظر پلیسی بود ن خارج شد یم به این معنی که بانک مرکزی د ر گذشته بیان می‌کرد  پلیس‌ بانک‌ و صرافی‌ها را ببند د  که با این امنیتی کرد ن بازار گیج میشد  و یک مقد ار کاهش و بعد  افزایش د اشت، اما حال برعکس شد ه و به جای امنیتی کرد ن، فضا را آزاد  کرد یم یعنی صرافی‌ها مجاز به خرید  و فروش هستند . برای معاملات سالم هرچه بازار را محد ود  و ریسک‌د ار کنیم نتیجه‌ای نخواهیم گرفت، ولی باید  جلوی معاملات ناسالم را گرفت، به این معنی که اگر پتروشیمی‌ها خارج از مسیر اقد ام به فروش کنند  به منزله، پولشویی است، که این جایگاه نیز د ر حال صورت گرفتن است. با مبلغ بسیار کم حد ود  چند  صد  میلیون د لار یا یورو این بازار توانست شکل بگیرد  تا بد انیم چه مقد ار تقاضای رسمی به این مرکز آمد ه و تقاضا‌های غیر رسمی که د ر این سر فصل‌ها نیست، مانند  سود اگری و انتقال پول و استفاد ه از آن برای قاچاق که د ر تمامی کشور‌ها وجود  د ارد ، سهم کمی از تقاضای ارز را شامل می‌شود  که می‌توان آن را از بازار آزاد  تهیه کرد . امید واریم این روند  بعد  از تعطیلات هم اد امه پید ا کند  تا زمانی که بین مرد م جا بیفتد  و زمانی که جا افتاد  بازار کالا‌ آروم می‌گیرد ، زمانی که د لار ۵۰ هزار تومان می‌شود  قیمت‌ها بالا می‌روند ، ولی زمانی که د لار کاهشی می‌شود ، کالا‌ها پایین نمی‌آیند  تا مطمئن شوند  نرخ د ر این محد ود  می‌ماند  و قابلیت پیش بینی پید ا می‌کند  د ر این زمان کالا‌ها نیز باید  پایین بیایند  تا به فروش برسند . رئیس کل بانک مرکزی بازار آزاد  را پذیرفت البته قبل از آن نیز بازار متشکل ارزی وجود  د اشت و تقاضا‌های رسمی برای خد مات د رمانی و آموزشی د ر این بازار بود ، اما برای این تقاضا‌ها جایی که بی واسطه و مستقیم مراجعه کنند ، وجود  ند اشت و باید  به وزارت می‌رفتند ، اما حالا د رخواست تقاضا تسریع شد ه است. به عنوان مثال فرد  برای د ریافت ارز د انشجویی می‌تواند  به این بازار وارد  شود  با نرخی نزد یک به بازار آزاد  ارز خود  را تامین کند ، هر چه این مرکز بتواند  تقاضا‌های بیشتری را به صورت تقاضای معقول شناسایی کند  د یگر افراد  سراغ صرافی‌های آزاد  نمی‌روند  حتی اگر قیمت هم افزایش پید ا کند  و فضا هم ناآرام باشد ، چون د سترسی به این مرکز آسان است و افراد  وارد  شد ه و تقاضای خود  را ثبت می‌کنند  و مد ارک مربوطه را ارائه و به آن‌ها ارز تخصیص می‌د هند . اگر فرد ی می‌خواهد  ۵۰ هزار یورو د ریافت کند ، بد ون هیچ ازد حامی تقاضای خود ش را اعلام می‌کند  و یک هفته الی د و هفته‌ای پاسخ د اد ه می‌شود  البته این فرآیند  باید  شفاف‌تر باشد  و آموزش و معرفی شود ، تا د ر زمان خواست خطا ند هد  و باید  بازار متشکل ارزی سایت خود  را پاک کند  تا با یک کلیک به مرکز مباد له ایران بیایند  که د ر آنجا تقاضا‌ها مشخص و نیاز منطقی ارز معلوم است و اینکه فرد ی بخواهد  خانه خود  را بفروشد  و پول آن را به کشور‌های اطراف ببرد  و سرمایه گذاری کند  د یگر نمی‌تواند  د ر این مرکز ارز خود  را د ریافت کند ، بنابراین باید  به سراغ بازار آزاد  برود  یا تهاتر کند ، البته این تقاضا‌ها تاثیر گذار نیستند .