روزنامه وطن امروز
1401/12/23
ترامپ رکود بزرگ را بر سر بایدن چماق کرد
رکود اقتصادی آمریکا دیگر یک فرضیه نیست بلکه واقعیتی است ملموس برای یانکی‌ها، به طوری که حالا نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 2024 ایالات‌متحده نیز به وضوح درباره بحران پیش روی بزرگ‌ترین اقتصاد جهان و زمینه‌های آن صحبت می‌کنند. معروف‌ترین آنها، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکاست که همچنان مهم‌ترین نامزد جمهوری‌خواهان برای انتخابات ۲ سال دیگر محسوب میشود. او ضمن مقصر خواندن جو بایدن، رقیب حیثیتی و جانشین خود در کاخ سفید به خاطر مشکلات اقتصادی روزافزون آمریکایی‌ها، تعارف را کنار گذاشته و صریحا وقوع رکود بزرگ و جدید را پیش‌بینی کرده است. ترامپ که با وجود بازگردانده شدن حساب توئیتری‌اش توسط ایلان ماسک، مالک جدید این شبکه اجتماعی ترجیح می‌دهد در شبکه اجتماعی خودش پست بگذارد، دیروز در شبکه تروث نوشت: «با اتفاقی که برای اقتصاد ما در حال رخ دادن است و پیشنهاداتی که درباره بزرگ‌ترین و احمقانه‌ترین افزایش مالیات در تاریخ ایالات‌متحده داده میشود، جو بایدن مانند هربرت هوور (رئیس‌جمهور آمریکا بین سال‌های ۱۹۲۹ و ۱۹۳۳) در عصر مدرن شناخته خواهد شد». از آنجا که در شبکه اجتماعی ترامپ مثل توئیتر محدودیت تعداد کلمات برای هر پست وجود ندارد، او همان طور که دوست دارد، به پیامش شرح و تفصیل داده و در ادامه نوشته است: «ما رکود بزرگ، بسیار بزرگ‌تر و قدرتمندتر از سال ۱۹۲۹ خواهیم داشت. به عنوان نشانه، بانک‌ها شروع به سقوط کرده‌اند». اشارات ترامپ بسیار هوشمندانه است. او نه تنها رکود اقتصادی پیش روی آمریکا را با رکود بزرگ بین ۲ جنگ جهانی مقایسه کرده که به نخستین بحران اقتصادی جهانی منجر شد، بلکه با مقایسه بایدن با رئیس‌جمهور آن دوران آمریکا، عملا سرنوشتی مشابه را برای رقیب دموکرات خود تصویر کرده است. رکود بزرگ که 24 اکتبر 1929 با سقوط بازار سهام آمریکا آغاز شد و تا سال 1939 ادامه یافت بیشترین ضربه را به شهرهای صنعتی و طبیعتا صنایع آمریکا و کشورهای اروپایی وارد کرد، به طوری که توسعه اجتماعی و رفاهی بویژه توسعه شهری عملا متوقف شد و سیل بیکاران از ویران‌شهرها به روستاها و حاشیه شهرها روانه شدند. برای چند سال عملا اقتصاد کشاورزی در غرب بر اقتصاد صنعتی غلبه کرد، به طوری که قیمت محصولات کشاورزی به شدت کاهش یافت. هربرت هوور، رئیس‌جمهور دوران رکود که یک جمهوری‌خواه بود چنان تصویر اسفباری از حزب خود در افکار عمومی به جای گذاشت که دموکرات‌ها با بهره‌برداری از آن 20 سال در قدرت ماندند. فرانک روزولت و هری ترومن، 2 جانشین دموکرات هوور، هر یک به ترتیب 3 دوره و ۲ دوره متوالی در کاخ سفید حکومت کردند و ضمن متحول ساختن اقتصاد آمریکا از خلال جنگ دوم جهانی، آن را تبدیل به ابرقدرت بین‌المللی ساختند. ترامپ با هدف قرار دادن اعتبار هم‌حزبی پیشین خود در دوران رکود بزرگ قرن بیستم میلادی، در واقع درصدد بازی با آبروی رقیب دموکرات امروزش، جو بایدن است و می‌خواهد چنین القا کند که رای‌دهندگان آمریکایی برای نجات از رکودی مشابه در قرن بیست‌ویکم باید از دموکرات‌ها عبور کنند. طبیعتا ترامپ داستان را ناقص تعریف کرده تا آن را مصادره به مطلوب کند، چراکه هوور با وجود واگذاری انتخابات 1932 به روزولت، تا سال‌ها بعد به عنوان یکی از مشاوران مهم کاخ سفید در دوران طولانی روزولت و آیزنهاور از ۲ حزب رقیب شناخته می‌شد. با این حال در داغ بودن سوژه‌ای که ترامپ روی آن دست گذاشته، یعنی دامن زدن به وحشت جامعه آرای یانکی‌ها اعم از حامیان ۲ حزب سرخ و آبی و خاکستری‌های مردد درباره بازگشت تیره‌روزی‌های 9 دهه پیش، همین بس که با همین اشاره، او به مرکز توجهات جهانی بازگشته و یک شبه کارزارهای انتخاباتی یاران دیروز و رقبای امروز جمهوری‌خواهش یعنی ران دی سانتیس و مایک پنس را کم‌رونق ساخته است. اگرچه ورشکستگی و تعطیلی ۳ بانک رمزارزی آمریکا از جمله بانک «سیلیکون ولی»، یکی از بزرگ‌ترین موسسات مالی این کشور، در فاصله کمتر از یک هفته اخیر تبدیل به مهم‌ترین نماد فرا رسیدن یک رکود بزرگ اقتصادی در ایالات‌متحده شده اما نشانه‌های جدی‌تر از ماه‌ها قبل برای کارشناسان اقتصاد هویدا شده بود. می‌توانید گزارش مبسوطی از این روند را در صفحه 3 شماره امروز «وطن امروز» مطالعه کنید. اوایل تابستان ایلان ماسک، مالک و مدیر شرکت تسلا، یکی از جذاب‌ترین شرکت‌های بازار سهام با اعلام خبر تعدیل 10 درصدی نیروهای این شرکت به پیشواز رکود اقتصادی جدید در آمریکا رفته و آن را پیش‌بینی کرده بود. در این بین بحران مثل دفعات قبل به ایالات‌متحده محدود نخواهد شد، همان طور که دیروز نشریه اقتصادی فایننشال تایمز انگلیس چشم‌اندازی تاریک را برای بریتانیا ترسیم کرده است. این نشریه دیروز در گفت‌و‌گو با چند کارشناس برجسته اقتصاد گزارش داد انگلیس، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی در معرض بدترین و طولانی‌ترین رکود و ضعیف‌ترین روند بهبود اوضاع اقتصادی در سال جاری در میان کشورهای عضو گروه 7 قرار دارند. کریستینا جورجیه وا، مدیر صندوق بین‌المللی پول این هفته در جریان میزگردی با حضور دیوید مالپاس، رئیس بانک جهانی پیش‌بینی کرد زیان جهانی ناشی از رکود اقتصادی تا سال ۲۰۲۶ به ۴ تریلیون (هزار میلیارد) دلار می‌رسد. حالا شبکه سی‌ان‌ان، ورشکستگی بانک سیلیکون‌ولی را بزرگ‌ترین ورشکستگی بانکی در ایالات‌متحده از بحران سپتامبر سیاه (۲۰۰۸) تا امروز برمی‌شمارد. بایدن اما در واکنش به ورشکستگی ۳ بانک در یک هفته، مردم را نصیحت کرده که پول‌شان را در موسسات مطمئن سرمایه‌گذاری کنند که قطعا یک بازخورد اجتماعی و رسانه‌ای منفی در پی خواهد داشت. واکنش ضعیف بایدن به ورشکستگی بانک‌ها که از جنس همان واکنش ضعیف او به گران شدن انرژی به عنوان یکی از زمینه‌های اصلی وقوع بحران اقتصادی فعلی در آمریکا برآورد میشود، باعث شده نامزدهای ریاست‌جمهوری روی این نقطه ضعف بی‌نهایت بزرگ دموکرات‌های حاکم سرمایه‌گذاری کنند. حالا «ویوک راماسوامی» کارآفرین و فعال سیاسی هندی‌تبار هم که قصد نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ از حزب جمهوری‌خواه را دارد به تأسی از ترامپ از کلیدواژه «رکود اقتصادی» در سخنرانی‌هایش استفاده می‌کند. او این هفته ورشکستگی بانک سیلیکون‌ولی را با نشانه‌های بحران مالی ۲۰۰۸ مقایسه کرد و با یادآوری اینکه «هنگامی که ما عبرت نمی‌گیریم، تاریخ درس‌هایش را تکرار می‌کند» گفت: آمریکا در حال ورود به یک رکود اقتصادی دیگر است. با این روند، مطمئنا ظرف روزهای آینده هشتگ «رکود اقتصادی ایالات‌متحده» داغ‌ترین ترند شبکه‌های اجتماعی و مهم‌ترین بحث انتخاباتی این کشور خواهد شد. این می‌تواند به منزله مرگ زودهنگام دولت بایدن و دموکرات‌ها و لیبرال‌های حامی آن تلقی شود. * رکورد 67 درصدی مازاد تجارت خارجی روسیه مطابق آخرین آمار گمرک فدرال- که دیروز منتشر شد- مازاد تجارت خارجی روسیه در سال گذشته به دلیل افزایش صادرات روندی صعودی داشته است. کل صادرات این کشور در سال 2022 به 591.4 میلیارد دلار رسید که 19.9 درصد نسبت به سال 2021 افزایش یافته است. در همین حال، واردات نسبت به سال قبل با 11.7 درصد کاهش به 259.1 میلیارد دلار رسیده است. در نتیجه مازاد تجاری این کشور به رکورد 332.38 میلیارد دلار دست یافته که 67 درصد نسبت به رقم 199.5 میلیارد دلاری سال 2021 رشد نشان می‌دهد. محصولات انرژی بخش عمده‌ای از صادرات خارجی روسیه را تشکیل می‌دهد که نزدیک به 65 درصد و بالغ بر 383.73 میلیارد دلار است. این رقم با وجود تحریم‌های غرب بر انرژی روسیه، 42.8 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت، زیرا مسکو فعالانه آنها را به سمت شرکای آسیایی، بویژه هند و چین هدایت کرد.