کرونا دو سال دانش‌آموزان را در خانه قرنطینه کرد. از همان روزی که ورود کرونا به کشور تأیید شد، ترس در دل مردم رخنه کرد. کسی از ماهیت این بیماری خبر نداشت، اما نکته‌ای که همه می‌دانستند این بود که بیماری به‌سرعت منتقل می‌شود و می‌تواند افراد را تا سر حد مرگ پیش ببرد. همین موضوع سبب شد که در نخستین قدم، در بهمن‌ماه سال 98، مدارس غیرحضوری شوند. این ماجرا تا پایان سال 1400ادامه داشت. اما از فروردین ماه 1401 با کاهش آمار مبتلایان و واکسیناسیون همگانی، مدارس پس از دو سال بازگشایی شد و بچه‌ها دوباره به مدرسه بازگشتند. این در حالی است که به باور بسیاری از کارشناسان، آموزش مجازی به‌شدت سطح آموزشی دانش‌آموزان را تحت‌تأثیر قرار داده بود و نتوانسته بود جای آموزش حضوری را بگیرد. این ضعف را می‌شد در نتایج آزمون تعیین سطح دانش‌آموزان برای کنکور مشاهده کرد. نتیجه این آزمون‌ها نشان می‌داد که آموزش آنلاین به پای آموزش حضوری نرسیده است. بچه‌ها دوباره به مدرسه بازگشتند تا آموزش به ریل سابقش بازگردد.

امسال «پیروز»، توله‌یوزپلنگ «ایران»، بسیار خبر‌ساز شد. اردیبهشت‌ماه بود که خبر وضع‌حمل ایران، یوزپلنگی که در اسارت و در منطقه توران باردار شده بود، همه را شگفت‌زده کرد. سه توله یوز به دنیا آمدند، اما از آنجا که مادر سزارین شده بود و توله‌ها بوی انسان را گرفته بودند، ایران از پذیرش آنها سرباز زد. دو توله تلف شدند و پیروز ماند و امیدی که برای بقای یوزپلنگ ایرانی در بین مردم ایجاد شده بود. ماه‌ها عکس و فیلم پیروز در فضای مجازی و رسانه‌ها دست‌به‌دست می‌شد و پیروز به یکی از شاخ‌های این فضا تبدیل شده بود، اما اوایل اسفند خبر رسید که او به بیماری کلیوی دچار شده است و در یک مرکز دامپزشکی بستری است. با وجود همه تلاش‌هایی که برای نگه داشتن این یوزپلنگ صورت گرفت، او نتوانست در برابر بیماری مقاومت کند و تلف شد. نکته‌ای که در این میان به‌شدت خبر‌ساز شد و دستاورد علمی بزرگ در کشور به شمار رفت، تکثیر یوز در اسارت بود که می‌تواند به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اتفاقات حوزه محیط‌زیست در سال 1401مطرح شود.

تغییرات اقلیمی تمام زهرش را روی کره زمین خالی کرد و سبب شد امسال کشور ما یکی از بی‌سابقه‌ترین خشکسالی‌های 30سال اخیر را تجربه کند. این اتفاق با ورود موج‌های گرم از اروپا آغاز شد و تا آسیای دور نیز ادامه پیدا کرد. بارها گفته شد که ایران از حدود ۲۰ سال پیش وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ساله شده و اکنون آثار این دوره خشکسالی خودش را نشان می‌دهد.

پدیده خشکسالی موجب کاهش سریع جریان‌های سطحی، افت مخازن زیرزمینی، فرسایش آبی، بادی و خاکی، تغییر کیفیت منابع آب و خاک و افزایش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی و نشست زمین می‌شود و از این‌رو ارزیابی خشکسالی و دوره‌های آن برای کاهش آثار و مدیریت خطرات این پدیده ضروری است. برای مقابله با پدیده خشکسالی باید با استفاده از مدیریت مصرف و افزایش بهره‌وری، در بخش‌های شرب خانگی، کشاورزی و صنعتی، حجم کمتری از آب مصرف شود. در بخش کشاورزی، تمرکز باید روی الگوی کشت سازگار با اقلیم قرار گیرد و در مناطق کم آب، احیای قنات‌ها به جای استفاده از آب‌های زیرزمینی یکی از راهکارهای مورد توجه کارشناسان است.

طرح احیای دریاچه ارومیه، بزرگ‌ترین طرح زیست‌محیطی منطقه غرب آسیا محسوب می‌شود. دریاچه امسال با کاهش ۳۹درصدی حجم آب، نسبت به سال گذشته، وضعیت بسیار نامناسب‌تری را تجربه کرد تا جایی که خیلی‌ها به پیشواز مرگ دریاچه رفتند و شروع به مرثیه‌خوانی کردند. با این حال، بهره‌برداری از طرح‌های انتقال آب به دریاچه از قبیل انتقال پساب تصفیه‌شده تبریز، ارومیه و انتقال آب از تونل ۳۶ کیلومتری کانی‌سیب، بارقه‌های امید برای احیای دریاچه را همچنان زنده نگه داشت. پروژه‌ای که کار بزرگ و امیدبخشی برای کشور و محیط ‌زیست محسوب می‌شود. بخشی از این کار در دولت قبل انجام گرفت، اما در دولت سیزدهم تکمیل فاز یک تسریع شد، به‌طوری که بعد از سفر 9ماه قبل رئیس‌جمهوری به استان آذربایجان‌غربی، منابع برای تکمیل تخصیص داده شد و فرایند سرعت بیشتری گرفت. در این مدت، علاوه بر احداث، بخش‌هایی از تونل هم که آسیب‌دیده بود، ترمیم شد. امسال نماد توجه دولت به محیط ‌زیست در فاز اقدام اثرگذار و پایدار برای دریاچه ارومیه، عینیت پیدا کرد و وعده رئیس‌جمهوری در سفر 31اردیبهشت‌ماه 1401به استان آذربایجان‌غربی با افتتاح فاز یک رهاسازی آب از سد کانی‌سیب به دریاچه ارومیه محقق شد.

طرح دارویار از تیر ماه 1401 کلید خورد. توزیع یارانه دارو، متناسب با نیاز بیماران، بهره‌مندی همه دهک‌های درآمدی از یارانه دارو، ‌تغییر نکردن میزان پرداخت از جیب بیماران و در مواردی کاهش آن و اجرای بیمه همگانی سلامت برای افراد بدون بیمه از مزایای این طرح به شمار می‌رود.

پوشش بیمه‌ای برای داروهایی که پیش از این مشمول حمایت‌های بیمه‌ای نبوده‌اند، کاهش کمبودهای دارویی، منطقی شدن تجویز و مصرف دارو، کنترل قاچاق معکوس و رشد صادرات رسمی دارو، حمایت ویژه از داروهای مصرفی بیماری‌های مزمن، خاص و صعب‌العلاج و نیز حذف واسطه‌ها و سودجویان، رفع کمبودهای دارویی، بهره‌مندی همه اقشار مردم از یارانه دارو، بیمه افراد فاقد بیمه و جلوگیری از قاچاق دارو از دیگر مزایای این طرح به شمار می‌رود.

همچنین قرار شد در این طرح بالغ بر شش میلیون نفر از افراد فاقد پوشش بیمه‌ای به‌مدت 3 ماه به رایگان تحت پوشش بیمه همگانی سلامت قرار بگیرند و پس از آن پرداخت حق بیمه به‌صورت پلکانی و با در نظر گرفتن دهک‌های درآمدی افراد تعیین شود. توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران، فارغ از سطح درآمد آنها، و بهره‌مندی همه دهک‌های درآمدی جامعه از یارانه دارو از مزایای مهم این طرح است.

در قالب این طرح تغییر قیمت دارو از جیب مردم پرداخت نمی‌شود، بلکه این تغییر قیمت فقط برای دولت و بیمه‌ها اعمال می‌شود و همچنین ۱۱۹ قلم داروی(OTC)  با تأیید شورای‌عالی، تحت پوشش بیمه قرار گرفت. همچنین ۳۶۶ قلم داروی پرمصرف و ضروری بیماران قلبی، دیابت و فشار خون و… در بیمه قرار گرفتند.

میانکاله یکی از 9ذخیره‌گاه زیست‌کره و نخستین تالاب ثبت‌شده ایران در کنوانسیون جهانی تالاب‌ها بود. این تالاب در تابستان کانون زادآوری اگرت‌ها، حواصیل، پرستو و گلاریول‌ها و در زمستان یکی از مکان‌های مهم زیست پرندگان مهاجر قلمداد می‌شد، اما در سال‌های اخیر تراژدی‌های تلخی ازجمله خشکسالی، آتش‌سوزی‌های مکرر و تلفات پرندگان را تجربه کرد تا جایی که خبرنگاران درباره‌اش نوشتند: «میانکاله» شوره‎‌زاری بی‌انتهاست که تا همین یک ‌سال پیش زیستگاه پرندگان مهاجر بود و امروز به بیابان بیشتر شبیه است. هم‌اکنون تداوم خشکسالی، کاهش نزولات جوی و نوسانات سطح آب دریای خزر و از طرف دیگر مهار آب‌های سطحی در حوضه آبریز بالادست، سبب گسترش خشکی آن از غرب به شرق به حدود ۱۵هزار هکتار رسیده است.

با وجود همه این توصیفات، دولت سیزدهم در تلاش است تا مشکلات این تالاب را برطرف کند. لایروبی بیش از ۶۶ کیلومتر از انهار جنوبی منتهی به تالاب میانکاله، انجام طرح مطالعاتی پایش وضعیت کیفی تالاب و مطالعات نیاز آبی زیست‌محیطی تالاب، انجام طرح مطالعاتی احیای ضلع غربی تالاب و امکان‌سنجی انتقال آب از رودخانه نکارود و دریا به آن، انجام طرح مطالعاتی مدیریت زیست‌بومی میانکاله و اجرای آن از مهم‌ترین اقدامات یک سال گذشته در راستای مصوبات کارگروه ویژه احیای تالاب میانکاله و خلیج گرگان بوده است.

ماجرای رتبه‌بندی معلم‌ها سال‌ها محل بحث و اظهارنظر‌های متفاوت بود. طرحی که از سال‌ها پیش مطرح شده بود و اجرای آن به دلایل مختلف ازجمله ‌تامین نشدن بودجه اجرایی نمی‌شد، امسال با پیگیری‌های وزیر آموزش و پرورش عملیاتی شد؛ هر چند که هنوز هم اجرای آن با چالش‌های فراوانی همراه است. با وجود این، می‌توان گفت مهم‌ترین قدم برای اجرای آن برداشته شده و قرار است تا پایان سال آینده نیز مشکلاتش برطرف شود تا معلمان از مزایای رتبه‌بندی استفاده کنند.

وزیر آموزش و پرورش نیز از صدور احکام قطعی رتبه‌بندی تمام معلمان خبر داد و اعلام کرد تا پیش از شروع سال جدید، احکام قطعی رتبه‌بندی تمام معلمان صادر می‌شود و مهم‌ترین موانع پیش روی اجرای دقیق آن از سال آینده نیز برداشته خواهد شد.

آموزش و پرورش اعلام کرده که توزیع رتبه‌ها منطقی است. اما اگر همکاران اعتراض دارند، چارچوبی پیش‌بینی کرده‌ایم تا نسبت به هرکدام از موارد و شایستگی‌ها که احساس کردند کمتر دیده شده اعتراضشان را ثبت کنند. به اعتراضات به‌نحوی رسیدگی می‌شود که حقی تضییع نشود. براساس مفاد آیین‌نامه، چارچوبی پیش‌بینی شده و نحوه رسیدگی ابلاغ می‌شود. از روزی که معلمان رتبه ‌خود را در سامانه مشاهده کنند ۱۰ روز فرصت دارند تا اعتراضشان را به ثبت برسانند. تمام اعتراض‌ها در هیأت ممیزه‌های بعدی بررسی و به آنها رسیدگی می‌شود.

برای آخرین بار ساعات رسمی کشور در سی و یکم شهریورماه 1401 به عقب کشیده شد.

ساعت رسمی کشور از ساعت ۲۴ روز چهارشنبه، سی و یکم شهریور، یک ساعت به عقب کشیده شد تا آخرین باری باشد که این اتفاق در کشور ما رقم بخورد. رئیس مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری، قانون نسخ تغییر ساعت رسمی کشور را برای اجرا ابلاغ کرد.

اردیبهشت ماه جاری رئیس مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری قانون نسخ قانون تغییر ساعت رسمی کشور را برای اجرا ابلاغ کرد.

طبق این مصوبه مجلس، قانون تغییر ساعات رسمی کشور مصوب ۱۳۸۶/۵/۳۱ نسخ می‌شود و دولت مجاز به تغییر ساعت رسمی کشور نیست. هر سال تغییر ساعت به‌منظور استفادهٔ بیشتر از روشنایی روز انجام شده و از تاریخ ۱ فروردین ۱۴۰۲ دیگر اجرا نخواهد شد. هدف ابتدایی تغییر ساعت تابستانی کاستن مصرف انرژی در ساعات اوج مصرف و کاهش استفاده از لامپ رشته‌ای بوده‌است، اما شیوه‌های گرمایش و سرمایش مدرن تا حدود زیادی متفاوت است و به همین دلیل نتیجه در مورد چگونگی تأثیر این شیوه بر مصرف انرژی اغلب محدود و متناقض بود و این دلیلی برای حذف اجرای این قانون بود.

ماجرای مسمومیت‌های سریالی از آذرماه امسال از شهر قم آغاز شد. بچه‌ها با استشمام بویی نامطبوع در مدارس دچار مسمومیت شدند و عوامل مدرسه مجبور بودند برخی از آنها را که حال عمومی مساعد نداشتند، به بیمارستان منتقل کنند. این ماجرا به شهرهای دیگر نیز تسری پیدا کرد و ابعاد ماجرا را پیچیده‌تر کرد. آمار‌ها نشان می‌دهد این مسمومیت‌ها بیش از 95 روز طول کشید و بیش از دو هزار نفر دچار مسمومیت شدند. تیم‌های ویژه 30نفره از بهترین دانشمندان مرتبط با این موضوع اعم از متخصصان ریه، سم‌شناسی، میکروب‌شناسی، عفونی، روانپزشک، …..تشکیل و نوع گاز را بررسی کردند. در بررسی‌ها مشخص شد ماده‌ای محرک در مدارس رها می‌شود که لزوما یک ماده هم نیست که اسمش را بگوییم. گفته شد این مواد عمدتا دم‌دستی ساخته می‌شود.

وزارت اطلاعات نیز تحقیقات گسترده‌ای برای دستگیری عاملان این حادثه انجام داد. طبق آخرین گزارش‌های دریافتی در استان‌های تهران، قم، زنجان، خوزستان، همدان، فارس، گیلان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، کردستان و خراسان رضوی بیش از ۱۰۰ نفر از عوامل مؤثر در حوادث اخیر مدارس شناسایی، دستگیر شدند.

بررسی‌ها نشان داد نیمی از افراد از روی شیطنت یا ماجراجویی و با هدف تعطیلی کلاس درس و تحت‌تأثیر فضای روانی ایجادشده دست به اقداماتی نظیر استفاده از مواد بدبو و بی‌خطر و… زده‌اند. افرادی نیز با انگیزه‌های معاندانه و با هدف ایجاد رعب و وحشت در مردم و دانش‌آموزان و برای تعطیلی مدارس و ایجاد بدبینی به نظام وجود دارند که تحقیقات از این افراد جنایتکار ازجمله کشف ارتباط احتمالی آنان با سازمان‌های تروریستی، منافقین و.. در حال اجراست.

ویروس کرونا از ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ وارد کشور شد و تا آنجا پیش رفت که در تابستان ۱۴۰۰ با شیوع جهش دیگری از کرونا به نام دلتا، مرگ بیش از ۷۰۰ نفر در یک روز در دفتر روزهای سیاه کرونایی کشور ثبت شد. سویه‌ای که از دیگر واریانت‌های کرونا قوی‌تر بود و حتی کودکان را گرفتار کرد. موج وحشتی که این ویروس در دنیا ایجاد کرده بود، سبب قرنطینه‌های طولانی‌مدت شد.

در این میان هر چند واکسن‌های خارجی کرونا وارد کشور شده بود، اما کم بودن تعداد این واکسن‌ها در مقابل متقاضیان منجر به تشکیل صف‌های طولانی برای تزریق واکسن شده بود. تا زمان دولت دوازدهم حدود ۲۲میلیون نفر دُز اول و دوم را تزریق کردند که این میزان نتوانست سدی برای مقابله با دلتای افسارگسیخته ایجاد کند.

درنهایت با تغییر دولت و بازشدن راه‌های ورود واکسن‌های خارجی به کشور، آمار تزریق واکسن به تدریج بالا رفت و مرگ کرونایی و موارد ابتلا در سراشیبی قرار گرفت تا آنجا که سرانجام روز ۱۲خرداد ماه سال‌جاری تعداد مرگ کرونایی به صفر رسید و آمار مبتلایان رسمی نیز دو رقمی شد.