روزنامه آرمان امروز

مدارای سیاسی؛ ضرورت امروز، نیاز فردا

 
هوشمند سفیدی
"مدارای سیاسی"، پایه و اساس دموکراسی و جامعه مدنی است؛ مدارا در لغت به معنی نرم خویی، رأفت، ترک زور و خشونت بوده و دارای فضیلت اخلاقی و سیاسی است و با مفاهیمی همچون داشتن آستانه تحمل در برخوردهای اجتماعی، تحمل منتقدان و مخالفان، پذیرش سلایق و هویت های مختلف در نهایت همزیستی مسالمت آمیز بین نگاه های مختلف است. از یک منظر دیگر، مدارا، وضعیتی پارادوکسیکال است که در آن، افرادی، باید اموری را که قابل پذیرش نیست و یا حتی مورد تنفر است، تحمل کنند. براین اساس، منظور از مدارای سیاسی، تمایل به گسترش حقوق و آزادی های مدنی برای تمامی افراد جامعه، حتی افراد غیردوست است. (پرایس، 2014) و اجازه فعالیت دادن به گروه های مخالف و درک و تمایل به پذیرفتن احساسات و عقاید دیگران، صرفنظر از تفاوت های فرهنگی – اجتماعی و اقتصادی است (2). همچنین، مدارا، نوعی توانایی و تعهد به شناخت، مشارکت کردن، گفت و گو و توافق با کسانی است که متفاوت هستند و این به عنوان نیروی سیاسی – اجتماعی شناخته می شود (3) درنهایت، از نظر "پاول وگت" نظریه پرداز برجسته مدارای سیاسی، بدون مدارا، تنوع ارزش ها، برابری و صلح زنده نخواهد ماند (همان)، او بر این باور است که مدارا، موضوعاتی مانند حمایت از آزادی مدنی، به ویژه برای گروه ها و افراد مخالف، آزادی سخنرانی، آزادی تظاهرات، برگزاری جلسات گفت و گوی سیاسی و عدالت سیاسی را در بر می گیرد.
در دین مبین اسلام، نیز مدارا از جایگاه، منزلت و اهمیت قابل توجهی برخوردار است، حضرت محمد (ص) در این باره می فرمایند: "مهمترین رکن عقلانیت بعد از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است"، حضرت علی (ع) نیز می فرمایند: "آن کسی که دشمن خود را به صلح بکشاند، بر جمعیت خود افزوده است" (4) اینک که در آستانه نوروز و سال نو و تقارن آن با ماه مبارک رمضان هستیم، و هر دو حامل ارزش های والایی چون بخشش، پایان دادن به کینه ها، تقویت دوستی ها، و... هستند، و نیز با عنایت به برخی حوادث داخلی از یکسو و الزامات در روابط بین الملل از سوی دیگر، توجه به مدارا در ابعاد مختلف آن به ویژه سیاسی، اجتماعی، رفتاری و بین المللی حائز اهمیت است؛ ایران عزیزمان که دارای تنوع و کثرت در زمینه های مختلف قومی، نژادی، زبانی و فرهنگی است، به تقویت و توسعه مدارا، بیش از پیش نیاز دارد و این ضرورتی برای امروز و نیاز فردای ماست و می تواند دارای پیامدهای مثبت در عرصه های داخلی و بین المللی باشد؛ به قول حافظ شیرازی: آسایش دو گیتی، تفسیر این دو حرف است، با دوستان مرّوت، با دشمنان مدارا.


*منابع:
1-احمدی، یعقوب و همکاران (1400)، "تبیین جامعه شناسی مدارا و ابعاد آن"، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره دهم، تابستان 1400، شماره پیاپی 38 ، 408 – 379
2-ساعی، علی و همکاران (1399)، "مطالعه جامعه شناسی مدارای سیاسی در جامعه ایران"، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، سال یازدهم، شماره اول، بهار 1396، 132 – 105
3-ادیبی سده، مهدی و همکاران (1391)، "مدارای اجتماعی و ابعاد آن"، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال سیزدهم، شماره 50، خرداد سال 1391، صص 353
4-غرر الحکم، تمیمی آمدی، ج 5، ص 256
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سیمای غرب وحشی در غزه (شهروند) 100 روزِ گران مدعیان اصلاحات چه پاسخی دارند؟! (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
«مُدارای اجتماعی» برمَدار افزایش یا کاهش؟ تاثیرفقر اقتصادی بر کاهش مدارا مدارای سیاسی؛ ضرورت امروز، نیاز فردا این بهارِ به پهلو افتاده! اعتصامی، شاعر اصلاح طلب ایران به تقویت «مدارای سیاسی» نیاز دارد خاورمیانه در مسیر «دیپلماسی مدارا» کمالوندی: موارد اختلافی با آژانس برطرف شد تغییر ماهیت «چهارشنبه سور» به «چهارشنبه سوگ» تداوم اخبار خوش دیپلماتیک با درایت رهبری هزینه سفره نوروزی چقدر تمام می‌شود؟ مدارای سیاسی؛ ضرورت امروز، نیاز فردا افزایش ارتفاع امواج در «خلیج فارس»