زنگ بیدار باش دولت در 1402

آرمان امروز، گروه سياسي: در سال‌ گذشته دولت سيزدهم با چالش‌هاي بسياري روبه‌رو شد و مشاهده کرديم اين چالش‌ها باعث افزايش فشار اقتصادي بر مردم شد. بسياري از کارشناسان معتقدد که دولت در سال آينده با همين چالش‌ها دست و پنجه نرم خواهد کرد که مهمترين اين چالش‌ها را بايد در حوزه «سياست‌ داخلي»، «سياست خارجي» و البته اقتصاد بدانيم. بسياري بر اين باورند که کابينه کنوني دولت نتوانسته تاکنون عملکرد مثبتي داشته باشد به همين دليل يکي از اصلي‌ترين مشکلاتي که دولت در سال آينده بايد با آن دست و پنجه نرم کند چالش‌هاي هيات دولت سيزدهم است. البته ناگفته نماند که دولت همچنان تاکيد دارد که با همين آرايش به فعاليت خود ادامه دهد.
پس از روي کار آمدن دولت «ابراهيم رييسي» همه بر اين گمان بودند که به دليل شخصيت رئيس جمهور او مي‌تواند مناسبات کشور و البته ايجاد تعادل و تعامل در بين جناح‌هاي سياسي، عملکرد موفقي داشته باشد. ولي رفته رفته وضعيت به گونه‌اي شد که سهم‌خواهي‌ها پر رنگ‌تر شد و حالا اين سهم خواهي‌ها که از ابتداي شروع به کار دولت سيزدهم آغاز شده بود گام به گام به مصادره کابينه نزديک‌تر مي‌شود. ناگفته نماند که ادعاي برخي رسانه‌ها مبني بر تغيير معاون اول رئيس‌جمهور در اين روزها افزايش داشته است ولي همچنان مي‌بينيم که او به فعاليت خود در پاستور ادامه مي‌دهد. برخي از کارشناسان سياسي معتقدند «جبهه‌ پايداري» که در سال‌هاي اخير به «دولت سايه» معروف شده است قصد دارد مهره‌هايي مانند «محمد مخبر»، که در پازل آنها حضور ندارند را حذف کنند. در اين بين دو گزينه براي جانشيني معاون اولي مطرح شده است که البته اين چهره‌ها به طيف جبهه پايداري هم نزديک هستند. بنابراين فعلا بايد منتظر ماند و ديد آيا رئيسي در سال آينده دست به خانه‌تکاني به نفع بهبود وضعيت معيشتي و سياسي خواهد زد يا خير. باتوجه به اينکه در حال حاضر چند وزارتخانه‌ مهم و البته سازمان‌هاي پرنفوذ در اختيار اعضاي نزديک به جبهه پايداري قرار دارد ولي با توجه به شنيده‌ها بايد بگوييم که اين جبهه خواستار سهم بيشتري از کابينه است. باتوجه به اين موضوع حاشيه‌هايي مطرح شده است که نشان مي‌دهد در حال حاضر رئيس جمهور هم رابط خوبي با آنها ندارد. بايد به اين موضوع هم اشاره کنيم که اين سياست‌هايي که در سايه تئوريزه مي‎شود تلاش دارند که بار ديگر با ايجاد فضاي منفي در جامعه از حضور حداقلي شهروندان در انتخابات جلوگيري کنند تا بار ديگر زمام امور مجلس را در اختيار داشته باشند. اين تماميت‌خواهان همه توان خود را مي‌گذارند تا بتوانند سياست‌هاي خود که همان عدم ارتباط با جهان است را در دستور کار قرار بدهند و در اين مسير به نظر چند چهره در کابينه دولت را نشانه گرفته‌اند.  در اينجا بايد به شعارهاي دولت سيزدهم پيش از ورود به ساختمان پاستور اشاره کنيم. دولت سيزدهم با اين شعار روي کار آمد که خود را مردمي معرفي کرد و تاکيد داشتند که در ادامه با خواست مردم، دولت را اداره خواهند کرد. در اين مورد بايد بگوييم که هرچند دولت سيزدهم در همين لحظه هم مي‌خواهد به اين مهم برسد و فاصله خود را با مردم کاهش دهد ولي متاسفانه بايد بگوييم که با اين شعار فاصله زيادي دارد. حمايت طيف‌هاي مختلف مردم از دولت‌ها يکي از شاخص‌هايي است که ارتباط مستقيمي با کارآمدي مسئولان اجرايي دارد، چالشي که اکنون دولت با آن دست به گريبان است و در ادامه بايد به‌دنبال راهکارهايي باشد تا سرمايه اجتماعي از دست رفته را به مسئولان اجرايي بازگرداند. از دست رفتن سرمايه اجتماعي ارتباط مستقيمي با توجه نکردن به مطالبات شهروندان دارد.
کابينه مهمترين چالش دولت
«مهدي آيتي»، تحليلگر مسايل سياسي ايران در پاسخ به اين سوال که باتوجه به دستاوردهاي دولت سيزدهم در سال گذشته، براي سال آينده چه چالش‌هايي را براي کابينه ابراهيم رئيسي پيش‌بيني مي‌کند، به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد:  «منتقدان ضعف دولت سيزدهم در بسياري از حوزه‌ها  تنها به چهره‌هاي طيف اصلاح‌طلبان و مستقلين باز نمي‌گردد. بلکه حالا مي‌بينيم که اصولگرايان هم در صف منتقدان دولت حضور دارند و معتقدند که دولت سيزدهم تاکنون نشان داده که تجربه و توان لازم را براي اداره کشور ندارد. علت اصلي آن به شعارهاي دولت باز مي‌گردد. دولت سيزدهم برخلاف شعارهاي رئيس‌جمهور که قبل از انتخابات اعلام کرد بود فراجناحي عمل خواهد کرد و در اين مسير از همه نيروهاي نخبه و خبره در کنار سلايق سياسي مختلف براي اداره کشور استفاده خواهد کرد حرکت نمي‌کند. اما اينگونه رفتار نکرد و آقاي رئيسي از نيروهايي استفاده کرد که برخي از آنها تجربه لازم براي اداره سمت‌هاي اجرايي را نداشتند متاسفانه بايد بگوييم که همچنان تاکيد دارند که با همين چينش به فعاليت خود ادامه دهد. در ترکيب و آرايش بدنه دولت آقاي رئيسي، از وزيران تا مديران استاني ضعف سوابق مديريتي دارند. برخي از مديران حتي ارتباط شغلي و تحصيلي با سمتي که به‌عهده گرفتند؛ ندارند. از اين منظر شاهد تذکرات مجلس به دولت هستيم و اختلاف نظر بين دولت و مجلس خواه ناخواه در حال افزايش است.»


اين تحليلگر مسايل سياسي با بيان اينکه دولت در سال آينده هم با تاثيرات شعارزدگي دست و پنجه نرم خواهد کرد، ادامه مي‌دهد: «دولت حتي به وعده‌هاي خود در زمان انتخابات هنوز عمل نکرده است و اين مي‌تواند جزو چالش‌هاي سال آينده هم باشد. نمايندگان مجلس اين موضوع را درک مي‌کنند. قاليباف هم که محافظه کاري در تقابل با دولت را در دستور کار قرار داده است و تمام تلاش خود را مي‌کند تا دولت کمترين لطمه را ببيند. با اين وجود با گوشه و کنايه در سخنراني‌هاي خود ايراداتي به دولت وارد مي‌کند. امروز اصولگرايان تندرو هم انتقادهايي به دولت وارد مي‌کنند. تمامي اين انتقادها موجب شده که دولت عملا زير سوال برود و نتواند تعهدات خود را نسبت به مردم انجام دهد چون در اين زمينه با حاشيه‌هايي روبه‌رو است که کابينه‌اش براي او ساخته‌اند. مجلس به خوبي مي‌داند که اگر بيش از اين بخواهد از دولت حمايت کند، جايگاهش مورد انتقاد قرار مي‌گيرد.»
آيتي در همين مورد و با اشاره به روابط مجلس و دولت در سال آينده اضافه مي‌کند: «باتوجه به اينکه سال اينده انتخابات مجلس برگزار خواهد شد نمايندگان مجلس به‌دنبال آن هستند تا در دوره‌هاي بعدي هم از حوزه‌هاي انتخاباتي خود رأي آورند. از اين رو ناچارند در مقاطعي براي مطالبات مردم در برابر دولت ايستادگي و مطالبات مردم را منتقل نمايند. نماينده مجلس زماني که به حوزه انتخابيه خود وارد مي‌شود و مي‌بيند که گراني سرسام‌آور است و بازار از ثبات برخوردار نيست و مردم با مشکلات اقتصادي روبه‌رو هستند و جوانان تحصيل‌کرده با شمار ميليوني از آنها مطالباتي دارند و افرادي هم که شاغلند داراي امنيت شغلي نيستند در برابر دولت انتقاد واعتراض مي‌کنند. امروز نمايندگان نمي‌توانند پاسخ مردم را بدهند. از اين رو چاره‌اي ندارد که در صحن مجلس به دولت اعتراض کنند هر مقدار هم به انتخابات مجلس نزديک شويم اختلاف بين دولت و مجلس افزوده شده و انتقادات از سوي مجلس به دولت افزايش خواهد يافت.»