«پوست اندازی سیاسی» آغاز پویایی ، پایان انجماد

آرمان امروز، گروه سياسي: «پوست اندازي سياسي» يکي از شاخصه‌هاي توسعه يافتگي محسوب مي‌شود. اين اقدام نه‌تنها به تغيير چهره نفرات و مسئولان منجرب مي‌شود بلکه به حوزه‌هاي استراتژيک و تغيير در برنامه‌ريزي‌هاي بلند مدت هم ارتباط دارد. پوست اندازي سياسي مي‌تواند به حيات سياسي جامعه و کاهش فاصله مردم و دولت کمک کند. حالا پوست‌ اندازي سياسي به يک کليد واژه در سياست تبديل شده است و در ماه‌هاي اخير مشاهده مي‌کنيم که برخي از سياستمداران اصلاح‌طلب و اصولگرا از آن استفاده مي‌کنند ولي آنچه مشخص است پوست اندازي نمي‌تواند تنها در حوزه جوانگرايي و استفاده از چهره‌هايي جديد محدود شود، بلکه به تغييرات استراتژيک در حوزه‌هاي «سياست‌خارجه»، «اقتصاد»، «اجتماعي» و ... هم ارتباط مستقيم دارد. در همين رابطه با دو جامعه‌شناس سياسي گفت‌وگو کرده‌ايم. مطهرنيا معتقد است که پوست اندازي سياسي تنها به آرايش نيروها باز نمي‌گردد بلکه به پيرايش داخلي هم نياز است اگر قرار به بزک کردن چهره سياسي کشور است به همان اندازه به پيرايش داخلي فضاي سياسي هم نياز داريم. در سوي ديگر کوشکي معتقد است که اگر پوست اندازي سياسي صورت نگيرد شاهد درجا زدن جامعه و فروپاشي خواهيم بود.
پوست اندازي سياسي، نياز امروز جامعه ايران
«مهدي مطهرنيا»، جامعه‌شناس سياسي و تحليلگر مسائل سياسي در پاسخ به اين سوال که پوست اندازي سياسي چه تعريفي دارد و لازمه آن براي جامعه کنوني ايران چست، به‌خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «پوست اندازي سياسي مفهوم ارزنده‌اي است که در واقع هم به پوسته مربوط است و هم به هسته. البته فراموش نکنيد که آن خميرمايه پوست اندازي بايد بتواند در زمانه خاص کنوني کارايي داشته باشد. در دوره‌هايي مشاهده کرديم که با روي کار آمدن دولت‌هاي اصلاح‌طلب و اصولگرا که چهره‌هاي جديدي را به فضاي سياسي ايران معرفي کردند که به‌نوعي پوست اندازي محسوب مي‌شود ولي توجه داشته باشيد که در وضعيت کنوني شهروندان ديگر با اين نوع پوست‌اندازي‌ها قانع نخواهند شد. نيازها و مطالبات شهروندان اکنون افزايش پيدا کرده است و به پوست اندازي‌هاي سطحي توجهي نخواهند کرد البته شايد براي مدت کوتاهي بتواند رضايت شهروندان را به‌همراه داشته باشد ولي بعد از از بين رفتن مٌسکن تزيرق شده مشکلات بار ديگر به متن جامعه خواهد آمد. براي اينکه بخواهند پوست اندازي کنند زمان زيادي باقي نمانده است و در واقع نسل جديد که مطالبات طيف خودشان را دارند به چنين اقداماتي اهميت نمي‌دهند و خواستار تغييرات جدي در زمينه موضوعات اجتماعي، سياسي، اقتصادي و ... دارند. پوست اندازي سياسي تنها به آرايش باز نمي‌گردد بلکه به پيراش هم نياز است اين بدان معنا است که اگر قرار به بزک کردن چهره سياسي کشور است به همان اندازه به پيرايش داخلي فضاي سياسي هم نياز داريم. در غير اين صورت نمي‌توان تغيير يک دولت يا چند شخصيت سياسي را پوست اندازي سياسي نام گذاري کنيم. اگر اينچنين شود همواره تغييرات با شکست همراه خواهد بود و در ادامه مشاهده خواهيم کرد که همان آرايه‌ها تکرار خواهند شد.»
اين تحليل‌گر مسائل سياسي در پاسخ به اينکه آيا روابط جديد ايران-عربستان را مي‌توان به‌عنوان يک پوست اندازي سياسي در نظر گرفت، ادامه مي‌دهد: «عربستان کنوني با عربستان 7 سال پيش تغييرات بسياري کرده است. آن زمان يکي از خطيب‌هاي نماز جمعه از عربستان به عنوان لکه ننگ اسلام نام برد. حالا هم مشاهده مي‌کنيم که باتوجه به عادي سازي روابط اسرائيل با جهان عرب و نزديکتر شدن سعودي‌ها به آمريکا اين لکه گسترش بيشتري پيدا کرده است. در وضعيت کنوني نمي‌توانيم از موفق بودن اين روابط اطمينان داشت. در اين زمينه بايد بگوييم که روي روان شن‌ها نمي‌توان خانه‌اي ساخت اين موضوع در حوزه استراتژيک بلاهت محسوب مي‌شود. هنگامي مي‌توانيم در مورد روابط ايران و عربستان از پوست اندازي سياسي استفاده کنيم که بتوانيم به‌صورت شفاف تغييرات را احساس کنيم و تحليل اين موضوع نياز به گذر زمان دارد.»


نميتوان براي پوست اندازي سياسي سناريو نويسي کرد
«محمد صادق کوشکي»، جامعه‌شناس سياسي و تحليلگر مسائل سياسي در پاسخ به اين سوال که پوست اندازي سياسي تا چه حد براي پويايي جامعه کنوني ايران اهميت دارد، به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «در ابتدا بايد به اين موضوع اشاره کنم که تحول و تغييرات در عرصه سياسي همواره به خودي خود بايد انجام بگيرد. با اين تعريف بايد بگوييم که نمي‌توان براي آنچه پوست اندازي سياسي نام مي‌گيرد برنامه ريزي و يا سناريو نويسي کرد. مفهوم پوست اندازي سياسي مي‌خواهد بگويد که هر نسلي بايد براي خودش تصميم بگيرد و شرايط بنا بر خواسته نسل جديد تغيير کند. نمي‌توانيم بگوييم که نسل کنوني مي‌تواند براي نسل‌هاي آينده تصميم گيري کند. قوانين و مقررات سياسي، اجتماعي و اقتصادي هم در همين راستا در حرکت است. اگر بخواهند تغييرات و پوست اندازي را با سناريو نويسي انجام دهند ديگر از قالب تغييرات مطلوب فاصله خواهد گرفت و نمي‌توان نام پوست اندازي سياسي روي آن گذشت. در واقع بايد گفت که تغييرات طراحي شده است. در واقع اين مسير که بخواهند با سناريو نويسي پوست اندازي کرد، ضد تحول نام مي‌گيرد. به اين نکته توجه داشته باشيد که تحول به خودي خود صورت مي‌گيرد مگر اينکه بخواهند مانع آن شوند.»
اين تحليلگر مسائل سياسي در همين مورد و با اشاره به نياز جامعه به تحولات و پوست اندازي ادامه مي‌دهد: «همواره تحولات به دليل از بين بردن نواقض و مشکلات رايج رخ مي‌دهد. هنگامي که نيروهاي تازه نفس که البته با ايده‌ها و روش‌هاي جديد روي کار مي‌آيند. اگردر اين زمينه نتيجه مطلوبي به دست آمده است مي‌توانيم بگوييم که پوست اندازي موفقيت آميز بوده است در غير اين صورت همانطور که عرض کردم ضد تحول نام خواهد گرفت. در پاسخ به اين سوال شما که جامعه کنوني ايران چه نيازي به پوست اندازي دارد بايد بگويم که اين موضوع نشانه حياط سياسي جامعه است و اگر رد پاي تحولات، تغييرات و پوست اندازي سياسي ادامه نداشته باشد و براي شهروندان محسوس نباشد بايد بگوييم که جامعه به فروپاشي سياسي نزديک خواهد شد. اين که پوست اندازي انجام نشود و يا اينکه موفقيت آميز نباشد نشانه‌اي جز درجا زدن جامعه و کشور خواهد داشت. البته به اين موضوع هم توجه داشته باشيد که در دهه‌هاي اخير و بعد از پيروزي انقلاب همواره شاهد پوست اندازي بوده‌ايم و به‌نظر اين روند همچنان ادامه خواهد داشت و با چهره‌ها، افکار، ايده‌ها و ... ديگر روبه‌رو خواهيم شد.»