روزنامه وطن امروز
1402/01/20
عادی‌سازی قتل؛ پروژه جدید جریان اصلاحات
علی‌اکبر غلامی: «مرگ خودخواسته هنرمند»؛ «بوسه به مرگ»؛ «مرگ خودخواسته را انتخاب کرد»؛ «به زندگی خود پایان داد»، «درگذشت خودخواسته سینماگر خودساخته»؛ «برای کیومرث که از زمین رفت»؛ همه این گزاره‌های زیبا، در عین حال که از یک واقعه تلخ خبر می‌دهد، آن واقعه را مثبت و قابل تحسین توصیف می‌کند. این جملات زیبا، تیتر روزنامه‌های اصلاح‌طلب در واکنش به «خودکشی» یک فرد بود. خودکشی یکی از انواع قتل است؛ قتل خود. با این تفاوت که قاتل و مقتول یک نفر است و دیگر جای هیچ جبران و قصاصی هم باقی نمی‌ماند. خودکشی در ادیان الهی و بسیاری از مکاتب فکری اخلاق‌مدار، قبیح دانسته میشود. در اسلام نیز خودکشی، حرام و گناه کبیره شناخته میشود و فردی که خودکشی کرده را فاسق می‌نامند. در آیه 29 سوره نساء آمده است: «وَ لَا تَقْتُلُواْ أَنفُسَکمْ»، در آیه 195 سوره بقره نیز آمده است: «وَ لَا تُلْقُواْ بِأَیدِیکمْ إِلی التهَّلُکه» و در آیه 151 سوره انعام نیز آمده است: «وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ‌الله إِلَّا بِالْحَقِّ». حتی اگر رویکرد دینی و اخلاق‌مدارانه را کنار بگذاریم، باز هم خودکشی به‌عنوان یک اقدام منفی قلمداد میشود. در کشورهای غربی، میزان خودکشی به‌عنوان یک شاخص منفی شناخته شده و نشانه‌ای از یک اقدام فردی و اجتماعی مخرب معرفی میشود. به‌عبارت دقیق‌تر، خودکشی شاخصی ضد توسعه بوده و نشانه‌ای از رسیدن به پوچی و بن‌بست دائم است. اما اصلاح‌طلبان در نوشتارهای چند روز اخیر، بویژه تیترهایی که به برخی از آنها اشاره شد، اقدام به خودکشی را یک اقدام شجاعانه و مثبت توصیف کرده‌اند. بویژه آنجا که روزنامه اصلاح‌طلب هم‌میهن، خودکشی را به یک فرد «خودساخته»(!) نسبت داده است اما مشخص نیست چگونه ممکن است یک شخص در عین حال که خودساخته است، زندگی‌اش را در شرایطی به بن‌بست رسیده ببیند و به آن پایان داده و خودش را به قتل برساند؟ مشخص نیست جریان اصلاحات با چه هدفی به قبح‌زدایی و مثبت جلوه دادن خودکشی پرداخته است؛ در حالی که این اقدام، هم حرام شرعی است و هم جنایت علیه خود فرد و جامعه. بگذریم از بازی‌های سیاسی‌ای که همواره جریان اصلاحات به آن دامن می‌زند اما در این ماجرا که سلامت روان جمعی را هدف گرفته، جریان اصلاحات چه خواسته‌ای دارد؟ خودکشی به‌عنوان یک معضل اجتماعی، مساله‌ای قابل سرایت است، بویژه اگر قبح‌زدایی شود. فرض کنید یکی از دوستان نزدیک شما اقدام به خودکشی کند و در مراسم خاکسپاری او، سایر دوستان و اقوامش، این عمل را مثبت توصیف کنند. نتیجه چه میشود؟ رفته‌رفته خودکشی در ذهن شما نیز قبح‌زدایی میشود و شاید در مقام نظر هم که شده، به آن فکر کنید و در مواقع وخیم، حتی به طور عملی به آن نزدیک شوید. به عبارت بهتر، کسانی که از این جنایت بزرگ، قبح‌زدایی می‌کنند، در خودکشی‌های احتمالی بعدی، به عنوان یک عامل مهم و اثرگذار، سهیمند. معلوم نیست چرا دین ملعبه جریان اصلاحات است؛ آنجایی که سوءاستفاده از دین برای آنها آورده داشته باشد، حامی فلان مرجع تقلید می‌شوند، آنجایی که دین به نفع‌شان نباشد، تقلید کار میمون است و در جای دیگر، برخلاف صراحت آیات قرآنی و احادیث، قتل نفس و خودکشی را برای افکار عمومی بزک می‌کنند.