روزنامه جوان
1402/01/22
«دلارزدایی» شرط ورود ایران به نظم نوین بین‌المللی
۱. ایران سال‌هاست آماج جنگ اقتصادی و ارزی وحشیانه غرب قرار دارد. این جنگ اقتصادی بر پایه هژمونی دلار و این واقعیت که امریکا از دلار به عنوان سلاح بهره می‌برد، شکل گرفته است. در مقابله با این تهاجم، نیاز بود وابستگی به دلار در اقتصاد ایران کاهش یابد، اما در عوض با خیانت‌های شبکه ایرانی همکار غرب و سوءتدبیر‌های برخی از مسئولان، وابستگی به دلار بیشتر میشود و در مقابل ارزش ریال به صورت پیوسته کاهش می‌یابد که این روند منجر به شکل‌گیری سلطه دلار و مرجعیت‌زدایی از ریال در اقتصاد سیاسی ایران شده است. این وضعیت، تورم را صعودی و بی‌اعتمادی و عدم‌قطعیت‌ها را در نظام اقتصادی ایران تشدید کرده است.۲. وضعیت فوق برای برخی در ایران موهبت است، یکی از اعضای شبکه همکار غرب که در دولت دوازدهم دارای مسئولیت نیز بود، در پاسخ به اعتراض دانشجویان انقلابی به برنامه‌های اقتصادی- اجتماعی دولت وقت اظهار داشته بود که ایران فقط باید ۳۰ میلیون جمعیت داشته باشد و فقط هم نفت بفروشد تا بتواند با دلار آن، غذا وارد کند و برای فروش نفت هم باید تنش با امریکا را به صفر برساند و نقشی را که امریکا برای ایران تعریف می‌کند، بپذیرد! در این چارچوب ایدئولوژیک، جنگ اقتصادی غرب علیه ایران یک موهبت برای جریان غرب‌گرا است چراکه به زعم این جریان، بستر لازم برای نرمال‌سازی جمهوری اسلامی ایران، دستکاری ادراک ایرانیان در جهت قدرت بخشیدن به آنها، افزایش رانت و سود‌های میلیارد دلاری برای شبکه اختاپوسی غرب‌گرایان و امکان تصاعد آشفتگی سیاسی- اجتماعی در جهت اقتدارزدایی از نظام جمهوری اسلامی ایران فراهم میشود. با این وصف، عجیب نیست که تلاش نظام برای دلارزدایی، مبارزه با حاکمیت استعماری دلار و تقویت ارزش ریال، صدای عده‌ای را بلند می‌کند.
۳. در حالی که هنوز در ایران بمباران‌شده توسط غرب با سلاح دلار، مطرح کردن دلارزدایی با مخالفت‌های به ظاهر اقتصادی و دانشگاهی مواجه میشود، جهان شاهد افزایش شدت، عمق و دامنه دلارزدایی است. کشور‌هایی مانند چین، روسیه، هند، ترکیه و برزیل به شکل گسترده‌ای در حال کنار گذاشتن دلار از مناسبات مالی خود هستند و دامنه این روند به کشور‌های آسیای جنوب‌شرقی نیز رسیده است، حتی کشور‌هایی مانند عربستان و امارات در حال فاصله گرفتن از دلار هستند. دلارزدایی واقعیتی است که در چارچوب آن، شرکت‌های فرانسوی در فروش انرژی به چین، به جای دلار از یوآن استفاده می‌کنند. در غرب برخلاف محیط رسانه‌ای و دانشگاهی- سیاسی ایران، دلارزدایی به عنوان یک واقعیت پذیرفته شده است و از آن با تعابیر تلخی مانند بالکانیزاسیون سیستم مالی جهانی یاد میشود.
کارشناسان غربی در توضیح دلایل شدت یافتن روند دلارزدایی، به استفاده بیمارگونه امریکا از دلار به عنوان سلاح و همچنین بحران‌های مالی غرب اشاره می‌کنند و دلارزدایی را نتیجه تلاش کشور‌ها برای در امان ماندن از این دو مخاطره می‌دانند.
۴. علاوه بر دو دلیل فوق، طی سال‌های اخیر جریان‌های تجاری در سطح منطقه‌ای (برخلاف سطح جهانی) رشد یافته‌اند و این امر نیز به نوبه خود بر جریان‌های مالی تأثیر گذاشته است، به نحوی که طی سال‌های اخیر تجارت جهانی دلار ۲۰ درصد کاهش یافته است. این وضعیت برآمده از این واقعیت است که منطقه‌گرایی در حال شکل‌دهی به نظم جدید بین‌المللی است؛ نظمی چندقطبی که در آن خبری از هژمونی یک ارز و یک نظام مالی مشخص نخواهد بود بلکه چند سیستم مالی مستقل جایگزین نظام مالی مبتنی بر دلار خواهند شد. بدیهی است برای گذار به این نظم جدید، قدرت‌های نوظهور درصدد جایگزین‌سازی دلار با ارز‌های ملی در مبادلات درون‌منطقه‌ای یا بین‌منطقه‌ای برآیند.
۵. نظم کنونی جهانی در حال گذار به یک نظم چندقطبی است. جمهوری اسلامی ایران برای عبور از دوران گذار و به دست آوردن ظرفیت ایفای نقش در دوران نظم جدید، باید از آشفتگی‌های اقتصادی- سیاسی ایمن بماند، شرط ایمن ماندن ایران از آشفتگی‌های اقتصادی- سیاسی، پایان دادن به سلطه استعماری دلار در ایران و تقویت ارزش ریال از یک‌سو و از سوی دیگر جایگزین کردن ارز‌های دیگر با دلار در مبادلات منطقه‌ای و بین‌منطقه‌ای است. این امر شرط لازم برای دفاع از ایران در برابر تهاجم غرب برای تبدیل ایران به زمینی سوخته و پیش‌شرط اصلی ساختن ایران قوی است. فقط ایران قوی است که می‌تواند ظرفیت‌های عظیم ژئوپلتیک و ژئواکونومیک ایران را در مناطق غرب آسیا، آسیای مرکزی، آسیای‌جنوبی و در مجاورت با اروپا فعال بسازد و رفاه و آبادانی را برای ایرانیان به ارمغان آورد. زمان به سرعت در حال طی شدن است، تحولات جهانی نیز با سرعت بسیار بالایی در حال رخ دادن هستند و دولت سیزدهم که با شعار ایران قوی موفق شد اعتماد ایرانیان را به خود جلب کند، باید گام‌های بلندی در مبارزه با سلطه دلار بردارد تا مبادا نقش ایران در دوران گذار به نظم نوین بین‌المللی به حاشیه رود.
